Κεμπέκ: Ο αγώνας που οδήγησε στην «παράνομη» διαδήλωση 400.000 ανθρώπων

Πάνω από 400,000 διαδηλωτές, φοιτητές, καθηγητές, εργαζόμενοι σε κολέγια και πανεπιστήμια, αλλά και μαθητές Λυκείων και χιλιάδες άλλοι αλληλέγγυοι εργαζόμενοι πλημμύρισαν τους δρόμους του Μόντρεαλ, στη μεγαλύτερη διαδήλωση που έχει γίνει ποτέ στη χώρα. (βίντεο)

Η διαδήλωση είχε προγραμματιστεί για την 100^η μέρα απεργίας που πραγματοποιούν οι τρεις ομοσπονδίες των φοιτητών στην περιοχή του Κεμπέκ από το Φλεβάρη. Οι φοιτητές αντέδρασαν στα σχέδια εμπορευματοποίησης της Παιδείας και αύξησης των διδάκτρων 75% μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, μέσα σε συνθήκες ακραίας λιτότητας από την κυβέρνηση του Καναδά. Οι κινητοποιήσεις επεκτάθηκαν σε εκατοντάδες σχολές, με επίκεντρο την φοιτητούπολη του Μόντρεαλ, φτάνοντας τους 160,000 και αργότερα τους 180,000 απεργούς φοιτητές. Παράλληλα οι καθηγητές και οι εργαζόμενοι των σχολών συμπαραστάθηκαν στον αγώνα των φοιτητών, ενώ μαθητές Λυκείων άρχισαν να συμμετέχουν μαζικά σε «μέρες δράσης» και να κατεβαίνουν στις διαδηλώσεις. Η κρίση έφτασε σε τέτοιο μέγεθος, που η Υπουργός Παιδείας οδηγήθηκε σε παραίτηση, μετά την αποτυχία της να εφαρμόσσει τα σκληρά μέτρα.

Για να σταματήσει την άνοδο του κινήματος η κυβέρνηση του Κεμπέκ ψήφισε το δρακόντειο «Νόμο 78». Πρόκειται για μια χωρίς προηγούμενο επίθεση στο φοιτητικό συνδικαλισμό και τις πολιτικές ελευθερίες γενικότερα, που ξεπερνά και τον μακαρθισμό των ΗΠΑ τη δεκαετία του ’50.

Συγκεκριμένα, καμιά πικετοφορία μεγαλύτερη των 10 ατόμων δεν επιτρέπεται έξω από σχολές μεταλυκειακής εκπαίδευσης (κολέγια και πανεπιστήμια). Απαγορεύεται σε καθηγητές και εργαζόμενους των σχολών να συμμετέχουν σε διαδηλώσεις με τους φοιτητές. Επιπλέον, καθιστά τον υπουργό Παιδείας απόλυτο άρχοντα των ιδρυμάτων, με δυνατότητα να προσπερνά το κοινοβούλιο, μέχρι και να μπορεί να παρακρατά τις συνδρομές των φοιτητών στο σύλλογό τους.

Αλλά και ακόμα παραπέρα, οποιαδήποτε διαδήλωση άνω των 50 ατόμων, είναι υποχρεωμένη να καταθέτει οκτώ ώρες πριν σχέδιο της πορείας στην αστυνομία, με ανοικτό το ενδεχόμενο η πορεία τελικά να απαγορευτεί. Για όποιον παραβεί το νόμο προβλέπεται πρόστιμο $5,000 αν είναι «απλός διαδηλωτής», $35,000 αν έχει θέση ευθύνης σε σύλλογο (φοιτητικό ή εργατικό) και $125,000 σε ολόκληρους συλλόγους. Ακόμη, η κυβέρνηση πρόσθεσε και «κουκουλονόμο» στις διατάξεις του «Νόμου 78». Δεκάδες οργανώσεις χαρακτηρίζονται τρομοκρατικές, ενώ ομάδες υπεράσπισης των προσφύγων ή ακόμα και η Green Peace έχουν κατηγοριοποιηθεί ως επικίνδυνες και εξτρεμιστικές.

Το κίνημα μέχρι τώρα είχε δείξει εκπληκτικές αντοχές. Μια τεράστια εκστρατεία προπαγάνδας είχε ενορχηστρωθεί από την κυβέρνηση και τα ΜΜΕ, σε μια προσπάθεια να συκοφαντήσουν και να απομονώσουν των αγώνα των φοιτητών. Πέρα από τα ανοικτά καλέσματα της κυβέρνησης σε «νομοταγείς πολίτες» να «αναλάβουν δράση» στα πανεπιστήμια, η αστυνομία έχει προχωρήσει σε ένα όργιο καταστολής και συλλήψεων μέσα σε αυτούς του μήνες.

Ειδικά η καταστολή της διαδήλωσης της 4^ης Μάη έξω από ένα συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος θυμίζει  - στο πολλαπλάσιο - την καταστολή του «δικού μας» Συντάγματος τον Ιούλη του ’11 και το Φλεβάρη του ’12. Χιλιάδες δακρυγόνα, χημικά και κρότου λάμψης, ακόμα κι ελικόπτερα χρησιμοποιήθηκαν, ενώ ρίχτηκαν 30 καταγεγραμμένες πλαστικές σφαίρες. Βίντεο δείχνει αστυνομικό να πυροβολεί  σχεδόν εξ επαφής διαδηλωτή, ο οποίος έχασε τελικά το ένα του μάτι, ενώ ένας άλλος βρέθηκε σε κώμα για μέρες. Πάνω από 100 διαδηλωτές συλλήφθηκαν μέσα από τρία πούλμαν, ώρες μετά τη διαδήλωση καθώς έφευγαν. Όπως καταγγέλλουν οι ομοσπονδίες των φοιτητών, μόνο μέσα σε μια βδομάδα του Απρίλη, συλλήφθηκαν πάνω από 300 φοιτητές. Ο συνολικός αριθμός έχει ξεπεράσει τις 2.500 συλλήψεις, πέντε φορές περισσότερες από το 1970 που κυρήχτηκε στρατιωτικός νόμος στη χώρα!

Οι φωνές για μεγαλύτερη καταστολή πλήθαιναν μέχρι τις 22 Μάη, αλλά, όπως εξηγεί ο Jeremie Bedard, στέλεχος της ομοσπονδίας CLASSΕ, αυτό ήταν αδύνατο με τέτοια μεγέθη διαδηλωτών. Η επιτυχία όμως της διαδήλωσης δεν οφείλεται μόνο στην επιμονή των φοιτητών, οι οποίοι μάλιστα συνεχίζουν παρά το γεγονός ότι ακόμα κι αν νικήσουν, θα έχουν υποστεί μεγάλο οικονομικό πλήγμα λόγω των καταλήψεων. Η πιο ριζοσπαστική ομοσπονδία των φοιτητών, η αριστερή CLASSE, η οποία είχε στην αρχή των κινητοποιήσεων περίπου 90,000 μέλη, υποστήριξε σταθερά την ακύρωση των αυξήσεων στα δίδακτρα, έβαλε σαν κεντρικό ζήτημα το άνοιγμα της συζήτησης στην κοινωνία για μια «δωρεάν Παιδεία για όλους», υποστήριξε τον κοινό αγώνα φοιτητών, καθηγητών και «μη-εκπαιδευτικού προσωπικού». Αλλά αυτό στο οποίο έριξε όλες της τις δυνάμεις και έβαλε σαν βασική προτεραιότητα, ήταν η συμμαχία με την εργατική τάξη και τα υπόλοιπα κοινωνικά κινήματα. Η παρουσία φεμινιστριών, ομοφυλόφιλων, οργανώσεων υπέρ των προσφύγων και των μεταναστών αλλά και περιβαλλοντικών ακτιβιστών ήταν έντονη όλους αυτός τους μήνες στις διαδηλώσεις, με αποκορύφωμα τη συμμετοχή χιλιάδων εργαζομένων στη διαδήλωση της 22^ης Μάη, παρά τη μετριοπαθή στάση των συνδικάτων.

Είναι άγνωστο μέχρι στιγμής ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης, αν θα υποχωρήσει πλήρως ή αν θα συνεχίσει την τακτική του καρότου και του μαστίγιου. Η τεράστια διαδήλωση αλλάζει τελείως το πολιτικό σκηνικό και τα στοιχήματα είναι πολύ μεγάλα συνολικά για την άρχουσα τάξη του Καναδά, καθώς η εξέγερση αρχίζει να ξεφεύγει από τις γαλλόφωνες περιοχές και να επεκτείνεται και στις υπόλοιπες πολιτείες. Πρόκειται για ισχυρή αντίσταση σε μια κυβέρνηση που στο όνομα του χρέους και της κρίσης (αν μας θυμίζει κάτι) έχει βάλει σαν στόχο δημόσια υγεία, παιδεία και κράτος πρόνοιας, την ώρα που χορηγεί εκατοντάδες δις σε τράπεζες και φοροαπαλλαγές πολυεθνικών. Παράλληλα οι μισθοί στο δημόσιο κόβονται δραματικά, ενώ οι εργοδότες έχουν εξαπολύσει επίθεση και στους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα έως και 50%.

Μέχρι τώρα οι καναδοί εργαζόμενοι δεν είχαν καταφέρει να πετύχουν κάποια νίκη, παρά το γεγονός ότι έφτασαν να καταλαμβάνουν και τα εργοστάσιά τους. Η έκρηξη των φοιτητών μπορεί να δώσει νέα πνοή, την ώρα που η ατμόσφαιρά θυμίζει όλο και περισσότερο την φοιτητική «Ήσυχη Επανάσταση» στο Κεμπέκ της δεκαετίας του ’60, με έντονη τάση για «Γαλλικό Μάη» του ’68…