Παρουσίαση της ομιλίας του Ομάρ Χασάν*
Το BDS είναι πολύ σημαντικό στην Αυστραλία, γιατί είναι μια χώρα σε μόνιμη συνεργασία με τις ΗΠΑ και συνεπώς σε μόνιμη συνεργασία με το Ισραήλ. Η αστική τάξη, η βουλή, τα ΜΜΕ, συναινούν απόλυτα στην υποστήριξη του Ισραήλ. Ένας δεύτερος λόγος είναι το γεγονός ότι στην Αυστραλία υπάρχει μια μικρή, αλλά σημαντική μειονότητα αραβικής ή μουσουλμανικής καταγωγής που είναι πολύ καταπιεσμένη, αλλά πολλές φορές και πολύ δραστήρια, άρα είναι ένας τρόπος να συνδεθεί η Αριστερά με αυτή τη μειονότητα.
Η παραδοσιακή μορφή αλληλεγγύης είναι οι διαδηλώσεις της Αριστεράς, όποτε το Ισραήλ διαπράττει κάποιο έγκλημα. Μετά το 2008 και τον πόλεμο στη Γάζα, αυτού του τύπου οι κινητοποιήσεις γίνονταν όλο και μικρότερες σε συμμετοχή, παρότι στην κοινή γνώμη το κλίμα γινόταν πιο θετικό προς τους Παλαιστίνιους. Ήταν σαφές λοιπόν ότι ήταν δύσκολο να χτίσεις ένα κίνημα, όταν περιμένεις τον αντίπαλο να κάνει κάτι πρώτος για να οργανώσεις μετά μια απάντηση. Αυτό το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπίσει το BDS.
Η γενική ιδέα
Το BDS ξεκίνησε ως καμπάνια το 2005 μετά από κοινή ενωτική δήλωση 170 παλαιστινιακών οργανώσεων και προέκυψε στον απόηχο του Όσλο, της ειρηνευτικής διαδικασίας και των συνομιλιών μεταξύ Αραφάτ και Ισραήλ τη δεκαετία του 1990 και στις αρχές του 2000. Αξιοποιώντας ως φύλο συκής την ειρηνευτική διαδικασία, το Ισραήλ συνέχισε να επεκτείνεται στα εδάφη των Παλαιστινίων. Το κάλεσμα των Παλαιστινίων για BDS λοιπόν εμφανίστηκε ως απάντηση στην αποτυχία της στρατηγικής των διαπραγματεύσεων. Αλλά και ως απάντηση στο αδιέξοδο της ένοπλής πάλης (με την έννοια των επιθέσεων αυτοκτονίας και της εκτόξευσης ρουκετών) καθώς γινόταν σαφές ότι δεν μπορείς να νικήσεις το Ισραήλ με αυτά τα μέσα.
Η ιδέα πίσω από το BDS είναι ο αγώνας για απομόνωση του Ισραήλ κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά και εμπνέεται από αντίστοιχους αγώνες διεθνώς, όπως για την απομόνωση του ρατσιστικού Απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική στις δεκαετίες του ’70 και του ’80.
Άρα είναι B (boycott), μποϊκοτάζ στα Ισραηλινά προϊόντα σε ατομικό επίπεδο, D (divestment = απόσυρση επενδύσεων) είναι το «ενδιάμεσο» επίπεδο όπου προσπαθείς να πιέσεις θεσμούς, πανεπιστήμια, εταιρείες, σωματεία να αποσύρουν τα χρήματα τους και να μη συνεργάζονται οικονομικά με το Ισραήλ, και S (Sanctions = κυρώσεις) είναι το ανώτερο και πιο δύσκολο επίπεδο απ’ όλα, δηλαδή να πιεστούν οι κυβερνήσεις να επιβάλουν κυρώσεις και να πάρουν μέτρα κατά του Ισραήλ για τις παραβιάσεις των Παλαιστινιακών δικαιωμάτων.
Το BDS δίνει την ευκαιρία να ενημερώνουμε, να «εκπαιδεύουμε», αλλά και να κινητοποιούμε κόσμο για το Παλαιστινιακό, σε πιο μόνιμη βάση. Δηλαδή και στα μεσοδιαστήματα, ανάμεσα στα εγκλήματα του Ισραήλ.
Ο δεύτερος λόγος που είναι σημαντικό είναι ότι η πάλη ενάντια συνολικά στο κράτος του Ισραήλ είναι προφανώς ένας τεράστιος αγώνας, στον οποίο δεν θα νικήσουμε εύκολα. Και πολλές φορές μπορεί να είναι καταθλιπτικό, όταν σκέφτεσαι τι έχεις να αντιμετωπίσεις. Το BDS δίνει τη δυνατότητα να εντοπίζεις «μεσαίους», πιο συγκεκριμένους, στόχους και άρα με τη δράση σου να πετυχαίνεις συγκεκριμένες, επιμέρους νίκες.
Η δύναμη του BDS έχει φανεί στις νίκες που έχουν επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα, στην Αμερική πάρα πολλοί φοιτητικοί σύλλογοι και πανεπιστήμια έχουν απαιτήσει και έχουν πετύχει την απόσυρση των Ισραηλινών προϊόντων από τους πανεπιστημιακούς χώρους. Ένα άλλο παράδειγμα είναι πάρα πολλοί μουσικοί, οι οποίοι αρνούνται να παίξουν μουσική στο Ισραήλ, μετά από εκκλήσεις ακτιβιστών που τους ζητούν να μη νομιμοποιήσουν την κατοχή. Στην Αυστραλία αρκετά πανεπιστήμια και κυρίως το προσωπικό, αρνούνται να συνεργαστούν με Ισραηλινούς ακαδημαϊκούς θεσμούς. Επίσης ως κίνημα το BDS είναι δημόσιο, ανοίγει τη συζήτηση και απονομιμοποιεί το σχέδιο της κατοχής και αυτός είναι ο βασικός λόγος που το Ισραήλ μισεί το BDS και το αντιμετωπίζει ως βασικό εχθρό του.
Είναι πιο αποτελεσματικό να οργανώνεται το BDS ως συλλογικό κίνημα και όχι απλά ως ατομική στάση ζωής. Είναι αδύνατον να νικηθεί το Ισραήλ μόνο από ατομικές ενέργειες, όπως το να αλλάξει κάποιος τη μάρκα πορτοκαλιού που τρώει. Γι’ αυτούς τους λόγους το BDS έχει στόχο να εμπλέξει όλο και περισσότερους ανθρώπους σε συλλογική πάλη. Κυρίως, αν και σήμερα δείχνει μακρινό, πρέπει να είναι στρατηγικός στόχος να εμπλακούν τα συνδικάτα.
Αυστραλία
Στην Αυστραλία διάλεξαν δύο εταιρίες. Η μία παράγει καλλυντικά, χρησιμοποιώντας πρώτες ύλες από Παλαιστινιακή κατεχόμενη περιοχή. Η δεύτερη είναι μια σοκολατοβιομηχανία η οποία έχει συμβόλαιο με τις Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις. Επί ενάμιση χρόνο, μια φορά το μήνα, υπήρχε συγκέντρωση (400-450 ατόμων) έξω από τη σοκολατοβιομηχανία και ακολουθούσε διαδήλωση στην εταιρεία καλλυντικών. Οι δράσεις του BDS διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Κάποιοι επιλέγουν να κάνουν πιο μικρές δράσεις, όπως το να μαζεύονται και να μοιράζουν φυλλάδια ενημερωτικά για το BDS έξω από ένα κατάστημα, άλλοι προσπαθούν να κάνουν πιο δημιουργικά και συνδυαστικά πράγματα. Υπάρχουν πολλά πράγματα και αυτό άλλωστε είναι το πλεονέκτημα της καμπάνιας, ότι μπορείς να βρίσκεις συνεχώς άλλους τρόπους για να κάνεις ενδιαφέρουσα τη δράση σου.
Οι διαδηλώσεις αυτές προφανώς δεν έμειναν αναπάντητες. Ακολούθησε μια αντεπίθεση απ’ όλο το πολιτικό σύστημα. Αυτό δεν αφορά μόνο την Αυστραλία. Στην Αμερική, το BDS έχει τεθεί εκτός νόμου σε μια σειρά από πολιτείες, ενώ δημιουργούνται νέες νομοθεσίες για να το απαγορεύουν. Στην περίπτωση της Αυστραλίας, στον απόηχο των διαδηλώσεων για τη σοκολατοβιομηχανία, η ίδια η πρωθυπουργός της χώρας πήγε στην σοκολατοβιομηχανία, για να πιει μια σοκολάτα και να δηλώσει έτσι ότι η ίδια η πρωθυπουργός στηρίζει αυτή την εταιρεία, ενώ αυτοί που διαδηλώνουν εναντίον της είναι αντισημίτες.
Υπήρξε πολλή μιντιακή κάλυψη εκείνη την εποχή. Προφανώς τα ΜΜΕ δεν το κάλυπταν θετικά, αλλά αρνητικά. Παρ’ όλα αυτά αναγκάστηκαν να πουν κάποια πράγματα που βασίζονταν στην πραγματικότητα, άρα με έναν τρόπο έφτανε το μήνυμα του BDS σε πολύ πλατιά ακροατήρια. Το μεγαλύτερο όμως εμπόδιο που συνάντησαν, ήταν η αστυνομία.
Τους πρώτους μήνες των διαδηλώσεων έξω από την εταιρεία δεν υπήρχε καταστολή. Κάποια στιγμή η αστυνομία αποφάσισε ότι δεν θα επιτρέπει πια να γίνονται συγκεντρώσεις έξω από την εταιρεία. Σε μια συγκέντρωση 300 ατόμων, έγιναν 19 συλλήψεις. Η κατηγορία που απαγγέλθηκε ήταν αστεία: αφορούσε «παράνομη καταπάτηση», ενώ βρίσκονταν σε δημόσιο χώρο! Στη διάρκεια της δίκης αποκαλύφθηκαν σημαντικά πράγματα, όπως ότι στις συγκεντρώσεις υπήρχε πάντα η παρουσία Ισραηλινών ένοπλων μυστικών πρακτόρων, με την αστυνομία να το γνωρίζει και να τους αφήνει ανενόχλητους. Επιπλέον, υπήρξαν συναντήσεις ανάμεσα στην Ισραηλινή μυστική αστυνομία, την αστυνομία της Αυστραλίας, τη διοίκηση της εταιρείας και τη διεύθυνση του κτιρίου του mall, για να σχεδιάσουν πότε και πώς θα επιτεθούν στους διαδηλωτές.
Οργανώθηκε μια ολόκληρη πολιτική καμπάνια ενάντια στις διώξεις, με συναντήσεις και ανοιχτές συγκεντρώσεις, με προσπάθεια οικονομικής ενίσχυσης, με τη συμμετοχή δικηγόρων που ενεργοποιούνται σε ζητήματα δικαιωμάτων, με τη στήριξη διάφορων πολιτικών οργανώσεων και την εμπλοκή αραβικών ή μουσουλμανικών κοινοτήτων. Οι αγωνιστές αθωώθηκαν και μετά από μήνυσή τους, υποχρεώθηκε η αστυνομία να πληρώσει όλα τα δικαστικά τους έξοδα. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η εταιρεία καλλυντικών τελικά έκλεισε.
Ένα βασικό συμπέρασμα είναι ότι το BDS μπορεί να στήσει μαζικό κίνημα στα μεσοδιαστήματα μεταξύ των μεγάλων εγκλημάτων του Ισραήλ και αυτό είναι πολύ σημαντικό σε χώρες όπως η Αυστραλία και η Ελλάδα, όπου η συνεργασία με το Ισραήλ είναι πολύ στενή. Το BDS δεν είναι αυτό που θα απελευθερώσει την Παλαιστίνη. Αυτό θα γίνει με επαναστάσεις στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα με την επανάσταση στην Αίγυπτο. Όμως εμείς στη Δύση δεν θα κάνουμε την επανάσταση στη Μέση Ανατολή, άρα έχουμε άλλα καθήκοντα. Αξίζει η προσπάθεια να χτιστεί ένα δίκτυο που μπορεί να κινητοποιήσει αγωνιστές. Το ότι το Ισραήλ μισεί τόσο το BDS είναι ένα πολύ καλό επιχείρημα και ένας πολύ καλός λόγος για να δοκιμαστεί και σε άλλες χώρες.