Βιομηχανία μαζικής εξαφάνισης προσφύγων

 Όταν τα πράγματα δυσκολεύουν στο οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό πεδίο, επιστρατεύονται οι αφηγήσεις για «υβριδική απειλή στον Έβρο», «προσχεδιασμένες εισβολές στα σύνορα» και «καθοδηγούμενους πρόσφυγες που σκοπό έχουν να πλήξουν την Ελλάδα». Πρόκειται για μια ρητορική μίσους που μετατοπίζει το κέντρο βάρους της πολιτικής συζήτησης πολύ δεξιότερα από όσο είναι ήδη σήμερα.
Διαρκές έγκλημα
Τα όσα συμβαίνουν στον Έβρο και στο ανατολικό Αιγαίο θα γραφτούν με τα μελανότερα χρώματα στις σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας. Τα ελληνικά σύνορα θυμίζουν ένα σύγχρονο απαρτχάιντ του οποίου τα εγκλήματα αποκρύπτονται επιμελώς από τα ελεγχόμενα μέσα της λίστας Πέτσα. Η ενδιάμεση έκθεση της Eθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, του πρώτου ανεξάρτητου και επίσημου μηχανισμού καταγραφής καταγγελιών για επαναπροωθήσεις που συνέστησε η Eθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), είναι άκρως αποκαλυπτική επιβεβαιώνοντας με τον πιο επίσημο και θεσμικό τρόπο όσα καταγγέλλονται επί μήνες από δικηγόρους, μεμονωμένους δημοσιογράφους, διεθνείς οργανισμούς και αλληλέγγυες πρωτοβουλίες στους πρόσφυγες. 
Σε αυτήν καταγράφονται επώνυμες μαρτυρίες για παράνομες επαναπροωθήσεις τουλάχιστον 2.157 προσφύγων τα τρία τελευταία χρόνια. Με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε ο συντονιστής-επόπτης του μηχανισμού Ηλίας Τσαμπαρδούκας, καταγράφονται 58 μαρτυρίες 43 θυμάτων. Τα θύματα αυτά καταγγέλλουν ότι υπήρξαν 50 περιστατικά επαναπροώθησης από τον Απρίλιο του 2020 ως τον Οκτώβριο του 2022, που αφορούν κατ’ ελάχιστον 2.157 άτομα. Από τους 2.157 πρόσφυγες οι 1.397 υπήρξαν θύματα μέσα στο 2022. Η πλειονότητα των θυμάτων έχει καταγωγή από τη Συρία, το Αφγανιστάν και την Παλαιστίνη, χώρες που έχουν υψηλό προσφυγικό προφίλ, ενώ τα καταγγελλόμενα περιστατικά τις περισσότερες φορές λαμβάνουν χώρα πολύ κοντά στα χερσαία ή στα θαλάσσια σύνορα, ωστόσο υπάρχουν μαρτυρίες για επαναπροωθήσεις από την ενδοχώρα, μακριά από τα σύνορα.
Κυβερνητικό παρακράτος
Η παραπάνω έκθεση αποκαλύπτει μόνο ένα μικρό κομμάτι της συνολικής εικόνας. Αν αναλογιστεί κανείς πόσοι πρόσφυγες υπό το καθεστώς του φόβου έχουν αποσιωπήσει τα όσα έχουν βιώσει τότε αντιλαμβάνεται το μέγεθος του διαρκούς εγκλήματος που φέρει την υπογραφή της Ελλάδας. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πατώντας στα πεπραγμένα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, προχωράει ένα βήμα παρακάτω συστήνοντας έναν κανονικό παρακρατικό μηχανισμό στα ελληνικά σύνορα. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός από τα Λιμενικό, τη Frontex, την αστυνομία και τον ελληνικό στρατό, στην ενδιάμεση έκθεση της Eθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, καταγγέλλεται ότι σε 20 περιστατικά άτυπων αναγκαστικών επιστροφών φαίνεται να συμμετείχαν ως δράστες κατά το στάδιο της απομάκρυνσης αλλοδαποί πολίτες που μιλούσαν γλώσσες των προσφύγων. Σύμφωνα με μαρτυρίες που έχουν δημοσιεύσει διεθνή μέσα ενημέρωσης (ανάμεσά τους και το Spiegel) το ελληνικό κράτος χρησιμοποιεί κρατούμενους Άραβες πρόσφυγες και μετανάστες για να συμμετέχουν σε τέτοιες καταδρομικές επιχειρήσεις, με αντάλλαγμα νόμιμα χαρτιά για να προχωρήσουν το ταξίδι τους.
Την ίδια στιγμή, η Καθημερινή, δημοσιεύει μια ανώνυμη μαρτυρία ενός πρόσφυγα από τους 38 εγκλωβισμένους στον Έβρο το καλοκαίρι του 2022, στην οποία ο ίδιος αφενός ισχυρίζεται ότι η υπόθεση της «μικρής Μαρίας» ήταν κατασκευασμένη, πράγμα το οποίο δεν έχει αποδειχθεί επίσημα, αφετέρου όμως δηλώνει ότι η κατασκευή της ιστορίας ήταν η απάντηση στη βίαιη απώθηση των προσφύγων αυτών στα ελληνικά σύνορα από «μαυροντυμένους κουκουλοφόρους» λίγες ημέρες πριν, ενώ βρίσκονταν σε ελληνικό έδαφος. Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης, έκανε σημαία τη συγκεκριμένη μαρτυρία στην προσπάθειά του να αποδείξει ότι δεν υπήρξε ο θάνατος της μικρής Μαρίας. Είναι τόσο πολιτικά αφελής που δεν καταλαβαίνει ότι η συγκεκριμένη μαρτυρία αποκαλύπτει με τον πιο σαφή τρόπο τις εγκληματικές πρακτικές του ελληνικού κράτους στα σύνορα. Ποιοι είναι αυτοί οι μαυροντυμένοι κουκουλοφόροι και στο όνομα ποιου δρούσαν; Πόσες μέρες πρέπει να αφεθούν δεκάδες άνθρωποι σε μια νησίδα για να ευαισθητοποιηθεί το ελληνικό κράτος; Αυτά τα προσπέρασε ο Νότης Μηταράκης με μαεστρία.
Αντιρατσιστικό κίνημα και Αριστερά
Είναι σαφές ότι έχουμε εισέλθει σε μια νέα φάση του προσφυγικού ζητήματος, πολύ πιο βάρβαρη από τις προηγούμενες. Οι επίσημες κρατικές αρχές εξαφανίζουν κυριολεκτικά ανθρώπους χωρίς να ανοίγει ρουθούνι. Η πολιτική των μαζικών απελάσεων, των βίαιων επαναπροωθήσεων και των αυξημένων θανάτων στα σύνορα, έχει δημιουργήσει μια βιομηχανία εξαφάνισης προσφύγων και μεταναστών. Κάπως έτσι εξυπηρετείται το αφήγημα που παρουσίασε πρόσφατα ο Μητσοτάκης στη βουλή ότι επί διακυβέρνησής του μειώθηκαν δραστικά οι αριθμοί των προσφύγων στη χώρα. Την ίδια στιγμή, βέβαια, ακόμη και για όσους έχουν παραμείνει στα camps της εξαθλίωσης, η επίτροπος της Ε.Ε. Ιλβα Γιόχανσον με δύο επιστολές-φωτιά εγκαλεί τη χώρα μας για διακρίσεις στην κοινωνική προστασία των προσφύγων και για διατάξεις του νόμου Μηταράκη περί κράτησης. Τι να πει κανείς όμως, όταν ακόμη δεν έχουν δοθεί καν οι αποζημιώσεις για τα θύματα του Φαρμακονησίου το μακρινό 2014. Δύο μέτρα και δύο σταθμά. Πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας.
Με ορίζοντα τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ενάντια στον Ρατσισμό, που φέτος θα τιμηθεί με πορεία στις 18 του Μάρτη, το αντιρατσιστικό κίνημα και η ριζοσπαστική Αριστερά, πρέπει να επαναφέρουν στη δημόσια συζήτηση το προσφυγικό ζήτημα. Να καταγγείλουν τις πολιτικές «μαυροντυμένων κουκουλοφόρων», τις πρακτικές των διεμβολισμών βαρκών και τις διαδικασίες μαζικών απελάσεων. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εξαφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια από την ελληνική επικράτεια στο όνομα της απάντησης στον «υβριδικό πόλεμο του Ερντογάν». Πρόκειται για ένα διαρκές έγκλημα που χρειάζεται απάντηση στο δρόμο, στα σωματεία, στις σχολές και στα σχολεία. Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ενάντια στο Ρατσισμό, πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία μιας επανασυσπείρωσης του κόσμου που δεν ανέχεται στο όνομά του να βασανίζονται, να διώκονται και να σκοτώνονται άνθρωποι.