Δεν είναι ώρα για προβλέψεις. Είναι ώρα πολέμου. Το ερώτημα που τίθεται όλο και πιο καθαρά είναι ποια τάξη θα πληρώσει τα σπασμένα της κρίσης.
Περικοπές, χαράτσια, ιδιωτικοποιήσεις, κλείσιμο νοσοκομείων, καταστολή
Η γλυκανάλατη υπόσχεση περί χαλάρωσης του μνημονίου, μέσω της «επαναδιαπραγμάτευσης», που έδιναν οι εταίροι της νέας τρικομματικής κυβέρνησης, ανήκει ήδη στο παρελθόν. Σήμερα όλοι τους, τόσο ο Σαμαράς όσο και οι Βενιζέλος-Κουβέλης, δηλώνουν ότι προηγείται η αξιοπιστία της χώρας και θα ακολουθήσει, λέει, κάποτε στο μέλλον, μια απόπειρα επαναδιαπραγμάτευσης της μνημονιακής πολιτικής.
Κατά τον Στουρνάρα, αλλά και για τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ, η «αξιοπιστία» ταυτίζεται με την κατά γράμμα και τροχάδην εφαρμογή των δεσμεύσεων των μνημονίων, ώστε να εξευμενιστεί η τρόικα και να δοθεί μήνυμα στις ευρωηγεσίες και στις αγορές ότι η νέα πολιτική ηγεσία είναι πρόθυμη να κάνει τη βρόμικη δουλειά.
Κατευθύνσεις
Οι κατευθύνσεις στην κυβερνητική πολιτική για τις επόμενες εβδομάδες δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για αυταπάτες:
• Μέσα στο καλοκαίρι θα πρέπει, λέει, να έχει ολοκληρωθεί η επιχείρηση κατάργησης-συγχώνευσης περίπου 270 οργανισμών και ιδρυμάτων του δημοσίου, με ολοφάνερη την απειλή να βρεθούν στο δρόμο χιλιάδες εργαζόμενοι-νες σε αυτούς.
• Οι ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει, λέει, να επιταχυνθούν, με «μπροστάντζα» το άμεσο ξεπούλημα της ΔΕΠΑ, των Κρατικών Λαχείων, της ΣΕΚΑΠ και της Δωδώνης. Χαρακτηριστικό των κυβερνητικών διαθέσεων είναι το σχέδιο ξεπουλήματος της Αγροτικής Τράπεζας (στην Τράπεζα Πειραιώς;) που απειλεί να παραδώσει ένα μεγάλο τμήμα της αγροτικής γης, αλλά και του αγροτικού πληθυσμού, στα γεράκια της ιδιωτικής κερδοσκοπίας. Η ταυτόχρονη αποκάλυψη (από το Ρόιτερς!) των πρωτοφανών μεθόδων της Τράπεζας Πειραιώς, αλλά και άλλων «ελληνικών» τραπεζών, δεν φαίνεται να προβληματίζει κανέναν στα κυβερνητικά επιτελεία. Άλλωστε στο ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων η σημερινή κυβέρνηση τοποθετείται δεξιότερα, με πιο άγρια νεοφιλελεύθερη πολιτική ακόμα και από την ηγεσία του Ταμείου Αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου που είχε ορίσει η κυβέρνηση Παπαδήμου, όπως φάνηκε από την πρόσφατη παραίτηση του διευθύνοντος συμβούλου του ΤΑΙΠΕΔ, Κ. Μητρόπουλου (ο οποίος προειδοποίησε ότι στις σημερινές τιμές αγοράς η πώληση δημόσιας περιουσίας θα αποφέρει ψίχουλα, δηλαδή θα ισοδυναμεί με ξεπούλημα…).
Τα παπαγαλάκια της υπεράσπισης της κυβερνητικής πολιτικής αρέσκονται να υποστηρίζουν το τσεκούρι στο δημόσιο και τις ιδιωτικοποιήσεις, ισχυριζόμενοι ότι αυτή είναι η μοναδική μέθοδος για τη σωτηρία των μισθών και των συντάξεων. Στο ίδιο μήκος κύματος οι Βενιζέλος-Κουβέλης έδωσαν υποστήριξη στην πολιτική των «αποκρατικοποιήσεων», δεσμευόμενοι, τάχα, ότι δεν θα συνοδευτεί με νέα «οριζόντια» μέτρα μείωσης του λαϊκού εισοδήματος.
• Πριν καν στεγνώσει το μελάνι σε αυτές τις δηλώσεις, ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης ανακοίνωσε νέες περικοπές κατά 23% στο –ήδη κομμένο κατά 20%– εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων και πολλών άλλων ταμείων. Η περικοπή του εφάπαξ αιτιολογείται με κάποιες ομιχλώδεις αναλογιστικές μελέτες που αποδεικνύουν, λέει, «αντικειμενική αδυναμία» των ταμείων (από τα οποία μόλις πρόσφατα λεηλατήθηκαν τα αποθεματικά μέσω του «κουρέματος» των ομολόγων…). Όμως αυτή η αιτιολόγηση πρακτικά σημαίνει ότι το πετσόκομμα του εφάπαξ είναι απλώς ο πρόλογος στις νέες μειώσεις των συντάξεων (κύριων και επικουρικών) που θα ακολουθήσουν. Πρόκειται ασφαλώς για «οριζόντιες μειώσεις» του λαϊκού εισοδήματος και μάλιστα εξαιρετικά ανάλγητες, αφού αφορούν ηλικιωμένους ανθρώπους για τους οποίους η σύνταξη μετατρέπεται σε παγίδα φτώχειας. Η «ευαισθησία» των Βενιζέλου-Κουβέλη εξαερώθηκε σε ελάχιστες ώρες μετά τις δηλώσεις τους.
• Εκεί όμως που δεν υπάρχει κανένα περιθώριο αυταπατών για τη βαρβαρότητα της κυβερνητικής πολιτικής είναι η κατάσταση στο χώρο της υγείας. Στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, η ΔΕΗ έκοψε το ρεύμα στο Άσυλο Ανιάτων, ενώ οι κατάκοιτοι ασθενείς, που περιθάλπονται(;) σε αυτό, έχουν μείνει χωρίς φάρμακα και αξιοπρεπή τροφή… Κατά τα άλλα η κυβέρνηση, λέει, είναι αποφασισμένη να προχωρήσει γρήγορα το σχέδιο συγχώνευσης-λουκέτου σε 6 μεγάλα νοσοκομεία στην Αττική, συμπεριλαμβάνοντας το Αμ. Φλέμινγκ, το Ελπίς και την Παμμακάριστο… Και για να μην ξεχνιόμαστε, το μνημόνιο προβλέπει διαρκείς ετήσιες μειώσεις των δαπανών για περίθαλψη και φάρμακα, που θα οδηγήσουν σε ακόμα μεγαλύτερη εξαθλίωση.
Φόβος
Γνωρίζοντας ότι αυτό είναι το πραγματικό περιεχόμενο της πολιτικής που έχουν αναλάβει να υλοποιήσουν, οι αρχηγοί της τρικομματικής φοβούνται. Αυτό φάνηκε από την εντολή στα ΜΑΤ να επιτεθούν στους απεργούς της Χαλυβουργίας, στέλνοντας έτσι προκαταβολικό «μήνυμα» σε όλο το εργατικό κίνημα και στις ευρύτερες δυνάμεις αντίστασης. Αυτό φάνηκε στις παγωμένες συσκέψεις των αρχηγών-συνεταίρων της τρικομματικής, όπου απεγνωσμένα αναζητούσαν να κερδίσουν χρόνο. Αυτό φάνηκε, επίσης, στις πρώτες «διαρροές» προς τα φιλικά συγκροτήματα Τύπου, όπου διαβάσαμε ότι οι κ.κ. Κουβέλης και Βενιζέλος αρχίζουν να σκέφτονται ξανά αν ήταν σωστή η γραμμή της συμμετοχής τους στην κυβέρνηση Σαμαρά. Και υπενθυμίζουμε ότι η κυβέρνηση αυτή μόλις έχει κλείσει μήνα…
Οι Σαμαράς-Βενιζέλος-Κουβέλης φοβούνται τις αντιδράσεις του κόσμου. Θυμούνται ότι ο Παπαδήμος ήταν πολύ πιο «δημοφιλής» στο ξεκίνημά του και μετά κατέρρευσε με ραγδαίο ρυθμό. Γνωρίζουν ότι η μετεκλογική «χαλάρωση» του κόσμου τελειώνει, ότι το καλοκαίρι περνάει και ότι μαζί με τα πρωτοβρόχια θα έρθουν οι απεργίες, οι διαδηλώσεις, οι καταλήψεις… Βλέπουν την Ισπανία και κατανοούν ότι ο Σαμαράς δεν έχει μεγαλύτερα περιθώρια να παραπλανήσει τον κόσμο απ’ ό,τι ο Ραχόι.
Όμως οι Σαμαράς-Βενιζέλος και Κουβέλης φοβούνται εξίσου την κρίση. Ο ρυθμός της ύφεσης στο 2012 είναι έξω από κάθε πρόβλεψη (ίσως και πάνω από 9% στο τρίτο τρίμηνο του χρόνου). Σύμφωνα με την Τράπεζα Άλφα, το 2013 (που υποτίθεται ότι θα ήταν χρονιά ανάκαμψης) η ύφεση θα συνεχιστεί και στο καλύτερο σενάριο θα περιοριστεί στο 3%. Το πρόβλημα ασφαλώς δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο-διεθνή γκουρού Ρουμπινί, το 2013 προβλέπεται ως η «τέλεια οικονομική καταιγίδα» που θα προκύψει από την κατάρρευση της ευρωζώνης, τη νέα βουτιά κρίσης στις ΗΠΑ και το ξέσπασμα της κρίσης στην Κίνα.
Διεθνής κρίση
Αυτή η διεθνής διάσταση της κρίσης του καπιταλισμού ερμηνεύει τη σκληρή στάση των ευρωηγεσιών. Ο Σόιμπλε ξεκαθάρισε τα όρια της συζήτησης για «επαναδιαπραγμάτευση» με την ελληνική κυβέρνηση: «το πρόγραμμα έχει αποφασιστεί, οι παράμετροι έχουν τεθεί, εξακολουθούν να ισχύουν». Οι Μεγάλες Δυνάμεις του συστήματος είναι πλέον αντιμέτωπες με κολοσσιαία προβλήματα –όπως η κατάρρευση της Ισπανίας και της Ιταλίας– ενώ τα αποθέματα και οι εφεδρείες του συστήματος λιγοστεύουν. Έτσι λιγοστεύουν και τα περιθώρια για «βοήθειες» προς κυβερνήσεις, ακόμα και αν αυτές είναι οι φιλικότερες και οι δουλικότερες προς τους διεθνείς άρχοντες.
Ο Σαμαράς θα υποχρεωθεί να χτυπήσει τον κόσμο μας και μάλιστα σκληρότερα από τον ΓΑΠ και τον Παπαδήμο. Ταυτόχρονα διαπιστώνει έντρομος ότι στο τέλος κινδυνεύει να βρεθεί με την «καυτή πατάτα» της χρεοκοπίας στα δικά του χέρια, να αποδειχθεί αυτός ως ο πρωθυπουργός της άναρχης, μη σχεδιασμένης και ως εκ τούτου εξαιρετικά άγριας επιστροφής στη δραχμή, μέσα σε συνθήκες εσωτερικής κατάρρευσης και διεθνούς πανικού των δυνάμεων του συστήματος.
Ώρα πολέμου
Δεν είναι ώρα για προβλέψεις. Είναι ώρα πολέμου. Το ερώτημα που τίθεται όλο και πιο καθαρά είναι ποια τάξη θα πληρώσει τα σπασμένα της κρίσης.
Σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να συγκεντρωθούν οι προσπάθειες του ΣΥΡΙΖΑ, που έχει πλέον τον πρώτο λόγο –και την κύρια ευθύνη– στα καθήκοντα της αριστερής-ανατρεπτικής αντιπολίτευσης. Σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει όμως να συγκεντρωθούν και οι προσπάθειες του ΚΚΕ: που οφείλει να θυμηθεί την αξία της μαρξιστικής παράδοσης του Ενιαίου Μετώπου, να θυμηθεί τις τραγικές συνέπειες που είχε για την εργατική τάξη η γραμμή του 1929-32, η γραμμή της «3ης περιόδου», που υποβάθμιζε τις απειλές της καπιταλιστικής επίθεσης μπροστά στις «αναγκαιότητες» αντιπαράθεσης με τα άλλα ρεύματα του εργατικού κινήματος. Ασφαλώς ανάλογα τίθενται τα διλήμματα και για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Το παιχνίδι πλέον γίνεται πολύ μεγάλο, το διακύβευμα για τεράστια τμήματα του λαού θα είναι η ίδια η επιβίωση και σ’ αυτό θα κριθούμε όλοι.