Απολύσεις, κατάρρευση των Ταμείων, μειώσεις συντάξεων και εφάπαξ
Συνεχίζουν και αυτή την εβδομάδα τις πενθήμερες απεργίες οι εργαζόμενοι στα Ασφαλιστικά Ταμεία, τον ΟΑΕΔ και άλλες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας, αντιδρώντας στις 560 διαθεσιμότητες συναδέλφων τους και στην τραγική κατάσταση στην οποία έχει οδηγηθεί το ασφαλιστικό σύστημα.
Οι διαθεσιμότητες-απολύσεις στα υποστελεχωμένα Ταμεία (40% μείωση προσωπικού από το 2008) αποτελούν το τελευταίο χτύπημα σε μια σειρά μέτρων που προωθούν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, με μοναδικό σκοπό την κατάργηση της δημόσιας-καθολικής κοινωνικής ασφάλισης και την απαλλαγή του κράτους και των εργοδοτών από τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος. Άλλωστε, υπάρχουν και ιδιωτικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις που πρέπει να δουλέψουν.
Ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης, αφού πρώτα έστειλε τα ΜΑΤ στους απεργούς, τους ενημέρωσε ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τις διαθεσιμότητες, ούτε τις τωρινές, ούτε τις επερχόμενες. Και είναι φυσικό, όταν την ίδια ώρα είναι «απασχολημένος» με την οργάνωση της νέας επίθεσης στο Ασφαλιστικό, την οποία έχει αναγγείλει ο ίδιος από το καλοκαίρι.
Μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα παρουσιάστηκε έκθεση του ΟΟΣΑ –που έγινε κατά παραγγελία του υπουργείου Εργασίας και κόστισε 600.000 ευρώ– στην οποία προτείνονται δραματικές περικοπές στην κοινωνική ασφάλιση, τα κοινωνικά επιδόματα και τις αναπηρικές συντάξεις. Πάντα με πρόσχημα «η Ελλάδα να εκπληρώσει τους στόχους της δημοσιονομικής εξυγίανσης».
Στην ίδια έκθεση, συστήνονται παρεμβάσεις για κατάργηση αναπηρικών συντάξεων για τουλάχιστον 500.000 δικαιούχους, υπενθυμίζονται οι γνωστές σκέψεις για νέες περικοπές σε κύριες συντάξεις (10-20%), επικουρικές (30%) και ελαχιστοποίηση του όποιου εφάπαξ περισσέψει.
Τέλος, προβλέπεται, μέσα από ενοποιήσεις να υπάρχουν τρία μόνο Ασφαλιστικά Ταμεία (ΙΚΑ για τους μισθωτούς, ΟΑΕΕ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και ΟΓΑ για τους αγρότες) και υπαγωγή όλων των ταμείων υγειονομικής περίθαλψης στον ΕΟΠΥΥ.
Οι παραπάνω κατευθύνσεις αναμένεται να ολοκληρώσουν τη διάλυση των ήδη χρεοκοπημένων ασφαλιστικών ταμείων και να οδηγήσουν στη σχεδόν ολοκληρωτική εξαφάνιση των κοινωνικών παροχών.
Χρεοκοπία Ταμείων
Και όλα αυτά τα ωραία νεοφιλελεύθερα τη στιγμή που τα Ταμεία είναι υπό κατάρρευση και οι συντάξεις κινδυνεύουν σοβαρά. Δεν έφτανε η λεηλασία των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων (απώλειες πάνω από 15 δισ.) με το διαβόητο «κούρεμα» των ομολόγων τους, η πρωτοφανής ανεργία και η ύφεση έχουν εκτινάξει την εισφοροδιαφυγή, που σε συνδυασμό με τη συνεχώς μειούμενη κρατική χρηματοδότηση έχουν δημιουργήσει συνθήκες οικονομικής «ασφυξίας» στους ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των Ομοσπονδιών του χώρου, η κατάρρευση των εσόδων φτάνει το 65%, η αδήλωτη εργασία αγγίζει το 38%, ανεβάζοντας την εισφοροδιαφυγή στα 6 δισ. ευρώ. Οι οφειλές στα Ταμεία ξεπερνούν τα 15 δισ. ευρώ. Μόνο στο ΙΚΑ, τον Αύγουστο του 2013 οι καθυστερούμενες οφειλές έφθασαν τα 8 δισ. ευρώ, ενώ η πολυδιαφημισμένη ρύθμιση χρεών έχει αποφέρει μόλις 15 εκατ. ευρώ.
Στον ΟΑΕΕ το έλλειμμα αναμένεται να φτάσει τα 830 εκατ. ευρώ, με τη μείωση των εισφορών να έχει υπερβεί το 30%. Πέρα από τα λουκέτα στα μικρομάγαζα και τα χρέη που άφησαν στον Οργανισμό, 380.000 περίπου ενεργοί ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ οφείλουν 6 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα αυτοί και τα μέλη της οικογένειάς τους να μην έχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη.
Το ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) στο τέλος της χρονιάς θα έχει έλλειμμα ύψους 302 εκατ. ευρώ. Μιλάμε για το ταμείο που χορηγεί το 95% των επικουρικών συντάξεων, άρα σε λίγα χρόνια η επικουρική σύνταξη μπορεί να είναι πλέον ανάμνηση. Οι μειώσεις σε επικουρικές και εφάπαξ είναι δεδομένες από το νέο χρόνο, καθώς για κάθε ασφαλισμένο το ύψος του εφάπαξ θα συνδέεται με τα οικονομικά του κάθε ταμείου. Επίσης, καθιερώνονται «ατομικοί λογαριασμοί» στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης, όπως ακριβώς στη Χιλή του Πινοσέτ.
Βέβαια, όπως και στο ΙΚΑ, έχει αποδυναμωθεί πλήρως κάθε ελεγκτικός μηχανισμός, λόγω της μείωσης προσωπικού και της κατάργησης των οδοιπορικών για τους ελεγκτές. Σήμερα, στο ΕΤΕΑ, λόγω απολύσεων, εφεδρείας κλπ, αναλογεί 1 υπάλληλος για 7.900 συνταξιούχους-ασφαλισμένους.
Παράλληλα, οι συντάξεις μετατρέπονται σε φιλοδωρήματα. Από 1/1/15 (νόμος Λοβέρδου 3863/2010) καθιερώνεται για όλους τους ασφαλισμένους βασική σύνταξη στα 360 ευρώ και σε αυτό προστίθεται η λεγόμενη «αναλογική» σύνταξη, με βάση όλο τον ασφαλιστικό βίο του συνταξιούχου. Η διάταξη αυτή, αν συγκριθεί με τη νέα μείωση των εργοδοτικών εισφορών (αναμένεται τον προσεχή Νοέμβριο), ώστε να επιτευχθεί η μνημονιακή «υποχρέωση» για μείωσή τους κατά 3,9%, αποκαλύπτει για τα συμφέροντα ποιάς τάξης ασκούν πολιτική και νομοθετούν ο Σαμαράς και οι δανειστές.
Όσοι βέβαια αντέχουν ακόμα να πληρώνουν εισφορές ή το αφεντικό τους δεν έχει αποθρασυνθεί από τις αντεργατικές κυβερνητικές ρυθμίσεις και πληρώνει κανονικά, πολλές φορές καταβάλουν τις δαπάνες υγείας σαν να είναι ανασφάλιστοι. Η υποβάθμιση του ΕΟΠΥΥ και οι σχεδιασμοί για κατάργηση μονάδων του, παραδίδει την περίθαλψη στον ιδιωτικό τομέα, την ώρα που η συμμετοχή των ασφαλισμένων για παρακλινικές εξετάσεις είναι στο 15% και στο 30-50% στις ιδιωτικές κλινικές.
Υπάρχουν φυσικά και τα 3.000.000 ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ που έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα και μαζί με τις οικογένειές τους βιώνουν με τραγικό τρόπο τα αποτελέσματα της ανεργίας. Γι’ αυτούς η μόνη θεραπεία, αν τύχει και αρρωστήσουν, θα είναι να καταφύγουν στα βιβλία που πουλάει ο Άδωνις με τα ιατρικά βότανα των αρχαίων...
Μετάλλαξη
Οι αντιδραστικές ανατροπές, που ετοιμάζουν κυβέρνηση και τρόικα με τη δικαιολογία της «βιωσιμότητας των Ταμείων», σημαίνουν απλά άγριο τσεκούρι στο ύψος των συντάξεων και στα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων, ελαχιστοποίηση των κοινωνικών παροχών, παράδοση της Ασφάλισης στους ιδιώτες και λεηλασία των κλάδων Υγείας από φαρμακευτικές εταιρείες και ιδιωτικά νοσοκομεία. Προφανώς η κοινωνική ασφάλιση εντάσσεται στις «πολυτέλειες» άλλων εποχών, που «περισσεύουν» σε περιόδους βαθιάς κρίσης του συστήματος και μετατρέπεται σε ατομική υπόθεση του καθενός-μιάς.
Η λεηλασία των αποθεματικών, η μεγάλη εισφοροδιαφυγή, η ελλιπής κρατική χρηματοδότηση, η «μαύρη» ανασφάλιστη εργασία, οι προκλητικές εισφοροαπαλλαγές των εργοδοτών και οι μειώσεις μισθών που απειλούν τα Ταμεία με άμεση κατάρρευση, γίνονται τα «εργαλεία» για τη μετάλλαξη του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας σε ιδιωτικό-κεφαλοποιητικό από δημόσιο-αναδιανεμητικό.
Η μάχη των εργαζομένων στα Ασφαλιστικά Ταμεία είναι υπόθεση όλων μας. Το αντικοινωνικό μένος της συμμορίας Σαμαρά-Βενιζέλου θέλει να γκρεμίσει ό,τι απέμεινε από το λεγόμενο κοινωνικό κράτος, βασικός πυλώνας του οποίου υπήρξε η κοινωνική ασφάλιση.
Η διάσωση των Ταμείων, των συντάξεων και των παροχών πρέπει να είναι κοινό αίτημα όλων των εργατικών αγώνων που βρίσκονται σε εξέλιξη και ένα από τα βασικά πεδία αντιπαράθεσης της Αριστεράς με τις πολιτικές της λιτότητας, διεκδικώντας: καμία περικοπή σε συντάξεις και επιδόματα και επαναφορά τους στα προ μνημονίων επίπεδα, κατάργηση όλων των αντιασφαλιστικών νόμων, ενίσχυση της κρατικής χρηματοδότησης στα Ταμεία, προσλήψεις προσωπικού ιδιαίτερα στους ελεγκτικούς μηχανισμούς, αποκατάσταση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, ώστε να τονωθούν τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων.