Το οικοσύστημα σε πολλές θαλάσσιες περιοχές του πλανήτη κινδυνεύει αφάνταστα από τα χρησιμοποιημένα πλαστικά που καταλήγουν σε αυτό. Αλλά και γενικά το περιβάλλον δυσκολεύεται πολύ να «χωνέψει» τα πλαστικά. Η επιβολή όμως του τέλους (και του ανήκουστου φόρου 24% επί του τέλους στρογγυλοποιημένου κατά ένα άλλο 10%), που επιβλήθηκε στην Ελλάδα σε συμμόρφωση με ευρωπαϊκή οδηγία, δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Ημερ.Δημοσίευσης
Πρώτον, επειδή δεν θα περιορίσει την κατανάλωση σακούλας: Οι καταναλωτές δήθεν για να μην πληρώσουν τα 4 λεπτά, είτε θα κρατάνε τα ψώνια στα χέρια εν είδει ζογκλέρ, είτε θα αγοράσουν άλλες τσάντες πολλών χρήσεων, που όμως κοστίζουν τελικά πολύ περισσότερο από 4 λεπτά. Άρα γιατί να μην αγοράσουν τις φθηνότερες πλαστικές; Μπορούν βέβαια να αγοράσουν χάρτινες σακούλες. Τότε οι θάλασσες μπορεί μεν να γλιτώσουν αλλά θα την πληρώσει ο Αμαζόνιος και τα υπόλοιπα δάση του πλανήτη: αδιέξοδο και στις τρεις περιπτώσεις.
Δεύτερον, επειδή πρόκειται για προκλητική υποκρισία: Ας υποθέσουμε ότι όλοι οι καταναλωτές καταφέρνουν να μη χρησιμοποιούν πλαστικές σακούλες καταφεύγοντας σε φανταστικές απολύτως οικολογικές τσάντες που κοστίζουν λιγότερο από 4 λεπτά. Τι θα βάζουν μέσα σε αυτές τις σούπερ-οικολογικές τσάντες; Τόνους πλαστικών συσκευασιών, και μάλιστα μη ανακυκλώσιμων. Δείτε τα ράφια των σούπερ μάρκετ και πόση συσκευασία πλαστική κουβαλάμε κάθε φορά στο σπίτι μας και θα καταλάβατε ότι η πλαστική σακούλα (που τουλάχιστον επαναχρησιμοποείται πολλές φορές) είναι μόνο ένα μικρό μέρος του κακού.
Αν πραγματικά ήθελαν να προστατέψουν το περιβάλλον από τα πλαστικά, τότε θα επέβαλλαν στις μεγάλες πολυεθνικές να συσκευάζουν με οικολογικά και ανακυκλώσιμα υλικά τα προϊόντα τους –και τότε μπορούσαν να απαγορέψουν εντελώς την πλαστική σακούλα όπως συμβαίνει σε 35 χώρες του κόσμου (αλλά μόνον σε δύο της υποτίθεται ευαίσθητης Ευρωπαϊκής Ένωσης). Θα έπρεπε επίσης να επέβαλλαν αρνητικά κίνητρα (επιπλέον φορολόγηση) στις βιομηχανίες που δεν ξοδεύουν σε έρευνα ώστε να καταστεί λειτουργική η τεχνολογία -η οποία ήδη υπάρχει- για βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά (π.χ. από άμυλο), ώστε αυτή η τεχνολογία να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στα θερμά κλίματα.
Θα μπορούσαν να επιβάλλουν επίσης αρνητικά κίνητρα στις περισσότερες βιομηχανίες που συνειδητά παράγουν προϊόντα με μικρό «προσδώκιμο» ζωής ώστε να ξαναπουλήσουν, επιβαρύνοντας όμως έτσι πολύ περισσότερο το περιβάλλον λόγω των περισσότερων συσκευασιών.
Ακόμη πιο απλά θα μπορούσαν να επέβαλλαν τη διάθεση πλαστικών σακούλων τύπου σκουπιδιών, οι οποίες –όπως λένε οι ίδιοι οι κρατικοί φορείς– δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Θα μπορούσαν ακόμη πιο απλά να χρέωναν το τέλος αυτό στα ίδια τα σούπερ μάρκετ και τις άλλες μεγάλες επιχειρήσεις ώστε οι τελευταίες να αναγκάζονταν να βρουν εναλλακτική λύση.
Όμως τα κράτη δεν τολμούν να τα βάλουν με τις μεγάλες επιχειρήσεις (άλλωστε οι κυβερνήσεις είναι συνήθως εντολοδόχοι τους) και ρίχνουν όλο το κόστος και την ταλαιπωρία στους απλούς ανθρώπους.
Τα δε ΜΜΕ φροντίζουν να ρίξουν στους απλούς ανθρώπους και τις ενοχές για την παγκόσμια ρύπανση. Είναι κάτι αντίστοιχο με αυτό που γίνεται με το τσιγάρο (ή και το αλκοόλ): Οι καπνοβιομηχανίες παράγουν εκατομμύρια τόνους και καρπώνονται τα κέρδη -χωρίς τα κράτη να δημεύουν το 80% από αυτά τα κέρδη για δαπάνες υγείας, όπως θα έπρεπε-, ενώ για τους χρήστες επιβάλλονται φόροι και απαγορεύσεις.
Η υποκρισία γίνεται ακόμη μεγαλύτερη καθώς η ελληνική κυβέρνηση που επέβαλε το τέλος, μαζί με άλλες κυβερνήσεις ετοιμάζονται να γεμίσουν την Α. Μεσόγειο με πλατφόρμες αντλήσεως υδρογονανθράκων και αγωγούς, θέτοντας σε τεράστιο κίνδυνο τα θαλάσσια οικοσυστήματα, όπως φάνηκε και με το ατύχημα στον Κόλπο του Μεξικού πριν από μερικά χρόνια.
Η υποκρισία είναι η ίδια με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα τα οποία ετοιμάζονται να ρίξουν στην αγορά τα επόμενα χρόνια: οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα αποκτήσουν ξανά μια παγκόσμια αγορά, αλλά το πόσο θα επιβαρύνει το περιβάλλον η φόρτιση αυτών των αυτοκινήτων, καμιά μελέτη δεν το εξηγεί ακόμη. Όταν τα πράγματα θα αγριέψουν, τότε θα φταίνε πάλι οι καταναλωτές που φορτίζουν πολύ ώρα τα αυτοκίνητά τους.
Το ειδικό τέλος που επιβλήθηκε υποτίθεται ότι θα χρηματοδοτεί δράσεις του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης πλαστικής σακούλας στα επίπεδα των 40 τεμαχίων ανά άτομο το 2025 από 363 τεμάχια σήμερα. Όμως, όπως καλά ξέρουμε από τη διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, τα χρήματα αυτά θα καταλήξουν στη «μαύρη» τρύπα του χρέους.
Το περιβάλλον δεν θα σωθεί, οι επιχειρήσεις δεν θα χάσουν τίποτε, αλλά ο απλός κόσμος θα υποστεί ακόμη μια επιβάρυνση.