«Αν μια χώρα επρόκειτο να αποχωρήσει από το ευρωσύστημα, η κεντρική τράπεζά της θα έπρεπε πρώτα να έρθει σε πλήρη διακανονισμό για τις αξιώσεις ή τα χρέη της χώρας με την ΕΚΤ»!
Μάριο Ντράγκι
Ημερ.Δημοσίευσης
Αυτή την ξαφνική και εκ πρώτης όψεως απρόκλητη δήλωση έκανε ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι. Οι συστάσεις από τον Ευρωπαίο κεντρικό τραπεζίτη αποδεικνύουν όχι μόνο ότι η συζήτηση για έξοδο χωρών από την ΕΕ και την Ευρωζώνη είναι πλέον «νομιμοποιημένη», αλλά και ότι αυτή η προοπτική εμπνέει μεγάλους φόβους αν όχι και πανικό. Ο «μετρημένος» κ. Ντράγκι, που απέφευγε συστηματικά να κάνει δηλώσεις οι οποίες θα τροφοδοτούσαν την υποτιμητική κερδοσκοπία σε βάρος χωρών, τώρα το τόλμησε...
Το τι ώθησε τον κ. Ντράγκι να προβεί σε μια τέτοια δήλωση φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα, ο οποίος δείχνει τους χρεώστες (αυτούς που χρωστούν) και τους πιστωτές (αυτούς που «έχουν λαμβάνειν») από το ευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών Target II.
«Φέσια» στο Τarget II
Τα ευρήματα του πίνακα είναι τα εξής:
1. Οι μεγαλύτεροι πιστωτές του συστήματος είναι οι κεντρικές τράπεζες της Γερμανίας (το σύστημά της χρωστάει 754,1 δισ. ευρώ!), του Λουξεμβούργου (166,8 δισ. ευρώ), της Ολλανδίας (99,6 δισ. ευρώ) και της Φινλανδίας (53,7 δισ. ευρώ). Πλην της Γερμανίας, είναι όλες χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά και του γερμανικού «άξονα».
2. Οι μεγαλύτεροι χρεώστες είναι οι κεντρικές τράπεζες χωρών του ευρωπαϊκού Νότου: της Ιταλίας (χρωστάει στο σύστημα 358,6 δισ. ευρώ), της Ισπανίας (330,4 δισ. ευρώ), της Πορτογαλίας (72,3 δισ. ευρώ) και της Ελλάδας (71,8 δισ. ευρώ). Στους σημαντικούς χρεώστες περιλαμβάνονται επίσης οι κεντρικές τράπεζες της Γαλλίας (χρωστάει 38,7 δισ. ευρώ) και της Αυστρίας (30,5 δισ. ευρώ).
3. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει πλέον ένα σημαντικό έλλειμμα από το Target II, ύψους 161,5 δισ. ευρώ, όταν στις αρχές του 2015 το έλλειμμά της ήταν μηδενικό.
4. Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκτός Ευρωζώνης έχουν είτε μηδενικό είτε ελάχιστο έλλειμμα ή πλεόνασμα στο Target II. (Επομένως, οι δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι αφορούν χώρες της Ευρωζώνης.)
Κίνδυνος κατάρρευσης
κεντρικών τραπεζών
Τα συμπεράσματα είναι προφανή:
Πρώτο, η γερμανική κεντρική τράπεζα (Bundesbank) κινδυνεύει με σοβαρό κλυδωνισμό αν αρχίσει να «ξηλώνεται» η Ευρωζώνη. Αν η Ελλάδα, αλλά πολύ περισσότερο η Ιταλία, φύγουν από την Ευρωζώνη, τότε θα είναι μάλλον αδύνατο να αποπληρώσουν το χρέος τους προς το Target II. Το «φέσι» θα απειλήσει σοβαρά, εκτός από την Bundesbank, τις κεντρικές τράπεζες του Λουξεμβούργου, της Ολλανδίας και της Φινλανδίας.
Δεύτερο, κινδυνεύει από σοβαρό κλυδωνισμό η ίδια η ΕΚΤ. Όχι μόνο εξαιτίας του δικού της ελλείμματος από το Target II, αλλά και εξαιτίας της απαίτησης που θα εγείρουν απέναντί της οι κεντρικές τράπεζες που θα υποστούν το «φέσι».
Τρίτο, η σοβαρή αλληλεξάρτηση χρεωστών και πιστωτών του, λέει ο Ντράγκι πίσω από τις γραμμές των δηλώσεών του, απαιτεί από όσους θα σκεφθούν την αποχώρηση από την Ευρωζώνη διακανονισμό για τα χρέη της κεντρικής τους τράπεζας προς το ευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών. Για την Ιταλία, για παράδειγμα, που ήδη το τραπεζικό της σύστημα βαρύνεται με «κόκκινα» δάνεια ύψους 360 δισ. ευρώ, αυτό θα σήμαινε ότι σε περίπτωση εξόδου θα έπρεπε να διακανονίσει και το τεράστιο χρέος προς το Target II.
Τέταρτο, ο πραγματικός φόβος του Ντράγκι είναι ο σαφής κίνδυνος για την ίδια την ΕΚΤ. Η οποία, εκτός από το Target II, είναι εκτεθειμένη και με το πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης», που με την ολοκλήρωση της πρώτης του φάσης θα φτάσει το 1,1 τρισ. ευρώ. Με αυτό το τεράστιο ποσόν, η ΕΚΤ αγοράζει κρατικά αλλά και εταιρικά ομόλογα χαμηλής αξιολόγησης, κυρίως χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Αν χώρες του ευρωπαϊκού Νότου φύγουν από την Ευρωζώνη, τότε τα ομόλογα αυτά που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ θα γίνουν κουρελόχαρτα, επιβαρύνοντας τον ισολογισμό της με τεράστια ελλείμματα...
Γνωρίζοντας καλά όλα αυτά, ο Ντράγκι προειδοποιεί όλους ότι «δεν συμφέρει κανέναν» να αρχίσει να ξηλώνεται η Ευρωζώνη, διότι θα προκύψουν τεράστια «φέσια», χαοτικές καταστάσεις και ανταγωνισμοί «κρεοπωλείου». Η οικονομική αλληλεξάρτηση στο πλαίσιο της Ευρωζώνης είναι τόσο βαθιά και χαρακτηρίζεται από τέτοιες περιπλοκές, ώστε στην πραγματικότητα η «άνεση» που επιδεικνύει η Γερμανία και γενικότερα ο ευρωπαϊκός Βορράς δεν είναι πραγματική παρά μόνο εν μέρει...
Με τη δήλωσή του αυτή, ο Μάριο Ντράγκι υπενθύμισε σε όλους αυτή την απλή αλήθεια...