Η κυβέρνηση του τραπεζίτη Παπαδήμου ψήφισε με συνοπτικές διαδικασίες στη Βουλή την τελευταία εβδομάδα του Φλεβάρη το νόμο 4052 με τον οποίο διαλύουν την επικουρική ασφάλιση.
Με το νόμο ιδρύεται το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) με την συγχώνευση έξι ταμείων επικουρικής ασφάλισης: ΕΤΕΑΜ (μισθωτών), ΤΕΑΙΤ (ιδιωτικού τομέα), ΤΕΑΔΥ (δημοσίων υπαλλήλων), ΕΤΑΤ (τραπεζοϋπαλλήλων) και δύο κλάδων του ΤΑΥΤΕΚΩ (ΔΕΚΟ).
Κλοπή
Αυτό το ταμείο ξεκινά τη λειτουργία του με την τρίτη κατά σειρά μείωση των επικουρικών συντάξεων μέσα σε έξι μήνες, με ελλείμματα που ξεπερνάνε τα 850 εκατ. ευρώ, ενώ προσεγγίζουν το 1,5 δισ. ευρώ οι απώλειες στα αποθεματικά του από το κούρεμα του χρέους. Εργαζόμενοι που για δεκαετίες κατέβαλλαν τις ασφαλιστικές τους εισφορές καλούνται να πάρουν επικουρικές συντάξεις δυσανάλογα μικρές σε σχέση με όσα πλήρωναν, γιατί κάποιοι αποφάσισαν ότι τα ταμεία θα τζογάρουν σε χρηματιστηριακά προϊόντα και σε ομόλογα χωρίς αντίκρισμα.
Η επικουρική ασφάλιση δημιουργήθηκε για την αύξηση της κύριας σύνταξης ασφαλισμένων στην ίδια απασχόληση και έχει συνολικά περίπου 2,5 εκατ. ασφαλισμένους και 1 εκατ. συνταξιούχους. Τώρα η περιουσία και τα αποθεματικά τους μπήκαν στο στόχαστρο. Με τις ενοποιήσεις των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν γίνει, οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις επιδιώκουν να πάρουν τα χρήματα των πλεονασματικών ταμείων για να καλύψουν τα ελλείμματα άλλων ταμείων που οι ίδιες δημιούργησαν. Για αυτό καταργούν την οικονομική αυτοτέλεια κάθε επικουρικού ταμείου που εντάσσεται στο ΕΤΕΑ.
Επίσης επιδιώκουν σε πρώτο στάδιο να οικειοποιηθούν τα αποθεματικά των επικουρικών ταμείων, για να καλύψουν τα ελλείμματα άλλων ταμείων κύριας ασφάλισης. Το ΙΚΑ χρωστά στο επικουρικό του ταμείο (ΕΤΕΑΜ) πάνω από 4,5 δισ. ευρώ, τα οποία «θα» επιστραφούν με κάποια διευθέτηση στο μέλλον. Το ότι στο ΙΚΑ χρωστάνε 11 δισ. οι ιδιωτικές επιχειρήσεις δεν παίζει κάποιο ρόλο για τις κυβερνήσεις. Μελλοντικός τους στόχος να καταργήσουν τις επικουρικές συντάξεις και να τις ενοποιήσουν με τις κύριες. Το ρόλο της επικουρικής σύνταξης θα τον αναλάβουν τότε πρόθυμα ιδιωτικά επαγγελματικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες.
Μειώσεις συντάξεων
Ο καθορισμός του ύψους των συντάξεων, σύμφωνα με τον καινούριο νόμο, θα γίνεται με κριτήρια που ξεπερνάνε κάθε όριο. Το ποσό της σύνταξης θα αναπροσαρμόζεται προς τα κάτω, ανάλογα με το πόσα χρόνια ζούμε και με το αν θα μεταβιβαστεί η σύνταξή μας λόγω θανάτου. Οι εισφορές και η διαχείριση των χρημάτων των ασφαλισμένων δε θα έχουν καμία σημασία. Φυσικά, θα συνεχιστεί η καταλήστευση των χρημάτων των ασφαλισμένων από τα χρηματιστήρια και τους κερδοσκόπους. Επίσης, δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα αν η μείωση των επικουρικών συντάξεων θα έχει ανάλογες επιπτώσεις και στο εφάπαξ, καθώς σε πολλές περιπτώσεις αλληλοεξαρτώνται.
Απέναντι και σε αυτή την επίθεση οι συνδικαλιστικές ηγεσίες της ΑΔΕΔΥ και της ΓΣΕΕ απάντησαν μόνο με λόγια. Υπήρξαν μόνο κάποιες αποσπασματικές κινητοποιήσεις από τους εργαζόμενους στα υπό ενοποίηση Ταμεία τις μέρες που ψηφιζόταν ο νόμος, στις οποίες όμως δεν δόθηκε συνέχεια. Δημιουργήθηκε συντονιστικό από τρία σωματεία εργαζομένων στα επικουρικά ταμεία, αλλά το μόνο που έχει κάνει είναι μια συνάντηση χωρίς αποτέλεσμα με τον υπουργό Εργασίας.
Εργαζόμενοι
Οι εργαζόμενοι στα επικουρικά ταμεία δέχονται ένα επιπλέον πλήγμα στις εργασιακές συνθήκες, καθώς όλες οι ενοποιήσεις που γίνονται τα τελευταία χρόνια δημιουργούν απίστευτα προβλήματα στη λειτουργία των οργανισμών (π.χ., ΟΑΕΕ, ΕΟΠΥΥ). Οι ελλείψεις προσωπικού, οι ασάφειες και η πολυνομία, η απουσία μηχανογράφησης, η ανυπαρξία ενημέρωσης και εκπαίδευσης των εργαζομένων, είναι γεγονότα που συνειδητά δημιουργούνται από την πολιτική εξουσία στα ασφαλιστικά ταμεία, προκειμένου να στοχοποιείται ο δημόσιος τομέας, οι δημόσιοι υπάλληλοι και η δημόσια κοινωνική ασφάλιση.
Η ενοποίηση των επικουρικών ταμείων και οι αλλαγές στις δομές των δημόσιων υπηρεσιών δημιουργούν πρόβλημα και στα συνδικάτα, που στις περισσότερες περιπτώσεις η διάρθρωσή τους ακολουθεί αυτή των υπηρεσιών. Η δημιουργία του ΕΤΕΑ θα χαρακτηρίζεται από περιπτώσεις που εργαζόμενοι στον ίδιο χώρο και με την ίδια σχέση εργασίας θα ανήκουν σε διαφορετικά σωματεία και σε σωματεία που δεν μπορούν να τους καλύψουν.
Η πάλη για την ανατροπή της λεηλασίας των ασφαλιστικών ταμείων και τη διάλυση των ασφαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη συνολική πάλη ενάντια στα μέτρα του Μνημονίου της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης του δικομματισμού. Το εργατικό κίνημα δεν πρέπει να αφήσει να χαθούνε κατακτήσεις που κερδήθηκαν με δεκαετίες αγώνων και θυσιών. Οι εργαζόμενοι πρέπει και μπορούμε να σπάσουμε την αδράνεια και τη συνενοχή της συνδικαλιστικής ηγεσίας. Με επιτροπές και συντονιστικά αγώνα και μέσα από συνελεύσεις, μπορούμε να οργανώσουμε κινητοποιήσεις διαρκείας με απεργίες και καταλήψεις, για να ανατρέψουμε αυτή την πολιτική.