Ο πόλεμος του νερού

Μπορούμε να πνίξουμε την τρίτη μνημονιακή κυβέρνηση

Ακόμα και τη βροχή; Αν τους αφήσουμε, ναι, είναι αδίστακτοι, άπληστοι και λυσσασμένοι.

Στη Βολιβία (στην πόλη Κοτσαμπάμπα) δόθηκε και κερδήθηκε μια σκληρή μάχη ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, από το 1998 έως το 2000. Προσπάθησαν να απαγορεύσουν ακόμα και τη συλλογή βροχής!

Αμερικανική ιδιωτική εταιρία (Bechtel), καθώς η κυβέρνηση της χώρας είχε συμφωνήσει να πάρει δάνειο από το ΔΝΤ με προϋποθέσεις, επιχείρησε να βγάλει αμύθητα κέρδη από τους πάμφτωχους ανθρώπους, αναγκάζοντάς τους να πληρώνουν το 1/5 των εισοδημάτων τους για καθαρό νερό.

Η νίκη των εργαζομένων στον «πόλεμο του νερού» έβαλε φρένο σε όλες τις ιδιωτικοποιήσεις που σχεδιάζονταν στη χώρα.

Ευρώπη
Στη Γαλλία, απ’ όπου προέρχονται και δύο από τις κορυφαίες εκμεταλλεύτριες εταιρίες διαχείρισης υδάτινων πόρων, οι Suez και Veolia, οι οποίες είχαν τη διαχείριση του συστήματος ύδρευσης του Παρισιού από το 1985, ο δήμος αποφάσισε να μην ανανεώσει τις συμβάσεις τους και να αναλάβει ο ίδιος την ύδρευση το 2008. Αποτέλεσμα: εξοικονομήθηκαν 35 εκατ. ευρώ το χρόνο και, μέσα σ’ ένα μόλις χρόνο, οι καταναλωτές είχαν μειωμένα τιμολόγια κατά 8%. Αληθινό και εντυπωσιακό!

Στη Βρετανία της Θάτσερ, οι ιδιωτικοποιήσεις της οποίας ωχριούν μπροστά στων Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη, το νερό αυξήθηκε έως και 245%.

Η Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων, που θεσπίστηκε για να ελέγχει τους ιδιώτες, δεν κατάφερε ούτε να συγκρατήσει τις τιμές, ούτε να εξασφαλίσει τις αναγκαίες επενδύσεις για έργα υποδομής από τις ιδιωτικές εταιρίες. Έτσι, ο κρατικός προϋπολογισμός χορήγησε τα απαραίτητα κονδύλια για να λυθούν τα λειτουργικά προβλήματα.*

Η σύντομη αναδρομή στην παγκόσμια εμπειρία ιδιωτικοποίησης του νερού έρχεται να προστεθεί στις πλούσιες, διεθνείς και εγχώριες, εμπειρίες λειτουργίας ιδιωτικών συστημάτων υγείας, παιδείας, τραπεζών, επικοινωνιών και πολλών άλλων τομέων.

Κερδοσκοπία
Πρόκειται για επικύρωση της άποψης που λέει ότι, αν είναι οι ιδιωτικές εταιρίες να λειτουργούν τηρώντας τις δεσμεύσεις τους για ασφαλή και σύγχρονα δίκτυα παροχής καθαρού πόσιμου νερού σε όλους τους πολίτες, χωρίς να καταστρέφουν το περιβάλλον και να σπαταλούν υδάτινους πόρους, τότε δεν τις συμφέρει οικονομικά!

Οπότε, δυο δρόμοι ανοίγονται: είτε χρηματοδοτεί το κράτος τις υποδομές και οι ιδιωτικές εταιρίες κερδοφορούν με το αζημίωτο, δηλαδή οι καταναλωτές πληρώνουν γι’ αυτές και με τους φόρους τους και με τα αυξημένα τιμολόγια, είτε το δημόσιο και πληρώνει και διαχειρίζεται τους υδάτινους πόρους, άρα πετάει τους ιδιώτες εκμεταλλευτές έξω από τη ζωή μας.

Μια κυβέρνηση που θα ενεργούσε για το καλό της πλειοψηφίας των κατοίκων της, που τους αποτελούν οι εργαζόμενοι, δεν θα είχε λόγο να δώσει τη διαχείριση ενός τόσο ζωτικού αγαθού, όπως είναι το νερό, σε αρπακτικά της αγοράς με ακραίες αντιλήψεις.

Ακούσαμε και αυτό, από τον Peter Brabeck-Letmathe (γενικό διευθυντή της Nestlé): «Είναι ένα ζήτημα αν πρέπει να ιδιωτικοποιήσουμε τη φυσική παροχή νερού για τον κόσμο. Υπάρχουν δύο διαφορετικές γνώμες. Η μία, που θεωρώ ακραία, [...] θεωρεί το νερό δημόσιο δικαίωμα. Αυτό σημαίνει ότι ως άνθρωπος πρέπει να έχει δικαίωμα στο νερό. Αυτή είναι η ακραία λύση. Η άλλη άποψη λέει ότι το νερό είναι τρόφιμο όπως όλα τα άλλα και, όπως όλα, πρέπει να έχει αγοραστική αξία».

Με την οικονομική κρίση, οι μεγαλο-ιδιώτες δεν σκοπεύουν να ρίξουν χρήμα στην παραγωγή, επομένως προτιμούν να κερδοσκοπούν στα αυτονόητα και απολύτως απαραίτητα αγαθά για κάθε άνθρωπο. Και μάλιστα έχοντας μόνη και σκέτη τη διαχείριση, ενώ το κράτος θα χρηματοδοτεί τις αναγκαίες υποδομές.

Η πρόθυμη κυβέρνηση στην χώρα μας, που με τα χίλια ζόρια μας προέκυψε από τις τελευταίες εκλογές, η πιο ακραία δεξιά κυβέρνηση (κι ας εμπεριέχει την καρικατούρα της Αριστεράς), δρομολογεί  προς πώληση το 74% της ΕΥΑΘ και το 61% της ΕΥΔΑΠ, όπως προκύπτει από την τελευταία τριμηνιαία έκθεση του ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου).

Υδάτινοι πόροι
Οι κινήσεις των μνημονιακών κομμάτων έχουν ξεκινήσει από καιρό, με κατεύθυνση την ιδιωτικοποίηση όλων των υδάτινων πόρων, είτε πρόκειται για γεωτρήσεις, για πηγάδια, για νερό άρδευσης, είτε για την ύδρευση και αποχέτευση των πόλεων. Εξάλλου, από ακόμα πιο πριν έχει δοθεί δωρεάν  πρόσβαση σε πάμπολλους ιδιώτες στα νερά των πηγών, τα οποία εμφιαλώνουν και μας τα πουλάνε σχεδόν όσο και τη βενζίνη.

Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, από τον Ιανουάριο και από τον Τατούλη (του ΠΑΣΟΚ-ΝΔ) δρομολογείται «λεόντεια» υπέρ της ΕΥΔΑΠ ΑΕ προγραμματική σύμβαση, ώστε να αναλάβει τη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της Πελοποννήσου. Σημαίνει παραχώρηση των υπόγειων υδάτων και της άρδευσης. Προφανώς επειδή ετοιμάζονται να την πουλήσουν σε εταιρίες γαλλικών συμφερόντων.

Η ασυδοσία των πιθανών μελλοντικών κατόχων της ΕΥΔΑΠ επιχειρείται να εξασφαλιστεί και με το άρθρο 9 της προγραμματικής σύμβασης, όπου αναφέρονται τα πρωτοφανή: «Απαγορεύεται να δημοσιεύεται οτιδήποτε, αν δεν το εγκρίνει η ΕΥΔΑΠ ΑΕ. Τα δεδομένα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, που θα χρησιμοποιηθούν στα πλαίσια της σύμβασης, θα αποτελούν περιουσιακό στοιχείο της ΕΥΔΑΠ», δηλαδή μιας ιδιωτικής επιχείρησης, παρόλο που κύριος του έργου είναι η Περιφέρεια και όχι η ΕΥΔΑΠ ΑΕ.

Ιδιωτικοποίηση
Όσο για την ΕΥΑΘ, τα σχέδια είναι γνωστά πολύ νωρίτερα. Ο Βορίδης, ως αρμόδιος υπουργός, δεν υπέγραψε απόφαση για την τιμολογιακή πολιτική της ΕΥΑΘ για το διάστημα 2012-2016, αλλά μόνο για τη διετία 2012-13, αφού θέλουν να την πουλήσουν.

Οι ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ είναι κερδοφόρες, κάτι που προέκυψε από τη μείωση των μισθών των εργαζομένων, από τη μείωση του αριθμού του προσωπικού και από αυξήσεις στα τιμολόγια. Ωστόσο, η κερδοφορία πάνω στα αγαθά είναι αδιάφορη για όποια κοινωνία θέλει να λέγεται οργανωμένη, προηγμένη, δημοκρατική, σύγχρονη και ευαίσθητη. Δηλαδή για όποια κοινωνία δεν λειτουργεί με τους νόμους της ζούγκλας.

Όπως αναφέρει η Ηρώ Διώτη (βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Λάρισας): «Βαφτίζουν το πλιάτσικο “αποκρατικοποιήσεις” και “επενδύσεις”, ποντάροντας στη μέγιστη δυσφήμιση που έχουν ως τώρα πετύχει για το δημόσιο στο σύνολό του… και ανερυθρίαστα βγάζουν τη χώρα στο σφυρί». Και, παρόλο που, όπως συνεχίζει, «υπάρχει σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης του κόσμου για τα σχέδια ιδιωτικοποίησης του νερού και το τι θα σημάνει αυτό», από την «ΗΜΕΡΗΣΙΑ» μαθαίνουμε ότι στις μέχρι στιγμής δημοσκοπήσεις ο κόσμος δεν επιθυμεί την παραχώρηση του νερού στην ιδιωτική πρωτοβουλία.

ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αριστερή αντιπολίτευση, δεν πρέπει να αρκεστεί σε αυτή την αυθόρμητη διάθεση.

Πολύ σωστά διατυπώθηκε (στη συνέντευξη Τύπου των βουλευτών της Α΄ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ έξω από το κτίριο της ΕΥΑΘ), από τον Γ. Αμανατίδη: «Μπορούμε να τους σταματήσουμε; Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει μπορούμε.[…] Αυτό που πάει να γίνει είναι έγκλημα. Θα πούμε το νερό νεράκι» προειδοποίησε. Και η Ιωάννα Γαϊτάνη τόνισε: «Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι, όπου οι εταιρίες νερού πέρασαν σε χέρια ιδιωτών, η τιμή του νερού αυξήθηκε προκλητικά, ενώ η ποιότητά του υποβαθμίστηκε και τμήμα μεγάλου πληθυσμού σταμάτησε να έχει πρόσβαση στο κοινωνικό αγαθό».

Αυτή είναι η «δουλειά», που μάλιστα χρειάζεται απόλυτη προσήλωση, ενός κόμματος του κόσμου της εργασίας: να ενημερώνει τους καταναλωτές-εργαζόμενους ενός κοινωνικού αγαθού για τα σχέδια των αντιπάλων του (που είναι οι θιασώτες κι εκμεταλλευτές της «ελεύθερης» αγοράς) και να οργανώνει την αποτελεσματική αντίσταση, συνδυάζοντας τους αγώνες μέσα κι έξω από τις ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ συγκεκριμένα.

Τα αυξημένα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες εκλογές δίνουν τη μεγάλη δυνατότητα «να δημιουργηθεί κίνημα κατά των ιδιωτικοποιήσεων, στο οποίο θα πρωταγωνιστήσουν οι εργαζόμενοι στις προς αποκρατικοποίηση εταιρίες του Δημοσίου», όπως αναφέρει και η άλλη βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δ. Χαραλαμπίδου. «Συμπρωταγωνιστές» σε αυτό τον αγώνα πρέπει να επιδιώξουμε να είναι όλοι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι, μέσα από επιτροπές κατοίκων και λαϊκές συνελεύσεις, σωματεία άλλων εργατικών χώρων, φορείς και συλλογικότητες, όπου η κοινή δράση της Αριστεράς θα γίνεται πράξη και η ακύρωση των μνημονίων θα υλοποιείται τμηματικά, κάνοντας εφικτή τη συνολική ανατροπή.