Καλώς ήρθατε πρόσφυγες
Φωτογραφία
Ημερ.Δημοσίευσης
«Ongi Etorri Errefuxiatuak» σημαίνει στα Βάσκικα «Καλώς ήρθατε πρόσφυγες». Όταν το πρωτοακούσαμε το καλοκαίρι του 2016 από τις ακτιβίστριες και τους ακτιβιστές που ήρθαν με το «Καραβάνι προς την Ελλάδα» (Caravana a Grecia), δυσκολευόμασταν να το προφέρουμε, γιατί τα βάσκικα είναι στα αλήθεια μια δύσκολη γλώσσα. Το ξαναακούσαμε από την Μπέγο και τον Μικέλ τον χειμώνα του 2017, όταν ήρθαν στην Ελλάδα για να συνοδεύσουν πρόσφυγες πίσω στη χώρα τους.
Την επιγραφή τη βλέπαμε σε συνθήματα, κείμενα, αφίσες και σε κάποιες σημαίες σε μπαλκόνια, αλλά μόνο όταν περπατήσαμε στους δρόμους του Μπιλμπάο και της Γκερνίκα και είδαμε στην πλειοψηφία των μπαλκονιών την κίτρινη σημαία με το σύνθημα «Ongi Etorri Errefuxiatuak» και βρεθήκαμε ανάμεσα σε 20.000 ανθρώπους, βαδίζοντας μαζί τους μέχρι την Γκερνίκα, το χωριό που το 1937, πριν από 80 χρόνια, βομβαρδίστηκε από τους φασίστες, μόνο τότε μπορέσαμε να νιώσουμε πόσο γεμάτη νόημα είναι η φράση «Ongi Etorri Errefuxiatuak».
Ένα από τα πρώτα πράγματα που συνειδητοποιήσαμε είναι ότι το κίνημα έχει ήδη δημιουργήσει χώρους φιλοξενίας και έχει προτείνει στους δήμους και την τοπική κυβέρνηση μέτρα φιλοξενίας και ουσιαστικής στήριξης για τους πρόσφυγες που θα έρθουν στη Χώρα των Βάσκων (ξενώνες, μαθήματα ξένων γλωσσών, θέσεις εργασίας). Η εναλλακτική χτίζεται μέρα με τη μέρα στη Χώρα των Βάσκων και, παρά τις δυσκολίες, γεμίζει με ενθουσιασμό τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια που έχει πάρει τα χαρακτηριστικά μαζικού και λαϊκού κινήματος. Πρόκειται για ένα μήνυμα που πρέπει να ακουστεί δυνατά μέχρι την Ελλάδα. Ένας ολόκληρος λαός δηλώνει ότι οι πρόσφυγες είναι καλοδεχούμενοι στη χώρα του.
Διαδήλωση
Η πλατφόρμα «Ongi Etorri Errefuxiatuak», στην οποία συμμετέχει το σύνολο των αντιρατσιστικών οργανώσεων, της Αριστεράς, φεμινιστικών και οικολογικών ομάδων, αλλά και των πιο μαχητικών συνδικάτων, κατά τη διάρκεια αρκετών μηνών οργάνωσε το διήμερο «Gernika 2017», ως υπενθύμιση και ως κάλεσμα αγώνα. Όπως σημειώνει το αρχικό κάλεσμα: «Το 1937, η Gernika βομβαρδίστηκε βάρβαρα από τον φασισμό. Από τότε που ο Picasso ζωγράφισε την “Guernica”, το χωριό αυτό έγινε ένα παγκόσμιο σύμβολο της ειρήνης. Το 2017, ογδόντα χρόνια μετά, είναι ανάγκη να διατηρήσουμε τη μνήμη αυτή ζωντανή, λέγοντας τέρμα στη βαρβαρότητα που συνεχίζεται σε άλλες Gernicas, από τις οποίες εκδιώκονται εκατομμύρια άνθρωποι… θέλουμε να πάμε πέρα από την ανθρωπιστική βοήθεια. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε τα σύνορά μας να γίνονται χώροι κράτησης, απανθρωποίησης και θανάτου για εκατομμύρια ανθρώπους».
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η «Γκερνίκα 2017» έγραψε ιστορία. Μια ιστορία που δεν υπάρχει αμφιβολία πως είναι και δική μας. Στο ίδιο το χωριό, όπου έγιναν οι εκδηλώσεις, δεν υπήρχε μπαλκόνι, μαγαζί ή σχολείο που να μην είχε κρεμασμένη τη σημαία που καλωσορίζει τους πρόσφυγες. Η ίδια η διαδήλωση ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα που αναρτήσαμε στο facebook λίγο μετά τη διαδήλωση:
«Περπατήσαμε χιλιόμετρα, χιλιάδες άνθρωποι, με ταμπούρλα, τύμπανα και κρατώντας κόκκινα μεγάλα δάκρυα, σαν αυτά της Γκερνίκα. Οι γυναίκες παντού με τη σημαία “Ongi Etorri” και τα μωβ περιβραχιόνια. Σήμερα διαδήλωσε ο λαός ως σώμα, με τους πρόσφυγες από όλα τα μέρη του κόσμου στην πρώτη γραμμή. Πριν μπούμε στο χωριό, δηλαδή τη Γκερνίκα, μεταφέρθηκε το μήνυμα από στόμα σε στόμα. Μπαίνουμε σε ιερή γη, εδώ κάποτε οι φασίστες βομβάρδισαν το χωριό. Μένουμε σιωπηλοί, περπατώντας αυτό το τελευταίο χιλιόμετρο. Καθώς μπαίνουμε, πολλοί χειροκροτούν, αλλά γρήγορα η σιωπή μεταδίδεται. Το χωριό σταματάει και κοιτάει την πορεία σιωπηλό με το κεφάλι ψηλά. Στο δρόμο μας συναντάμε τρία βιολιά ένα κάθε μισό μέτρο. Μέσα στη σιωπή ακούγεται μόνο το βιολί. Στα παγκάκια κάθονται γιαγιάδες λουσμένες στον ήλιο και μας χαιρετούν βουβά και δίπλα τους αγόρια και κορίτσια που κρατάνε πατίνια και σημαίες. Κουβαλώ κι εγώ ένα κόκκινο δάκρυ και τα χέρια μου δεν πονάνε καθόλου. Η διαδήλωση δεν ήταν μια τυπική διαδικασία, αλλά μια τελετή, όπου συμμετείχαμε αληθινά ως ένα σώμα. Φτάνουμε στην πλατεία, που συνεχίζει να είναι σιωπηλή και γεμάτη. Στη σκηνή ανεβαίνει μια γιαγιά που έζησε τον βομβαρδισμό της Γκερνίκα. Καλωσορίζει τους πρόσφυγες και λέει πως δεν θα ξεχάσει ποτέ. Το λέει περήφανα. Ένας ένας ανεβαίνουν οι πρόσφυγες και λένε τις ιστορίες τους».
Συζητήσεις
Στις συζητήσεις συμμετείχαν άνθρωποι από την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ελλάδα και την ίδια τη χώρα των Βάσκων. Οι συζητήσεις δεν στέκονταν στην ανθρωπιστική πλευρά του ζητήματος. Έθεταν ερωτήματα και κατέθεταν εμπειρίες. «Πώς θα μετασχηματίσουμε τα αισθήματα φιλανθρωπίας σε πράξεις αντίστασης και ανυπακοής, δημιουργώντας μια νέα φιλοσοφία πολιτικής ανυπακοής;». «Πώς μπορούμε να χτίσουμε διαύλους επικοινωνίας με τους ανθρώπους που αγωνίζονται στις χώρες της Μέσης Ανατολής;». «Πώς θα συμπεριλάβουμε τους πρόσφυγες στους αγώνες μας;».
Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων προβλήθηκαν τα βιντεοσκοπημένα μηνύματα αλληλεγγύης από το City Plaza και την Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό», ενώ οι εικόνες των παιδιών που έμπαιναν στα σχολεία της Νίκαιας με τους εργαζόμενους του δήμου να τα κρατούν χέρι με χέρι, έγιναν αποδεκτές με ενθουσιασμό και συγκίνηση.
Επόμενος σταθμός είναι το καραβάνι στη Μελίγια το καλοκαίρι του 2017. Το μυαλό μας και η καρδιά μας θα είναι μόνιμα στραμμένα στην κοντινή μας Χώρα των Βάσκων.