Συμπεράσματα από τη συγκυρία ενόψει του 1ου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ

(Συντομευμένη εκδοχή. Το πλήρες άρθρο υπάρχει στο Rproject.gr)

Η άμεση μαζική αντίδραση, μια ανάταση της κοινωνικής διαμαρτυρίας που φανέρωσε τα όρια της κοινωνικής ανοχής, μετά από μεγάλο διάστημα, προκάλεσε την πολιτική κρίση. (…)

Πολιτικά αιτήματα
Το εύρος της κοινωνικής αποδοκιμασίας στην ενέργεια του Σαμαρά (καταγράφηκε σε γκάλοπ στο 65%) περιέχει πολλούς πολιτικούς στόχους και αιτήματα (πχ. όχι στην συγκεκριμένη αυταρχική ενέργεια – ν’ ανοίξει άμεσα το σήμα της ΕΡΤ, όχι στον αυταρχισμό και την αντιδημοκρατική εκτροπή, όχι στις απολύσεις των εργαζομένων στην ΕΡΤ, όχι στα κλεισίματα δημόσιων επιχειρήσεων και τις απολύσεις γενικά, όχι στο μνημόνιο, να πέσει η κυβέρνηση κ.λπ.). Όλοι αυτοί και ακόμη περισσότεροι στόχοι περιέχονται στο αίτημα-ομπρέλα για «Δημοκρατία». Ωστόσο είναι φανερό ότι η γενική περί δημοκρατίας προσέγγιση δεν αρκεί. Για να επηρεάζει καταλυτικά και με κλιμακούμενη διάρκεια η κοινωνική κινητικότητα και δράση το πολιτικό σκηνικό, για να δώσει συνέχεια  στην πολιτική κρίση που προκάλεσε, χρειάζεται ολοένα και σαφέστερους πολιτικούς στόχους αντίστοιχους με το πολιτικό επίδικο.

(…) Η διαρκής εκφώνηση από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, εδώ κι ένα χρόνο, ότι η κυβέρνηση θα πέσει οσονούπω δεν βοηθά πια σε τίποτα. Η κοινωνία βγάζει αντίθετα συμπεράσματα μέσα από τις εμπειρίες της. Η κυβέρνηση των μνημονίων και της άγριας λιτότητας, ό,τι σχήμα κι αν παίρνει, δεν θα πέσει από μόνη της, όσο κι αν «ωριμάσει», γιατί αποτελεί μοναδική επιλογή για τα ντόπια και διεθνή καπιταλιστικά κέντρα, παρά τις μεταξύ τους αντιθέσεις και τα αδιέξοδα.

Κυβέρνηση «σε αναμονή»
Οι δανειστές στήριξαν την αντιδημοκρατική «εκτροπή», δείχνοντας πως στην Ευρώπη της κρίσης όχι μόνο χωράει μια σκληρά αντιδημοκρατική διακυβέρνηση, όπως αυτή του Σαμαρά, αλλά επιβεβαιώνοντας και νομιμοποιώντας το ίδιο το μοντέλο ελαστικής «δημοκρατίας» για την ΕΕ συνολικά. Το ΔΝΤ έσπευσε να απειλήσει ότι εάν γίνουν εκλογές δεν θα πληρώσει, γκρεμίζοντας για πολλοστή φορά αυταπάτες για δήθεν δυνατότητες εκμετάλλευσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων από την αριστερά, όπως πρόσφατα με θράσος αλλά και κάποια αφέλεια υποστηρίχτηκε από γνωστούς οικονομολόγους.

Ταυτόχρονα αναδείχτηκε, δίπλα στο πρόσφατο παράδειγμα της Κύπρου, πόσο δύσκολη υπόθεση – αν όχι αδύνατη - είναι η διαπραγμάτευση με το σύστημα και τους δανειστές. Πολύ περισσότερο με την δημόσια διατυπωμένη προσδοκία συναίνεσης, αντί του στόχου για την επιβολή των εργατικών και λαϊκών συμφερόντων στην Ελλάδα και δια του παραδείγματός της στους λαούς και στα κινήματα σε όλη την Ευρώπη, μέσω της δημόσιας ξεκάθαρης διακήρυξης, από μια ενδεχόμενη κυβέρνηση της Αριστεράς, των πιο σκληρών εκβιασμών και απειλών για μονομερείς ενέργειες παύσης πληρωμών και διαγραφής του χρέους, μεταφέροντας τις πιέσεις της κρίσης χρέους στα ευρωπαϊκά και διεθνή καπιταλιστικά κέντρα. Πέρα από οποιονδήποτε νομισματικό εκβιασμό. Στον αντίποδα της συντριβής των εργαζόμενων και του λαού, της συντριβής της ίδιας της δημοκρατίας, χάριν των δήθεν επενδύσεων των πολυεθνικών ληστών και της αχαλίνωτης λειτουργίας της αγοράς και των νόμων της.

(…) Ο Σαμαράς σχοινοβατώντας στα αδιέξοδα και τις αντιφάσεις του δικού του στρατοπέδου βρίσκει την ευκαιρία να προκαλέσει από το βήμα του συνεδρίου της ΝΔ, δηλώνοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ και η αριστερά γενικότερα θέλουν να πέσει η κυβέρνηση, αλλά δεν τολμούν να την ρίξουν!

Είναι απολύτως απαραίτητο ο ΣΥΡΙΖΑ να φύγει από την θέση «κυβέρνηση σε αναμονή» και την συνακόλουθη πολιτική «εκφωνούμενη εντύπωση» προς την κοινωνία, αναγνωρίζοντας τη στασιμότητα στην οποία έχει περιέλθει όχι μόνο η δημοσκοπική του επίδοση  (οι πρώτες μετά την «κρίση της ΕΡΤ» δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν καμία νέα ώθηση και δυναμική, παρά το μέγεθος της κοινωνικής αντίδρασης στην κίνηση Σαμαρά), αλλά και πλήθος άλλων δεικτών για την αποτελεσματική και πειστική προσφορά πολιτικής και στρατηγικής ηγεσίας στο κίνημα και την κοινωνική πλειοψηφία γενικότερα. Η θέση «κυβέρνηση σε αναμονή» υποδηλώνει, ανεξάρτητα από τις προθέσεις, την αναμονή εξελίξεων πέρα από τις υποκειμενικές δυνατότητες του πολιτικού φορέα της Αριστεράς, πέρα από τις δυνατότητες του ίδιου του κινήματος και της ταξικής και πολιτικής πάλης στην Ελλάδα  και κρύβει τον σοβαρό κίνδυνο να μείνει η Αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ και πάνω απ’ όλους η κοινωνία, για πολύ καιρό στην αναμονή.

Ηγεμονία και συμμαχίες
Η κοινωνική πλειοψηφία στην Ελλάδα, παρά τις πολιτικές και ιδεολογικές συγχύσεις και τα αδιέξοδα που συναντά, συνεχίζει να εκφράζει – σήμερα μέσα από τα γεγονότα της ΕΡΤ – την ισχυρή διάθεση για αντίσταση και ανατροπή του αντιδημοκρατικού και βάρβαρου ζυγού της μνημονιακής λιτότητας, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα το επίμονα θετικό προς τ’ αριστερά ιδεολογικοπολιτικό ισοζύγιο. Δικαιολογημένα, αν και υπερβάλλοντας για τους δικούς του σκοπούς, ο ακροδεξιός Βορίδης μιλά για την ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς. Η Αριστερά είναι απολύτως αναγκαίο να αναγνωρίσει τούτες τις κρίσιμες και μοναδικές ιστορικές στιγμές, τη δύναμη και τις δυνατότητές της.

Το σημερινό ΠΑΣΟΚ, αλλά ακόμη και πρώην κυβερνητικά στελέχη του που σήμερα έχουν πάρει αποστάσεις απ’ αυτό, δεν μπορούν καν να υπερασπιστούν τις όποιες αριστερές μνήμες της πρώτης περιόδου του Αντρέα Παπανδρέου. Η ΔΗΜΑΡ έχει βουτηχτεί στην πλήρη απαξίωση κάθε στοιχειωδώς αριστερής αφήγησης. Είναι ευλογία για τον ΣΥΡΙΖΑ ότι αυτό το τμήμα του διασπάστηκε, καθώς άμεσα ακολούθησε την πορεία του κυβερνητικού εταίρου στην μνημονιακή, αντιδημοκρατική κυβέρνηση. ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ αποτελούν στα μάτια της κοινωνίας τα ρετάλια του «αριστερού ρεαλισμού». Σάρκα από την σάρκα του σάπιου πολιτικού συστήματος και της -ληγμένης αναπιστρεπτί- «δημοκρατίας» του κεφαλαίου, των προνομίων της διαπλοκής, της μεροληπτικής ταξικής δικαιοσύνης, όλων των τελευταίων δεκαετιών. Όχι μόνο δεν πρέπει να μένει ανοιχτό το ενδεχόμενο κυβερνητικής συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ με τους χώρους αυτούς ή με ηγετικά στελέχη τους, αλλά αντίθετα πρέπει δημόσια και ρητά να διατυπώνεται αυτό που η κοινωνία στο σύνολό της καταλαβαίνει. Ότι ανήκουν στο μπλοκ της μνημονιακής επιβολής της λιτότητας -και μάλιστα ως ουρά της δεξιάς, προκειμένου να διασωθούν πολιτικά μέσω της συντριβής των κοινωνικών αντιστάσεων και της Αριστεράς.

Η «κυβέρνηση της Αριστεράς» μπορεί να σχηματιστεί μόνο από πολιτικούς χώρους που δεν έχουν την παραμικρή σχέση και δέσμευση με τμήματα της οικονομικής εξουσίας, του μεγάλου κεφαλαίου, ντόπιου και διεθνούς, αλλά αντίθετα χτίζουν τις σχέσεις και τις δεσμεύσεις με τον κόσμο της εργασίας και τη λαϊκή, κοινωνική πλειοψηφία.

Η «κρίση της ΕΡΤ» αναδεικνύει τις δυνατότητες. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει σήμερα την ευκαιρία να συμβαδίσει με τις κοινές διαπιστώσεις της κοινωνικής πλειοψηφίας και να προβάλει την ανατρεπτική - αντιδιαμετρική προς όλες τις πτυχές τής συστημικής λειτουργίας - εναλλακτική του πρόταση, με τόλμη και εμπιστοσύνη στην ανταπόκριση της κοινωνίας -και μάλιστα του πιο συνειδητού και διαθέσιμου κομματιού της, που μπορεί να παίξει τον ρόλο της πρωτοπορίας και να καθορίσει ακόμη και την εκλογική αυτοδυναμία. Χρειάζεται να βρεθεί ένα βήμα πιο μπροστά από τις κοινωνικές διαθέσεις, αναλαμβάνοντας πλήρως τον ηγετικό πολιτικό ρόλο και την ευθύνη, απαντώντας με αυτοπεποίθηση στις προκλήσεις πώς μαζί με τη δρώσα κοινωνία θα ρίξει με κάθε διαθέσιμο τρόπο την κυβέρνηση και θα συγκρουστεί ως το τέλος με τους ντόπιους καπιταλιστές και τους δανειστές.

Αριστερή ώθηση
Το επικείμενο συνέδριο δίνει αυτήν τη δυνατότητα: υπό τον όρο της γενναίας αλλαγής κατεύθυνσης στην στόχευση και στις πολιτικές αιχμές, ως απόρροια των συμπερασμάτων από τα γεγονότα και τις πολιτικές εξελίξεις της τρέχουσας συγκυρίας. Τούτη την ώρα δεν είναι χρήσιμο ένα συνέδριο έντασης και αντιπαράθεσης για την «ενοποίηση», δια της επιβολής της σιωπής στις πιο αριστερές συσπειρώσεις, συνιστώσες και τάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα, είναι ώριμο και επιβεβλημένο ένα συνέδριο ουσιαστικής ενοποίησης στη βάση των πιο ριζοσπαστικών, αριστερών και ανατρεπτικών αιχμών και ερμηνειών του προγράμματος. Να δώσει το σύνθημα για μια νέα ώθηση, εμπνέοντας εκ νέου τα πιο αριστερά, συνειδητά και συγκροτημένα κομμάτια των μελών και του κοινωνικού ακροατηρίου, που με τη σειρά τους καθορίζουν τα πολιτικά χαρακτηριστικά του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Μια νέα δυναμική που θα γύρει καθοριστικά το πολιτικό ισοζύγιο υπέρ της κυβέρνησης της Αριστεράς και της σοσιαλιστικής προοπτικής.