Κανένα όφελος για το λαό από τον ΤΑΡ

Όπως ο πνιγμένος που πιάνεται από τα μαλλιά του, ο Σαμαράς και τα παπαγαλάκια του στα ΜΜΕ παρουσίασαν ως κορωνίδα των «επιτυχιών» του success story την επιλογή της λύσης του αγωγού TAP –που έχει σχεδιαστεί να περνά, μεταξύ άλλων, από τη Βόρεια Ελλάδα– εκ μέρους του πολυεθνικού κονσόρτσιουμ Shah Deniz II, δηλ. της αζερικής SOCAR, της βρετανικής BP, της νορβηγικής Statoil και της γαλλικής Total που ελέγχουν κοιτάσματα στο Αζερμπαϊτζάν. Την κατασκευή του ίδιου του ΤΑΡ έχουν αναλάβει από κοινού η νορβηγική Statoil, η ελβετική AXPO και η γερμανική E.ON. Όμως, όλα τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν είναι αξιοθρήνητα.

Πρώτον, για να υπάρξει καν συζήτηση θα πρέπει το έργο να αρχίσει τουλάχιστον να κατασκευάζεται. Γιατί και άλλα μεγαλεπήβολα σχέδια του πρόσφατου παρελθόντος έμειναν στα χαρτιά.

Σχέδια και πραγματικότητα
Ο Χάρης Παμπούκης –που κανείς δεν τον θυμάται πλέον, αλλά που χωρίς τους λαϊκούς αγώνες πιθανόν να ήταν ακόμη υπουργός Επικρατείας αφού ήταν στην κυβέρνηση Παπανδρέου τον Οκτώβριο 2009– είχε υποτίθεται πουλήσει το Ελληνικό στους Καταριανούς. Όπου νάταν, μας είχαν πείσει τότε, έρχονταν… 30.000 θέσεις εργασίας. Το ίδιο έγινε με τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη που εξαφανίστηκε σε ένα βράδυ. Το μόνο υλικό που καταναλώθηκε στην «κατασκευή» του ήταν το δημοσιογραφικό μελάνι προπαγάνδισής του. Το ίδιο υλικό ήταν το μόνο που καταναλώθηκε και για το πολύ πιο πρόσφατο πρόγραμμα «Project Helios» με το οποίο υποτίθεται ότι θα μεταφερόταν ηλιακή ενέργεια από την Ελλάδα στην Ευρώπη. Μάλιστα υπήρχε και ειδικό άρθρο του μνημονίου το οποίο αποδεχόταν το σενάριο επιστημονικής φαντασίας ότι η Ελλάδα θα αποπλήρωνε ένα πολύ μεγάλο μέρος του εξωτερικού χρέους μέσω της… μεταφοράς ηλιακής ενέργειας στην Ευρώπη.

Ο ίδιος ο ανταγωνιστής του TAP, ο αγωγός Nabucco West, που θα περνούσε και αυτός από την Τουρκία, αλλά θα ακολουθούσε διαδρομή εκτός Ελλάδας, υπογράφηκε το 2009 μετά βαΐων και κλάδων, αλλά τελικά επίσης έμεινε στα χαρτιά.

Η πιθανότητα να μην υλοποιηθεί το έργο έχει να κάνει ασφαλώς με τη γενικευμένη ύφεση. Οι εκτιμήσεις για αύξηση της ζήτησης αερίου στην Ευρώπη, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα γίνουν πραγματικότητα. Η ίδια η Ιταλία δεν έχει ανάγκη από το αζέρικο αέριο καθώς έχει επάρκεια λόγω του αερίου που εισάγει κυρίως από την Αλγερία. Υποτίθεται ότι ένας καλός πελάτης θα είναι η Ελβετία η οποία αποφάσισε να καταργήσει τα πυρηνικά της εργοστάσια. Ωστόσο θα πρέπει να βρεθούν εκείνοι οι καπιταλιστές που θα έχουν πειστεί ότι η ελβετική αγορά είναι τόσο μεγάλη ώστε να κερδίσουν κατασκευάζοντας έναν τεράστιο αγωγό από τη νότια Ιταλία, όπου θα καταλήγει ο TAP, μέχρι την Ελβετία. Οι ίδιοι οι Ελβετοί πάντως δεν είναι καθόλου πεισμένοι (βλ. σχόλιο δίπλα).

Κανένα όφελος
Αλλά, ακόμη κι αν αρχίσει να υλοποιείται το σενάριο, η συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού δεν έχει να ωφεληθεί σε τίποτε. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι υδρογονάνθρακες δεν φέρνουν ευημερία στους λαούς, ακόμη κι όταν αυτοί παράγονται στο έδαφός τους. Τα παραδείγματα του Ιράκ και του Νταρφούρ στο Σουδάν είναι εκκωφαντικά: ξένες επεμβάσεις, διαρκής εμφύλιος, απίστευτη φτώχεια. Είναι χαρακτηριστικό πως στη Νιγηρία, την έκτη μεγαλύτερη παραγωγό πετρελαίου και όγδοη μεγαλύτερη παραγωγό φυσικού αερίου του, το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι λιγότερο από 1 δολάριο τη μέρα. Στο ίδιο το Αζερμπαϊτζάν που κατέχει όλο αυτόν τον πλούτο, το 52% ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και από δημοκρατία… μηδέν. Τα ίδια συμβαίνουν και στην Αλγερία, το Τουρκμενιστάν και αλλού.

Ο TAP δεν θα αποτελέσει εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα: Το ελληνικό κράτος δεν χρεώνει την κοινοπραξία ούτε ένα ευρώ ως τέλη διέλευσης του αγωγού από τη χώρα. Για τα 547 χιλιόμετρα δεν θα πληρώσουν τίποτε ούτε στη φάση κατασκευής ούτε όταν αρχίσει να διέρχεται το αέριο. Τα μόνα έσοδα που προσδοκά η κυβέρνηση είναι 20 εκατ. ευρώ το χρόνο σε φόρους (που όλοι καλά ξέρουμε ότι δεν θα πληρωθούν ποτέ). Η προσπάθεια για συμμετοχή της Ελλάδας στην κοινοπραξία με ποσοστό 1% (!) αφορά την περίοδο μετά την έναρξη της λειτουργίας δηλ. στο μακρινό 2019!

Ένα επιχείρημα που ψελλίζουν τα παπαγαλάκια είναι οι «2.000 άμεσες και οι 10.000 έμμεσες νέες θέσεις εργασίας». Ξέρουμε όλοι τι είδους θα είναι αυτές οι 2.000 θέσεις: κακοπληρωμένοι Έλληνες και μετανάστες δούλοι του νέου εργασιακού καθεστώτος που δεν θα τους μένει φράγκο για να ξοδέψουν ώστε να δημιουργηθούν και έμμεσες θέσεις. Και φυσικά δεν θα μείνει τίποτε μετά την περάτωση του έργου, παρά μερικοί σεκιουριτάδες. Η έκθεση του ίδιου του ΙΟΒΕ έλεγε μόλις το Μάη 2013 ότι οι μόνιμες θέσεις εργασίας που θα υπάρχουν μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού θα είναι μόλις 100!

Ούτε θα υπάρξει φτηνό αέριο για τους καταναλωτές. Ίσα-ίσα ένα από τα επιχειρήματα της Shah Deniz II για την επιλογή του TAP είναι οι εξωφρενικά υψηλές τιμές φυσικού αερίου που ισχύουν σε Ελλάδα και Ιταλία (σε αντίθεση με αυτές της Βουλγαρίας και της Ουγγαρίας). Σύμφωνα με το capital.gr, στην Ελλάδα οι καταναλωτές πληρώνουν καπέλο στην τιμή του φυσικού αερίου της τάξης των 250- 300 εκατ. δολαρίων ετησίως ή αλλιώς σχεδόν ένα εκατομμύριο δολάρια την ημέρα περισσότερο από τους καταναλωτές στην υπόλοιπη Ευρώπη –και αυτό δεν θα αλλάξει με τον TAP!

Από διαφάνεια, δικαιοσύνη και προστασία του περιβάλλοντος, άλλο τίποτε: Στη συμφωνία προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι οι αποφάσεις της Επιτροπής Υλοποίησης είναι υπεράνω κάθε εσωτερικής νομοθεσίας και για 25 έτη δεν θα επιβάλλεται οποιαδήποτε νέα φορολογία, ακόμη και αν συντρέχουν λόγοι εθνικής σημασίας!

Αποτυχία
Οι θριαμβολογίες της κυβέρνησης για μετατροπή της χώρας σε «ενεργειακό κόμβο» που θα την «αναβαθμίσει και γεωστρατηγικά» δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Η ελληνική άρχουσα τάξη είναι σε υποχώρηση (έχοντας να αντιμετωπίσει τον εσωτερικό εχθρό) και δεν συμμετείχε στη διαδικασία διεκδίκησης ή υλοποίησης του ΤΑΡ –του Σαμαρά απλώς του ανακοίνωσαν ξένοι παράγοντες ότι τελικά ο αγωγός θα περάσει από την Ελλάδα. Βέβαια ο ΤΑΡ σημαίνει βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς για την ενέργεια με ό,τι κινδύνους ανάφλεξης μπορεί να σημάνει για την περιοχή.

Τελικά η υπόθεση TAP, σε συνδυασμό με το ξεπούλημα της ΔΕΣΦΑ σε αμερικανικοαζέρικα (κι όχι ρωσικά) συμφέροντα αποδεικνύει δύο πράγματα: α) Η ελληνική άρχουσα τάξη αποδεικνύεται ανίκανη να διαχειριστεί η ίδια (έστω και ληστρικά για το λαό) τον φυσικό πλούτο της χώρας. Το ξεπούλημα της ΔΕΣΦΑ σήμανε επίσης την απώλεια της δυνατότητας δημόσιου ελέγχου του φυσικού αερίου που διέρχεται από τη χώρα. β) Δεν έχει κανένα αντιαμερικανισμό η πολιτική Σαμαρά. Ίσα-ίσα η Δεξιά συντηρεί την κλασική διεθνή συμμαχία της, σε συνδυασμό βέβαια με τις ευρωπαϊκές επιταγές.

Είναι για όλους αυτούς τους λόγους που η δήλωση Σαμαρά, ότι «ο ΤΑΡ είναι η σημαντικότερη οικονομική εξέλιξη της δεκαετίας για την Ελλάδα», αποτελεί άλλη μια πρωθυπουργική μπαρούφα.