Πώς δείχνει η αμερικανική επέμβαση μέσα από το Ιράκ

Φωτογραφία

Ο A. Gopal έχει γράψει ως ανταποκριτής από το Αφγανιστάν και άλλες πολεμικές ζώνες στη Μέση Ανατολή για την «Wall Street Journal» και πολλά άλλα ΜΜΕ. Το νέο του βιβλίο «No Good Men Among the Living: America, the Taliban and War Through Afghan Eyes» είναι υποψήφιο για το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ από την αποστολή στο Ιράκ, μίλησε με τον Ashley Smith του Socialistworker.org.
Δημοσιεύουμε τμήματα της συνέντευξης, την οποία μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη στο Rproject.gr. Τη μετάφραση έκανε ο Αλέξης Λιοσάτος.

Ημερ.Δημοσίευσης
Συντάκτης
.

Πώς είναι οι συνθήκες σήμερα στο Ιράκ;
Ο εμφύλιος πόλεμος, στο ξέσπασμα του οποίου είχε συμβάλει η εισβολή των ΗΠΑ, δεν έχει τελειώσει πραγματικά. Αντίθετα, συνεχίζει με διαφορετική μορφή. 
Τα φιλο-ιρανικά κόμματα κυριαρχούν στην κυβέρνηση, ο αριθμός των σιιτικών πολιτοφυλακών και ταγμάτων θανάτου έχει εκτοξευτεί στα ύψη τους τελευταίους 6 μήνες, ενώ μεγάλα τμήματα του κεντρικού και του βόρειου Ιράκ υπόκεινται στην εξουσία του ISIS ή άλλων αντάρτικων σουνιτικών ομάδων. Στη Βαγδάτη, οι γειτονιές παραμένουν διαιρεμένες. Σχεδόν καθημερινά, σουνίτες απάγονται από σιιτικές πολιτοφυλακές και τα βασανισμένα κορμιά τους παραδίδονται στο νεκροτομείο. Αντεκδικητικά, σουνίτες αντάρτες οδηγούν αυτοκίνητα με εκρηκτικά σε περιοχές κατοικημένες από σιιτικούς πληθυσμούς, σκοτώνοντας δεκάδες πολίτες, σχεδόν όλοι τους άμαχοι. 
Τι αντίκτυπο έχουν αυτές οι πολιτοφυλακές στη δυνατότητα του ISIS να στρατολογεί ανθρώπους από τον σουνιτικό πληθυσμό του Ιράκ; 
Για να κατανοήσουμε πώς αναπτύχθηκε το ISIS, πρέπει να κοιτάξουμε πίσω, στην περίοδο πριν τη σημερινή ανάπτυξη αυτού του κινήματος. 
Τα τελευταία αρκετά χρόνια, ο πρώην πρωθυπουργός του Ιράκ Νούρι Αλ-Μαλίκι ηγήθηκε μιας δογματικής σιιτικής κυβέρνησης, που συστηματικά έκανε διακρίσεις ενάντια στους σουνίτες. Σε αντίδραση, οι σουνίτες ξεσηκώθηκαν σε ένα κίνημα διαμαρτυρίας σε πόλεις της επαρχίας Ανμπάρ, όπως η Ραμαντί και η Φαλούτζα. 
Αυτό αρχικά ήταν ένα ειρηνικό κίνημα. Οι διαδηλωτές κατέλαβαν πλατείες και έστησαν οδοφράγματα. Έστησαν κατασκηνώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στην κυβερνητική διαφθορά, τη μισαλλοδοξία και τις σιιτικές πολιτοφυλακές. Ο εθνικιστής σιίτης κληρικός Μοκτάντα-Αλ-Σαντρ εκθείασε την εξέγερση, δηλώνοντας πως «η ιρακινή άνοιξη έρχεται». 
Η απάντηση της κυβέρνησης Μαλίκι ήταν να ανοίξει πυρ ενάντια σε άοπλους διαδηλωτές, να συλλάβει αγωνιστές και να οργανώσει εφόδους στις κατασκηνώσεις. Στη Φαλούτζα, διαδηλωτές που πετούσαν πέτρες, αντιμετωπίστηκαν με καταιγισμό σφαιρών. Στη Χαβίγια, ο στρατός εισέβαλε στην κατασκήνωση διαμαρτυρίας, σκοτώνοντας δεκάδες και προκάλεσε συγκρούσεις που οδήγησαν σε εκατοντάδες νεκρούς.
Ήταν μέσα από τις στάχτες αυτής της καταστολής που μπόρεσε να ενισχυθεί το ISIS, κεφαλαιοποιώντας την αγανάκτηση και την οργή που πολλοί ένιωθαν ενάντια στη δογματική-φανατική κυβέρνηση. Αρχικά το ISIS έγινε αποδεκτό σαν το μικρότερο κακό. 
Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους σήμερα συνειδητοποιούν ότι το ISIS δεν είναι δύναμη απελευθέρωσης, αλλά οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ δυνάμεις ασφαλείας και οι σιιτικές πολιτοφυλακές τροφοδοτούν τη συνεχιζόμενη δυσαρέσκεια και επιτρέπουν στο ISIS να έχει ακόμα επιρροή. Όταν ο ιρακινός στρατός και οι πολιτοφυλακές κάνουν επιδρομές στα χωριά για να τα «εκκαθαρίσουν» από το ISIS, συχνά ακολουθούν φρικαλεότητες. Στην Ντιαγιάλα, για παράδειγμα, οι σιιτικές πολιτοφυλακές έσφαξαν 34 σουνίτες πολίτες, που ήταν συγκεντρωμένοι σε ένα τζαμί. Στη Λατιφίγια, οι πολιτοφυλακές κάψανε σπίτια και αποκεφάλισαν αμάχους. 
Στην πράξη, το μεγαλύτερο εργαλείο στρατολόγησης του ISIS είναι οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ και το Ιράν σιιτικές δυνάμεις.
Η κατάσταση είναι καθόλου διαφορετική στο άλλο πεδίο των αμερικανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων, στη Συρία;  
Οι ΗΠΑ έχουν επιτεθεί στο ISIS, αλλά όχι στο καθεστώς του Άσαντ. Αυτό έχει εξοργίσει πολλούς Σύρους που σκέφτονται ότι αν είναι να βομβαρδίσεις κάποιον, θα έπρεπε να βομβαρδίσεις το καθεστώς. Αλλά αντ’ αυτού, βομβαρδίζουν το ISIS. Κι έχουν επίσης βομβαρδίσει κι άλλες αντάρτικες ομάδες, όπως η Αχράρ-Αλ-Σαμ, που, αν και ισλαμιστική, είναι μια αρκετά δημοφιλής αντάρτικη οργάνωση.  
Η απόφαση του Ομπάμα να το κάνει αυτό τον έχει θέσει ουσιαστικά στο ίδιο πλευρό με τον Άσαντ και ενάντια στο συριακό λαό. Μια από τις τρομακτικές συνέπειες αυτού του γεγονότος είναι ότι στην πράξη έχει προκαλέσει μεγαλύτερη νομιμοποίηση και δημοφιλία για σκληροπυρηνικές ισλαμικές ομάδες, ακόμα και για το ISIS.
Αυτό στην πραγματικότητα είναι αποτέλεσμα της αμερικανικής πολιτικής από το ξέσπασμα της εξέγερσης. Για παράδειγμα, όταν οι ΗΠΑ καταχώρησαν την αντάρτικη οργάνωση Τζαμπάτ-Αλ-Νούσρα, παρακλάδι της Αλ Κάιντα, στη λίστα των διεθνών τρομοκρατικών οργανώσεων, την επόμενη μέρα υπήρχαν διαδηλώσεις σε όλη τη Συρία, με τους ανθρώπους –οι περισσότεροι από οποίους δεν ήταν ισλαμιστές– να φωνάζουν συνθήματα όπως «Είμαστε όλοι Τζαμπάτ-Αλ-Νούσρα». 
Έτσι ο αμερικανικός πόλεμος στη Συρία πρακτικά ενισχύει αυτές ακριβώς τις ομάδες που προσπαθεί να πολεμήσει. Αυτό είναι καταστροφή. Και δυστυχώς, οι κοσμικές δυνάμεις και οι δυνάμεις που υποστηρίζουν μια δημοκρατική Συρία είναι σήμερα λίγες και διασπασμένες.
Ενδιαφέρονται οι ΗΠΑ για τον κουρδικό αγώνα για αυτονομία ή ανεξαρτησία στη Συρία; 
Όχι. Οι ΗΠΑ δεν ενδιαφέρονται για την κουρδική ανεξαρτησία, όπως ούτε οι σύμμαχοί της, Ιράκ και Τουρκία. Και οι ΗΠΑ σίγουρα δεν θέλουν να υποστηρίξουν αριστερές αντιστασιακές οργανώσεις όπως το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK) και τη συριακή αδελφή του οργάνωση, το Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας (PYD), το οποίο υποστηρίζει την κουρδική αυτονομία και κοινωνική δικαιοσύνη. 
Πολλοί Κούρδοι γνωρίζουν καλά την αμερικανική εναντίωση στον αγώνα τους για αυτοδιάθεση. Έτσι υπάρχει διαμάχη στο εσωτερικό τους για το πώς θα σταθούν απέναντι στις αμερικανικές στρατιωτικές επιθέσεις. Μερικοί αγωνιστές, με τους οποίους μίλησα, λένε ότι θα πρέπει να αποδεχτούν την αμερικανική βοήθεια και να τη χρησιμοποιήσουν για τους δικούς τους σκοπούς, ενώ άλλοι επιμένουν ότι αφού οι ΗΠΑ δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για τα κουρδικά συμφέροντα, σε τελική ανάλυση οι ίδιοι οι Κούρδοι θα πρέπει να κερδίσουν μόνοι τους αυτή τη μάχη. 
Αυτό είναι κάτι που ανακαλύπτουν οι μαχητές της αντίστασης στη Νότια Συρία. Εκεί, η CIA δίνει όπλα όχι στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό σαν σύνολο, ούτε σε κάποια συριακή αντιστασιακή οργάνωση, αλλά σε μεμονωμένους διοικητές. Κάνοντας αυτό, οι ΗΠΑ ρισκάρουν τη δημιουργία πολέμαρχων, όπως ακριβώς έγινε στο Αφγανιστάν. Αυτό επίσης προκαλεί διαφθορά, κάτι που έχει απομακρύνει αρκετό κόσμο από τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό και τον έχει ωθήσει να ενταχθεί στις ισλαμιστικές ομάδες.
Τι φιλοδοξεί ο Ομπάμα να πετύχει με αυτόν τον πόλεμο; 
Υπάρχουν πολλαπλοί στόχοι. Πρώτα, είναι ο γενικός στόχος, που δεν επηρεάζεται από τις συγκεκριμένες συγκυρίες, δηλαδή ο στόχος να καταστήσει τη Μέση Ανατολή ασφαλή για τα αμερικανικά συμφέροντα. Ο Ομπάμα, όπως και ο Μπους πριν από αυτόν, θέλει να δημιουργήσει υποτελή κράτη στο Ιράκ, τη Συρία, το Αφγανιστάν και οπουδήποτε αλλού. 
Ωστόσο, οι ΗΠΑ δεν υπολόγισαν την αραβική άνοιξη. Δεν υπολόγισαν το γεγονός ότι οι Σύριοι θα εξεγείρονταν. Δεν υπολόγισαν τον ξεσηκωμό των σουνιτών στο Ιράκ. Σαν αποτέλεσμα αυτών των παραμέτρων, η κυβέρνηση Ομπάμα αναγκάστηκε να προσαρμόσει τους μακροπρόθεσμους στόχους της για να πετύχει τους βραχυπρόθεσμους. 
Οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να νικήσουν το ISIS και να συγκροτήσουν συμμαχίες για να ολοκληρώσουν αυτό το βραχυπρόθεσμο σχέδιο –ακόμα κι αν αυτό το σχέδιο είναι, με μια λογική, σε αντίθεση με τους μακροπρόθεσμους στόχους. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ πλέον δείχνουν πρόθυμες να αποδεχτούν ένα μπααθικό καθεστώς στη Συρία, έστω και με την επιλεκτική εκπροσώπηση της αντιπολίτευσης. 
Στο Ιράκ, οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να βασιστούν στην ιρακινή κυβέρνηση, η οποία είναι σε στενή συμμαχία με τον βασικό τους αντίπαλο το Ιράν, ακόμα κι αν αυτή η κυβέρνηση και οι πολιτοφυλακές της είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνοι για την τρέχουσα σουνιτική ανταρσία στο Ιράκ. Παρ’ όλα αυτά οι ΗΠΑ αναδιπλασιάζουν την υποστήριξή τους στην ιρακινή κυβέρνηση, που σημαίνει στην πράξη ότι υποστηρίζουν επίσης τις σιιτικές πολιτοφυλακές. Κάνοντας αυτό, οι ΗΠΑ διασφαλίζουν άθελά τους ότι θα διαιωνίσουν το χάος στη Μέση Ανατολή για πολλά χρόνια ακόμα. 

 

Φύλλο Εφημερίδας

Κατηγορία