Στις 17 Φεβρουαρίου έχουν προγραμματιστεί οι εκλογές για την κυπριακή προεδρεία. Η προεκλογική εκστρατεία, που είναι σε εξέλιξη, γίνεται σε μια πρωτόγνωρη συγκυρία για τα πολιτικά δεδομένα της χώρας.
Φωτογραφία
Ημερ.Δημοσίευσης
Το πρόσφατο κλείσιμο της συμφωνίας για τη συνομολόγηση του κυπριακού μνημονίου, η άρον-άρον υπερψήφιση 24 μνημονιακών νομοσχεδίων από όλες τις πολιτικές δυνάμεις της κυπριακής βουλής και οι απειλές για χρεοκοπία σκιαγραφούν το κλίμα «τρόμου» μέσα στο οποίο θα λάβουν χώρα οι επερχόμενες εκλογές.
Πρώτο θέμα στην πολιτική ατζέντα των υποψηφίων, πλέον, είναι η οικονομία, ενώ ακόμα και η λύση του κυπριακού, γύρω από την οποία στήνονταν οι προεκλογικές εκστρατείες μέχρι πρότινος, φαίνεται να έχει σχετικά υποβαθμιστεί.
Η ανάδειξη «ρεαλιστικών» λύσεων και η επίδειξη «υπευθυνότητας» από τους υποψήφιους των προεδρικών εκλογών επαναλαμβάνεται συχνά-πυκνά από τις πολιτικές παρατάξεις όλων των αποχρώσεων και από τα προσκείμενα σ’ αυτές ΜΜΕ.
Με μότο το ρεαλισμό, «τις κρίσιμες στιγμές που περνά ο τόπος και κατ’ επέκταση τις θυσίες που θα χρειαστεί να κάνουμε όλοι», εγκαινιάζεται μια νέα περίοδος για τη χώρα, η εποχή των μνημονίων και της άγριας λιτότητας.
Υποψήφιοι
Τη διαχείριση αυτής της καπιταλιστικής κρίσης διεκδικούν μέσω της υποψηφιότητάς τους ο Νίκος Αναστασιάδης (με τη στήριξη ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ), ο Γιώργος Λιλλήκας (ΕΔΕΚ), ο «ανεξάρτητος» Σταύρος Μαλάς (ΑΚΕΛ), οι οποίοι είναι οι επικρατέστεροι υποψήφιοι για την ανάληψη της προεδρίας. Ενώ, μόλις πριν λίγες μέρες, με τις ευχές της Χρυσής Αυγής, δήλωσε την υποψηφιότητα του και ο νεοναζί Γιώργος Χαραλάμπους (ΕΛΑΜ).
Με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το προβάδισμα νίκης φαίνεται να έχει ο υποψήφιος του Δημοκρατικού Συναγερμού και υποστηρικτής του «μακαριακού» ΔΗΚΟ Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος αδημονεί για την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων σχεδίων του. Οι άγριες ορέξεις του έχουν εκδηλωθεί άλλωστε πολλές φορές, όταν στο παρελθόν πίεζε το ΑΚΕΛ και τον Χριστόφια από τα δεξιά για λήψη σκληρότερων μέτρων, την εφαρμογή περικοπών, την αποκοπή κοινωνικών δαπανών κλπ, ενώ τώρα τον κατηγορεί για κωλυσιεργία και για ανεύθυνη διακυβέρνηση.
Έτσι, στην παρούσα φάση με σύμμαχο την τρόικα, θα επιχειρήσει το τσάκισμα των εργαζομένων, της νεολαίας και των μεταναστών, προκειμένου να εξασφαλίσει τα συμφέροντα της αστικής τάξης την οποία εκπροσωπεί.
Τέλος, όσον αφορά τη θέση του για το «εθνικό», αξίζει για την ιστορία να σημειώσουμε ότι στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν, ο Αναστασιάδης ήταν θιασώτης του «νεοφιλελεύθερου Ναι», με την προοπτική του οικονομικού στραγγαλισμού των Τουρκοκυπρίων από το ελληνοκυπριακό κεφάλαιο. Η συγκεκριμένη τοποθέτηση ήταν αντίθετη με την πλειοψηφική τοποθέτηση του ακροατηρίου της δεξιάς υπέρ του «εθνικιστικού Όχι».
Σε περίπτωση μη οριστικής νίκης του Αναστασιάδη από τον πρώτο γύρο, οι βασικοί αντίπαλοι για το δεύτερο γύρο των εκλογών είναι ο Γ. Λιλλήκας και ο Σ. Μαλάς.
Ο πρώτος είναι από τους αντιδραστικότερους υποψηφίους και έχει μεγάλη καριέρα στον πολιτικό καιροσκοπισμό. Ξεκίνησε την καριέρα του στη δεκαετία του ’80 ως ειδικός σύμβουλος του «ανεξάρτητου» προέδρου Γιώργου Βασιλείου (τον οποίο στήριζε το ΑΚΕΛ και η ΕΔΕΚ), στη δεκαετία του ’90 εκλέχτηκε βουλευτής με το ψηφοδέλτιο του ΑΚΕΛ (Αριστερά-Νέες Δυνάμεις), ως μέλος των Νέων Δυνάμεων και επανεκλέχθηκε βουλευτής πάλι το 2001.
Από το 2003 και μετά στήριξε τον Τάσο Παπαδόπουλο (ο οποίος τότε υποστηρίχτηκε από ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και Οικολόγους), ενώ το 2007, μόλις ο Χριστόφιας ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του, τάχθηκε υπέρ του Τάσου Παπαδόπουλου.
Ο Λιλλήκας στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν σήκωσε τη σημαία του «εθνικιστικού Όχι», επιλογή με την οποία επιχειρεί σήμερα να ψαρέψει ψήφους από το δεξιό και ακροδεξιό ακροατήριο. Στην παρούσα φάση «ψελλίζει αντιμνημονιακά», θυμίζοντας απελπιστικά το Σαμαρά της προηγούμενης περιόδου.
Νεοναζί
Τα ηνία βέβαια του εθνικιστή πρώτης κοπής και του ορκισμένου τουρκοφάγου τα έχασε πρόσφατα ο Λιλλήκας μετά την ανακοίνωση του ΕΛΑΜ (αδελφού κόμματος της Χρυσής Αυγής) να κατεβάσει υποψήφιο τον Γ. Χαραλάμπους. Ο νεοναζί Χαραλάμπους μαθήτευσε στο πλάι του πολιτικού μέντορα Ν. Μιχαλολιάκου, παίρνοντας το χρίσμα του αρχηγού της αντίστοιχης Χρυσής Αυγής Κύπρου. Την ανακοίνωση του υποψηφίου «πουλέν» των φασιστών στήριξε και ο αρχηγός Μιχαλολιάκος, στέλνοντας απεσταλμένους της Χρυσής Αυγής τους Κασσιδιάρη και Λαγό στην πρώτη προεκλογική εμφάνιση του ΕΛΑΜ.
Η προεκλογική εκδήλωση των νεοναζί περιλάμβανε αποθεωτικές αναφορές στον ταγματασφαλίτη Γρίβα Διγενή και πλαισιώθηκε από συνθήματα του τύπου «Ελλάς, Κύπρος, Ένωσις». Στην παρουσίαση των νεοναζιστικών θέσεων ο Χαραλάμπους τάχθηκε κατά του μνημονίου, ενοχοποιώντας φυσικά Τουρκοκύπριους και μετανάστες.
Η συνομολόγηση του μνημονίου επί προεδρίας Χριστόφια, η συμπαράταξη όλων των λοιπών πολιτικών δυνάμεων στις μνημονικές λογικές και στα ρατσιστικά και εθνικιστικά αντανακλαστικά και κατ’ επέκταση η αφόρητη πίεση προς το ΑΚΕΛ να «συμμορφωθεί προς τας υποδείξεις» καθιστούν το σκηνικό αυτών των εκλογών ιδιαίτερα ασφυκτικό για το ΑΚΕΛ.
ΑΚΕΛ
Οι επιλογές του Χριστόφια να διαχειριστεί το σύστημα καθ’ όλη τη διάρκεια της προεδρίας του και το «σύρσιμό» του στην υπογραφή μνημονίου μόνο άγγελοι καλών ειδήσεων δεν είναι. Το επιστέγασμα της επιλογής «με τον αστυφύλακα και με το χωροφύλακα», δηλαδή της τακτικής και με το κεφάλαιο και με τους εργάτες, αντικατοπτρίζεται και στην επιλογή του υποψηφίου με τον οποίο θα κατέλθει στις εκλογές. Δυστυχώς, σε συνθήκες κρίσης η ζυγαριά γέρνει συστηματικά προς την πλευρά του κεφαλαίου.
Ο «ανεξάρτητος-μη κομματικός υποψήφιος» Σταύρος Μαλάς, επί της ουσίας, αντανακλά την αναδίπλωση του ΑΚΕΛ προς τις πιέσεις της Δεξιάς και συνιστά την επιλογή μιας αξιοπρεπούς(;) ήττας. Οι δημόσιες τοποθετήσεις του Μαλά σε μια σειρά θέματα (π.χ. εναντίωση στις εκτρώσεις, το Ισραήλ περιτριγυρίζεται από λύκους κλπ), η επίδειξη «υπεύθυνης στάσης» όσον αφορά την αποδοχή του μνημονίου, αναδεικνύουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο πως πρόκειται για έναν υποψήφιο με συντηρητικά αντανακλαστικά. Τέλος, όσον αφορά τη θέση του στο εθνικό δεν διαφοροποιείται ουσιαστικά από τον Αναστασιάδη.
Το πολιτικό σκηνικό λοιπόν, μέσα στο οποίο θα διεξαχθούν οι εκλογές, δεν είναι και το καλύτερο δυνατό για τους εργαζόμενους στην Κύπρο. Η δεξιά και το κέντρο συντάσσονται υπέρ των μνημονιακών πολιτικών, οι φασίστες σηκώνουν κεφάλι, η «αριστερή κυβέρνηση» έχει υπογράψει το μνημόνιο και στηρίζει έναν συντηρητικό υποψήφιο, καθιστώντας εκκωφαντικό το κενό μιας αριστερής απάντησης στα όσα συμβαίνουν.
Η στάση στήριξης του ΑΚΕΛ από αριστερό κόσμο ως ανάχωμα σε χειρότερες επιθέσεις είναι κατανοητή. Όπως όμως αποδείχθηκε μέσω της διακυβέρνησης Χριστόφια, η κοινωνία δεν γίνεται δικαιότερη μέσω θεσμικών οδών. Με αυτούς τους συντρόφους θα καταστεί αναγκαίο να βρεθούμε στο δρόμο για να διώξουμε τα μνημόνια και τους πολιτικούς τους εκπροσώπους.
Ο αγώνας για την ανατροπή τους έχει ξεκινήσει ήδη, τα πρώτα θεμέλια για τη συγκρότηση ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Κύπρο έχουν μπει με τη συγκρότηση της ΕΡΑΣ (Επιτροπή για μια Ριζοσπαστική Αριστερή Συσπείρωση) και ο αγώνας θα πρέπει να δοθεί με τη μέγιστη δυνατή ενότητα.