ΤΑΙΠΕΔ, ιδιωτικοποιήσεις και υφαρπαγή της δημόσιας περιουσίας

Το ιστορικό
Βασικός φορέας ιδιωτικοποιήσεων-εκποιήσεων είναι το ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου) που ιδρύθηκε με τον μνημονιακό νόμο 3986/2011, σε εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015. Σύμφωνα με το νόμο αυτό, ο οποίος δεν επιδέχεται αμφισημίες: «το προϊόν αξιοποίησης χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους της χώρας, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 17 του επόμενου άρθρου» (άρθρο 1, παρ. 2).
Το πολύ αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο του νόμου αυτού περιβάλλεται από δεκάδες άλλες διατάξεις, που διέπουν την είσοδο των περιουσιακών στοιχείων στο ΤΑΙΠΕΔ και τη διαδικασία ιδιωτικοποίησής τους. Οτιδήποτε μεταβιβάζεται στο ΤΑΙΠΕΔ δεν εξέρχεται παρά μόνο ιδιωτικοποιημένο ή εκκαθαρισμένο.
Στο ΤΑΙΠΕΔ έχουν περιέλθει σταδιακά πλήθος δημόσιων περιουσιακών στοιχείων που κατατάσσονται στις παρακάτω κατηγορίες: πάνω από 35 λιμένες, πάνω από 3.000 δημόσια ακίνητα (μεταξύ αυτών το Ελληνικό και ο Αστέρας Βουλιαγμένης, ιαματικές πηγές, κάμπινγκ, Ξενία, κτίρια υπουργείων, δημόσιας διοίκησης κ.λπ.), δεκάδες ακίνητα εξωτερικού, δεκάδες ιστορικά διατηρητέα ή όχι μνημεία, εθνικές οδοί, 40 αερολιμένες, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, φυσικό αέριο (ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ κ.λπ.), αμυντική βιομηχανία (ΕΑΣ, ΕΛΒΟ), πετρέλαιο (ΕΛΠΕ), πλήθος παραλιών-αιγιαλών εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων, ύδρευση (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), εκτάσεις γης (χιλιάδες στρέμματα), υγρότοποι-υδροβιότοποι, σιδηρόδρομοι (ΤΡΑΙΝΟΣΕ ΑΕ, ΕΕΣΣΤΥ), ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ), κερδοφόρες επιχειρήσεις (όπως ΟΠΑΠ, ΟΔΙΕ).  
Σαν να μην έφτανε αυτός ο όγκος ακινήτων, η κυβέρνηση με την αρχική διατύπωση του άρθρου 24 στο νομοσχέδιο «Ρυθμίσεις για την Επανεκκίνηση της Οικονομίας» επιχείρησε να εντάξει στο ΤΑΙΠΕΔ την ΕΤΑΔ ΑΕ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου), στην οποία υπάγονται όλα τα ακίνητα του Δημοσίου –συμπεριλαμβανομένων των Ολυμπιακών Ακινήτων– και η περιουσία του ΕΟΤ. Το άρθρο 24 άλλαξε την τελευταία στιγμή με συντονισμένες κινητοποιήσεις της Πρωτοβουλίας Πολιτών για την κατάργηση του ΤΑΙΠΕΔ, τοπικών επιτροπών –με καθοριστική παρουσία της Επιτροπής Αγώνα κατά της Ιδιωτικοποίησης των 14 Περιφερειακών Αεροδρομίων– οργανώσεων και βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με τη νέα διατύπωση του άρθρου 24, το Παράκτιο Μέτωπο ΑΕ διαλύεται και καλύπτονται οι υπάρχουσες εκκρεμοδικίες, ώστε να μη ζημιωθεί το δημόσιο, ενώ η ΕΤΑΔ ΑΕ απορροφάται από ένα νεοσύστατο με την παρ. 4 του άρθρου 24 φορέα, ο οποίος «θα έχει σκοπό την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας προς όφελος και με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Τα έσοδα που θα προκύπτουν θα αξιοποιούνται κυρίως για τη χρηματοδότηση της κοινωνικής πολιτικής του κράτους και τη στήριξη της κοινωνικής ασφάλισης, όπως ειδικότερα θα προβλέπεται στον ιδρυτικό νόμο».
Ποια ανάπτυξη;
Η δημιουργική ασάφεια ως προς τον χαρακτήρα του νέου φορέα υπήρξε μεν χρήσιμη, γιατί αποφύγαμε την ενίσχυση (αντί για κατάργηση) του ΤΑΙΠΕΔ, αλλά οι ουσιαστικές αποφάσεις για το μέλλον της δημόσιας περιουσίας βρίσκονται μπροστά μας.
Εν τω μεταξύ αναπτύσσονται διάφοροι μύθοι για την αναπτυξιακή διάσταση των επενδύσεων μέσω ιδιωτικοποιήσεων και την ενίσχυση χρηματοδοτικών αναγκών του καταρρέοντος κοινωνικού κράτους. Όπως ήδη έγινε απολύτως σαφές, το τίμημα των ιδιωτικοποιήσεων δημοσίων ακινήτων και επιχειρήσεων που έχουν περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ, τίμημα εξευτελιστικό σε σχέση με την πραγματική αξία των ακινήτων (βλέπε 28 δημόσια κτίρια, Ελληνικό κ.λπ.), δεν ενισχύει τα κρατικά ταμεία, αλλά δίνεται κατευθείαν για την εξόφληση του δημόσιου χρέους.
Οι εκποιήσεις αυτές δεν έχουν, επίσης, κανένα αναπτυξιακό χαρακτήρα. Για παράδειγμα, το Ελληνικό, αν ποτέ κτιστεί –φαίνεται ότι η Lamda Developments, συμφερόντων Λάτση, χρειάζεται πρωτίστως το ακίνητο για να καλύψει την επάρκεια των περιουσιακών της στοιχείων– θα ενισχύσει την ήδη υπάρχουσα φούσκα ακινήτων στο παράκτιο μέτωπο και θα λειτουργήσει καταστροφικά για την οικονομία και την κοινωνία της ευρύτερης περιοχής. Όσον αφορά το παράδειγμα των 28 κτιρίων, το Δημόσιο δεσμεύεται να τα ενοικιάζει για 20 έτη με ενοίκιο που θα ανέλθει συνολικά σε 600 εκατ. ευρώ. Καταστροφή! 
Τούτων δεδομένων, η δημόσια περιουσία που έχει περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ πρέπει να ανακτηθεί από το ελληνικό κράτος ή, με άλλα λόγια, «πρέπει να καταργηθεί το ΤΑΙΠΕΔ». Η προσπάθεια διάσωσης της δημόσιας περιουσίας αφορά σε μια μεγάλη σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους δανειστές, καθώς οι ιδιωτικοποιήσεις και η διείσδυση γερμανικών και άλλων κεφαλαίων στον ελληνικό χώρο συνιστούν τον σκληρό πυρήνα του νεοφιλελεύθερου σχεδίου που έχει επιβληθεί στην Ευρώπη και παγκόσμια.
Νεοφιλελεύθερο σχέδιο
Να το διατυπώσουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια. Οι ιδιωτικοποιήσεις μέσω του ΤΑΙΠΕΔ δεν γίνονται για την τιμή του χρέους. Το χρέος και συγκεκριμένα η αποπληρωμή του αποτελεί τον βασικό μηχανισμό εφαρμογής του παγκόσμιου νεοφιλελεύθερου σχεδίου, που έχει δύο στόχους:
α) Την κατάργηση όλων των  εργατικών κατακτήσεων και την απογύμνωση της εργασίας από κάθε προστασία.
β) Τη γενικευμένη ιδιωτικοποίηση των δημόσιων κοινωνικών υπηρεσιών και της δημόσιας περιουσίας, την καταστροφή δηλαδή ενός πολιτισμού των δημόσιων και γι’ αυτό κοινών αγαθών, ο οποίος οικοδομήθηκε με μεγάλους αγώνες στην Ευρώπη μετά τον πόλεμο.
Αυτή η υφαρπαγή ισοδυναμεί με απώλεια της κυριαρχίας του κράτους, το οποίο δεν διαθέτει πλέον εργαλεία χάραξης πολιτικής για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την κοινωνική ευημερία μέσω και της αναδιανομής του παραγόμενου πλούτου. Το χρέος είναι λοιπόν η παγίδα για την υφαρπαγή της δημόσιας περιουσίας. 
Σε κάθε περίπτωση είτε μέσω ΤΑΙΠΕΔ ή απευθείας με πώληση από το ελληνικό κράτος, οι ιδιωτικοποιήσεις σήμερα δεν έχουν «αναπτυξιακό» χαρακτήρα. Άλλωστε πρέπει να ξαναορίσουμε την «ανάπτυξη» στον ορίζοντα της παγκόσμιας φτώχειας, της εκτεταμένης καταστροφής βασικών πόρων –όπως η καλλιεργήσιμη γη– για την επιβίωση εκατομμυρίων ανθρώπων, της κλιματικής αλλαγής και της κυριαρχίας των πολυεθνικών έναντι των κρατών παγκόσμια.
Ας θυμηθούμε για παράδειγμα την εκχώρηση μεγάλου μέρους του ΟΛΠ στην Cosco και την επιχειρούμενη νέα ιδιωτικοποίηση-παραχώρηση στην ίδια ή σε άλλη εταιρεία. Έχει αποδειχθεί με αδιάσειστα στοιχεία ότι η χώρα μας αντί να διαχειριστεί η ίδια τον ΟΛΠ ως πύλη εισόδου στη Μεσόγειο και την Ευρώπη εκχώρησε με ασήμαντα ανταλλάγματα αυτή τη δυνατότητα σε μια εταιρεία συμφερόντων του κινέζικου (καπιταλιστικού) κράτους. 
Θα πρέπει να συζητήσουμε σε βάθος στο ΣΥΡΙΖΑ, στην Αριστερά, στην κοινωνία, τα σημερινά δεδομένα των λεγόμενων αποκρατικοποιήσεων. Στα 18 σημεία προς το Eurogroup περιλαμβάνονται: αποκρατικοποιήσεις με διακρατικές συνέργειες. Τι σημαίνει αυτό; Άγνωστο. Πρέπει να έχουμε γνώση της βασικής κατεύθυνσης του σύγχρονου νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και στο πλαίσιο αυτό να εξετάσουμε δυνατότητες –αν υπάρχουν– συνεργασίας δημόσιου-ιδιωτών. Προς το παρόν έχουμε εκποιήσεις και θα πρέπει όσες εκκρεμούν να σταματήσουν.