Στα πλαίσια μιας περιορισμένης «φιλελευθεροποίησης», η χούντα, που κυβερνά την Ταϊλάνδη μετά το πραξικόπημα του 2014, οργάνωσε εκλογές.
Παρά τη νοθεία, την καταστολή, τους νομικούς περιορισμούς και τις παρατυπίες που καταγγέλθηκαν από διάφορους διεθνείς οργανισμούς, και πάλι έχασε τη μάχη της λαϊκής ψήφου. Τα στοιχεία συνεχίζουν να διαφοροποιούνται κάθε μέρα και τα τελικά αποτελέσματα (μαζί με την κατανομή εδρών) θα δοθούν επίσημα στη δημοσιότητα τον… Μάη (αυξάνοντας την καχυποψία για «μαγείρεμα»). Ωστόσο από τα προκαταρκτικά αποτελέσματα είναι σαφής η εικόνα.
Το Pua Thai είναι ένα αστικό κόμμα, που όμως ακολουθεί κάποιες φιλολαϊκές πολιτικές και γι’ αυτό έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια στο στόχαστρο διαδοχικών πραξικοπημάτων (δικαστικών, στρατιωτικών κλπ) που δεν του επιτρέπουν να κυβερνήσει, παρότι κερδίζει τις εκλογές.
Είναι το κόμμα με το οποίο ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό τα «Κόκκινα Πουκάμισα» (όπως ονομάζεται το αντιδικτατορικό κίνημα στην Ταϊλάνδη που έδωσε μεγάλες μάχες όλα αυτά τα χρόνια), καθώς το αντιλαμβάνονται ως το κόμμα που είναι «ενάντια στο στρατό». Το κόμμα αυτό συγκέντρωσε 7,9 εκατομμύρια ψήφους.
Ενώ άλλο 1,7 εκατομμύριο κέρδισαν 3 κόμματα-δορυφόροι του (καθώς το Pua Thai αντιμετωπίζει μόνιμα την προοπτική να τεθεί εκτός νόμου αιφνιδιαστικά, μέλη του κόμματος συγκροτούν άλλα κόμματα που θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά ή θα ενεργοποιηθούν ως «ρεζέρβες» αν διαλυθεί το «μητρικό»). Το Κόμμα «Το Μέλλον Μπροστά», που θα το χαρακτήριζε κανείς σοσιαλφιλελεύθερο, ιδρύθηκε πρόσφατα, απευθύνθηκε κυρίως στην αντιδικτατορική νεολαία και κέρδισε 6,3 εκατομμύρια ψήφους. Το λεγόμενο «αντιδικτατορικό μέτωπο» κέρδισε αθροιστικά 15,9 εκατ. ψήφους ή 41,5%.
Το κόμμα που ίδρυσε ο πρωθυπουργός της χούντας για να συμμετέχει στις κάλπες, το Palang Pracharut, κέρδισε 8,4 εκατ. ψήφους. Από εκεί και πέρα υπάρχουν δύο συνδυασμοί που είναι δύσκολο να ενταχτούν σε στρατόπεδο.
Το πρώτο είναι το Δημοκρατικό Κόμμα, που υπήρξε το βασικό κόμμα των αντιδημοκρατικών μεσοστρωμάτων, των λεγόμενων «Κίτρινων Γιλέκων». Σε αυτές τις εκλογές καταποντίστηκε στα 4 εκατομμύρια ψήφους, καθώς πολλοί οπαδοί του προτίμησαν το «αυθεντικό» δικτατορικό κόμμα. Όμως σε αυτές τις εκλογές κατέβηκε με μανιφέστο την απόρριψη κάθε στήριξης στο κόμμα του χουντικού πρωθυπουργού.
Το δεύτερο είναι το Pmmojai Thai που κέρδισε 3,5 εκατ. ψήφους. Είναι ένα οπορτουνιστικό κόμμα που, ενώ προέρχεται από δυνάμεις του Pua Thai, είχε συμμαχήσει και με το Δημοκρατικό Κόμμα στο παρελθόν και αφήνει ανοιχτή τη συνεργασία του με το χουντικό κόμμα.
Στις 27 Μάρτη, 7 κόμματα ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να συγκροτήσουν «αντιδικτατορική» κυβέρνηση. Εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν 256 έδρες από τις 500 της Κάτω Βουλής. Το κόμμα της χούντας έχει 121 έδρες, ενώ ακόμα κι αν καταφέρει να τραβήξει σε συμμαχία τους «ενδιάμεσους», που προαναφέραμε, μαζεύει περίπου 235.
Και εδώ είναι το ενδιαφέρον. Τα 250 μέλη της Γερουσίας είναι διορισμένα από τη χούντα. Το Palang Pracharut θα επικαλεστεί το άθροισμα που βγάζει σε Γερουσία και Κάτω Βουλή για να διεκδικήσει την κυβέρνηση. Το αντιδικτατορικό μέτωπο όμως επικαλείται την πλειοψηφία στο μοναδικό εκλεγμένο από το λαό σώμα, την Κάτω Βουλή, για να διεκδικήσει το δικαίωμα να συγκροτήσει αυτό κυβέρνηση.
Μας φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο οι ηγεσίες αυτών των αστικών δημοκρατικών κομμάτων να προχωρήσουν σε έναν «ανένδοτο» μέχρι τη ρήξη, αλλά αν επιμείνουν καταρχήν στο δικαίωμά τους να συγκροτήσουν κυβέρνηση, θα βάλουν σε αμφισβήτηση το «σύστημα» που εγκαθίδρυσε ο στρατός για την ελεγχόμενη «φιλελευθεροποίηση». Και αυτό ίσως βάλει σε κίνηση κοινωνικές δυνάμεις που αγωνίστηκαν (και ηττήθηκαν) τα προηγούμενα χρόνια (Κόκκινα Πουκάμισα) ή νέες δυνάμεις που έρχονται τώρα στο προσκήνιο (αντιδικτατορική νεολαία).
Όπως γράφει στον απολογισμό του ο εξόριστος Ταϊλανδός επαναστάτης μαρξιστής Giles Ji Ungpakorn:
«Η πλειοψηφία των ψηφοφόρων δεν ήταν ηλίθιοι. Ήξεραν βαθιά μέσα τους ότι η χούντα είχε στήσει το παιχνίδι. Παρ’ όλα αυτά ήθελαν να πιστέψουν στο αισιόδοξο όνειρο ότι, βάζοντας έναν σταυρό στα δημοκρατικά κόμματα, θα κατεδάφιζαν τη χούντα. Η εναλλακτική σε αυτό το όνειρο θα ήταν να αποδεχτούν ότι είναι αναγκαίος ένας παρατεταμένος και σκληρός αντιδικτατορικός αγώνας. Είναι κατανοητό. Αλλά τώρα ο κόσμος αρχίζει και καταλαβαίνει…
Μόνο η πίεση από ένα μαζικό κοινωνικό κίνημα μπορεί να εμποδίσει το στρατό να κλέψει τις εκλογές. Ενώ στην περίπτωση που συγκροτηθεί μια νέα κυβέρνηση από το Pua Thai και το Μέλλον Μπροστά, ένα τέτοιο κίνημα θα είναι αναγκαίο για να διασφαλίσει ότι μια τέτοια κυβέρνηση θα κινηθεί προς τη διάλυση της κληρονομιάς της δικτατορίας. Η κοινοβουλευτική πολιτική μόνη της δεν μπορεί να το πετύχει αυτό».