Η νέα «αμυντική» συμφωνία με τις ΗΠΑ δένει την Ελλάδα στο άρμα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού για μια μακρά περίοδο. Τη μετατρέπει σε «μετωπικό κράτος» (frontal state), σύμφωνα με τη γλώσσα των γερακιών του Τραμπ, που σχεδιάζουν το στρατιωτικοδιπλωματικό «τόξο ανάσχεσης» δυτικά της Ρωσίας, με στηρίγματα την Πολωνία, την Ελλάδα και το Ισραήλ. Αυτό ήταν το βασικό αντικείμενο των συζητήσεων του Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον και, απ’ ό,τι φαίνεται, η δουλειά θα κλείσει άμεσα, κατά την αναμενόμενη επίσκεψη του Μάικ Πομπέο στην Αθήνα τον Οκτώβρη.
Για να μην αδικήσουμε τον Αλέξη Τσίπρα, οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι αυτή η «ιδέα» γεννήθηκε και τα θεμέλια της νέας «στρατηγικής» αναβάθμισης των σχέσεων με τις ΗΠΑ τέθηκαν κατά την περίοδο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Μιας κυβέρνησης που τα μισά της στελέχη –συμπεριλαμβανομένου του, τότε, «ριζοσπάστη» Αλέξη Τσίπρα– άρχισαν την πολιτική καριέρα τους διαδηλώνοντας κατά του πολέμου και του ιμπεριαλισμού… Άλλωστε, αν ο Γουές Μίτσελ θεωρείται ο αρχιτέκτονας του «τόξου ανάσχεσης», την εδώ «εσωτερική» προεργασία ανέλαβε ο πρέσβης Τζέφρι Πάιατ, που κατά την προεκλογική περίοδο κατηγορήθηκε ότι «υποστήριξε σκανδαλωδώς» τον Αλέξη Τσίπρα. Η θητεία του Τζέφρι Πάιατ στην Αθήνα παρατάθηκε –κρίθηκε προφανώς επιτυχής– ως το τέλος του 2020.
Με τη συμφωνία αυτή, το ελληνικό κράτος εγκρίνει την αναβάθμιση της βάσης της Σούδας (της πολυτιμότερης βάσης των ΗΠΑ στη Μεσόγειο) και τις νέες βάσεις στη Λάρισα, στο Στεφανοβίκι και στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Όλος ο ελλαδικός χώρος –στεριά, θάλασσα και αέρας– παρέχεται ως ορμητήριο για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της υπερδύναμης.
Στα ανταλλάγματα είναι η εγγύηση των Αμερικανών στο υπερφίαλο σχέδιο για αποκλειστικό έλεγχο και για μοιρασιά των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου, μεταξύ του τοπικού «άξονα» Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ. Περιλαμβάνεται επίσης ένα πρόγραμμα εξοπλισμών που κορυφώνεται με «ελληνικό ενδιαφέρον» για προμήθεια F35.
Είναι φανερό ότι μετά τη ρήξη στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, οι ΗΠΑ δημοσιοποιούν τις επιλογές τους στην περιοχή, δημιουργώντας νέα διπλωματικά και στρατιωτικά δεδομένα. Αυτό θα αλλάξει αργά ή γρήγορα ακόμα και την εσωτερική ιδεολογική και πολιτική συζήτηση. Μετά την ήττα του 1974, ο ελληνικός εθνικισμός που ποτέ δεν εξαερώθηκε, παρουσιαζόταν ως αμυντικός, αν όχι και ως αντιιμπεριαλιστικός. Η κυρίαρχη αφήγηση ήταν ότι οι «ξένοι» κρύβονται πίσω από την Τουρκία και απειλούν διαρκώς την πτωχή πλην τίμια Ελλάδα. Που, παρεμπιπτόντως, ήταν σταθερό μέλος του ΝΑΤΟ και το παλιότερο μέλος της ΕΕ στην περιοχή. Τώρα τα πράγματα θα τεθούν πιο ωμά: μια νέα Μεγάλη Ιδέα είναι υπό κατασκευή. Άλλωστε, όπως έλεγε ο Ν. Κοτζιάς, η Ελλάδα αναβαθμίστηκε από δύναμη στο Αιγαίο σε περιφερειακή δύναμη σε επίπεδο Ανατολικής Μεσογείου. Γι’ αυτό ενδιαφέρεται για όπλα με μεγάλη ακτίνα δράσης, όπως τα F35 ή οι γαλλικές φρεγάτες «ανοιχτής θαλάσσης»…
Το σχέδιο αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Οι χώρες που στήριξαν την ανάπτυξή τους στις εξορύξεις, οδηγήθηκαν όλες χωρίς εξαίρεση σε άγρια καταπιεστικά καθεστώτα, με διαφθορά απίστευτης κλίμακας και εσωτερικό χάσμα μεταξύ μεγάλου πλούτου λίγων και απόλυτης φτώχειας των πολλών. Οι εξοπλισμοί πάντα συνδυάζονται με αναβάθμιση του μιλιταρισμού και αύξηση του βάρους των στρατοκρατών στην εσωτερική πολιτική ζωή.
Η συμμαχία με το κράτος του Ισραήλ συνδέει την Ελλάδα με τους χασάπηδες των Παλαιστινίων, με τους πραγματικούς τρομοκράτες σε βάρος των αραβικών πληθυσμών, με την κρατική δύναμη που έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει έτοιμη και πρόθυμη για ένα «πειρατικό» χτύπημα κατά του Ιράν.
Το περιεχόμενο όλης αυτής της πολιτικής είναι τόσο παράλογο και άδικο, περιλαμβάνει τόσο πολλές κρυφές σελίδες, που δεν υπάρχει περίπτωση να υποστηριχθεί μακροπρόθεσμα με δημοκρατικές μεθόδους. Όπως παλιότερα εδώ, όπως σε πολλές άλλες περιοχές στον κόσμο, η στρατιωτική «στρατηγική» σχέση με τις ΗΠΑ συνδυάζεται με αυταρχικό αντιλαϊκό εκφυλισμό της πολιτικής ζωής.
Στην περίοδο που έρχεται, η πάλη ενάντια στις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές αντιμεταρρυθμίσεις θα πρέπει να συνδυαστεί με την αντιιμπεριαλιστική-αντιπολεμική-αντιμιλιταριστική πάλη. Για ρήξη με το ΝΑΤΟ και έξοδο από αυτό. Για την απαγόρευση της λειτουργίας των βάσεων και καμιά διευκόλυνση στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα. Για να σπάσουμε τη συμμαχία με το Ισραήλ, για φιλικές ειρηνικές σχέσεις με όλους τους λαούς της περιοχής χωρίς εξαιρέσεις. Για την απόρριψη των εξοπλισμών και τη διάθεση όλων των υπαρκτών κοινωνικών πόρων για τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες. Για την απόρριψη της χίμαιρας των εξορύξεων, που βάζει σε κίνδυνο το περιβάλλον, αλλά και την ειρήνη και τα δημοκρατικά δικαιώματα.