Μια μεγάλη αλήθεια της ριζοσπαστικής Αριστεράς είναι η αντίληψη πως «ό,τι είναι νόμιμο δεν είναι απαραίτητα και δίκαιο».
Η συγκεκριμένη αντίληψη επιβεβαιώθηκε με τραγικό τρόπο μετά το ξέσπασμα της κρίσης στη χώρα μας, όπου η ανάγκη δικαιολόγησης των πιο σκληρών ταξικών πολιτικών απέναντι στην εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα οδήγησε στην έκδοση προκλητικών δικαστικών αποφάσεων που δεν τηρούσαν ούτε τα προσχήματα. Πρόκειται για δικαστικές αποφάσεις που στη πραγματικότητα αποτελούν πολιτικά μανιφέστα της μνημονιακής πραγματικότητας, ενδεδυμένα με νομική φρασεολογία και δικαστικό κύρος.
Σε πρόσφατη απόφασή του, ο Άρειος Πάγος τονίζει ότι «μόνη όμως η καθυστέρηση καταβολής του μισθού δεν συνιστά βλαπτική, υπό την εκτεθείσα έννοια, μεταβολή των όρων της σύμβασης εργασίας, εκτός αν γίνεται δολίως και δη για να εξαναγκασθεί ο μισθωτός σε αποχώρηση από την εργασία του». Με λίγα λόγια το Ανώτατο Δικαστήριο νομιμοποίησε την απλήρωτη εργασία, την ώρα που ήδη η πλειοψηφία των εργαζομένων δουλεύει κάτω από άθλιες συνθήκες, για πενιχρούς μισθούς, χωρίς ασφάλιση και με πετσοκομμένα τα συλλογικά δικαιώματα. Το εργοδοτικό πάρτι φέρει πλέον τη σφραγίδα του Αρείου Πάγου που μεταξύ του κεφαλαίου και της εργασίας φαίνεται να ταυτίζεται με το πρώτο.
Όμως, η αστική δικαιοσύνη έχει αποδείξει ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης ότι η αποστολή της δεν εξαντλείται μόνο στο να νομιμοποιεί τις πολιτικές που εξυπηρετούν τους καπιταλιστές, αλλά και στο να απονομιμοποιεί τους αγώνες που τις αντιπαλεύουν. Οι διαρκείς διώξεις σε βάρος συνδικαλιστών, διαδηλωτών, ακτιβιστών, δημοσιογράφων και μεταναστών, που αντιστέκονται στο τσάκισμά τους, δεν προκαλούν πλέον καμία εντύπωση. Η νέα μόδα που περιπλέκει πολιτικές σκοπιμότητες με δικαστικές αποφάσεις σχετίζεται με έναν μηχανισμό διώξεων που στήθηκε γύρω από συγκεκριμένα πρόσωπα που συνδέονται με την «τρομοκρατία». Σε ποικίλες περιπτώσεις έχει αποδειχθεί ότι τα στοιχεία με τα οποία στιγματίζονται πρόσωπα και στερούνται της ελευθερίας τους είναι παντελώς ανεπαρκή και απλώς στήνουν την επικοινωνιακή καμπάνια της «αποτελεσματικής αντιμετώπισης της τρομοκρατίας» που χαϊδεύει τα αυτιά των συντηρητικών εκλογικών ακροατηρίων.
Η υπόθεση του Τάσου Θεοφίλου αποτελεί το πιο ξεκάθαρο φιάσκο των ελληνικών δικαστηρίων. Ο Θεοφίλου καταδικάστηκε πρωτόδικα σε 25 χρόνια κάθειρξη για την υπόθεση της ληστείας στην Πάρο το 2012, ενώ ταυτοχρόνως κατηγορούνταν και ως μέλος της Συνωμοσίας των Πυρήνων της Φωτιάς. Στο δεύτερο βαθμό ο Θεοφίλου αθωώθηκε για όλες τις κατηγορίες, έχοντας ήδη όμως στερηθεί 5 χρόνια από τη ζωή του κλεισμένος στη φυλακή. Ένας αθώος άνθρωπος έχασε πέντε χρόνια από τη ζωή του στο κελί, όμως αυτό πέρασε στα ψιλά των αστικών εφημερίδων. Το μήνυμα που έπρεπε να σταλεί σε όσους διεκδικούν και αντιστέκονται άλλωστε είχε σταλεί: «Καθίστε φρόνιμα». Παρόμοια χαρακτηριστικά έχει και η υπόθεση της νεαρής Ηριάννας. Μερικό κατεστραμμένο δείγμα DNA που βρέθηκε στο γεμιστήρα ενός όπλου, το οποίο σε καμία περίπτωση, σύμφωνα με τη γνώμη ειδικών, δεν αποτελεί επαρκές ενοχοποιητικό στοιχείο, ήταν για την αστυνομία και το δικαστήριο αρκετό για να καταπατηθεί κάθε τεκμήριο αθωότητας, να προκύψει το συμπέρασμα ότι η Ηριάννα είναι μέλος της Συνωμοσίας των Πυρήνων της Φωτιάς και να καταδικαστεί χωρίς απόδειξη σε 13 χρόνια κάθειρξη. Το Πενταμελές Εφετείο Αναστολών Αθήνας απέρριψε το αίτημα αναστολής της ποινής της Ηριάννας μέχρι την εκδίκαση στο δεύτερο βαθμό, υιοθετώντας την αρνητική πρόταση του εισαγγελέα. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για τον ίδιο ακριβώς εισαγγελέα που είχε εισηγηθεί την αποφυλάκιση του Νίκου Μιχαλολιάκου και του Χρήστου Παππά με περιοριστικούς όρους λόγω παρέλευσης του 18μηνου, κρίνοντας πως δεν υπάρχει κίνδυνος να τελέσουν νέα εγκλήματα.
Και αν κάποιοι είναι αρκετά ευάλωτοι λόγω των φρονημάτων τους ή των πεποιθήσεών τους σε δυσμενείς αποφάσεις, τι μπορούν να πουν αυτοί που όχι μόνο οι πεποιθήσεις τους, αλλά ακόμη και η ίδια η ύπαρξή τους αποτελεί κόκκινο πανί; Οι μετανάστες εργάτες ανήκουν σίγουρα στους τελευταίους. Πριν λίγους μήνες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε την Ελλάδα για τις τρισάθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούσαν και εργάζονταν οι μετανάστες στα φραουλοχώραφα της Μανωλάδας, οι οποίοι, όταν επεδίωξαν να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους, πυροβολήθηκαν από τους επιστάτες των χωραφιών. Ποια ήταν όμως η απόφαση του Μεικτού Ορκωτού Δικαστηρίου Πατρών, προτού η υπόθεση καταλήξει στα ευρωπαϊκά δικαστήρια; Ομόφωνη αθώωση του παραγωγού και των επιστατών για την κατηγορία εμπορίας ανθρώπων και μάλιστα με ψήφους 7-0!
Είναι δεδομένο ότι η αστική δικαιοσύνη δεν είναι κάτι ουδέτερο και άυλο που πλανιέται πάνω από τα κεφάλια μας. Αντιθέτως, είναι ένα συστημικό δημιούργημα πίσω από το οποίο κρύβονται υποκείμενα. Η «αντικειμενικότητα» των νόμων είναι σύμφωνη με τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης την οποία εξυπηρετούν. Απέναντι στους νόμους τους οφείλουμε να προτάξουμε το δίκιο μας. Είναι ο μόνος τρόπος να ζήσουμε δίκαια.