Το πτυχίο κρίνεται ανεπαρκές!

Σ ε ανύποπτο χρόνο αποφάσισε να ενσωματώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και  σε τυπικά άσχετο νομοσχέδιο, που αφορά στις νέες δομές και την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών, την κατά τα άλλα αναμενόμενη τροπολογία που αναθεωρεί τους τρόπους απόκτησης της παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας. Ουσιαστικά ανοίγει ο δρόμος της απόσπασης του βασικού επαγγελματικού δικαιώματος των αποφοίτων καθηγητικών σχολών, αφού εν ολίγοις το πτυχίο από μόνο του κρίνεται ως ανεπαρκές για να μπορεί κανείς να διδάξει στο δημόσιο σχολείο. Το νομοσχέδιο έρχεται σε μεγάλο βαθμό να υλοποιήσει τις προτάσεις του ΙΕΠ (Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής) για την επάρκεια έτσι όπως έχουν κατατεθεί ήδη από τον Οκτώβρη του 17 και αποσκοπεί στην ανεξαρτητοποίηση του πιστοποιητικού παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας από το πτυχίο.
Τι ορίζει η τροπολογία
Με βάση την τροπολογία και παρά τον ως ένα βαθμό ασαφή τρόπο με τον οποίο είναι διατυπωμένη, σκιαγραφείται εύκολα η μεθοδολογία που περιγράφει για την απόκτηση της επάρκειας. Σε μία πρώτη φάση η χορήγηση της επάρκειας στους φοιτητές και τις φοιτήτριες θα είναι ξέχωρη από το πτυχίο, του οποίου μέχρι πρότινος ήταν οργανικό κομμάτι, και πλέον η απόκτηση του πιστοποιητικού θα γίνεται με παρακολούθηση ομάδας μαθημάτων είτε εντός της σχολής τους, είτε σε άλλες σχολές που θα προσφέρουν τα αναγκαία αυτά μαθήματα στο πλαίσιο ειδικού προγράμματος σπουδών ή στο πλαίσιο προγράμματος σπουδών του πρώτου κύκλου ή και συνδιαστικά. Επιπλέον δίνεται η δυνατότητα στα ιδρύματα να καθορίζουν το όριο συμμετεχόντων, που θα παρακολουθήσουν αυτόν τον ειδικό κύκλο ανάλογα με τις ελλείψεις τους σε καθηγητικό προσωπικό, υλικοτεχνικές υποδομές κτλ. Μεγάλο μέρος φοιτητών και φοιτητριών επομένως πρόκειται να αποκλειστεί a priori από την απόκτηση της επάρκειας. Καθόλου απίθανο δεν είναι το να εμφανιστούν επίσης και τέλη εγγραφής ή ακόμα και δίδακτρα γι’ αυτή την ειδική ομάδα μαθημάτων.
Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός πως η τροπολογία θα λειτουργήσει αναδρομικά και για αποφοίτους. Εάν κριθεί ότι ήδη πτυχιούχοι δεν πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια, δεν θα τους χορηγηθεί η πιστοποίηση και θα πρέπει να περάσουν από τη διαδικασία της ειδικής ομάδας μαθημάτων για να μπορούν να διδάξουν. Σαφώς μια τέτοια κατεύθυνση βάζει στο στόχαστρο μεγάλη μερίδα αναπληρωτών καθηγητών. Επιπλέον η εναλλακτική που προτείνεται και για φοιτητές και για απόφοιτους πέρα από τον ειδικό κύκλο είναι σαφώς μεταπτυχιακά πάνω στο αντικείμενο ή απόκτηση πτυχίου ΑΣΠΑΙΤΕ που βέβαια θα αναγκαστούν να πληρώσουν δίδακτρα.
Σε τι αποσκοπούν
Οι μεθοδεύσεις σε σχέση με την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια λογοδοτούν σαφώς στη νεοφιλελεύθερη πολιτική στην εκπαίδευση και στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η συνθήκη που επιβάλλει συγχωνεύσεις σχολείων, ουρές αναπληρωτών και μη πρόσληψη μονίμων καθηγητών απλά δεν καθιστά αναγκαία την ύπαρξη αποφοίτων με πτυχία που τους κατοχυρώνουν κάποια δυνατή επαγγελματική προοπτική. Πέρα από τις υποδείξεις του ΙΕΠ, την επιτακτική ανάγκη αυτών των αλλαγών επισημαίνει και μελέτη του ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών των Ελλήνων Βιομηχάνων) ήδη από τον Ιούλιου του 17, η οποία θεωρεί πως πρέπει επιτέλους «η απόδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων να περιοριστεί στα ρυθμιζόμενα επαγγέλματα και να αποσυνδεθεί από το πτυχίο…».
Τέλος, δεν είναι τυχαίο που το νομοσχέδιο ψηφίζεται παραμονές της εξεταστικής και στη λήξη της σχολικής περιόδου. Η κυβέρνηση φαίνεται ειδική στο πώς να περνάει σκληρά αναδιαρθρωτικά μέτρα, αποφεύγοντας τους κοινωνικούς κραδασμούς.
Πώς πρέπει να απαντήσουμε
Η όποια απάντηση από δω και πέρα πρέπει να έχει ως σκοπό την προσπάθεια συγκρότησης πανεκπαιδευτικού μετώπου, που να αντιλαμβάνεται πως η δημόσια και δωρεάν παιδεία δεν αναλώνεται σε κατακερματισμένες και μερικές διεκδικήσεις, αλλά σε συλλογικά αιτήματα και αγώνες ανάμεσα σε καθηγητές, φοιτητές και μαθητές ενάντια στο εκπαιδευτικό μνημόνιο και συνολικά τις πολιτικές λιτότητας.