Η χαμηλόμισθη Αμερική αντεπιτίθεται

Μέσα σε μερικούς μήνες έχουν ξεδιπλωθεί απεργίες και διαδηλώσεις χαμηλόμισθων εργατών, καθώς εργαζόμενοι στα φαστ-φουντ και τη λιανική πώληση εκφράζουν την οργή εκατομμυρίων εργατών που ανέχονται χαμηλούς μισθούς, κακές εργασιακές συνθήκες και έλλειψη σεβασμού στο χώρο δουλειάς.   

Είναι αυτοί οι εργαζόμενοι που πολλά συνδικάτα θεωρούν «πολύ δύσκολο να οργανωθούν». Τώρα οι ίδιοι εργαζόμενοι αμφισβητούν αυτή την ιδέα και, κάνοντάς το αυτό, μπορούν να παίξουν έναν κεντρικό ρόλο στο να βοηθηθεί το εργατικό κίνημα να αναγεννηθεί.

Στη Νέα Υόρκη, οι εργαζόμενοι απέργησαν στα McDonald’s, τα Wendy’s και άλλα φαστ-φουντ στα τέλη του περασμένου Νοέμβρη. Πολλοί δήλωσαν πως εμπνεύστηκαν από την απεργία που είχαν κάνει οι εργαζόμενοι στα καταστήματα της Wal-Mart σε πάνω από 100 πόλεις.

Η Νέα Υόρκη έζησε άλλη μια απεργία στις 4 Απρίλη –στην 45η επέτειο της δολοφονίας του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
Στις 24 Απρίλη ήταν η σειρά του Σικάγου. Εργαζόμενοι στη λιανική πώληση και στα φαστ-φουντ συμμετείχαν σε μια 24ωρη απεργία που εξαπλώθηκε από τον ένα χώρο δουλειάς στον άλλο. Και ακολούθησαν και αλλού –Μιλγουόκι, Σεντ Λούις, Ντιτρόιτ και Ουάσινγκτον.

Η αρχική σπίθα
Ο Μάθιου Καμπ, που συμμετέχει σε πρωτοβουλία οργάνωσης εργαζομένων στα Whole Foods μαζί με την Επιτροπή Οργάνωσης Εργατών του Σικάγου, μίλησε για τη σημασία του αγώνα στα Wal-Mart:

«Όταν έγιναν οι δράσεις της καμπάνιας OUR Wal-Mart, γεννήθηκε η ιδέα ότι, αν μπορεί να γίνει στα Wal-Mart, τότε μπορεί να γίνει και εδώ. Όταν είπα στους συναδέλφους μου ότι τα McDonalds στο Ντιτρόιτ επιχείρησαν να φέρουν απεργοσπάστες και οι απεργοσπάστες κατέβηκαν στην απεργία, όλοι οι συνάδελφοι ξέσπασαν σε χειροκροτήματα».

«Οι δράσεις άναψαν φωτιά», λέει ο Καμπ. «Από τη μέρα της απεργίας στο Σικάγο, οι συνάδελφοι που συμμετείχαν, έχουν μεταμορφωθεί», είπε. «Τώρα πια συμμετέχουν πραγματικά ενεργά στις προσπάθειες οργάνωσης. Συμμετέχουν για να νικήσουν. Επιχειρούν ενεργά να πείσουν κι άλλους ανθρώπους να συμμετέχουν στην προσπάθεια οργάνωσης».

Ένας κοινός αγώνας σε όλες τις διαφορετικές πόλεις είναι η «Πάλη για 15», το αίτημα να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός στο αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης των 15 δολαρίων την ώρα.

Ακόμα και αν ο κατώτατος μισθός αυξηθεί στα 9 δολάρια, όπως πρότεινε η κυβέρνηση Ομπάμα να γίνει το 2015, δεν θα αρκούσε για να βγάλει τον κόσμο από τη φτώχεια. Εννιά δολάρια την ώρα εξακολουθούν να αφήνουν μια τετραμελή οικογένεια πολύ κάτω από το όριο της φτώχειας.

Ο Τζον Σμιτ του Κέντρου Ερευνών Οικονομικής Πολιτικής (CEPR) εξήγησε: «Αν ο κατώτερος μισθός συνέχιζε να αυξάνεται μαζί με τη μέση παραγωγικότητα μετά το 1968, σήμερα θα είχε φτάσει στα 21.72 δολάρια την ώρα για το 2012».

Με οποιοδήποτε μέτρο, ο κατώτερος μισθός είναι εγκληματικά χαμηλός. Σχεδόν το 1/3 των εργαζόμενων οικογενειών δεν έχουν αρκετά χρήματα για να καλύψουν βασικές ανάγκες.

Ο αριθμός των ανθρώπων που δουλεύουν, αλλά ζουν στη φτώχεια, αυξάνεται. Οι νέες θέσεις εργασίας, που δημιουργήθηκαν μετά την ύφεση, ήταν κυρίως σε χαμηλόμισθους κλάδους, όπως το λιανικό εμπόριο και τα τρόφιμα. Το Γραφείο Εργατικών Στατιστικών εκτιμά ότι τα 7 από τα 10 πιο αναπτυσσόμενα επαγγέλματα την επόμενη δεκαετία θα είναι χαμηλόμισθα.

Το γεγονός είναι πως υπάρχουν τα λεφτά, ώστε να πληρωθούν οι εργάτες δίκαια. Οι 50 μεγαλύτεροι εργοδότες χαμηλόμισθων εργαζομένων στη χώρα έχουν ανακάμψει από την ύφεση και τώρα πάνε ακόμα καλύτερα. Το 92% κατέγραψε κέρδη πέρσι και το 78% αποκομίζει κέρδη τα τελευταία τρία χρόνια.

Με άλλα λόγια, οι χαμηλοί μισθοί δεν είναι ένα ατυχές, αντικειμενικό αποτέλεσμα μιας περιόδου οικονομικής κρίσης. Γι’ αυτούς τους εργοδότες είναι το μυστικό της επιτυχίας τους.

Όπως μπορεί να σας πει οποιοσδήποτε εργαζόμενος, οι χαμηλοί μισθοί πάνε πακέτο με κακές εργασιακές συνθήκες και έλλειψη σεβασμού στο χώρο δουλειάς. Σύμφωνα με την Εθνική Εταιρεία για τις Γυναίκες και τις Οικογένειες, 4 στους 10 ιδιωτικούς υπαλλήλους δεν δικαιούνται αναρρωτικές άδειες. Ακόμα χειρότερα βέβαια για τους χαμηλόμισθους, το 80% των οποίων δεν δικαιούται αναρρωτικές. Οι χαμηλόμισθοι είναι στο έλεος της διοίκησης και όποιου ωραρίου αποφασίσουν να τους καθορίσουν. Συχνά, αυτό σημαίνει τη μια στιγμή να μην έχεις καθόλου ελεύθερο χρόνο και την άλλη να μη συμπληρώνεις τις αναγκαίες ώρες εργασίας για έναν καλό μισθό.

Μια έρευνα του Retail Action Project και του CUNY Murphy Institute βρήκε ότι σχεδόν το 60% της εργατικής δύναμης στο λιανικό εμπόριο προσλαμβάνεται με μερική, προσωρινή ή εποχιακή απασχόληση. Με αυτό τον τρόπο, οι εταιρείες δημιουργούν μια μονίμως διαθέσιμη εργατική δύναμη που είναι ανά πάσα στιγμή «πάνω από το τηλέφωνο», περιμένοντας να δουλέψει. Ο γενικός στόχος ήταν και είναι να χαμηλώνει διαρκώς ο πήχης των προσδοκιών των εργαζομένων από τους εργοδότες και την κυβέρνηση.

Αλληλεγγύη
Τα επίδικα της μάχης είναι μεγάλα και για τους εργαζόμενους. Το γεγονός ότι εργάτες σε έναν αυξανόμενο αριθμό χώρων δουλειάς ξεκινάνε να οργανώνονται και να ενώνονται τα λέει όλα από μόνο του, όχι μόνο όσον αφορά την ατόφια οργή που επικρατεί στους εργαζόμενους, αλλά και για την αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι η δικιά μας πλευρά χρειάζεται την αλληλεγγύη, αν θέλουμε να νικήσουμε.

Όπως είπε ο Μάθιου Καμπ: «Αυτοί είναι άνθρωποι από ένα μεγάλο φάσμα καταβολών. Οι περισσότεροι από μας είμαστε εργαζόμενοι φτωχοί, αλλά κάποιοι από μας είναι νέοι και κάποιοι από μας είναι γέροι. Δουλεύουμε σε διαφορετικά μέρη σε όλη την πόλη, αλλά το να τους βλέπεις όλους να βγαίνουν μπροστά, να δείχνουν αυτό το είδος αλληλεγγύης και να κάνουν ο ένας τον αγώνα του άλλου και δικό του είναι πολύ σημαντικό.

Αυτό είναι το σπουδαίο όσον αφορά την Πάλη για 15 –δεν είναι ένα ζήτημα του τι μπορώ να κάνω στο χώρο δουλειάς μου, αλλά η ιδέα πως δεν θα τα καταφέρνουμε καλά, έως ότου τα καταφέρουμε όλοι μαζί καλά».