Ανατροπές-εφιάλτης στα εργασιακά αν εφαρμοστεί το «πόρισμα των σοφών»

Παρουσιάστηκε από τον υπουργό Εργασίας Γ. Κατρούγκαλο, στο τέλος του Σεπτέμβρη, το πόρισμα της επιτροπής των «ειδικών» για τα εργασιακά. Το πόρισμα αυτό, σε συνδυασμό με τα όσα έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση να εφαρμόσει από το τρίτο μνημόνιο και με την απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ για τις ομαδικές απολύσεις, που αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα στις αρχές του Νοέμβρη, οδηγούν την εργατική τάξη σε έναν εφιάλτη, σε έναν νεοφιλελεύθερο Αρμαγεδδώνα, χωρίς δικαιώματα και χωρίς τη δυνατότητα, αν οι αλλαγές περάσουν, να οργανώσει την αντίστασή της στις βάρβαρες απαιτήσεις των εργοδοτών.
Και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικό το πόρισμα από μια επιτροπή που φτιάχτηκε για να δώσει κάλυψη στην επιλογή της κυβέρνησης να εφαρμόσει πλήρως τις επιταγές του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού που κυριαρχεί στην ΕΕ; Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ομάδα των σοφών συμμετείχαν 7 καθηγητές πανεπιστημίου, 1 τραπεζίτης (ο Χουάν Χιμένο της Κεντρικής Τράπεζας της Ισπανίας) και φυσικά κανένας εργαζόμενος ή έστω εκπρόσωπος των συνδικάτων.
Ο υπουργός κατά την παρουσίαση του πορίσματος σχεδόν πανηγύριζε λέγοντας ότι επί της ουσίας το πόρισμα δείχνει ότι μπορούν να νομοθετηθούν αλλαγές στα εργασιακά χωρίς να θιγούν οι εργαζόμενοι και τα συνδικάτα. Είναι γεγονός ότι το πόρισμα έχει συγγραφεί με έξυπνο τρόπο. Ανοίγει όλα τα ζητήματα που εδώ και χρόνια προσπαθούν να περάσουν οι καπιταλιστές, όπως η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, οι περαιτέρω από όσες έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια μειώσεις μισθών, η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων κ.ά. Αλλά επειδή οι πανεπιστημιακοί δεν είναι νομοθέτες, αφήνουν στην κυβέρνηση τη βρομοδουλειά, τονίζοντας ότι ο Έλληνας νομοθέτης μπορεί να καθορίσει τα πλαίσια των νόμων.
Και τόσο ο Κατρούγκαλος όσο και οι υπόλοιποι στην κυβέρνηση γνωρίζουν ότι ο δρόμος της εφαρμογής των μνημονίων δεν έχει γυρισμό. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι μια πολεμική μηχανή στο πλευρό των εργοδοτών και του κεφαλαίου, και αυτούς και μόνο θα εξυπηρετήσει ακόμη κι αν ψηφίσει στη Βουλή μόνο όσα προτείνονται στο πόρισμα των «ειδικών». Άλλωστε είχε την ευκαιρία να καταργήσει μια σειρά αντεργατικών νόμων από το Σεπτέμβρη του 2015 και μετά. Δεν το έκανε και δεν πρόκειται να το κάνει.
Οι ανατροπές 
που φέρνει το πόρισμα
Το πόρισμα, πιστό σε όσα έχουν συμφωνηθεί με το τρίτο μνημόνιο, ξεκινάει θέτοντας απαγορευτικά την οποιαδήποτε επιστροφή σε μισθούς και δικαιώματα στα προ κρίσης επίπεδα. Η κυβέρνηση μιλάει όπως και το πόρισμα για εφαρμογή των βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών και του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου. Στο ζήτημα των ομαδικών απολύσεων, το πόσο καλές είναι αυτές οι πρακτικές είναι ξεκάθαρο.
Το πόρισμα αναφέρει σχετικά: «Οι ομαδικές απολύσεις θα πρέπει να ρυθμίζονται, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία τους ως ένα λειτουργικό εργαλείο για την προσαρμογή των επιχειρήσεων σε περιόδους κρίσης. Σε περιπτώσεις προσωρινής οικονομικής δυσχέρειας, η εργασία μειωμένου ωραρίου μπορεί να αποτρέψει τις ομαδικές απολύσεις». Ωμός εκβιασμός. Διαλέξτε, μας λένε. Ή ομαδικές απολύσεις, ή εργασία με μειωμένο ωράριο, δηλαδή μετατροπή των συμβάσεών μας από πλήρους σε μερικής απασχόλησης, ή και δουλειά με εκ περιτροπής εργασία. Αν συνυπολογίσουμε και τη σχετική αναμενόμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που η κυβέρνηση, σύμφωνα με τα ισχύοντα από την ΕΕ, είναι υποχρεωμένη να την περάσει στην εγχώρια νομοθεσία, τότε ο εφιάλτης παίρνει σάρκα και οστά. Σύμφωνα με τον γενικό εισαγγελέα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ακόμη και η ρύθμιση που ισχύει σήμερα, η έγκριση δηλαδή ομαδικών απολύσεων από τον αρμόδιο υπουργό, αντίκειται στο άρθρο 49 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ που απαγορεύει τους περιορισμούς στην ελευθερία των επιχειρήσεων, και κατ’ επέκταση και στο δικαίωμά τους να απολύουν όποτε και όσο θέλουν, από εθνικούς νόμους. 
Η δεύτερη παγίδα του πορίσματος είναι η μείωση των μισθών. Σύμφωνα με το αρχικό πόρισμα που δόθηκε στη δημοσιότητα, χρειάζεται να υπάρχει κατώτατος μισθός που θα λαμβάνει υπόψη του τη γενική κατάσταση της οικονομίας και θα καθορίζεται και μεταξύ κάποιων «ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων» πέρα από την κυβέρνηση και τους «κοινωνικούς εταίρους». Ειδικά για τους νέους κάτω των 25 ετών προτείνει περαιτέρω μείωση των μισθών, σύμφωνα με το διορθωμένο πόρισμα που έδωσε το υπουργείο τη Δευτέρα 10 Οκτώβρη, στο 90% του σημερινού για τον πρώτο χρόνο απασχόλησης και στο 95% για τον δεύτερο χρόνο. Δηλαδή 527 ευρώ μεικτά τον πρώτο χρόνο και 556 τον δεύτερο. Τον τρίτο χρόνο θα πάρει τελικά το αστρονομικό ποσό των 586 ευρώ, μεικτά βεβαίως, που σήμερα θα ήταν εξαρχής ο μισθός του.
Το πόρισμα περιγράφει επίσης την οριστική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων. Επιβεβαιώνει τη δυνατότητα ύπαρξης συμβάσεων επιχειρησιακών με χειρότερους όρους από αντίστοιχη εθνική ή κλαδική σύμβαση. Η ακόμη μεγαλύτερη παγίδα έρχεται με την πρόταση που εμπεριέχεται στο πόρισμα και που θέτει ζήτημα «αντιπροσωπευτικότητας» των συμβάσεων. Δηλαδή η ένωση εργοδοτών που υπογράφει να εκπροσωπεί το 50% και πλέον του κλάδου, προκειμένου να μπορούν «να επεκταθούν», με την τελική απόφαση επέκτασης να δίνεται ως δικαίωμα του εκάστοτε υπουργού. Κανένας εργαζόμενος, υπό το φόβο της απόλυσης που θα έχει απελευθερωθεί, δεν πρόκειται να μη δεχθεί να υπογράψει ατομική σύμβαση ή και επιχειρησιακή, με μειώσεις μισθών και δικαιωμάτων.
Θολό είναι το στίγμα του πορίσματος σε σχέση με το δικαίωμα στην κήρυξη απεργίας. Δεν βλέπουν ανάγκη επιβολής αυστηρότερων κανόνων, αλλά καλούν τον «Έλληνα νομοθέτη να καθορίσει τις προϋποθέσεις της νόμιμης απεργίας σεβόμενος το συνταγματικό πλαίσιο». Εδώ πιθανότατα υπήρξε πίεση από την κυβέρνηση να μείνει το σημείο ασαφές, ώστε να μπορέσει να μη βρει απέναντί της την ηγεσία του γραφειοκρατικού και κυβερνητικού μνημονιακού συνδικαλισμού, της ΓΣΕΕ.
Αντίσταση
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να κατευνάσει τις αντιδράσεις στον εργασιακό Αρμαγεδδώνα που έρχεται δεν πρέπει να περάσει. Αν οι εργαζόμενοι δεχθούν τα παραπάνω μέτρα, που η κυβέρνηση λέει ότι δεν τους θίγουν αλλά στην πραγματικότητα τους οδηγούν σε εργασία χωρίς όρους και προϋποθέσεις για να κερδίζουν μόνο οι εργοδότες, τότε επί της ουσίας θα έχει χαθεί κάθε ευκαιρία να μπορούν να ζήσουν έστω και επιεικώς πιο καλά από σήμερα.
Η πρωτοβουλία του ΠΑΜΕ για ένα πρώτο συλλαλητήριο ενάντια σε αυτά τα μέτρα, τη Δευτέρα 17 Οκτώβρη, χρειάζεται να έχει συνέχεια, με την κήρυξη 24ωρης γενικής απεργίας το πρώτο 10ήμερο του Νοέμβρη. Οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ οφείλουν να σταματήσουν τη σεχταριστική κατρακύλα που είχαν πάρει από τις 4 Φλεβάρη και μετά, στηρίζοντας τη συγκεκριμένη πρόταση που έχει καταθέσει το ΜΕΤΑ στην ΑΔΕΔΥ.
Για να μπορέσουμε να σταματήσουμε τον κατήφορο της λιτότητας και για να ανατρέψουμε τα μνημόνια, χρειάζεται συντονισμένη ενωτική δράση και αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε κάθε χώρο, σε κάθε γειτονιά.