Άσυλο, στέγη και ταξιδιωτικά έγγραφα στα θύματα του ιμπεριαλισμού
Η πλατεία Συντάγματος τις τελευταίες εβδομάδες (από τις 19 Νοεμβρίου) έχει γίνει τόπος διαμονής εκατοντάδων Σύρων προσφύγων, που επέλεξαν αυτό τον τρόπο διαμαρτυρίας και διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους. Πρόκειται για ανθρώπους που βρίσκονται στην Ελλάδα λίγους μήνες, στη διάρκεια των οποίων οι περισσότεροι διέμεναν στο Πεδίο του Άρεως. Επιπλέον, από τις 25 Νοεμβρίου, δεκάδες από αυτούς βρίσκονται σε απεργία πείνας.
Οι Σύροι πρόσφυγες, έχοντας ξεφύγει από τη φρίκη του πολέμου και αναζητώντας ασφάλεια για τους ίδιους και τα παιδιά τους, έκαναν ένα δύσκολο και επικίνδυνο ταξίδι που το αποτέλεσμά του ήταν να εγκλωβιστούν στην Ελλάδα και να απειλείται ξανά η ζωή τους, αυτή τη φορά από την πείνα και το κρύο. Αναγκάστηκαν να φύγουν από τη Συρία, όπου απειλούνταν από τη μία από το στρατό του Άσαντ και από την άλλη από τον μέχρι πρότινος σύμμαχο της Δύσης ISIS, με την ελπίδα ότι θα μπορέσουν να ζητήσουν άσυλο σε κάποια χώρα της ΕΕ και να φέρουν εκεί και τις οικογένειές τους, που πολλοί έχουν αφήσει πίσω. Αντί γι’ αυτό βρέθηκαν σε μια τραγική κατάσταση: Παραμένουν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα, αφού η ελληνική κυβέρνηση τους αρνείται τη χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων, ώστε να συνεχίσουν το ταξίδι τους, ενώ από την άλλη μεριά δεν τους παρέχεται καμία εξασφάλιση για στέγη και τροφή, ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν.
Η απάντηση της κυβέρνησης
Το Υπουργείο Εσωτερικών τους κοινοποίησε έγγραφο, με το οποίο τους καλεί να σταματήσουν τη διαμαρτυρία και να υποβάλουν αίτηση για άσυλο. Από τη μια τους ενημερώνει ότι μόνο αν κάνουν αυτή την αίτηση έχουν δικαίωμα νόμιμης εργασίας στην Ελλάδα, ενώ από την άλλη επισημαίνει ότι στην Ελλάδα υπάρχουν 1.240.000 άνεργοι και επομένως η εξεύρεση εργασίας είναι αδύνατη –κάτι που εκείνοι γνωρίζουν και γι’ αυτό εξάλλου θέλουν να φύγουν. Απορρίπτει τόσο το αίτημα για χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων (λέγοντας απλά πως κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται) όσο και το αίτημα της στέγασης, επισημαίνοντας κυνικά πως δεν υπάρχει δυνατότητα στέγασης όλων όσοι έχουν έρθει από τη Συρία, και δίνει μια αόριστη υπόσχεση για προσπάθεια στέγασης οικογενειών με μικρά παιδιά.
Το κατάπτυστο έγγραφο καταλήγει με την προτροπή: «Η παραμονή σας στην πλατεία Συντάγματος δεν έχει να σας προσφέρει τίποτα. Ακολουθήστε τη μόνη οδό που σας δίνει τη δυνατότητα να ζήσετε με αξιοπρέπεια. Ελάτε να υποβάλετε αίτηση για άσυλο».
Η αντιμετώπιση αυτή δεν μας κάνει καμία εντύπωση. Η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και της Ευρώπης, στην αύξηση των προσφυγικών ροών είναι το κλείσιμο των συνόρων. Είναι ο φράχτης του Έβρου, τα βασανιστήρια και οι δολοφονίες στα σύνορα, οι παράνομες επαναπροωθήσεις στο Αιγαίο και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Είναι οι ατέλειωτες διαδικασίες χορήγησης ασύλου, με ελάχιστες αιτήσεις να εξετάζονται την ημέρα, έτσι ώστε να περνάνε χρόνια μέχρι να ικανοποιηθούν οι αιτήσεις, στη διάρκεια των οποίων το πιο πιθανό είναι ο αιτών να μην έχει καταφέρει να επιβιώσει αξιοπρεπώς. Τώρα ζητούν από τους Σύρους πρόσφυγες να μη διαμαρτύρονταις και να συμμορφωθούν, να κάνουν την αίτηση, που θα τους εγκλωβίσει στην Ελλάδα, και να συνεχίσουν να μένουν στο Πεδίο του Άρεως, μέχρι να πεθάνουν από το κρύο και την πείνα –αλλά να το κάνουν ήσυχα και όχι σε κοινή θέα.
Συμπαράσταση
Οργανώσεις και κόμματα της Αριστεράς, αντιρατσιστικές οργανώσεις, αλλά και απλός κόσμος, έχουν βρεθεί στο πλευρό των Σύρων προσφύγων από την αρχή. Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και εκπρόσωποι της Ανοιχτής Πόλης και της Περιφέρειας βρέθηκαν στο Σύνταγμα από την πρώτη μέρα και με παρέμβασή τους αποτράπηκε η βίαιη εκκένωση της πλατείας από την αστυνομία –τουλάχιστον προς το παρόν.
Την τελευταία εβδομάδα οργανώθηκαν κινητοποιήσεις που ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένες. Στην απεργία της 27ης Νοέμβρη, με παρέμβαση της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό, οι Σύροι πρόσφυγες κατέβηκαν με πανό και διαβάστηκε χαιρετισμός τους στην απεργιακή συγκέντρωση. Επιπλέον συστάθηκε μια Συνέλευση Αλληλεγγύης προς τους Σύρους Πρόσφυγες, που διοργάνωσε αφενός μια συνέντευξη Τύπου στο Σύνταγμα στις 28 Νοέμβρη και αφετέρου μια συγκέντρωση και πορεία αλληλεγγύης την Κυριακή 30 Νοέμβρη, με μεγάλη συμμετοχή κόσμου. Τα επόμενα βήματα αναμένεται να αποφασιστούν.
Πολλοί άνθρωποι φέρνουν στο Σύνταγμα ρούχα, τρόφιμα και φάρμακα, προκειμένου να στηρίξουν τον αγώνα των προσφύγων. Στα πλαίσιο της Συνέλευσης Αλληλεγγύης έχει συσταθεί ομάδα για την παρακολούθηση της υγείας των απεργών πείνας.
Ο αγώνας των Σύρων προσφύγων πρέπει να είναι νικηφόρος. Η Ευρώπη προσπαθεί να ξεφύγει από τις συνέπειες του πολέμου, των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και των δικτατοριών στη Μέση Ανατολή, για τις οποίες ο δυτικός ιμπεριαλισμός έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Απαντάει στις αυξημένες προσφυγικές ροές με καταστολή, κλείσιμο συνόρων, αδιαφορία για τις ανθρώπινες ζωές που χάνονται. Οι κυβερνήσεις προσπαθούν να δικαιολογήσουν αυτή τη στάση τους με την ισλαμοφοβία και τη συκοφαντία, παρουσιάζοντας τους πρόσφυγες ως ενδεχόμενους τζιχαντιστές και τους μουσουλμάνους ως ακραία αντιδραστικούς που θα αλλοιώσουν την ευρωπαϊκή κουλτούρα. Καταφεύγουν ακόμα στα εθνικιστικά αντανακλαστικά, που προτάσσουν τη φτώχεια και την ανεργία των ντόπιων πληθυσμών ως πιο σημαντικό πρόβλημα που πρέπει να λυθεί, πριν ασχοληθούμε με τους «άλλους».
Οι Σύροι πρόσφυγες του Συντάγματος τους δημιουργούν ένα τεράστιο πρόβλημα: τα αποτελέσματα του ιμπεριαλισμού βρίσκονται μπροστά στα μάτια μας, με τη μορφή παιδιών που κρυώνουν και πεινούν, εγκύων που ζουν στο δρόμο, μανάδων που ζητούν ένα μέλλον για τα παιδιά τους. Αν βρεθεί λύση γι’ αυτούς τους ανθρώπους, ανοίγει ο δρόμος για όλους τους πρόσφυγες που καταφτάνουν στην Ευρώπη καθημερινά –και στερεί από την Ευρώπη τη δυνατότητα να κάνει πως δεν τους βλέπει.
Αριστερά και διεθνιστική αλληλεγγύη
Η μεγάλη ανταπόκριση του κόσμου στο κάλεσμα αλληλεγγύης στους Σύρους πρόσφυγες δείχνει ότι οι αξίες της διεθνιστικής αλληλεγγύης δεν έχουν χαθεί, παρά τις συνεχείς επιθέσεις στον κόσμο, την εξαθλίωση από τις πολιτικές λιτότητας και την κάμψη του κινήματος. Καθήκον της Αριστεράς είναι να στηρίξει με όλες της τις δυνάμεις τον αγώνα των Σύρων προσφύγων. Η αλληλεγγύη στα θύματα του ιμπεριαλισμού, και μάλιστα αυτά που έχουμε δίπλα μας, είναι ευθύ χτύπημα κατά των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολιτικών. Η μέχρι τώρα στήριξη των Σύρων προσφύγων πολέμου μας δίνει ελπιδοφόρα μηνύματα, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι ο αγώνας θα είναι δύσκολος και μακρύς και απαιτεί συνεχή και εντατική προσπάθεια. Όλοι μαζί όμως μπορούμε να νικήσουμε!