«Στον αέρα» οι εργαζόμενοι της Carillion

Μια δακρύβρεχτη ανακοίνωση είναι αυτό που μένει μετά από την κατάρρευση κάθε καπιταλιστικού κολοσσού. Κάπως έτσι και μετά την κατάρρευση της Carillion, της δεύτερης μεγαλύτερης κατασκευαστικής εταιρείας της Βρετανίας, χιλιάδες εργαζόμενοί της σε ολόκληρο τον πλανήτη έμαθαν ότι βρίσκονται κυριολεκτικά «στον αέρα». Ο σεισμός που προκλήθηκε από αυτή την κατάρρευση δεν είναι μια μεμονωμένη καπιταλιστική δυσλειτουργία. Είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
Ποια ήταν η Carillion
Η Carillion αποτελούσε για περίπου δύο αιώνες ένα στυλοβάτη του βρετανικού καπιταλισμού. Πρόκειται για μια τεράστια κατασκευαστική εταιρεία η οποία εμπλεκόταν κυρίως σε δημόσια έργα και έβαζε στα ταμεία της τεράστια ποσά από το Δημόσιο για να τα υλοποιεί. Απασχολούσε παγκόσμια 43.000 εργαζόμενους ενώ μόνο στη Βρετανία εργάζονταν γι αυτήν 20.000 άτομα. Ακούγοντας κανείς αυτά τα νούμερα αντιλαμβάνεται το μέγεθος της κατάρρευσης και τον κίνδυνο που εγκυμονεί για χιλιάδες εργαζόμενους που για ακόμη μια φορά γίνονται θύματα ενός αδηφάγου συστήματος.
Η εταιρεία δραστηριοποιούνταν στους τομείς της άμυνας, της εκπαίδευσης, της υγείας και των μεταφορών. Είχε αναλάβει στο παρελθόν την κατασκευή φυλακών, την οικοδόμηση σχολικών κτιρίων, εργασίες στηβασιλική όπερα του Λονδίνου καθώς και τη συντήρηση 50.000 οικημάτων του Υπουργείου Άμυνας. Τελευταίο μεγάλο έργο το οποίο της ανατέθηκε μόλις τον προηγούμενο Ιούλιο, με τα καμπανάκια της χρεοκοπίας της ήδη να ηχούν στη διαπασών, υπήρξε η κατασκευή της νέας σιδηροδρομικής γραμμής HighSpeed 2, η οποία θα ένωνε καλύτερα το Λονδίνο με τη Βόρεια Αγγλία. Πρόκειται όμως για μια καπιταλιστική εταιρεία και με έντονη διεθνή δραστηριότητα καθώς στο παρελθόν είχε αναλάβει την οδική σήραγγα της Διώρυγας του Σουέζ και το Σταθμό Γιούνιον στο Τορόντο.
Λόγοι κατάρρευσης
Δεν πρόκειται για μια ατυχία. Πρόκειται για την προδιαγεγραμμένη πορεία κάθε επιχείρησης που δεν τα καταφέρνει στο πεδίο του ανταγωνισμού. Κάπως έτσι λειτουργεί άλλωστε το καπιταλιστικό σύστημα. Η Carillion αναγκάστηκε να εκδώσει μια σειρά από προειδοποιήσεις για την πτώση της κερδοφορίας της καθώς μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2018 οι ζημίες της άγγιζαν το 1 δισ. λίρες. Πρόκειται για την ίδια ακριβώς περίοδο που της ανατέθηκε η κατασκευή του νέου σιδηροδρομικού δικτύου(!). Οι δαπανηρές καθυστερήσεις στις συμβάσεις που είχε υπογράψει καθώς και η πτωτική πορεία μιας νέας μονάδας της την οδήγησαν σε οικονομικό τέλμα. 
Πλέον το συνολικό χρέος της Carillion ανέρχεται σε 1,5 δισ. λίρες και μάλιστα πιστωτές της είναιμεγάλες τράπεζες όπως οι RBS, Santander UK και HSBC. Η βρετανική εταιρεία κατέρρευσε τις πρώτες μέρες του 2018 καθώς οι τράπεζες αρνήθηκαν να της χορηγήσουν περαιτέρω οικονομική στήριξη με αποτέλεσμα να την οδηγήσουν σε υποχρεωτική εκκαθάριση. Κάπως έτσι ο Φίλιπ Γκριν, πρόεδρος της εταιρείας ο οποίος αποκόμιζε ετησίως 215.000 λίρες και ζει σε ένα σπίτι αξίας 2,2 εκατομμυρίων λιρών δήλωσε «συντετριμμένος» ότι «Τις τελευταίες ημέρες δεν καταφέραμε να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση για να στηρίξουμε το επιχειρηματικό μας πλάνο και ως εκ τούτου, με βαθιά λύπη, φθάσαμε σε αυτή την απόφαση» (ενν. τη χρεοκοπία της εταιρείας).
Πολιτική αντιπαράθεση
Για ακόμη μια φορά θύματα των λάθος επιλογών του κυρίου Φίλιπ Γκριν και του σιναφιού του θα είναι χιλιάδες εργαζόμενοι που θα βρεθούνε στο δρόμο ή που θα δούνε τις συντάξεις τους να μειώνονται δραστικά. Επανειλημμένως τα συνδικάτα στην Αγγλία είχαν καταγγείλει τις άθλιες και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας στα εργοτάξια της Carillion ενώ η ίδια η εταιρεία είχε ομολογήσει στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας ότι κατέγραφε τους εργάτες οι οποίοι διαμαρτύρονταν και κατήγγειλαν τις επικίνδυνες εργασιακές συνθήκες. Την ώρα δηλαδή που η εταιρεία εξασφάλιζε εκατοντάδες εκατομμύρια χρηματοδότησης από το βρετανικό Δημόσιο, οι εργαζόμενοί της δούλευαν στο όριο μεταξύ ζωής και θανάτου.
Αυτός είναι και ο λόγος που η βρετανική Αριστερά υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να δοθεί ούτε μια λίρα για να σώσει το τομάρι της η εταιρεία, αλλά αντίθετα να βρεθεί η καλύτερη δυνατή φόρμουλα ώστε να μη μείνουν ξεκρέμαστοι οι χιλιάδες εργαζόμενοι αλλά και συνταξιούχοι που ενδέχεται να βρεθούν στον αέρα. Υπολογίζεται ότι περίπου 30.000 εργαζόμενοι της Carillion θα υποστούν περικοπές στις συντάξεις τους μετά την κατάρρευση της κατασκευαστικής εταιρείας. Οι περικοπές προβλέπεται να φτάσουν από το 10% μέχρι και το 20%. Πρόκειται για ένα τεράστιο έγκλημα εις βάρος της εργατικής τάξης καθώς χιλιάδες εργαζόμενοι απειλούνται με αφανισμό την ίδια ώρα που πολλές δημόσιες υπηρεσίες που είχε αναλάβει η Carillion βρίσκονται ακέφαλες.
Η απάτη των ιδιωτικοποιήσεων
Το παράδειγμα της Carillion αποτελεί την πιο τρανή απόδειξη για το ότι τα όρια του νεοφιλελευθερισμού βρίσκονται στα καπιταλιστικά κέρδη και όχι στις ανθρώπινες ανάγκες. Η υποκατάσταση του κράτους και των υπηρεσιών του από επιχειρηματικούς και εργολαβικούς ομίλους είναι ένα ολέθριο λάθος το οποίο αποτυπώνεται πάνω στις τριτοκοσμικές συνθήκες εργασίας, στην ελλιπή ποιότητα των παρεχόμενων αγαθών αλλά και στο διαρκή κίνδυνο να βρεθούν εργαζόμενοι στο δρόμο επειδή η επιχείρηση «βάρεσε κανόνι».
Σε πιο κοντινά παραδείγματα, η κατάσταση που επικρατεί με τις εργολαβίες στα εγχώρια δημόσια νοσοκομεία είναι μια μικρογραφία του τι πρόκειται να συμβεί αν δοθεί κι άλλος χώρος στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Οι εργολάβοι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους θεσμοποιώντας τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, αφήνοντας απλήρωτο το προσωπικό και κρατώντας τα κέρδη για τον εαυτό τους. 
Η Αριστερά και το εργατικό κίνημα τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς πρέπει να απαντήσουν με απεργίες και μαζικούς αγώνες απέναντι στην επέλαση του νεοφιλελευθερισμού και της αγοράς. Μόνο έτσι μπορεί να αλλάξει η κατάσταση.