Οι τρομοκρατικές επιθέσεις του ISIS στο Παρίσι αντιμετωπίστηκαν –και σωστά!– από την παγκόσμια Αριστερά με αποτροπιασμό και καταγγελία. Εξάλλου στις περιοχές που ελέγχουν οι τζιχαντιστές αντιμετωπίζουν την κάθε απόχρωσης Αριστερά με δολοφονικό τρόπο.
Έχοντας πει αυτό, οφείλουμε να συμπληρώσουμε ότι η προέλευση και οι προοπτικές του ISIS αντιμετωπίζονται από την Αριστερά στην Ελλάδα με τις πιο χονδροειδείς απλουστεύσεις.
Στην αραβική Μέση Ανατολή, η κάθε είδους Αριστερά «εκκαθαρίστηκε» με τον πιο βίαιο τρόπο σε μια μακρά περίοδο διώξεων στο 2ο μισό του 20ού αιώνα από τις ντόπιες κυβερνήσεις: από τις υπεραντιδραστικές μοναρχίες της αραβικής χερσονήσου, αλλά και από τα «μπααθικά» κόμματα-καθεστώτα. Με εξαίρεση την Παλαιστίνη και σε έναν βαθμό το Λίβανο, δημιουργήθηκε ένα μεγάλο πολιτικό κενό.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το ISIS είναι δημιούργημα των Αμερικάνων. Η ιδέα αυτή είχε σχέση με την πραγματικότητα του 1980: όταν η CIA χρηματοδοτούσε και εκπαίδευε φονταμενταλιστές αντάρτες ενάντια στην εισβολή των Ρώσων στο Αφγανιστάν. Είναι όμως απολύτως παράλογη σήμερα: όπου οι τζιχαντιστές αντιμετωπίζονται από τον δυτικό ιμπεριαλισμό ως ο απόλυτος εχθρός, επιφυλάσσοντας γι’ αυτούς μόνο το Γκουαντάναμο και τις εκτελέσεις.
Το ISIS κληρονόμησε τη σουνιτική αντίσταση στην αμερικανική εισβολή και κατοχή στο Ιράκ. Μετά τους συμφιλιωτικούς προς τις ΗΠΑ ελιγμούς της σιιτικής ιρακινής ηγεσίας, υπό τον Νούρι Αλ Μαλίκι, ελιγμούς που συνοδεύονταν από βάρβαρη καταπίεση των σουνιτών, κληρονόμησε ένα τμήμα του μπααθικού κόμματος του Σαντάμ Χουσεΐν και –κυρίως– ένα τμήμα του ακραία εμπειροπόλεμου ιρακινού στρατού. Γι’ αυτό απέκτησε τη δυνατότητα να συνδυάζει τρομοκρατικές-αντάρτικες δράσεις με την κατοχή –δηλαδή τη διοίκηση– ενός μεγάλου τμήματος του Ιράκ και της Συρίας. Γι’ αυτό αντέχει στα τρομακτικά χτυπήματα των διαδοχικών βομβαρδισμών και δείχνει να προκαλεί μια χερσαία επιδρομή των ιμπεριαλιστών, θεωρώντας ότι επιτόπου έχει τις δυνάμεις να τους αντιμετωπίσει και ίσως νικηφόρα.
Το ISIS έχει «ιδεολογία» και πρόγραμμα: τον παναραβικό εθνικισμό σε συνδυασμό με την ακραία σουνιτική ορθοδοξία και τη δημιουργία ενός ενιαίου «χαλιφάτου» με κέντρο τη Βαγδάτη.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το ISIS είναι δημιούργημα του... Ερντογάν. Πρόκειται για αστείο. Ο παναραβικός εθνικισμός είναι ένας διπλωματικοπολιτικός εφιάλτης για την Τουρκία, χειρότερος από τον πανσλαβισμό στα Βαλκάνια για την Ελλάδα. Το δε «χαλιφάτο» της Βαγδάτης υπήρξε ιστορικά ο βασικός εχθρός της προέλασης των τουρκικών φύλων προς τη Δύση. Το ISIS και οι ιδέες του αποτελούν ένα ιστορικό και πολιτικό αγκάθι μεγάλης κλίμακας για το καθεστώς στην Τουρκία.
Η εξέλιξη της ιρακινής και συριακής κρίσης ενεργοποίησε άλλον έναν εφιάλτη για την Τουρκία: την πιθανότητα ίδρυσης ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στα σύνορά της και μάλιστα σε μια εξαιρετικά πλούσια σε πετρέλαιο περιοχή.
Ο συνδυασμός αυτών των δύο απειλών ερμηνεύει την «απειθαρχία» του καθεστώτος Ερντογάν απέναντι στις ΗΠΑ, την ανοιχτή ρήξη του με το κράτος του Ισραήλ, αλλά και τις απόπειρες αποσταθεροποίησης ή και ανατροπής του Ερντογάν από τα φιλοαμερικανικά στοιχεία του καθεστώτος και τους πρώην συνεργάτες του μέσα στο ίδιο του το κόμμα.
Οι δυτικοί ιμπεριαλιστές –αλλά και οι Ρώσοι, ακόμα και οι Ιρανοί!– σήμερα δείχνουν να σκέφτονται την αντιμετώπιση του ISIS μόνο με μια κεντρική ιδέα: την κλιμάκωση του πολέμου, ακόμα και τη χερσαία εμπλοκή. Η πρόσφατη ιστορία δείχνει ότι θα είναι απολύτως αναποτελεσματικοί. Η αμερικανική αρμάδα ηττήθηκε στο Ιράκ. Στον μακρύ αυτόν πόλεμο το ISIS επικράτησε στον ανταγωνισμό με την Αλ Κάιντα, συσπειρώνοντας έναν μεγάλο αριθμό απελπισμένων μαχητών. Η λύση είναι στην αντίστροφη κατεύθυνση: στην αποκλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας, στο να δοθεί χρόνος και χώρος για να λειτουργήσει αυθεντικά η πολιτική και δημοκρατική διεργασία στο Ιράκ και στη Συρία. Γιατί οι πληθυσμοί στις χώρες αυτές δεν γεννήθηκαν «με το μαχαίρι στα δόντια»: είχαν και έχουν τις εσωτερικές δυνάμεις για να ελέγξουν την άγρια μισαλλοδοξία.
Στην Ευρώπη, μετά τις δολοφονίες στο Παρίσι, οι κυβερνήσεις στρέφονται απειλητικά ενάντια στους πρόσφυγες από την Ανατολή. Ο ανοιχτός ρατσισμός το μόνο που πέτυχε ήταν να στρατολογεί μαχητές για το ISIS μέσα από τα εξαθλιωμένα προάστια του Παρισιού και του Λονδίνου. Η πάλη για να σταματήσει η ιμπεριαλιστική επίθεση στην Ανατολή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πάλη για να σταματήσουμε τη ρατσιστική-ισλαμοφοβική επίθεση στη Δύση.