Τα τελευταία χρόνια στον Έβρο, λειτουργεί ένας παρακρατικός μηχανισμός, που απάγει, ξυλοκοπάει και επαναπροωθεί ανθρώπους που έχουν περάσει τα ελληνικά σύνορα στη γειτονική Τουρκία. Στα τέλη Γενάρη είδαν το φως της δημοσιότητας ρεπορτάζ με αδιάσειστα στοιχεία, βίντεο, ηχητικά, γραπτά μηνύματα και προφορικές μαρτυρίες προσφύγων που δεν αφήνουν καμία αμφιβολία.
Ημερ.Δημοσίευσης
Τους ξυλοκοπούν
και τους κλέβουν
Οι δικηγόροι Αντώνης και Θοδωρής Καραγιάννης ασχολούνται με υποθέσεις προσφύγων τα τελευταία 4 χρόνια. Από το καλοκαίρι του 2017, για τουλάχιστον τέσσερις περιπτώσεις, που έχουν κληθεί από πρόσφυγες στην περιοχή προκειμένου να αναλάβουν τη διεκπεραίωση των αιτημάτων ασύλου τους, διαθέτουν στοιχεία για παράνομες επαναπροωθήσεις. Έχοντας την ακριβή τοποθεσία των προσφύγων, ειδοποιούν τις αστυνομικές αρχές προκειμένου να τους εντοπίσουν για να υποβάλουν αιτήματα ασύλου. Στη συνέχεια και αφού η αστυνομία φτάσει στο σημείο και συλλάβει τους πρόσφυγες, διακόπτεται κάθε επικοινωνία με τους δικηγόρους και οι άνθρωποι αυτοί εξαφανίζονται.
Ένα χαρακτηριστικό περιστατικό είναι αυτό του περασμένου Οκτωβρίου. Στις 21 Οκτωβρίου το πρωί, οι δύο δικηγόροι δέχονται στα κινητά τους τηλέφωνα μηνύματα από πρόσφυγες που τους ενημερώνουν πως έχουν περάσει τα σύνορα και βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος. Τα γραπτά μηνύματα περιλαμβάνουν την ακριβή τοποθεσία των προσφύγων μέσω εφαρμογής GPS, φωτογραφίες μπροστά σε ελληνικές πινακίδες και φωτογραφίες των διαβατηρίων τους. Οι δικηγόροι ξεκινούν από τη Θεσσαλονίκη για τον Έβρο και στην πορεία ενημερώνουν τις αστυνομικές αρχές για να εντοπίσουν τους ανθρώπους, ενώ στη συνέχεια δέχονται μηνύματα από τους πρόσφυγες που βεβαιώνουν πως πράγματι η αστυνομία τούς παρέλαβε και έχουν μεταφερθεί στο Αστυνομικό Τμήμα Νέου Χειμωνίου. Όταν οι δικηγόροι φτάνουν στο αστυνομικό τμήμα το μεσημέρι και αναζητούν τους εντολείς τους, οι αστυνομικοί αρνούνται την ύπαρξή τους και ισχυρίζονται πως στο σημείο που τους υπέδειξαν δεν υπήρχε κανείς. Μέσω κινητού τηλεφώνου όμως οι πρόσφυγες συνεχίζουν για ώρες την επικοινωνία με τους δικηγόρους τους και ζητούν ιατρική βοήθεια, καθώς στο κρατητήριο βρίσκεται μια έγκυος γυναίκα που αιμορραγεί και αρκετά παιδιά. Ενώ η ώρα περνάει και οι αστυνομικές αρχές αρνούνται την ύπαρξη των προσφύγων, τα μηνύματα από το εσωτερικό του τμήματος συνεχίζονται και οι δικηγόροι ενημερώνονται ότι οι κρατούμενοι ξυλοκοπούνται.
Οι πρόσφυγες ισχυρίζονται πως βρίσκονται στο κρατητήριο, σε δύο δωμάτια, 100 άτομα μεταξύ των οποίων και 45 παιδιά. Το ίδιο βράδυ, σε νέα επικοινωνία, πρόσφυγας ενημερώνει τους δικηγόρους πως οι αστυνομικοί τούς πήγαν φαγητό και απολογήθηκαν για τον ξυλοδαρμό που συνέβη νωρίτερα! Δύο ώρες όμως μετά, με νέο γραπτό μήνυμα, οι πρόσφυγες ανακοινώνουν στους δικηγόρους πως θα τους επαναπροωθήσουν στην Τουρκία και πως οι αστυνομικοί ήδη έχουν επαναπροωθήσει «20 νέους ανθρώπους» που ήταν μαζί τους το πρωί. Η επικοινωνία διακόπτεται μέχρι το μεσημέρι της επόμενης ημέρας 22 Οκτωβρίου, όταν ο πρόσφυγας αναφέρει πως η αστυνομία τούς μετέφερε από την πίσω πόρτα του αστυνομικού τμήματος σε αυτοκίνητα και ενώ οι ίδιοι θεώρησαν πως θα μεταφερθούν σε κάποιο στρατόπεδο προσφύγων, βρέθηκαν στις όχθες του ποταμού. Εκεί οι αστυνομικοί τούς απείλησαν με όπλα και τους πέρασαν στην απέναντι μεριά. Σε ηχητικά μηνύματα, οι πρόσφυγες περιγράφουν πως χτυπήθηκαν από τους αστυνομικούς, τους έκλεψαν προσωπικά αντικείμενα και κινητά τηλέφωνα και στη συνέχεια τους πέρασαν στην απέναντι μεριά.
Η «άγνοια» του κ. Τόσκα
Δεν είναι το μόνο περιστατικό ούτε οι συγκεκριμένοι δικηγόροι είναι οι μόνοι που καταγγέλλουν τις παράνομες επαναπροωθήσεις. Κάτοικοι, πρόσφυγες και μέλη ΜΚΟ έχουν κάνει μέχρι στιγμής δεκάδες δημόσιες επώνυμες καταγγελίες. Δικηγόροι της περιοχής αποκαλύπτουν πως έστειλαν επώνυμα στοιχεία στο Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ,, ενώ προκύπτει ότι έχει στηθεί και μια βιομηχανία διώξεων κατά νομικών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Θα περίμενε κανείς στη χειρότερη περίπτωση, το αρμόδιο υπουργείο να βγάλει άμεσα ανακοίνωση στην οποία να αναφέρει πως οι καταγγελίες είναι πολύ σοβαρές και θα διερευνηθούν και σε περίπτωση που ευσταθούν δεν θα υπάρξει καμία ανοχή σε τέτοιες δραστηριότητες. Να καλέσει τους καταγγέλλοντες να παραδώσουν ό,τι στοιχεία έχουν στη δικαιοσύνη. Όμως όχι, δεν είναι ούτε καν αυτή η απάντηση. Ο κ. Τόσκας απλά περιορίζεται στη λακωνική διαβεβαίωση ότι «η χώρα μας δεν προχωρά σε παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών» και αγγίζει τα όρια της συγκάλυψης.
Η Κλειώ Παπαντολέων, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, δηλώνει: «Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο το γεγονός ότι το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αρνείται συστηματικά να προβεί έστω και σε τυπική διερεύνηση των σχετικών καταγγελιών. Αυτό συνιστά αλλαγή παραδείγματος: μέχρι σήμερα, έστω για το φαίνεσθαι, σε ανάλογες περιπτώσεις γινόταν μια τυπική ΕΔΕ, η οποία φυσικά δεν κατέληγε πουθενά. Τώρα πλέον, το υπουργείο με δηλώσεις οριακής σοβαρότητας συγκαλύπτει πρακτικές κρατικής βίας και αυθαιρεσίας. Φυσική και πολιτική ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ., αρνούμενη κάθε διερεύνηση, ανοίγει διάπλατα το ενδεχόμενο οι πρακτικές αυτές να συνιστούν κατ’ ουσία υλοποίηση δικής της πολιτικής εντολής. Και ατιμωρησία και μηδενική διερεύνηση, δηλαδή το απόλυτο αρνητικό άθροισμα».
Ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, ακτιβιστής Γιώργος Τσιάκαλος, έχει να διηγηθεί πολλές ιστορίες για τις παράνομες επαναπροωθήσεις στην περιοχή, που δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά αποτελεί πάγια τακτική του ελληνικού κράτους. Συχνά λέει, χρησιμοποιούσαν και κληρωτούς φαντάρους, που σε πολλές περιπτώσεις δεν άντεχαν να παίρνουν μέρος στις παράνομες ενέργειες. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποδεικνύεται ότι χρησιμοποιεί τις ίδιες βρόμικες μεθόδους αποτροπής με τους προκατόχους της Σαμαρά-Βαρβιτσιώτη. Η ομερτά κυβέρνησης – υπουργείου Δ. Τάξης – ΕΛ.ΑΣ. πρέπει να σπάσει. Η μεγαλύτερη δυνατή δημοσιότητα και η επιμονή των οργανώσεων αλληλεγγύης και του αντιρατσιστικού κινήματος είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να σταματήσει τον παρακρατικό μηχανισμό του Έβρου και να ξηλώσει ολόκληρη την απάνθρωπη πολιτική αποτροπής που εφαρμόζει η ελληνική κυβέρνηση για λογαριασμό της ΕΕ-φρούριο.