Η απάντηση του κινήματος στους σχεδιασμούς κυβέρνησης-δανειστών-τραπεζιτών
Με την έλευση του 2018 το ζήτημα των πλειστηριασμών μπαίνει σε μια νέα φάση. Η νέα αυτή περίοδος σηματοδοτείται από την ολοκληρωτική επίθεση στη λαϊκή κατοικία και περιουσία. Το σύστημα εξουσίας τραπεζιτών-δανειστών-κυβέρνησης, μέσα στη χρονιά που πέρασε, δημιούργησε όλο το απαραίτητο νομοθετικό και επιχειρησιακό πλαίσιο για τη μεγάλη αρπαγή ακίνητης περιουσίας και τις κατασχέσεις από τραπεζικούς λογαριασμούς. Τώρα όλος αυτός ο μηχανισμός μπαίνει σε πλήρη λειτουργία. Τράπεζες και Δημόσιο εξαπολύουν τη μεγάλη επίθεση ενάντια στις εργαζόμενες τάξεις, σαρώνοντας ό,τι άφησε πίσω της μια επταετία μνημονιακής λιτότητας, φτωχοποίησης, κατάργησης δικαιωμάτων και πρόνοιας, ξεπουλήματος και κατάργησης δημόσιων οργανισμών.
Εφαρμογή και καταστολή
Το φθινόπωρο που πέρασε, οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν. Κάτω από την πίεση των δανειστών ενόψει της τρίτης αξιολόγησης, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ξεκίνησε την εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Λίγο πριν τελειώσει το 2017, εγκαινίασε και τους πλειστηριασμούς από δημόσιο φορέα (ΑΑΔΕ). Επίσης, πρόλαβε και νομοθέτησε το «ιδιώνυμο» για να ποινικοποιήσει την παρέμβαση του κινήματος κατά των πλειστηριασμών. Τέλος, για να εμπεδωθεί η συνέπεια της κυβέρνησης προς τους «θεσμούς», έπρεπε να γίνει και μια επίδειξη πυγμής. Χωρίς προσχήματα, προαναγγέλθηκε από τους Τόσκα και Κοντωνή η χρήση βίας από την αστυνομία και πράγματι είδαμε μια πρωτοφανή επίθεση μέσα και γύρω από το ειρηνοδικείο της Αθήνας, όπως ήταν αναμενόμενο.
Όλα τα παραπάνω έγιναν με σαφή σχεδιασμό, πολύ γρήγορα και χωρίς δισταγμούς, από μια κυβέρνηση που υποστηρίζει ότι ήταν και παραμένει αριστερή, αλλά αφήνει άναυδους ακόμα και τους πιο ακραιφνείς νεοφιλελεύθερους (ακόμα και ακροδεξιούς) με την «αποφασιστικότητα» και τη σκληρότητά της απέναντι στον λαό. Μια κυβέρνηση που έμαθε πλέον πώς παίζεται το παιχνίδι και απολαμβάνει να την επαινούν αυτοί που κάποτε ήταν οι ταξικοί αντίπαλοί της.
Για να τα «πετύχει» όλα αυτά η κυβέρνηση είχε και έχει στο πλευρό της όλο το σύστημα που κατήγγειλε πριν έρθει την εξουσία και υιοθετώντας όλους τους τρόπους του για να παρουσιάζει το άσπρο μαύρο. Ταυτόχρονα, σε εξέλιξη βρίσκεται και ένας πόλεμος λάσπης απέναντι στο κίνημα. Λέει ότι αυτό το κίνημα προστατεύει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ότι ασκεί βία στους συμβολαιογράφους, ότι βάζει σε κίνδυνο τη σταθερότητα των τραπεζών. Το σκηνικό διαστρέβλωσης της πραγματικότητας συμπληρώνεται με τη χρησιμοποίηση του «αναλώσιμου» Ρούσκα, προέδρου του Συλλόγου Συμβολαιογράφων Αττικής, έτσι ώστε να μετατοπιστεί η εστίαση της «κοινής γνώμης» και να υποβιβαστεί σε μια αντιπαράθεση μεταξύ συμβολαιογράφων που «προσπαθούν να κάνουν απλώς τη δουλειά τους» και ενός κινήματος «βίας και τρομοκράτησης».
Βλέπουμε λοιπόν ότι κάτω από το μαστίγιο (και το καρότο) των δανειστών, οι μηχανισμοί του κράτους είναι έτοιμοι. Προκύπτει λοιπόν το ερώτημα κατά πόσο το κίνημα κατά των πλειστηριασμών είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Πώς πρέπει να προχωρήσει και τι στόχους πρέπει να βάλει. Να μην ξεχνάμε ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί είναι ένα μέτρο στο οποίο κατέφυγε η κυβέρνηση εξαιτίας του νικηφόρου αγώνα στα ειρηνοδικεία.
Υπήρξαν λοιπόν αντανακλαστικά που την κατάλληλη στιγμή λειτούργησαν. Οι μικρές τοπικές συλλογικότητες, που δραστηριοποιούνταν εδώ και χρόνια, κατάφεραν να βρουν κοινούς τόπους συνεννόησης. Έχουν δημιουργηθεί ενωτικοί φορείς και αυτή η διαδικασία συνεχίζεται ξεπερνώντας πότε εύκολα και πότε δύσκολα τα προβλήματα. Το να παίρνονται αποφάσεις πανελλαδικής πλέον εμβέλειας είναι μια κατάκτηση μεγάλης σημασίας τόσο για το ζήτημα των πλειστηριασμών, όσο και για άλλους κοινωνικούς αγώνες που θα βοηθηθούν, εφόσον δημιουργείται, εκ των πραγμάτων, μια βάση πολιτικής και κινηματικής «συναντίληψης».
Αριστερά
Tαυτόχρονα όμως η πολύ πιο ενεργητική παρέμβαση της Αριστεράς ανέβασε κατακόρυφα το πολιτικό βάρος του ζητήματος. Η Αριστερά δεν συνέβαλε μόνο στην αποενοχοποίηση των θυμάτων των πλειστηριασμών, αλλά έδειξε έμπρακτα και την αλληλεγγύη της. Το πιο σημαντικό όμως ήταν ότι πρόσφερε «γενικές ιδέες» που εξηγούν τους στόχους των τοκογλύφων, των τραπεζιτών και της κυβέρνησης, που όλους αυτούς μαζί τους ένωνε η πολιτική των μνημονίων. Επίσης η Αριστερά ανέδειξε την κρίσιμη σημασία που είχε και έχει η σύνδεση του κινήματος των πλειστηριασμών με την ευρύτερη αντίσταση ενάντια στη λιτότητα και τον νεοφιλελευθερισμό και την ανάγκη μιας λαϊκής εναλλακτικής λύσης.
Σίγουρα δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έπαιξαν έναν πολύ ριζοσπαστικό ρόλο –ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη– στο κίνημα κατά των πλειστηριασμών. Όμως η παρέμβαση της ΛΑΕ ήταν επίσης πολύ καθοριστική για τη μεταμόρφωση των αποσπασματικών πρωτοβουλίων σε ένα κίνημα κεντρικοποιημένο και με αιχμή την κυβέρνηση. Αυτή η δυναμική ανάγκασε το ΚΚΕ και το ΠΑΜΕ να εμπλακούν στη μάχη, προσθέτοντας έναν μεγάλο όγκο δυνάμεων που μέχρι τότε έλειπε. Αυτή η διαφορά καταγράφηκε αμέσως από τον αστικό Τύπο, που άρχισε να παρατηρεί και να σχολιάζει για πρώτη φορά τόσο συστηματικά το «κίνημα των ειρηνοδικείων», σαν την πρώτη σοβαρή απειλή στην κυβέρνηση, από τα αριστερά.
Συντονισμός
Πέρα από τη δημιουργία κεντρικών συνεννοήσεων (όπως είναι το Πανελλαδικό Δίκτυο Συλλογικοτήτων και Πρωτοβουλιών Κατά των Πλειστηριασμών) βασικότερος και δύσκολος στόχος είναι η δημιουργία κινημάτων γειτονιάς. Απέναντι στον θεσμικό μηχανισμό κράτους-τραπεζών είναι απόλυτη ανάγκη να αντιπαρατεθεί η δύναμη των πολλών. Με συντονισμένα βήματα και οργανωτικότητα πρέπει να δημιουργηθεί ένας ιστός αντίστασης σε κάθε περιοχή, έτσι ώστε να γίνει συνείδηση σε όλους ότι το σπίτι της διπλανής οικογένειας μας αφορά όλους και δεν θα επιτρέψουμε τα κερδοσκοπικά παιχνίδια των τραπεζιτών πάνω στις ζωές μας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα που δείχνει τον δρόμο είναι η συλλογικότητα της Νέας Σμύρνης «Λαϊκή Στέγη SOS» που μέσα σε λίγους μήνες λειτουργίας έχει κάνει σημαντικές κινήσεις. Έχει παρέμβει στο δημοτικό συμβούλιο, παίρνοντας ψήφισμα ενάντια στους πλειστηριασμούς και έχει έρθει σε επαφή με τους εργαζόμενους του δήμου και το σωματείο δασκάλων της πόλης.
Πάνω σ’ αυτό το μονοπάτι –στη συγκρότηση επιτροπών– πρέπει να βαδίσουμε για να μετατρέψουμε το «κίνημα των ειρηνοδικείων» σε κίνημα των γειτονιών.