Ουκρανία: Ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί, εθνοτικές συγκρούσεις, ταξική επίθεση

Η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία γνωρίζει άλλη μια φάση όξυνσης που, όπως και οι προηγούμενες, προσδιορίζεται τόσο από το βαθμό έντασης στον οποίο φθάνουν κάθε φορά οι σχέσεις Ρωσίας-Δύσης, όσο και από τις ανάγκες της εσωτερικής πολιτικής του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος του Κιέβου. 
Σε κάθε περίπτωση οι προφάσεις της Δύσης έρχονται να συγκαλύψουν το γεγονός ότι το Κίεβο έχει την κύρια ευθύνη για το ότι δεν εφαρμόζεται η συμφωνία που είχε συναφθεί το Φλεβάρη στο Μινσκ μεταξύ όλων των πλευρών (για την οποία ωστόσο είχαμε τονίσει από αυτές τις σελίδες ότι δεν υπάρχουν οι υλικές βάσεις για να εφαρμοστεί). Είναι ο ουκρανικός στρατός αυτός που επιμένει να βομβαρδίζει σκοτώνοντας αμάχους πολίτες της ίδιας του της χώρας. Μόνο το διήμερο 4/6-5/6 σκοτώθηκαν 21 και τραυματίστηκαν 124 άνθρωποι από τις επιθέσεις του στρατού σε όλη τη γραμμή του μετώπου. Λίγες ημέρες πιο πριν είχε δολοφονηθεί σε ενέδρα, ο αρχηγός της ταξιαρχίας «Πριζράκ» («Φάντασμα») Α. Μοζγκοβόι, ένας πρώην επιχειρηματίας, που αποτελούσε την πιο «αριστερή» εκδοχή των ανταρτών της Α. Ουκρανίας (βέβαια από την εξόντωσή του είχαν συμφέρον πολλοί καθώς ο ίδιος, όσο ζούσε, καταφερόταν και κατά των ολιγαρχών των εξεγερμένων περιοχών).
Σε πολύ πρόσφατη πολυσέλιδη έκθεσή της για την κατάσταση στην Α. Ουκρανία η Διεθνής Αμνηστία μιλάει για παραβιάσεις και από τις δύο πλευρές. Ωστόσο θα περίμενε κανείς ότι μια κυβέρνηση με την οποία συνεργάζεται η δημοκρατική Ευρώπη, θα είχε περισσότερες ευαισθησίες απέναντι στον ίδιο της τον πληθυσμό. Αντ’ αυτού η έκθεση στοιχειοθετεί βαρύτατες κατηγορίες ενάντια στην κυβέρνηση, για παραβιάσεις που ξεκινούν από παράνομες συλλήψεις, και φτάνουν στα βασανιστήρια και τις συνοπτικές εκτελέσεις.
Η Δύση
Αυτή τη φορά εκείνο που πυροδότησε τις υστερικές κραυγές της Δύσης για εισβολή χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία, ίσως να ήταν η εξαγγελία της κατασκευής του Turkish Stream. Η αυστηρή προειδοποίηση προς την Αθήνα να μη συμμετάσχει στο επιχείρημα, είναι μια ένδειξη της σημασίας που αποδίδει η Ουάσινγκτον στη μη κατασκευή του αγωγού. Οι ΗΠΑ πιέζουν και την ΕΕ να συμμετάσχει σε αυτή την αντιρωσική πολεμοχαρή εκστρατεία. Έτσι, στις 7/6, στο πλαίσιο της συνόδου των G7, ο Ομπάμα εκτίμησε «από κοινού» με τη Μέρκελ ότι οι κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας θα πρέπει να διατηρηθούν μέχρι η Μόσχα να «σεβαστεί την εθνική κυριαρχία της Ουκρανίας».
Ο Ομπάμα χρειάστηκε να αποσπάσει τη δήλωση αυτή από τη Μέρκελ, γιατί στην πραγματικότητα, το Βερολίνο δεν και τόσο ένθερμος υποστηρικτής της τακτικής αυτής, λόγω της εξάρτησης του γερμανικού καπιταλισμού από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις λίγα 24ωρα πριν από τις κοινές εκτιμήσεις στο G7, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φ.-Β. Στάινμαϊερ είχε δηλώσει –και μάλιστα στα μούτρα του Ουκρανού ομολόγου του Π. Κλίμκιν– ότι μακροπρόθεσμα οι G7 θα υποδεχτούν και πάλι τη Ρωσία στους κόλπους τους, διότι η παρούσα κατάσταση «δεν είναι προς το συμφέρον μας», όπως είχε πει χαρακτηριστικά! 
Το Κίεβο
Από την άλλη, η κυβέρνηση του ολιγάρχη Π. Ποροσένκο στο Κίεβο είναι υποχρεωμένη να αποπροσανατολίζει τον ουκρανικό λαό μιλώντας για εξωτερικές απειλές, ακριβώς επειδή η πολιτική του αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για το λαό. Ο Ποροσένκο έχει επιβάλει ένα ξεκάθαρο και άγριο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα, ως αντάλλαγμα για το δάνειο που πήρε από το ΔΝΤ. Μεταξύ άλλων προβλέπονται αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και κατάργηση της επιδότησης του φυσικού αερίου (του βασικού καυσίμου για τη θέρμανση) στα νοικοκυριά. Ο συνδυασμός του προγράμματος λιτότητας και του πολέμου έχει οδηγήσει σε ραγδαία πτώση του ΑΕΠ (-3,8% το πρώτο τρίμηνο του έτους, ενώ προβλέπεται περαιτέρω ύφεση 4,07% το δεύτερο τρίμηνο), με αντίστοιχη αύξηση της φτώχειας. Ο πληθωρισμός τρέχει με γρήγορους ρυθμούς (τον Απρίλιο έφτασε στο 14%), ενώ το νόμισμα της χώρας έχει καταβαραθρωθεί. Σύμφωνα με τον Αμερικανό οικονομολόγο Μ. Χάντσον, οι εργαζόμενοι είτε δεν πληρώνονται είτε πληρώνονται με παράνομα χαμηλές αμοιβές. Η Συνομοσπονδία των Εργατικών Συνδικάτων λέει ότι οφείλονται πάνω από 2 δισ. γρίβνα (το τοπικό νόμισμα) σε πάνω από μισό εκατομμύριο εργαζόμενους. Τα αφεντικά οσμίζονται χρεοκοπία της χώρας στους επόμενους μήνες και βγάζουν μαζικά τα λεφτά τους στο εξωτερικό, εξηγεί ο Χάντσον. Ο ίδιος λέει πως η κυβέρνηση Ποροσένκο, σε συνεργασία με την ηγεσία του ΔΝΤ, έχει παραβιάσει ήδη έναν βασικό κανόνα του Ταμείου που απαγορεύει τα δανεισμένα χρήματα να χρησιμοποιούνται για πολεμικούς σκοπούς. Πρόκειται για καραμπινάτη περίπτωση επονείδιστου χρέους, ισχυρίζεται ο Χάντσον.
Αλλά επειδή πάντα η λιτότητα συνοδεύεται και από καταστροφή της δημοκρατίας, η κυβέρνηση συνεχίζει ένα κυνήγι μαγισσών σε όλη τη χώρα, χαρακτηρίζοντας και διώκοντας ως «κομουνιστές» ή «πράκτορες της Μόσχας», όσους αντιστέκονται στις πολιτικές της (αντίσταση που ωστόσο συνήθως γίνεται σε εθνική βάση και όχι σε ταξική –με εξαίρεση κάποιες κινητοποιήσεις στο Κίεβο για τους μισθούς). Σε πόλεις όπως το Χάρκοβο, το Ντνιεπροπετρόφσκ, η Χερσόν και η Οδησσός, η καταστολή δημοσιογράφων, ακτιβιστών δημοκρατικών δικαιωμάτων και ρωσόφωνων εθνικιστών είναι πολύ συχνό φαινόμενο. 
Είναι ωστόσο λάθος να χαρακτηρίζεται φασιστική η κυβέρνηση του Κιέβου επειδή σε αυτή συμμετέχουν πρώην φασίστες (πράγμα που συνέβαινε και στην κυβέρνηση Σαμαρά εξάλλου). Η χρησιμοποίηση των φασιστών του Δεξιού Τομέα σε κάποιες κρατικές θέσεις και κυρίως στον πόλεμο ενάντια στους εξεγερμένους στα ανατολικά δεν είναι κάτι καινούργιο: όλες οι κυβερνήσεις που προέκυψαν στη Γιουγκοσλαβία μετά τη διάλυσή της συνεργάστηκαν με τους δικούς τους ναζί ενάντια στους «εχθρούς», δηλ. ενάντια στις άλλες εθνότητες, χωρίς να σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις αυτές ήταν ναζιστικές. Όπως και το γεγονός ότι Ρώσοι ναζί μάχονται μαζί με τους εξεγερμένους στα ανατολικά, δεν σημαίνει ότι αυτές οι εξεγέρσεις είναι ναζιστικές.