Η πόλωση μεταφέρεται στο δρόμο

Την Τετάρτη 17 Ιούνη έγινε η διαδήλωση με σύνθημα «Παίρνουμε τη διαπραγμάτευση στα χέρια μας», που στρεφόταν ενάντια στους εκβιασμούς των δανειστών. Την επόμενη μέρα, οργανώθηκε η κινητοποίηση των «Μένουμε Ευρώπη», που συγκέντρωσε τους οπαδούς της «πάση θυσία συμφωνίας». Την Κυριακή 22/6, το συλλαλητήριο που κάλεσε η ΑΔΕΔΥ και δεκάδες ομοσπονδίες και σωματεία στηρίχθηκε από όλη την Αριστερά (πλην ΚΚΕ). Καθώς γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι «Μένουμε Ευρώπη» ετοιμάζονταν να συγκεντρωθούν και πάλι στην πλατεία Συντάγματος, ενώ το ΠΑΜΕ ετοίμαζε τη δική του κινητοποίηση για την Τρίτη 23 Ιούνη.
Είναι δύο καινούργιες εξελίξεις στο πολιτικό, κοινωνικό τοπίο. 
Η μία είναι η απόπειρα να ξαναμιλήσει «ο δρόμος», για πρώτη φορά μετά τις διαδηλώσεις που έγιναν στην αρχή της διαπραγμάτευσης. Η δεύτερη, και πολύ πιο «καινούργια», είναι η απόπειρα του αστικού μπλοκ να κάνει την εμφάνισή του οργανωμένα και στο δρόμο. 
Η Αριστερά
Στο κάλεσμα της ΑΔΕΔΥ και των συνδικάτων, η συνύπαρξη των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η παρουσία πανό, σημαιών, πικετών κ.λπ. ήταν ένα βήμα μπροστά. Στο Σύνταγμα βρέθηκε «ο κόσμος της Αριστεράς», που διασφάλισε τη συγκρότηση ενός μαζικού μπλοκ έξω από τη Βουλή, ενδεχομένως και απαντώντας στην «πρόκληση» της «κατσαρολάδας» που είχε προηγηθεί την Πέμπτη. Ωστόσο η κινητοποίηση ήταν μικρότερη από εκείνες του Φλεβάρη, και κυρίως πολύ κατώτερη των περιστάσεων. Είναι θετική η συσπείρωση-κινητοποίηση του πιο πρωτοπόρου δυναμικού, αλλά μόνο ως πρώτο βήμα για να συγκεντρωθεί η κρίσιμη μάζα: Ο μεγάλος όγκος των εργαζομένων, του ευρύτερου κόσμου των αντιστάσεων απουσίαζε. 
Συνδικάτα
Η κατάσταση στα συνδικάτα είναι δύσκολη. Η περίοδος δεν σηκώνει «αυτοματισμούς» που ίσως λειτουργούσαν ένα προηγούμενο διάστημα. Ο κατακερματισμός των δυνάμεων είναι επίσης ένα ζήτημα που πρέπει να ξεπεραστεί. Αφήνοντας στην άκρη τη συγκέντρωση της Τετάρτης, τίποτα δεν εμπόδιζε το ΠΑΜΕ να ρίξει τις πολύτιμες δυνάμεις του στο συλλαλητήριο της ΑΔΕΔΥ, αντί να επιλέξει την αυτόνομη «καταγραφή» του σε δική του διαδήλωση 2 μέρες μετά. Αλλά δυστυχώς, η αρθρογραφία του «Ριζοσπάστη» φλέρταρε επικίνδυνα (χωρίς να καταλήγει εκεί) με μια γραμμή «ίσων αποστάσεων» καθώς εξελίσσονταν οι διαφορετικές συγκεντρώσεις. Αλλά την κύρια ευθύνη έχει -φυσιολογικά, ως κυβέρνηση- ο ΣΥΡΙΖΑ. Πολλά έπαιξαν ρόλο: Ο 4μηνος «πάγος», όταν όλοι κληθήκαμε να αφήσουμε τη διαπραγμάτευση στους «ειδικούς». Η αναγωγή της «διαπραγμάτευσης» σε υπέρτατο μέσο και της «συμφωνίας» σε αναντικατάστατο σκοπό (ακόμα και στις πιο «δραματικές» στιγμές, με την αποχώρηση της ελληνικής αντιπροσωπείας!) που κάθε άλλο παρά σήμα «μάχης» έδινε. Η αποφυγή μονομερών ενεργειών που θα συσπείρωναν την κοινωνική συμμαχία που στήριξε εκλογικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι διαρκείς υποχωρήσεις από τις 20 Φλεβάρη και μετά που δημιούργησαν τουλάχιστον σύγχυση.
Οι συγκεντρώσεις των «Μένουμε Ευρώπη» δεν έχουν καμία σχέση με την εικόνα που δίνουν τα ΜΜΕ. Ούτε «πολλές χιλιάδες», ούτε ακριβώς «ακομμάτιστοι» ήταν οι πολίτες που κατεβαίνουν στο Σύνταγμα να απαιτήσουν νέο μνημόνιο. Τα όριά της η φιλελεύθερη «κοινωνία των πολιτών» να κατεβάσει κόσμο αυθόρμητα τα είχε δείξει στις δύο προηγούμενες γραφικές συγκεντρώσεις μερικών δεκάδων. Όχι ότι αυτήν τη φορά έλειπε η γραφικότητα, αλλά επρόκειτο για κανονικές συγκεντρώσεις με υπολογίσιμη συμμετοχή, καθώς το αστικό μπλοκ αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά με τη μάχη του δρόμου. Κινητοποιήθηκαν τα ΜΜΕ (επίσημο κάλεσμα έβγαλε ο ΣΚΑΪ), ο κομματικός μηχανισμός της ΝΔ (άφθονα τα στοιχεία που αποκαλύπτονται σωρηδόν στα social media), οι εργοδότες με εκβιασμούς ή με ταμπέλα τα εργοδοτικά σωματεία (π.χ. σε τράπεζες), τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι και λοιπές «ευρωπαϊκές» δυνάμεις. 
Με αυτά τα δεδομένα, δεν τη λες και ισχυρή τη δυνατότητα κινητοποίησης που έχει το αστικό μπλοκ. Το σύνθημα «πάση θυσία συμφωνία» αδυνατεί εκ των πραγμάτων να κινητοποιήσει ευρύτερες λαϊκές μάζες. 
Προοπτικές
Οι άνθρωποι που κατεβαίνουν σε αυτές τις «κατσαρολάδες» σήμερα, φωτογραφίζονται περήφανοι με τον Δένδια, το Λοβέρδο, τον Άδωνη Γεωργιάδη και υποδέχτηκαν με θερμό χειροκρότημα τον... Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, που κατέβηκε κι αυτός στο δρόμο τη Δευτέρα 22 Ιούνη. Ενδιαφέρον έχει και ο αντικομουνισμός των διαδηλωτών. Μαζί με τα «Ναι στις προτάσεις Γιούνκερ» και τις πικέτες ενάντια στις συντάξεις, δέσποζαν οι πικέτες και οι δηλώσεις ενάντια στο «σταλινισμό», το συνδικαλισμό, την «αριστερή χούντα». Φυσικά δεν σοκάρει αυτή η ταύτιση του «ακραίου Κέντρου» των φιλελέδων με τους ακροδεξιούς, με κοινό γνώμονα το μίσος ενάντια στην Αριστερά και το οργανωμένο εργατικό κίνημα. 
Όμως δεν πρέπει να υποτιμηθεί η εξέλιξη. Το αστικό μπλοκ «μετρά δυνατότητες» και κάνει τα πρώτα του βήματα, για την περίπτωση που θα χρειαστεί να απαντήσει ακόμα πιο δυναμικά στο δρόμο. Αναφερθήκαμε στον αντικομουνισμό των διαδηλώσεων και για έναν επιπλέον λόγο. Ο Μιχαλολιάκος, χωρίς να εγκαταλείπει τη γραμμή «νέο μνημόνιο θα είναι προδοσία», υιοθέτησε πλέον και τη γραμμή «ρήξη και έξοδος από το ευρώ σήμερα θα είναι έγκλημα των αριστερών κατά της πατρίδας». Περιγράφει ουσιαστικά τη γραμμή αντεπίθεσης της (ακρο)δεξιάς και στα δύο σενάρια: είτε μιας καταστροφική συμφωνίας είτε μιας τυφλής ρήξης-ατύχημα χωρίς κανένα σχέδιο. 
Αν η ζωή των λαϊκών τάξεων επιδεινωθεί, τίποτε δεν αποκλείει πλάι στα «Ρόλεξ» του Ψυχικού να βρεθούν και οι «κατσαρόλες» των μικροαστών, των ανέργων, τμημάτων εργαζομένων κ.ά. Αν η εργατική τάξη και οι άνεργοι δεν έχουν κάτι που να αξίζει να το υπερασπιστούν, δεν θα υπάρξει αντίπαλο δέος σε μια τέτοια πιθανή κοινωνικοπολιτική συμμαχία. 
Γι’ αυτό και επιμένουμε στην αναγκαιότητα οργανωμένης ρήξης, οργανωμένης πάνω απ’ όλα πολιτικά, και δευτερευόντως «τεχνικά». Ως αναγκαία προϋπόθεση να χτιστεί ένα πολιτικό-κοινωνικό μέτωπο της Αριστεράς και των εργαζομένων, ικανό να απαντήσει στη μαύρη αντίδραση που επιχειρεί να σηκώσει κεφάλι. 
Η πόλωση είναι υπαρκτή, και δεν έχει νόημα να την «ξορκίζουμε». Η λατινοαμερικάνικη Δεξιά, που έχει εμπειρία αντιπολίτευσης τα τελευταία χρόνια, έχει συστηματοποιήσει το συνδυασμό «εξωκοινοβουλευτικές αντικομουνιστικές αγριάδες» και πίεση για «εθνική ενότητα, σύνεση και συμφιλίωση» στο κοινοβούλιο, ως αλληλοτροφοδοτούμενα μέσα για το ξεδόντιασμα της Αριστεράς, είτε διά της ανατροπής είτε διά της ενσωμάτωσης. 
Το ζήτημα λοιπόν είναι να οργανώσουμε το δικό μας στρατόπεδο στην κατεύθυνση μιας νικηφόρας σύγκρουσης.

Μεγάλες διαδηλώσεις αλληλεγγύης

Έξω πάμε καλά. Το Σαββατοκύριακο 20-21 Ιούνη, σε Αγγλία, Ιρλανδία, Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία κ.α. δόθηκε ηχηρό μήνυμα κατά της λιτότητας και υπέρ της αντίστασης στην τρόικα. Η διαδήλωση στην Αγγλία ήταν ενάντια στους Τόρηδες (βλ. σελ.19), αλλά είχε και ελληνικές σημαίες. Στη μνημονιακή Ιρλανδία διαδήλωσαν χιλιάδες αλληλέγγυοι φωνάζοντας «Athens-Athens-We’re with you – We ‘re against the troika too» (Αθήνα-Αθήνα είμαστε μαζί σου – Είμαστε και ενάντια στην τρόικα). Στη Γαλλία όπου είχαν ξαναγίνει αντίστοιχες κινητοποιήσεις, έγινε η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα, με το σύνθημα «Grece-France-Resistance» (Ελλάδα-Γαλλία-Αντίσταση). Μεγάλες ήταν οι διαδηλώσεις και στο Βέλγιο και στη Γερμανία (αλληλεγγύη στην Ελλάδα, ενάντια στον καπιταλισμό), στα κοινοβούλια των οποίων επίσης οι βουλευτές της Αριστεράς μίλησαν υπέρ της αντίστασης στην επιβολή λιτότητας. Ένα δημοφιλές σχόλιο στα κοινωνικά δίκτυα έλεγε πως «έξω διαδηλώνουν υπέρ της Ελλάδας και εδώ υπέρ των δανειστών». Δεν υπάρχει κανένα παράδοξο. Τα όσα έγιναν αυτές τις μέρες υπενθυμίζουν ότι δεν πρόκειται για «εθνικό» ζήτημα αλλά για «τάξη εναντίον τάξης». Το ταξικό κριτήριο ώθησε τους εργαζόμενους σε όλη την Ευρώπη να στηρίξουν την Αριστερά στην Ελλάδα. Οι μεγάλες διαδηλώσεις έδειξαν ότι σύμμαχοι μπορεί να βρεθούν στους λαούς της Ευρώπης. Αλλά αυτοί οι σύμμαχοι εμπνέονται από την αντίσταση στη λιτότητα. Ο καλύτερος τρόπος να «πάρει φωτιά ο κάμπος» είναι να προχωρήσουμε αυτόν τον αγώνα μπροστά. Αν αντίθετα οδηγηθούμε σε μια οδυνηρή συμφωνία που θα σηματοδοτεί μια αποδοχή της TINA (There is No Alternative, δεν υπάρχει εναλλακτική), η κυβέρνηση δεν θα έχει βλάψει τα συμφέροντα των υποτελών τάξεων στην Ελλάδα, αλλά και τις προοπτικές της Αριστεράς στην υπόλοιπη Ευρώπη...