Σε κλίμα σκληρής καταστολής οι καταλανικές εκλογές στις 21 δεκέμβρη

Κ αθώς μπαίνουμε επίσημα στην εβδομάδα εκκίνησης της εκλογικής καμπάνιας (επίσημη ημερομηνία έναρξης η 5η Δεκέμβρη), χρειάζεται να διατυπώσουμε με σαφήνεια μια διαπίστωση που για τους καταλανούς/ες είναι περισσότερο από προφανής. Οι καταλανικές εκλογές δεν διεξάγονται σε συνθήκες ομαλότητας όπως συνηθίζεται στις σύγχρονες αστικές δημοκρατίες, τουλάχιστον όσον αφορά τις τελευταίες δεκαετίες (και πάντως με εξαίρεση το ελληνικό δημοψήφισμα), αλλά σε συνθήκες αυταρχικότητας και τρομοκρατίας. 
Σκληρή Καταστολή
Το πολιτικό κλίμα στην πόλη της Βαρκελώνης αλλά και στις υπόλοιπες πόλεις και χωριά της Καταλονίας, αλλά κυρίως η αντιπαράθεση με το Ισπανικό Κράτος, θυμίζει τις πιο σκοτεινές στιγμές στην ισπανική ιστορία. Η λέξη «δικτατορία» δεν μπορεί να ειπώνεται ποτέ με ευκολία, έτσι ώστε να υπάρχει πάντα μια σαφής διάκριση ανάμεσα στις σύγχρονες δημοκρατίες και τα δικτατορικά καθεστώτα. Αυτό που ίσως θα έδινε όνομα στην τρέχουσα καταλανική στιγμή , είναι η περιγραφή της ως μιας Kατάστασης Eξαίρεσης όπου τα όρια ανάμεσα στη δημοκρατία και τη δικτατορία γίνονται δυσδιάκριτα. Περιγράφοντάς το με άλλα λόγια: Οι εκλογές διεξάγονται, με τα μισά μέλη της προηγούμενης εκλεγμένης κυβέρνησης στη φυλακή (Junts Pel si) και τα άλλα μισά στην εξορία. Οι εκλογές διεξάγονται επίσης ταυτόχρονα με δύο δίκες σε εξέλιξη. Μια στη Μαδρίτη όπου δικάζονται τα δύο μέλη των κοινωνικών οργανώσεων ανεξαρτησίας Jordi Cuixart και Jordi Sanchez και μία στο Βέλγιο όπου αναμένεται η έκδοση ή όχι των μελών της καταλανικής κυβέρνησης, η παράδοση τους δηλαδή στις ισπανικές αρχές ή η αποδοχή του Πολιτικού Ασύλου που έχουν αιτηθεί από τη βελγική κυβέρνηση. Η απόφαση των βελγικών αρχών, παραπέμπει την απόφαση για  τις 14 Δεκέμβρη, ενώ η ισπανική δικαιοσύνη, ήδη αποφάσισε ότι τα μέλη της κυβέρνησης και οι δύο Jordi, θα παραμείνουν στη φυλακή.  Οι κατηγορίες με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωπα τα μέλη της κυβέρνησης και οι κοινωνικοί αγωνιστές είναι αυτές της εθνικής προδοσίας και ανταρσίας, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να καταδικαστούν μέχρι και με   30 χρόνια φυλάκισης. Από την καταστολή στο δρόμο τη μέρα του δημοψηφίσματος, έχουμε περάσει στην καθημερινή καταστολή του κράτους σε όλες τις σφαίρες της δημόσιας ζωής. Πως αλλιώς να χαρακτηρίσει κανείς το γεγονός ότι εδώ και εβδομάδες εκατοντάδες συνδικαλιστές και εργαζόμενοι στο δημόσιο (ιδιαίτερα στα σχολεία), λαμβάνουν μηνύσεις και επιστολές που τους ζητούν να περάσουν από το τμήμα της περιοχής τους, για απολογία; Οι κατηγορίες που αντιμετωπίζουν αφορούν τη συμμετοχή τους στην απεργία, συγκεκριμένα με το κλείσιμο δρόμων, ή την παρακίνηση μαθητών να ψηφίσουν ναι στο δημοψήφισμα, κάτι που ερμηνεύεται ως «διάδοση ιδεών μίσους» από τη μεριά της ισπανικής κυβέρνησης. Αρκετές-οι από τους κατηγορημένους μάλιστα έχουν συλληφθεί, όπως για παράδειγμα εκπρόσωποι του συνδικάτου δασκάλων. Εντωμεταξύ οι ισπανικές αρχές απαιτούν από τη δήμαρχο να αφαιρέσει όλα τα πανό και τις αφίσες που βρίσκονται τοποθετημένα στην είσοδο του δημαρχείου και στη γύρω περιοχή.  Ωστόσο δεν υπάρχει τίποτα πιο ενδεικτικό της αυταρχικότητας ενός καθεστώτος , από  την μετατροπή του παράλογου σε νόμο. Πριν από λίγες μέρες η κυβέρνηση Ραχόι προχώρησε σε ένα αδιανόητο μέτρο. Την απαγόρευση του κίτρινου χρώματος!  Όταν η Άντα Κολάου , η δήμαρχος της Βαρκελώνης αποφάσισε να φωτίσει τα σιντριβάνια και τα δημόσια κτίρια της πόλης, με κίτρινο χρώμα, το χρώμα του κινήματος ανεξαρτησίας, ως ένδειξη αλληλεγγύης στους πολιτικούς κρατούμενους, η απάντηση της Ισπανικής Κυβέρνησης , υπήρξε άμεση, απαιτώντας από τις δημοτικές αρχές να μην χρησιμοποιούν το κίτρινο χρώμα. 
Εκλογές με απρόβλεπτα 
αποτελέσματα
Εδώ και καιρό,  το καταλανικό ζήτημα έχει μπει στην ζώνη του απρόβλεπτου. Καμία και κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει ποια θα είναι η επόμενη μέρα μετά την 21η Δεκέμβρη. Το μόνο σίγουρο είναι πως ακόμα και αν οι ανεξαρτησιακές δυνάμεις κατορθώσουν να κερδίσουν την πλειοψηφία  των εδρών στο τοπικό κοινοβούλιο, η διαδικασία ανεξαρτησίας, απόσχισης κλπ δεν θα είναι αποτέλεσμα μιας διακήρυξης. Η μάχη με το ισπανικό κράτος και τους μηχανισμούς του θα συνεχιστεί. Παρόλα αυτά με κάθε επιφύλαξη, μπορούμε να αναφέρουμε τις  εκλογικές εκτιμήσεις οι οποίες προβλέπουν ότι η κεντροαριστερή Εσκέρρα Ρεπουμπλικάνα, μάλλον καταλαμβάνει την πρώτη θέση στο Καταλανικό Κοινοβούλιο. Η Εσκέρρα Ρεπουμπλικάνα συμμετείχε στην προηγούμενη κυβέρνηση, σχηματίζοντας κοινή υποψηφιότητα με το κεντροδεξιό κόμμα του Πουιντζεμόν, PDeCat, όμως σε αυτή τη φάση εκτιμά, ότι η υποψηφιότητά της θα κερδίσει απογοητευμένους ψηφοφόρους, οι οποίοι θεωρούν ότι ο προηγούμενος πρωθυπουργός έκανε πίσω σε κρίσιμες στιγμές, ψηφοφόρους που δεν είναι έτοιμοι να κάνουν το τολμηρό βήμα, ψηφίζοντας πιο ριζοσπαστικές δυνάμεις όπως η CUP. Για τη δεύτερη  θέση κονταροχτυπιούνται οι Ciudadanos, το κόμμα των Σοσιαλιστών PSC και  το PdeCAT, το κόμμα δηλαδή  του Πουιτζντεμον. Όσον αφορά τα ψηφοδέλτια της CUP και του Catalonia En Comu (Podemos, Ada Colau και Ενωμένη Αριστερά), φαίνεται να χάνουν από 2 έως και 4 έδρες το καθένα. Πολλά θα εξαρτηθούν και από το κατά πόσο το εκλογικό σώμα θα φτάσει μέχρι τις κάλπες. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, είναι πιθανό να βρεθούμε μπροστά σε ένα ρεκόρ συμμετοχής σε αυτές τις εκλογές, που θα ξεπερνά τη συμμετοχή του 75% της προηγούμενης εκλογικής αναμέτρησης (2015). 
Οι ανεπάρκειες της Αριστεράς
Ανεξάρτητα από το αν θα καταγραφεί πτώση στα ποσοστά της Αριστεράς σε αυτές τις εκλογές (γεγονός που θα πρέπει να προβληματίσει), η πραγματικότητα είναι πως για διαφορετικούς λόγους τα τρία κόμματα της Αριστεράς, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στο να οργανώσουν την πρωτοφανή λαϊκή κινητοποίηση εντός Καταλονίας, να οργανώσουν την αλληλεγγύη γύρω από το ζήτημα της δημοκρατίας στο υπόλοιπο Ισπανικό Κράτος και να οδηγήσουν στην ανάπτυξη ενός διεθνούς κινήματος αλληλεγγύης το οποίο θα επιβάλει τους όρους του και  θα αναγκάσει σε απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων . Ένα κίνημα που θα μπορούσε  να ανοίξει το δρόμο για μια λύση , στην κατεύθυνση που έχει ή θα έχει αποφασίσει ο καταλανικός λαός. Η Εσκέρρα Ρεπουμπλικάνα, αν και κατατάσσεται στις σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις, εν τούτοις αποτελεί ένα προοδευτικό  κόμμα, το παλαιότερο κόμμα υπέρ της ανεξαρτησίας, ένα κόμμα με αναφορά στις αριστερές ιδέες και κουλτούρα. Η ταύτιση της όμως  τα προηγούμενα χρόνια, με το κεντροδεξιό κόμμα καθώς και το ξεπέρασμα των κοινωνικών οργανώσεων,  από το αυθόρμητο κίνημα, δεν επιτρέπουν στην Εσκέρρα, ούτε και στην όπως όλα δείχνουν, μελλοντική πρόεδρο της Καταλονίας , Μάρτα Ροβίρα, να  εκφράσει τη λαϊκή επιθυμία και την ψυχή του κινήματος. Σοβαρές αντιφάσεις όμως παρουσιάζει και η πολιτική του Catalonia en Comu, της συμμαχίας ανάμεσα στο Podemos, το σχηματισμό της Ada Colau και των δυνάμεων της Ενωμένης Αριστεράς. Mε το σύνθημα «Έχουμε πολλά κοινά», οι συγκεκριμένες δυνάμεις επιχειρούν να καταλάβουν τον ενδιάμεσο χώρο, ανάμεσα στις δυνάμεις του μπλοκ ανεξαρτησίας, και των δυνάμεων του καθεστώτος. Με μια πολιτική ίσων αποστάσεων, τόσο ο Πάμπλο Ιγλέσιας όσο και o Ξαβιέρ Ντομενέτς , εκπρόσωπος και βουλευτής του συνδυασμού, αλλά και η ίδια η δήμαρχος Βαρκελώνης, προτάσσουν τρία σημεία στο δημόσιο λόγο: 
Πρώτον, «Δεν είμαστε  ούτε με την εφαρμογή του 155, ούτε με τη μονομερή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας», δεύτερον εμφανίζουν μια ετεροχρονισμένη κριτική στις δυνάμεις ανεξαρτησίας για απουσία των κοινωνικών αιτημάτων από το πρόγραμμά τους με έμφαση στην αποκάλυψη των νεοφιλελεύθερων πολιτικών του PDeCAT, και τρίτον χρησιμοποιούν το επιχείρημα της ενότητας του καταλανικού λαού και των λαών της Ισπανίας,  προβάλλοντας το σύνθημα «Αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα», παίρνοντας τελικά θέση ενάντια στο κίνημα ανεξαρτησίας. Θα πρέπει φυσικά να αναφέρουμε ότι έχουν αναλάβει την πρωτοβουλία να αναδειχθεί στο ισπανικό κοινοβούλιο το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας του 155, ενώ πράγματι κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης του καταλανικού ζητήματος, λίγο πριν και μετά το δημοψήφισμα έθεσαν το ζήτημα της δημοκρατίας και καταδίκασαν την καταστολή. Όμως η στάση τους είναι όχι μόνο πίσω από τις εξελίξεις αλλά τελικά είναι βλαπτική για το λαϊκό κίνημα. Σε μια φάση ανοιχτής σύγκρουσης με το σκληρό καθεστώς της δεξιάς, όπου ο κόσμος οργανώνεται με το δικό του τρόπο ξεπερνώντας τις ηγεσίες των ανεξαρτησιακών κοινωνικών οργανώσεων, χρειάζεται στηρίγματα. Τα κοινωνικά αιτήματα σε αυτή τη φάση μπορούν να υποστηριχτούν καλύτερα από ένα κίνημα που υπερασπίζεται ταυτόχρονα τη δημοκρατία, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση καθώς και μια κοινωνία ισότητας και δικαιοσύνης. Η στήριξη της απόφασης του καταλανικού λαού , όποια και αν είναι αυτή, είναι ο πρώτος όρος για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των ανθρώπων που αντιλαμβάνονται τη μάχη ενάντια στην ακροδεξιά και το σκληρό καθεστώς του Ραχόι, κληρονόμο του Φράνκο, ως μια πολύ προσωπική τους υπόθεση. Η ανεξάρτητη , ξεχωριστή καμπάνια που επιχειρούν να αναπτύξουν οι δυνάμεις των Αντικαπιταλίστας, είναι στη σωστή κατεύθυνση, μένει όμως να δούμε πόση επιτυχία θα έχει στο λίγο χρόνο που απομένει μέχρι τις εκλογές. 
Αναμφίβολα η δύναμη που αυτή τη στιγμή εμπνέει και συσπειρώνει τις αριστερές-ους αγωνιστές-τριες βάσης είναι η CUP. To κεντρικό εκλογικό της σύνθημα είναι «Στο πόδι για τη Ρεπούμπλικα» που θα μπορούσε επίσης να μεταφραστεί και ως «Στο δρόμο για τη Ρεπούμπλικα» ή «Σε ετοιμότητα για τη Ρεπούμπλικα».  Η παλαιότερη στάση της βέβαια με τη στήριξη του κυβερνητικού προϋπολογισμού στις εκλογές του 2015, είχε απογοητεύει αρκετό κόσμο, και είχε δείξει ότι στις αποφάσεις της βάραινε περισσότερο το εθνικό από το ταξικό-κοινωνικό κριτήριο. Σε αυτή όμως τη νέα φάση του κινήματος, όλους αυτούς τους μήνες, η CUP παρά τις εσωτερικές αντιφάσεις της και τις πολλές ψυχές του σχηματισμού της, αποδεικνύεται η δύναμη που κερδίζει την εμπιστοσύνη του κόσμου. Δεν είναι τυχαίο που σε κρίσιμες στιγμές, όταν η μάχη με τις ακροδεξιές δυνάμεις και την αστυνομία, μεταφερόταν στους δρόμους, χιλιάδες άνθρωποι έτρεξαν να υπερασπιστούν και να περιφρουρήσουν τα γραφεία της. Ούτε  η CUP όμως, έχει μπορέσει να διατυπώσει ένα πολιτικό πρόγραμμα που να ενώνει το εθνικό με το κοινωνικό ζήτημα και αποτελεί ερώτημα το πόσο θα κατορθώσει να επιτύχει ένα καλό αποτέλεσμα σε αυτές τις εκλογές. Θα πρέπει πάντως σε όλες τις αναλύσεις που γίνονται για το καταλανικό ζήτημα να μην παραβλέπεται ο πανισπανικός χαρακτήρας της πολιτικής κρίσης του Ισπανικού Κράτους και του καθεστώτος του ‘78. Όπως δήλωσε στην Ε.Α. η βουλεύτρια του Podemos, και μέλος των Αντικαπιταλίστας Σόνια Φαρρέ «η Κινητοποίηση που έχουμε ζήσει όλα τα τελευταία χρόνια στην Καταλονία, η επιμονή που είχαν οι κοινωνικές και πολιτικές οργανώσεις, η ικανότητα αυτό-οργάνωσης που είδαμε την 1η και την 3η Οκτώβρη, που ξεπέρασαν οργανώσεις όπως η Omnium Cultural και η Εθνική Συνέλευση Καταλονίας, δεν θα είχαν γίνει , αν δεν είχαμε μάθει από το κίνημα 15Μ, αν δεν είχε αλλάξει τόσο ριζικά την κοινωνία αυτό το κίνημα. 

Οι Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα

Καθημερινά στην Καταλονία, τόσο στην πρωτεύουσα όσο και στην περιφέρεια, οργανώνονται μεγαλύτερες ή μικρότερες κινητοποιήσεις και δράσεις. Υπάρχει μια συνεχής κινητικότητα που γίνεται ορατή στους δρόμους και στους τοίχους της πόλης.  Στην καρδιά αυτού του κινήματος, που είδαμε να ξεδιπλώνεται τόσο τη μέρα του δημοψηφίσματος (1η Οκτώβρη) όσο και τις δύο μέρες απεργίας (3η Οκτώβρη και 8η Νοέμβρη), αλλά και σε άλλες στιγμές, βρίσκονται οι Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα (της αβασίλευτης δημοκρατίας δηλαδή). Αυτή τη στιγμή φαίνεται να υπάρχουν περισσότερες από 300 τέτοιες επιτροπές, σε όλη την Καταλονία, κυρίως σε γειτονιές αλλά και σε εργασιακούς χώρους, με πιο εμβληματικές τις επιτροπές στη Χιρόνα και το Σαμπαντέλ. 
Ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα από τη συνέντευξη της Helena Vazquez, μέλους της επιτροπής στο Σαμπαντέλ που δημοσιεύτηκε στο  περιοδικό  Viento Sur:
Οι Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα δεν αποτελούν ένα απλό γκρουπ στο  los CDR no WhatsApp που καλεί σε μια διαδήλωση. Πρόκειται για υπαρκτούς ανθρώπους που συζητούν προτάσεις και που συγκεντρώνονται σε πολλές περιοχές της Καταλονίας. Ευτυχώς ή δυστυχώς, οι επιτροπές δεν συνδέονται άμεσα με τις πολιτικές οργανώσεις. Υπάρχει μια εμπειρία στράτευσης σε κάποιες περιπτώσεις ενώ σε άλλες περιπτώσεις όλα ξεκινούν από την αρχή. Μετά από την 1η Οκτώβρη, βρεθήκαμε με ανθρώπους που δεν είχαν ξανασυμμετάσχει ποτέ σε κάποιο πολιτικό χώρο. Μαζεύτηκαν άνθρωποι που δημιούργησαν αυτές τις επιτροπές, που είχαν όρεξη να θέσουν ιδέες, να ακούσουν ιδέες άλλων που δεν έβρισκαν άλλο χώρο να εκφραστούν. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες, έχουμε μάθει πολλά και έχει έτσι παραχθεί μια κοινή μεθοδολογία. Βέβαια αν οι πολιτικές οργανώσεις και τα κόμματα είχαν εμπλακεί {π.χ το Podemos, ή οι δυνάμεις των Comunes (ΣτΜ αναφορά στο κόμμα της Άντα Κολάου και τον κόσμο του δημοτικού κινήματος) ή το συνδικάτο της CGT}, ίσως τώρα να βρισκόμασταν σε μια διαφορετική συνθήκη. Ίσως να ήμασταν ικανοί να κινητοποιήσουμε όλες τις δυνάμεις της εργατικής τάξης, σε όλους αυτούς-ες που δεν έχουμε μπορέσει να φτάσουμε. Η επιτροπή του Sabadell,  αποτελεί μια από τις επιτροπές αναφοράς σε πανκαταλανικό επίπεδο. Ήταν η πρώτη που ξεκίνησε το κάλεσμα, που προσπάθησε να δώσει συνέχεια, που προσπάθησε να φτιάξει δίκτυα με τις υπόλοιπες επιτροπές, ή ανάμεσα στις επιτροπές και τα συνδικάτα που είχαν καλέσει στην απεργία της 3ης Οκτώβρη. Από την πρώτη στιγμή στην επιτροπή μας ήταν καθαρό ότι θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα χώρο πραγματικά πλατύ, όπου θα χωρούσαν όλες οι πολιτικές δυνάμεις, από την κεντροδεξιά, ως την επαναστατική αριστερά και τους αναρχικούς. Δημιουργήσαμε ένα δίκτυο στην πόλη, συμμετέχουμε όλες-οι στις συναντήσεις, οι διαδικασίες μας είναι ανοιχτές και οι πολιτικές μας διαφορές, δεν θέτουν όρια».