Οι Έλληνες καπιταλιστές και τα κυβερνητικά φερέφωνά τους συναίνεσαν εύκολα στη δανειακή σύμβαση και στο PSI όχι γιατί είναι ανίκανοι για διαπραγμάτευση, αλλά γιατί μπορούν να καλυφθούν πίσω από τις συμφωνίες αυτές προκειμένου να επιβάλουν την πραγματική τους ατζέντα, δηλ. τη δραματική μείωση του μεριδίου της εργασίας στο ΑΕΠ, μέσω της αύξησης της εκμετάλλευσης.
Εξάλλου κατά καιρούς όλοι σχεδόν οι υπουργοί της συγκυβέρνησης έχουν δηλώσει ότι ακόμη και χωρίς την τρόικα και το χρέος, «έπρεπε κάποτε να πάρουμε αυτά τα μέτρα από μόνοι μας». Ενώ τα χρήματα που προέρχονται από τα δάνεια δεν είναι απαραίτητα για την καταβολή μισθών και συντάξεων και για τη στήριξη του κοινωνικού κράτους (για όλα αυτά επαρκούν τα φορολογικά και τα άλλα κρατικά έσοδα), χρησιμοποιούνται ως εκβιασμός για να αποδεχτεί η εργατική τάξη πετσόκομμα των εισοδημάτων της.
Και πράγματι τα έχουν καταφέρει σε μεγάλο βαθμό: Σύμφωνα με τη Eurostat (15/3 -αναφέρεται από τον Λ. Βατικιώτη), το μισθολογικό κόστος στην Ευρώπη εξελίχθηκε όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.
Στην Ελλάδα δηλ. οι μισθοί το 2011 είχαν μια μέση απόκλιση από τους ευρωπαϊκούς κατά 8%. Αν σε αυτή την εξέλιξη προστεθούν τα χαράτσια της ΔΕΗ, των εισφορών κ.λπ. σε συνδυασμό με τη νέα φορολογική κλίμακα, το διαθέσιμο εισόδημα της μεγάλης πλειονότητας του ελληνικού λαού, κυριολεκτικά έχει καταρρεύσει. Την ίδια στιγμή, από την ονομαστική μείωση μισθών και από την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και άλλων θεσμικών κατακτήσεων, ωφελημένοι είναι όλοι οι μεγάλοι Έλληνες εργοδότες, αλλά και όσοι μικροί επιβιώσουν από την κρίση, αφού η διαφορά μισθών γίνεται κέρδος. Η Ελλάδα μετατρέπεται σε «πάρκο αναψυχής για το κεφάλαιο», όπως λέει χαρακτηριστικά ο Γ. Σακελαρίδης της ΚΠΕ του ΣΥΝ.
Χαμένοι είναι βέβαια και οι συνταξιούχοι, αλλά και όσοι πρόκειται να βγουν σύντομα στη σύνταξη. Στις περικοπές συντάξεων ήρθε τώρα να προστεθεί και η κατά 30% περικοπή των εφάπαξ. Πρόκειται για μαθηματική συνέπεια της αρπαγής των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων εξαιτίας ακριβώς του PSI.
Και οι απώλειες δεν σταματούν εδώ: Στην «έκθεση συμμόρφωσης» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η τελευταία θυμίζει ότι η κυβέρνηση -είτε η παρούσα είτε αυτή που θα προκύψει από τις εκλογές- θα πρέπει τον Ιούνιο να αποφασίσει πρόσθετα μέτρα λιτότητας ύψους 11,5 δισ. ευρώ (τώρα αναθεωρημένα σε 15 δισ. ) για τη διετία 2013-2014, με έμφαση στις κρατικές δαπάνες και δη τις κοινωνικές.
Αδιέξοδο
Παρά την απίστευτη ταξική αδικία, μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι το πρόγραμμα, από την πλευρά των αφεντικών πάει καλά; Κάθε άλλο. Κατ’ αρχάς αρκεί να θυμίσουμε τι πέτυχε το πρώτο μνημόνιο: Είχε στόχο μείωση του ΑΕΠ κατά 2,6% μόνον, ωστόσο το ΑΕΠ έπεσε κατά 7%. Είχε στόχο μείωση του πληθωρισμού κατά 0,4% και τελικά ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 3,1%. Είχε στόχο το χρέος να φτάσει στο 145,2% του ΑΕΠ και αυτό έφτασε στο 165,3%!
Τώρα, μετά το PSI, αν πράγματι ήταν πλέον βιώσιμο το χρέος, δηλ. αν πράγματι η ελληνική οικονομία μπορεί να παράγει τέτοιο πλούτο και ταυτόχρονα να αποσπά από τους παραγωγούς ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος αυτού του πλούτου μέσω της αυξανόμενης εκμετάλλευσης, τότε οι ανά τον κόσμο κερδοσκόποι (οι «αγορές») θα ήταν διατεθειμένες να αγοράσουν τα νέα ελληνικά ομόλογα στην ονομαστική τους αξία ή και σε μεγαλύτερη τιμή –αν το επιτόκιο τους φαινόταν ελκυστικό. Όμως αυτό δεν συμβαίνει ήδη: Τα νέα ομόλογα διάρκειας 11-30 ετών, αυτή τη στιγμή αξιολογούνται στις διεθνείς αγορές σε τιμές που βρίσκονται κοντά στο 15%-25% της ονομαστικής τους αξίας! Οι «αγορές» δηλ. θεωρούν πολύ χαμηλές τις πιθανότητες αποπληρωμής αυτών των ομολόγων εκ μέρους του ελληνικού κράτους. Έκθεση οργανισμού που παρακολουθεί τις αποδόσεις των CDS, κατατάσσει την Ελλάδα πρώτη σε σύνολο 52 χωρών από άποψη κινδύνου χρεοκοπίας, και μάλιστα με δείκτη επικινδυνότητας υπερδεκαπλάσιο της αμέσως επόμενης χώρας στη λίστα, της Πορτογαλίας.
Εν προκειμένω οι «αγορές» δεν έχουν άδικο: Σύμφωνα με τις προβλέψεις της τρόικας το χρέος θα είναι 120% του ΑΕΠ το 2020 και αυτό το ύψος θεωρείται βιώσιμο (το γιατί είναι βιώσιμο κανείς δεν το εξηγεί αφού όταν ξεκίνησε η κρίση το 2009, το χρέος ήταν μικρότερο). Όμως ακόμη κι αυτό το ποσοστό είναι αδύνατον να επιτευχθεί το 2020 –γι’ αυτό και τα τωρινά ομόλογα υποτιμούνται ραγδαία στις αγορές. Ο λόγος είναι ότι και οι δύο παράμετροι που θέσαμε παραπάνω δεν είναι ρεαλιστικό να επιτευχθούν: Α) Πρέπει η σημερινή ή η επόμενη αστική κυβέρνηση να κατορθώσει πράγματα που δεν έχει καταφέρει κανείς στην οικονομική ιστορία της ανθρωπότητας: Πρέπει να πετύχει την αναστροφή της μεγέθυνσης του ΑΕΠ από το -7,5% στο +2% μέσα σε λίγους μήνες και μετά το 2012 στο +3%.
Πρέπει επίσης να πετύχει τη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων (από το 2013) της τάξης του 4,5%. Ταυτόχρονα πρέπει εισπράξει 50 δισ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις. Β) Η κυβέρνηση πρέπει να αποσπάσει από τους εργαζόμενους τεράστια ποσά, καταβαραθρώνοντας σε τέτοιο επίπεδο το διαθέσιμο εισόδημα ώστε η κοινωνική έκρηξη να καθίσταται αναπόφευκτη.
Όσον αφορά τις προοπτικές του ΑΕΠ, το ίδιο το γερμανικό οικονομικό ινστιτούτο Ifo, τόνισε ότι η εξτρεμιστική λιτότητα που εφαρμόζεται στην Ελλάδα βαθαίνει και επιμηκύνει την ύφεση, με αποτέλεσμα φέτος χώρες όπως το Περού, το Βιετνάμ και το Μπαγκλαντές να ξεπεράσουν τη χώρα ως προς το ΑΕΠ! Αλλά και όσον αφορά τους υπόλοιπους στόχους, κανείς δεν πιστεύει ότι μπορούν να υλοποιηθούν και αυτό αποδεικνύεται και από την έντονη φιλολογία για τρίτο πακέτο «στήριξης» της Ελλάδας σε λίγους μόλις μήνες.