Η επέτειος της ελληνο-τουρκικής κρίσης του 1996 με επίκεντρο τις βραχονησίδες των Ιμίων, γίνεται κάθε χρόνο η αφορμή από εθνικιστές παντός είδους για ντελίριο πατριδοκαπηκείας, καταγγελίας των «προδοτών που υπέστειλαν τη σημαία» ή των σημερινών «προσκυνημένων» που τολμούν να μιλούν για συναδέλφωση των λαών.
Ημερ.Δημοσίευσης
Ο ελληνικός φασισμός, με πρωτοστάτη τη ναζιστική Χρυσή Αυγή, έχει επιλέξει αυτή την επέτειο για να οργανώνει κάθε χρόνο μια ναζιστική φιέστα μίσους με πανελλαδική κινητοποίηση των απανταχού φασιστών. Φέτος δεκάδες κινηματικές και πολιτικές οργανώσεις καλούν σε διεθνιστική αντιφασιστική συγκέντρωση το Σάββατο 27 Γενάρη, στις 6 μ.μ. στην πλατεία Ρηγίλλης και σε πορεία προς τα γραφεία της Χρυσής Αυγής στη λεωφόρο Μεσογείων.
Ιδιαίτερα φέτος, που το εθνικιστικό παραλήρημα για το όνομα της Μακεδονίας έχει πάρει σοβαρές διαστάσεις, η επέτειος των Ιμίων αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να διαδηλώσει ο κόσμος που απεχθάνεται τον πόλεμο και το φασισμό, προτάσσει την ειρήνη και τη φιλία των λαών, αντιστέκεται στις σειρήνες του εθνικισμού και της πατριδοκαπηλείας.
Η κρίση του 1996
Τα Ίμια είναι δυο μικροσκοπικές βραχονησίδες 5 ναυτικά μίλια από την Κάλυμνο. Εκτός από τους κατοίκους των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, τα στρατιωτικά επιτελεία και τους ναυτικούς, σχεδόν κανένας άλλος δεν τις ήξερε μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης το 1996. Η διεκδίκηση των αεροναυτικών περασμάτων στο Αιγαίο, έφερε το ‘96 την Ελλάδα και την Τουρκία πιο κοντά στον πόλεμο από ποτέ άλλοτε μετά τον πόλεμο στην Κύπρο το 1974. Τα “περιβαλλοντικά προγράμματα” για 10 βραχονησίδες συμπεριλαμβανομένων των Ιμίων που είχαν αρχίσει να υλοποιούν τα ελληνικά υπουργεία Άμυνας, Αιγαίου και Γεωργίας, θεωρήθηκαν από την Τουρκία -όχι αδίκως- έμμεσο σχέδιο εποικισμού των βραχονησίδων που θεμελίωνε ελληνική υφαλοκρηπίδα γύρω από αυτά. Η αντίδραση της Τουρκίας ήταν η διεκδίκηση των βραχονησίδων σαν τουρκικό έδαφος με αφορμή την αποκόλληση τουρκικού φορτηγού πλοίου που είχε προσαράξει στις βραχονησίδες στα τέλη του Δεκέμβρη του 1995. Τότε η Τουρκία αρνήθηκε τη συνδρομή ελληνικών σκαφών, ισχυριζόμενη ότι οι βραχονησίδες είναι τουρκικό έδαφος. Το θέμα έγινε σίριαλ στα κανάλια και πυροδότησε εθνικιστικό παροξυσμό και από τις δύο πλευρές.
Η κρίση κλιμακώθηκε τις επόμενες μέρες. Ο δήμαρχος Καλύμνου, συνοδεία του Αργύρη Ντινόπουλου, τότε δημοσιογράφου και μετέπειτα νομάρχη και βουλευτή της Δεξιάς, ύψωσε την ελληνική σημαία στην ανατολική Ίμια. Τούρκοι δημοσιογράφοι την κατέβασαν και έβαλαν την τουρκική. Πολεμικά πλοία περικύκλωσαν τα νησιά και ξανάβαλαν τη σημαία με μια φρουρά βατραχανθρώπων να τη φυλάει. Τα κανάλια έδειξαν τον απόπλου του στόλου από το ναύσταθμο της Σαλαμίνας. Μονάδες μπήκαν σε πολεμική ετοιμότητα.
Η πιο κρίσιμη στιγμή ήταν ο θάνατος τριών Ελλήνων αξιωματικών που επέβαιναν σε ελικόπτερο το οποίο έπεσε κατά τη διάρκεια αναγνωριστικής πτήσης πάνω από τα Ίμια. Επισήμως από τις ελληνικές στρατιωτικές πηγές, η πτώση αποδόθηκε στις κακές καιρικές συνθήκες, ενώ υπάρχει η ανεπίσημη εκδοχή (που χρησιμοποιούν κατά κόρο οι εθνικιστές) για κατάρριψη του ελικόπτερου από Τούρκους κομάντος που είχαν αποβιβαστεί σε μία από τις βραχονησίδες ή από το τουρκικό πολεμικό ναυτικό. Μόνο μετά από την παρέμβαση των ΗΠΑ, η κρίση αποκλιμακώθηκε, οι στρατοί μάζεψαν τις σημαίες τους από τα βράχια και αποχώρησαν. Σύμφωνα με δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, ο τότε υπουργός Άμυνας του ΠΑΣΟΚ Θ. Πάγκαλος είχε διαμηνύσει στον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ πως «υπάρχει μια σύγκρουση και η σύγκρουση θα γενικευτεί. Διότι εμείς, από τη στιγμή που θα πέσει η πρώτη σφαίρα, θα απαντήσουμε παντού όπου θεωρούμε ότι έχουμε συγκριτικό πλεονέκτημα. Δεν μπορούμε να έχουμε καμιά συζήτηση με τους Τούρκους ούτε μπορούμε να δικαιολογήσουμε τον περιορισμό της κρίσης σε καθαρά αεροναυτικό επεισόδιο». Με τη λήξη του επεισοδίου, ο τότε πρωθυπουργός Σημίτης είχε ευχαριστήσει δημόσια τις ΗΠΑ για την αποφυγή του πολέμου.
Κερδισμένοι, ο ιμπεριαλισμός
και ο εθνικισμός
Οι βασικοί κερδισμένοι από την κρίση στα Ίμια ήταν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, που ενίσχυσαν το ρόλο τους στην περιοχή. Τα Ίμια παραμένουν ακατοίκητα, οι δε εκατέρωθεν διεκδικήσεις για τις βραχονησίδες του Αιγαίου το μόνο που κάνουν είναι να φέρνουν πιο κοντά την πιθανότητα ενός θερμού επεισοδίου ή γενικευμένου πολέμου. Σήμερα, που οι γεωστρατηγικές ισορροπίες κλυδωνίζονται και οι ιμπεριαλιστές επιχειρούν να ισχυροποιήσουν και να επεκτείνουν τις ζώνες επιρροής τους, ο συνδυασμός του αντιτουρκισμού με τον «ανένδοτο» για τη Μακεδονία είναι ένα εκρηκτικό μείγμα που χρειάζεται διεθνιστικές απαντήσεις. Με τους γειτονικούς λαούς στ’ ανατολικά και στα βόρεια σύνορά μας δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα. Αντιστεκόμαστε τόσο στο δικό μας εθνικισμό όσο και στα ιμπεριαλιστικά σχέδια του ΝΑΤΟ στην περιοχή, που έχουν υιοθετηθεί από την ελληνική κυβέρνηση, τον πιο πιστό πλέον σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή. Οι κινητοποιήσεις στην επέτειο των Ιμίων δίνουν τη δυνατότητα να εκφραστεί ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, της κοινωνικής και πολιτικής αριστεράς που αντιστέκεται.