Από τον Γενάρη μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές (25/8) το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας της Βραζιλίας έχει καταγράψει πάνω από 72 χιλιάδες πυρκαγιές, με τις μισές από αυτές να συμβαίνουν στα εδάφη του Αμαζονίου.
Φωτογραφία
Ημερ.Δημοσίευσης
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κρίση πυρκαγιών που έχει περάσει ο Αμαζόνιος τα τελευταία χρόνια με περίπου το 10% της έκτασής του να έχει ήδη καεί. Ο Αμαζόνιος, που αποτελεί τον μεγαλύτερο πνεύμονα της γης, αφού παράγει το 20% του οξυγόνου του πλανήτη, κινδυνεύει να καταστραφεί ολόκληρος, αφού αν καεί ακόμα ένα 10% των εδαφών του, υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια κατάσταση που ονομάζεται dieback, κατά την οποία ένα δάσος που έχει καεί ή αποψιλωθεί σε μεγάλο βαθμό, αυτοκαταστρέφεται οδηγούμενο σε αποξήρανση και (φυσικές) πυρκαγιές.
Αυτή η κρίση έρχεται σε μία περίοδο που ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας Μπολσονάρο έχει αποδυναμώσει όλους τους περιβαλλοντολογικούς φορείς του κράτους και έχει δώσει το πράσινο φως σε μεταλλωρύχους, αγρότες και υλοτόμους για περεταίρω εκμετάλλευση των φυσικών πηγών του Αμαζονίου, καθώς έχει άρει κάθε μέτρο προστασίας κατά της αποψίλωσης. Τον περασμένο Μάιο μάλιστα το τροπικό δάσος του Αμαζονίου γνώρισε τη μεγαλύτερη αποψίλωση των τελευταίων δεκαετιών: σε 31 μέρες έχασε 739 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Για πάρα πολλές βδομάδες του Ιουλίου και του Αυγούστου –τους δύο μήνες όπου η κατάσταση χειροτέρευσε– οι πυρκαγιές μαινόντουσαν και δεν υπήρχε καμία παρέμβαση από το Βραζιλιάνικο κράτος. Αυτό φυσικά δεν έγινε μόνο από αμέλεια, αλλά και από συμφέρον: ο επικεφαλής του εργαστηρίου Βιοσφαιρικών Επιστημών σημείωσε ότι «(οι πυρκαγιές) σημειώνονται κατά μήκος των διαδρόμων μεταφοράς υλικών του Αμαζονίου» και σε περιοχές όπου επετράπη πρόσφατα «ο εποικισμός και η επέκταση των καλλιεργειών». Η περίπτωση να πρόκειται για εμπρησμούς είναι η επικρατέστερη, αλλά ακόμα και αν δεν ήταν άμεσος εμπρησμός, ήταν έμμεσος, αφού δεν υπήρχε καμία μέριμνα δασοπροστασίας σε αυτές τις περιοχές.
Την ίδια στιγμή μεγάλες διαδηλώσεις έχουν ξεσπάσει διεθνώς για την περιβαλλοντολογική καταστροφή που συντελείται. Σε πολλές μεγάλες πόλεις υπήρξαν συγκεντρώσεις έξω από τη βραζιλιάνικη πρεσβεία. Κεντρικό ρόλο στη διοργάνωση κινητοποιήσεων στη Βραζιλία έπαιξαν οι ιθαγενείς του Αμαζονίου, οι οποίοι βλέπουν κάθε μέρα το σπίτι τους να καταστρέφεται. Οι αρχηγοί των φυλών τους και τα άτομα που πρωταγωνιστούν στην υπεράσπιση του Αμαζονίου από τις αποψιλώσεις, δέχονται συνεχώς απειλές κατά της ζωής τους από παρακρατικούς μηχανισμούς και μπράβους υλοτομικών εταιριών. Μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις ιθαγενών στο Σάο Πάολο, που κράτησε συνολικά σχεδόν δέκα ώρες προέκυψε επειδή γυναίκες από φυλές ιθαγενών είχαν συγκεντρωθεί για να διοργανώσουν την πρώτη Πορεία Ιθαγενών Γυναικών και αποτέλεσε έναυσμα για να διαδηλώσουν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι.
Το στοίχημα είναι κατά πόσο θα καταφέρει να δημιουργηθεί ένα πραγματικά ριζοσπαστικό οικολογικό κίνημα για να προστατέψει ό,τι έχει μείνει και να μην επιτρέψει να γίνουν επενδυτικά έργα στις κατεστραμμένες περιοχές, αλλά να αναδασωθούν.