Ο δρόμος που ανοίγει το κίνημα των κίτρινων γιλέκων

Η απάντηση της κυβέρνησης Μακρόν στις διεκδικήσεις που προβάλλονται από τα κίτρινα γιλέκα στους δρόμους, ήταν και παραμένει πως οι πολιτικές της δεν θα παρεκκλίνουν από το ακραίο νεοφιλελεύθερο δόγμα, εφόσον, σύμφωνα με την κυβέρνηση, «αυτό είναι το πρόγραμμα που έχει εγκρίνει ο λαός στις εκλογές». Η απάντηση αυτή, υποστηριζόμενη από την απόλυτη κυριαρχία του Μακρόν στο Κοινοβούλιο, μπορεί να φανεί «αψυχολόγητη», καθώς το αρχικό πολιτικό κεφάλαιο του δήθεν «προοδευτικού» Μακρόν φυλορροεί σήμερα σαν δέντρο στο βοριά. Στην πραγματικότητα είναι η μόνη στάση που υπηρετεί πιστά τα συμφέροντα των Γάλλων καπιταλιστών, οι οποίοι, με την προστασία των ευρωπαϊκών «θεσμών», προσπαθούν να παραμείνουν μεταξύ των πρωταγωνιστών του διεθνούς καπιταλιστικού ανταγωνισμού με ταυτόχρονη διατήρηση των υπερκερδών τους.
Το φαινόμενο του κινήματος των κίτρινων γιλέκων αναδεικνύει τη βαθύτατη διάσταση ανάμεσα σε μια «εκλεγμένη» κυβέρνηση και την πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων, στα πλαίσια μιας «αντιπροσωπευτικής» αστικής δημοκρατίας. Η απόκρυψη της δομικής αντίθεσης κυβερνώντων και λαού είναι ευκολότερη στα πλαίσια ενός πατερναλιστικού κράτους, που αναδιανέμει μέρος των κερδών με τη μορφή κοινωνικών παροχών. Στα πλαίσια της κρίσης του σημερινού ευρωπαϊκού νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, το ψέμα του αστισμού έχει πιο κοντά ποδάρια. Το επικοινωνιακό σφυροκόπημα από την κυρίαρχη τάξη και τους ελεγχόμενους μηχανισμούς της δεν έχει στόχο να πείσει την κοινωνική πλειοψηφία, αλλά να σκεπάσει με πανταχόθεν θόρυβο οποιαδήποτε απόπειρα μη συστημικής έκφρασης.
Ο «μεγάλος διάλογος»
Στα πλαίσια μιας τέτοιας λογικής εντάσσεται και ο «μεγάλος διάλογος» που επινόησε το επικοινωνιακό επιτελείο του Μακρόν. Η πλαισίωση που έγινε από την κυβέρνηση, με υποβολή ερωτήσεων που εμπεριείχαν ήδη τις απαντήσεις, κατέστησε εκ των προτέρων έωλη όλη τη διαδικασία. 
Ουσιαστικός στόχος του εγχειρήματος ήταν να δοθεί στον πρόεδρο Μακρόν απεριόριστος τηλεοπτικός χρόνος. Κεντρικός ομιλητής σε δεκάδες συγκεντρώσεις με στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης, κατά πλειοψηφία προσκείμενα στις κυρίαρχες πολιτικές, ο Μακρόν οργάνωσε έναν ατέρμονα μονόλογο με παρουσία σε πολλές μικρές πόλεις, οι οποίες μετατρέπονταν για διάστημα μιας μέρας σε πολιορκημένα φρούρια. Εκπρόσωποι του χώρου της αντιπολίτευσης στερήθηκαν τη δυνατότητα έκφρασης. Η διοργάνωση αυτής της εκστρατείας με έξοδα του κράτους σε περίοδο που θεωρείται νόμιμα προεκλογική, εγείρει προβληματισμό για τον αδιάβλητο χαρακτήρα των ευρωεκλογών στη Γαλλία.
Η στρατηγική της κυβέρνησης Μακρόν στηρίζεται στην προσδοκία κόπωσης και κάμψης του κινήματος των κίτρινων γιλέκων μετά από την πολύμηνη κινητοποίηση και την άγρια καταστολή. Κάμψη όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει. Η φιλολογία για τον αριθμό των διαδηλωτών είναι ανούσια, καθώς η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις γίνεται εκ περιτροπής και η υποστήριξη από τον πληθυσμό παραμένει σταθερά σε επίπεδα του 60%. Παράλληλα ο απολογισμός των θυμάτων της κρατικής βίας επιβαρύνεται διαρκώς, με ελαφρά τραυματίες χιλιάδες και βαριά τραυματίες και ανάπηρους δεκάδες, ενώ πολλές δεκάδες κίτρινα γιλέκα εκτίουν ήδη πολύμηνες ποινές φυλάκισης, μετά από χιλιάδες δίκες στις οποίες δεν τηρήθηκαν οι στοιχειώδεις νόμιμες εγγυήσεις. Η καταστολή χτυπάει αδιάκριτα ανώνυμους και επώνυμους ανθρώπους κάθε ηλικίας και σωματικής κατάστασης.
Αυτο-οργάνωση
Ένα στοιχείο που πρέπει να τονιστεί είναι οι προσπάθειες να στηθούν λαϊκές πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες συνελεύσεις. Η λειτουργία τέτοιων σχημάτων απαιτεί την τήρηση διαδικασιών κυκλοφορίας του λόγου και συντονισμού και μακροπρόθεσμη ψυχολογική επένδυση. Οι συνελεύσεις αυτές, όπου συγκροτούνται, αποφασίζουν για τις επόμενες δράσεις και συζητούν για την προτεραιότητα των αιτημάτων. Κύρια αιτήματα είναι η φορολογική δικαιοσύνη, η αύξηση μισθών και συντάξεων, τέλος το δημοψήφισμα λαϊκής πρωτοβουλίας «επί πάσης ύλης», αίτημα που ενοχλεί όχι μόνο το πολιτικό κατεστημένο, αλλά και κομμάτι της «παραδοσιακής» Αριστεράς.
Εκεί όπου τέτοιες συνελεύσεις δεν έχουν ακόμη στηθεί, τα ζητήματα που απασχολούν τα κίτρινα γιλέκα συζητιούνται πιο χαλαρά και άτυπα στα μπλόκα που λειτουργούν στα σταυροδρόμια. Είναι η πρώτη φορά μετά τον Μάη του 1968 που η γαλλική κοινωνία μπαίνει σε τέτοια διαδικασία μαζικής πολιτικοποίησης.
Βασικό επίδικο της σημερινής κατάστασης στη Γαλλία είναι η συμμετοχή των συνδικάτων στις κινητοποιήσεις και ο συντονισμός των κίτρινων γιλέκων με μεγάλες απεργίες. Μέχρι στιγμής αυτό έχει κατορθωθεί σε περιορισμένη μόνο κλίμακα. Οι μεγάλες συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες κράτησαν από την αρχή επιφυλακτική, αν όχι εχθρική στάση απέναντι στο κίνημα, σε αντίθεση με πολλά από τα μέλη τους, άτομα, συνδικάτα βάσης και ομοσπονδίες, που συμμετείχαν με διάφορους τρόπους στις κινητοποιήσεις. Εμφανίζεται το παράδοξο μιας πολύ μεγάλης συμμετοχής συνδικαλιστών με σημαίες, συνθήματα και σύμβολα, χωρίς οι κεντρικές ηγεσίες να έχουν δώσει εντολή. Εκπρόσωποι του κινήματος των κίτρινων γιλέκων έχουν δώσει σύνθημα για γενική πολιτική απεργία διαρκείας, εξαιτίας όμως απουσίας οργανωτικών δομών μέσα στους τόπους δουλειάς, δεν υπήρξε υλοποίηση.
Το κάλεσμα από την CGT σε «ημέρα δράσης» στις 5 Φλεβάρη προκάλεσε συμμετοχή στα συνήθη επίπεδα της οργάνωσης και στις μεγάλες πόλεις έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις. Ο όρος «ημέρα δράσης» σημαίνει πως η κεντρική συνδικαλιστική διοίκηση καλύπτει προκαταβολικά κινητοποιήσεις διαφόρων μορφών, που διοργανώνουν οι τοπικές και κλαδικές οργανώσεις. Μια επόμενη «ημέρα δράσης» έχει προγραμματιστεί για τις 19 Μάρτη. 
Το κλείσιμο της «μεγάλης συζήτησης» (μεγάλης κοροϊδίας) του Μακρόν έχει εξαγγελθεί για την Παρασκευή 15 Μάρτη. Στο μεταξύ, παρά τις αρχικές παραχωρήσεις, η κυβέρνηση Μακρόν έχει επανέλθει στο επιθετικό της αντιλαϊκό ρεπερτόριο και η χρηματοδότηση των μέτρων του Δεκέμβρη θα γίνει με νέους έμμεσους φόρους, που ήδη έχουν επιβληθεί. Ηγετικά στελέχη της Ανυπότακτης Γαλλίας διώκονται για «αντίσταση κατά της αρχής» ή ξυλοκοπούνται από την αστυνομία, ενώ ο Υπουργός Εσωτερικών Castaner περιοδεύει στα σχολεία για να δείξει στους μαθητές τη χρήση των αστυνομικών όπλων.
Συνέχεια
Τα κίτρινα γιλέκα έχουν δώσει το επόμενο ραντεβού τους το Σάββατο 16 Μάρτη. Ομάδες από ολόκληρη τη χώρα σκοπεύουν να μετακινηθούν προς την πρωτεύουσα και, στο μέτρο που θα καταφέρουν να προσπεράσουν τα μπλόκα της αστυνομίας στους αυτοκινητόδρομους και στις εισόδους της πόλης, να κατακλύσουν την πρωτεύουσα. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δημιουργηθεί ένταση. Το αίτημα παραίτησης του Μακρόν και της κυβέρνησής του παραμένει κεντρικό. Την Τρίτη 19 Μάρτη προβλέπεται και η κινητοποίηση των συνδικάτων CGT, SUD και άλλων.
Το κίνημα ανοίγει έναν δρόμο αμφισβήτησης της αστικής εξουσίας στις λεγόμενες «αντιπροσωπευτικές» δημοκρατίες, που γίνονται όλο και λιγότερο δημοκρατικές στα πλαίσια της κρίσης του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Είναι ένας δρόμος που έχουν προσπαθήσει να ανοίξουν τα τελευταία χρόνια πολλά κινήματα στον κόσμο και η προοπτική του είναι η τελική απονομιμοποίηση αυτής της εξουσίας.