Άρθρο 336 του Ποινικού Κώδικα: Τελικά χωρίς συναίνεση είναι βιασμός

Τ ο απόγευμα της 6ης Ιούλη ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Δικαιοσύνης ότι ο νέος νομικός ορισμός του βιασμού είναι με βάση την συναίνεση και ότι ο βιασμός συνεχίζει να αποτελεί κακουργηματική πράξη. Η εξέλιξη αυτή ήρθε μετά την κατάπτυστη πρόταση της υπεύθυνης επιτροπής για τις αλλαγές στον ποινικό κώδικα, σύμφωνα με την οποία ο βιασμός ορίζονταν μόνο στην βάση της «απειλής κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας», αποκλείοντας την συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων βιασμού. Το προηγούμενο νομικό πλαίσιο που όριζε τον βιασμό στην βάση του άμεσου και σπουδαίου κινδύνου ήταν ήδη περιοριστικό και εξαιρούσε πολλές περιπτώσεις, αλλά η πρόταση που κατατέθηκε ήταν σαφής επιδείνωση. 
Όμως η αλλαγή του ποινικού κώδικα δεν ήρθε μόνη της. Τους τελευταίους τρεις μήνες, η πρόταση για το άρθρο 336 έχει προκαλέσει κοινωνικές αντιδράσεις βγάζοντας πολλές γυναίκες στον δρόμο. Πρόκειται για μια ξεκάθαρη νίκη του φεμινιστικού κινήματος, για μια ακόμα απόδειξη ότι όταν οι γυναίκες βγαίνουν στον δρόμο μπορούν να κερδίσουν. Η πορεία όμως που οδήγησε σε αυτήν την νίκη είναι πιο μακρά. Προέρχεται από τον ξεσηκωμό των γυναικών και τις μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στις γυναικοκτονίες, τις συγκεντρώσεις έξω από δικαστήρια για την υποστήριξη θυμάτων βιασμού ή γυναικών που αυτοαμύνθηκαν, από την δυναμική που συσπειρώθηκε στην απεργία της 8ης Μάρτη. Χτίστηκε σιγά σιγά τα τελευταία δύο χρόνια με την όλο και πιο δυναμική παρουσία του φεμινιστικού κινήματος στους δρόμους. 
Δεν πρόκειται –όπως γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί- σαν μία «χάρη» του ΣΥΡΙΖΑ στις γυναίκες. Άλλωστε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτή που είχε δεχτεί την πρόταση που όριζε τον βιασμό μόνο με βάση την σωματική βία, λίγες μέρες μάλιστα μετά τις δυναμικές κινητοποιήσεις και την –πρωτοφανή στα ελληνικά δεδομένα- φεμινιστική απεργία. Το γεγονός ότι χρειάστηκαν τρεις μήνες δράσεων και κινητοποιήσεων για να αρθεί η πρόταση αυτή δείχνει πως καμία πρόθεση δεν είχε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να χαρίσει το οτιδήποτε. Το «ενδιαφέρον» που επέδειξε ως προς τα γυναικεία δικαιώματα αλλάζοντας τελευταία στιγμή το άρθρο 336 με βάση την συναίνεση, ήταν αποτέλεσμα της κοινωνικής πίεσης που δέχτηκε. Το γεγονός πως το ζήτημα του ορισμού του βιασμού με βάση την συναίνεση άνοιξε σε μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας και όχι μόνο στον στενό πυρήνα του φεμινιστικού κινήματος, αποδείχθηκε κρίσιμο. Εξίσου σημαντική ήταν και η πίεση που άσκησε η Διεθνής Αμνηστία ανάγοντας το ζήτημα ως κεντρική καμπάνια της τους τελευταίους μήνες και καταφέρνοντας να ανοίξει τον διάλογο σε πιο πλατιά ακροατήρια.
Το παράδειγμα του άρθρου 336 είναι χαρακτηριστικό για το πώς μπορούν να επιτευχθούν νίκες στο φεμινιστικό κίνημα: ανοίγοντας την συζήτηση με τον κόσμο και με το κίνημα στον δρόμο.