Πίσω από τον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό
Συχνά οι Αμερικανοί και άλλοι σύμμαχοί τους στην Άπω Ανατολή κάνουν στρατιωτικά γυμνάσια στη Νότια Κορέα, μαζί με νοτιοκορεατικά στρατεύματα, για να προετοιμαστούν υποτίθεται ενάντια στην απειλή από τη Β. Κορέα. Παρ’ όλο το δεδομένο χαρακτήρα του καθεστώτος του Κιμ Γιονγκ Ουν από τη σκοπιά των εργατικών ελευθεριών και συμφερόντων, το μεγαλύτερο μέρος της Αριστεράς στην Ελλάδα μπορεί να διακρίνει τουλάχιστον τις εκατέρωθεν ευθύνες για τις κατά καιρούς πολεμικές κρίσεις που ξεσπάνε στην κορεατική χερσόνησο και να καταγγέλλει τέτοιου είδους γυμνάσια ως επιθετικές κινήσεις που οξύνουν την αντιπαράθεση και που αποτελούν προοίμια πολέμου.
Δηλαδή, παρότι είναι αντιδημοκρατικό το βορειοκορεατικό καθεστώς και παρότι διαθέτει πια πυρηνικά όπλα, η Αριστερά και άλλες προοδευτικές δυνάμεις δεν τυφλώνονται και βλέπουν ποιος είναι επιτιθέμενος. Ωστόσο όταν μιλάμε για την «πατρίδα μας», επέρχεται ολική τύφλωση: Για το μεγαλύτερο μέρος της Αριστεράς, επιτιθέμενη θεωρείται μονίμως η Τουρκία, ενώ η Ελλάδα θεωρείται μονίμως αμυνόμενη και ευθυγραμμιζόμενη με το διεθνές δίκαιο. Ακόμη κι αν η Τουρκία δεν διαθέτει πυρηνικά όπως η Β. Κορέα, ακόμη κι αν με την Ελλάδα συμπράττει ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός και όχι μόνον. Η ίδια τύφλωση εμφανίζεται και σχετικά με τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς: αν είχε συμβεί το ανάποδο, αν δύο Τούρκοι βαθμοφόροι είχαν συλληφθεί μέσα στο ελληνικό έδαφος, αυτό το τμήμα της Αριστεράς θα μιλούσε για τουρκική πρόκληση, για πρόβα τζενεράλε του «Σουλτάνου» για εισβολή, ακολουθώντας το εθνικιστικό παραλήρημα των υπολοίπων.
«Ηνίοχος»
Στα μέσα Μαρτίου διεξήχθη στην Ελλάδα μια θηριώδης αεροπορική άσκηση με την ονομασία «Ηνίοχος 2018», η οποία δεν είχε τίποτε να ζηλέψει από τις ασκήσεις που κάνουν οι Αμερικανοί στην Ν. Κορέα: Συμμετείχαν δυνάμεις από οκτώ χώρες (Ελλάδα, ΗΠΑ, Βρετανία, Ιταλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κύπρος και Ισραήλ) με πάνω από 70 μαχητικά αεροπλάνα και ελικόπτερα. Μάλιστα η Ελλάδα δέσμευσε όλο σχεδόν το Αιγαίο φτάνοντας ανοιχτά της Εφέσου και προκαλώντας αντιδράσεις στον τουρκικό Τύπο.
Πόσο αμυντική ήταν η άσκηση; Σύμφωνα με ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Αμύνης τα αεροσκάφη προσομοίωσαν τις εξής αποστολές: Καταστολή του συστήματος αεράμυνας του αντιπάλου, προσβολή αεροδρομίου, προσβολή ειδικών στόχων /αεροπορική απομόνωση (γέφυρες, υποδομές, μέσα και προσωπικό), προσβολή στόχων επιφανείας, προστασία αεροσκαφών υποστήριξης, αποστολές έρευνας και διάσωσης μάχης.
Τα ελληνικά ΜΜΕ έγραψαν όλο περηφάνια πως «η Αθήνα με αυτό τον τρόπο ασκεί στρατιωτική διπλωματία υψηλού επιπέδου καθώς πέρα από το γεγονός πως συγκεντρώνει συμμαχικές χώρες στην περιοχή, για χάριν της άσκησης δεσμεύονται και διάφορες περιοχές σε όλο το εύρος του FIR Αθηνών. Η άσκηση ολοκληρώνεται στις 23 Μαρτίου και μέχρι τότε σε όλο το εύρος του Αιγαίου, και όχι μόνο, θα πετούν δεκάδες μαχητικά, κάτι που σίγουρα θα αποτρέψει έως ένα βαθμό την έντονη παρουσία της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας, σύμφωνα τουλάχιστον με υψηλόβαθμο στέλεχος της Πολεμικής Αεροπορίας, που μίλησε στο newsbeast.gr».
Όπως αναφέρει το ίδιο το Γενικό Επιτελείο «δεδομένου του υψηλού επιπέδου του προσωπικού της Πολεμικής Αεροπορίας και της ικανότητάς μας να διεξάγουμε ασκήσεις που συμπεριλαμβάνουν πληθώρα οπλικών συστημάτων στο πλαίσιο μιας από τις μεγαλύτερες περιοχές ασκήσεων στην Ευρώπη, η άσκηση “Ηνίοχος” φιλοδοξεί να γίνει η πιο ανταγωνιστική άσκηση στην Ευρώπη και στον μεσογειακό χώρο, και παρέχει στους συμμετέχοντες ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, καθώς επίσης και μια ξεχωριστή εμπειρία συμμετοχής» (sic).
Μάλιστα, λίγο πριν από τον «Ηνίοχο», διεξήχθη άλλη μεγάλη πολυεθνική άσκηση, στο Ιόνιο αυτή τη φορά με την επωνυμία «Αριάδνη 18» Πρόκειται για άσκηση, η οποία διοργανώνεται από το Πολεμικό Ναυτικό, σε ετήσια βάση, με τη συμμετοχή μονάδων από κράτη που είναι μέλη του ΝΑΤΟ αλλά και από κράτη που δεν ανήκουν στη Συμμαχία.
Και δεν είναι μόνον οι ασκήσεις με συμμαχικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Στην Κύπρο μαζί με το ένα από τα δύο ερευνητικά σκάφη της ExxonMobil, το «Ocean Investigator», κατέπλευσε στο λιμάνι της Λεμεσού το αμερικανικό πολεμικό σούπερ πλοίο «Iwo Jima». Αυτό το πολεμικό πλοίο, είναι το μεγαλύτερο του είδους του στον κόσμο με δύναμη 2.500 πεζοναυτών και πληρώματος και ανήκει στον 6ο Στόλο των ΗΠΑ. Στις δυνατότητες του αεροπλανοφόρου περιλαμβάνονται αντιπλοϊκά και αντιπυραυλικά συστήματα, ελικόπτερα Cobra, μεταγωγικά και άλλα αεροσκάφη. Το «Iwo Jima» δεν ήταν το μόνο πλοίο του 6ου στόλου που κατέπλευσε στην Κύπρο. Οι διεθνείς στρατιωτικοί και διπλωματικοί παρατηρητές συσχέτισαν ευθέως την παρουσία μονάδων του 6ου στόλου στη θαλάσσια περιοχή με την ένταση που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας της έναρξης των ερευνών για φυσικό αέριο και της τουρκικής προσπάθειας να τις σταματήσει αφού δεν αναγνωρίζει την κυπριακή ΑΟΖ. Οι ίδιοι αναλυτές τόνιζαν ότι η παρουσία των σκαφών του 6ου στόλου στοχεύει να λειτουργήσει ως «ασπίδα» στο γεωτρύπανο της ExxonMobil.
Υπερεκτίμηση;
Η ελληνική και η ελληνοκυπριακή πλευρά έχουν θεωρήσει –και εν πολλοίς έχουν δίκιο– ότι έχουν πάρει το πάνω χέρι στο διπλωματικό ανταγωνισμό με την Τουρκία. Μετά την ανατροπή των συμμαχιών στην περιοχή, η ελληνική πλευρά προσδέθηκε πολύ πιο γερά, απ’ ό,τι στο παρελθόν, με τον αμερικανικό παράγοντα και τους συμμάχους του (σιωνιστικό κράτος, αιγυπτιακή δικτατορία) και με το ΝΑΤΟ, θεωρώντας ότι έτσι απομονώνει την Τουρκία. Πράγματι οι συμμαχίες με τον ισχυρότερο ιμπεριαλισμό του πλανήτη και οι συμφωνίες με τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες έχουν στριμώξει τη σημερινή Τουρκία. Μάλιστα η ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά σκέφθηκαν ότι είναι η ώρα να διεκδικήσουν περισσότερα: Μια ΑΟΖ που θα αφήνει μόνον ένα ποσοστό της τάξης του 5% στην Τουρκία όσον αφορά το Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο, εξορύξεις υδρογονανθράκων και αγωγούς μεταφοράς που θα αφήνουν επίσης απέξω την Τουρκία κ.λπ. Στην Κύπρο, π.χ. η ελληνική πλευρά, υπό τη διπλωματική ηγεσία Κοτζιά, αισθάνθηκε τόσο δυνατή ώστε άρχισε να ζητά ανατροπή των αποτελεσμάτων της στρατιωτικής ήττας του 1974, αλλά και των παλιότερων συνθηκών, δηλ. να ζητά να καταργηθεί το καθεστώς των εγγυήσεων. Πιο πρόσφατα άρχισαν να εμφανίζονται άρθρα στην Ελλάδα που ζητούν να πάψει να αποδέχεται η ελληνική και η ελληνοκυπριακή πλευρά τη στρατηγική της διζωνικής ομοσπονδίας.
Και όλα αυτά με την επίκληση διεθνών συνθηκών τις οποίες, όμως, η ελληνική πλευρά παραβιάζει συστηματικά. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν ήταν ανάποδα τα πληθυσμιακά δεδομένα, αν η Ελλάδα είχε 80 εκατομμύρια πληθυσμό και η Τουρκία 10 εκατομμύρια, και πάλι με την ακτογραμμή που έχει η Τουρκία είναι αδύνατον, ειρηνικά, να επιβληθεί το καθεστώς των ΑΟΖ που θέλει να κατοχυρώσει η Ελλάδα. Πόσο μάλλον αν λάβουμε υπόψη τα πληθυσμιακά δεδομένα.
Αντίδραση
Αλλά όταν στριμώξεις τον αντίπαλο στα σκοινιά, αυτός θα ψάξει άλλες λύσεις. Η συμμαχία με τη Ρωσία, ή για την ακρίβεια η λυκοσυμμαχία με τη Ρωσία, έδωσε τη δυνατότητα στην Τουρκία του Ερντογάν να σημειώσει σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες στη Συρία. Ταυτόχρονα της έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσει εκείνα τα πυραυλικά αντιαεροπορικά συστήματα (ρωσικά S-400) που της στερούσαν οι δυτικοί της «σύμμαχοι». Η ρήξη με τη Δύση οδήγησε επίσης την Τουρκία στην προσπάθεια οικοδόμησης εθνικής βιομηχανίας όπλων σε συνεργασία με κάποιες ευρωπαϊκές δυνάμεις (Ιταλία) και το Πακιστάν, πράγμα που, σύμφωνα με αναλυτές, θα της δώσει αυτονομία κατά 90% τα επόμενα χρόνια. Παρότι φαντάζει παράδοξο, μέχρι πριν από τέσσερα χρόνια η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονταν πολύ πιο ψηλά από την Τουρκία όσον αφορά τη στρατιωτικοποίηση: Σύμφωνα με το International Center of Conversion, που εδρεύει στη Βόνη, το 2014 η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο ήταν στην πρώτη δεκάδα του καταλόγου των χωρών με τη μεγαλύτερη στρατιωτικοποίηση (GMI) μαζί με το Ισραήλ, τη Ν. Κορέα, τη Ρωσία κ.ά. Ωστόσο αυτό προφανώς μπορεί να αλλάξει πλέον με την ξέφρενη πορεία στρατιωτικοποίησης που όπως φαίνεται ακολουθεί ο Ερντογάν.
Όμως το πρόβλημα απέναντι στο οποίο μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη η ελληνική πλευρά δεν είναι τόσο η στρατιωτική ενδυνάμωση της Τουρκίας, καθότι η τελευταία έχει πολλά μέτωπα. Δυστυχώς το Αφρίν εκτός από τραγικό είναι και διδακτικό. Oι συμμαχίες με τους ιμπεριαλιστές πολύ σπάνια έχουν αίσιο τέλος, και πολύ πιο σπάνια απελευθερωτικό τέλος.
Αν η ελληνική πλευρά δεν μπορεί να το δει αυτό στην περίπτωση των Κούρδων, θα ήταν πολύ χρήσιμο να ανατρέξει περίπου 100 χρόνια πριν, όταν και πάλι ο ελληνικός καπιταλισμός αισθάνθηκε δυνατός και σε συμμαχία με όλους τους μεγάλους ιμπεριαλισμούς της εποχής εισέβαλε στην Τουρκία. Όταν οι ιμπεριαλισμοί αυτοί πείστηκαν ότι δεν κινδυνεύει πλέον το στάτους κβο από το καθεστώς των νεότουρκων, άλλαξαν στάση, αλλά αυτό, εκτός από τους Τούρκους, το πλήρωσαν τελικά και οι ελληνικοί πληθυσμοί. Ποτάμια αίματος και μαζικοί εκτοπισμοί εκατέρωθεν ήταν ο τραγικός απολογισμός. Έτσι και σήμερα: η Τουρκία του Ερντογάν μπορεί να βρίσκεται σε ρήξη με τις ΗΠΑ, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει. Είτε γιατί θα ανατραπεί πια ο Ερντογάν είτε γιατί θα έχει πείσει τις ΗΠΑ ότι αποτελεί αξιόπιστο μαντρόσκυλο του ιμπεριαλισμού στην περιοχή.
Η συμμαχία με τον ιμπεριαλισμό μπορεί να προσπορίσει –και προσπορίζει– οφέλη για την ελληνική άρχουσα τάξη. Η Ελλάδα διεκδικεί σημαντική θέση στην ενεργειακή σκακιέρα και υποστηρίζει έργα αγωγών δισεκατομμυρίων ευρώ. Ανάμεσά τους ο EastMed (Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα-Ιταλία), ο IGB (ελληνοβουλγαρικός) και ο Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός. Αν συνυπολογιστούν κι άλλα έργα, όπως ο TAP, ο πλωτός σταθμός αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και ο τερματικός σταθμός (LNG) του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, είναι επενδύσεις που ξεπερνούν τα 9 -10 δισ. ευρώ. Ωστόσο από αυτά ο ελληνικός λαός δεν έχει να κερδίσει απολύτως τίποτε. Οι μισθοί πείνας, οι μεσαιωνικές εργασιακές σχέσεις και ο κίνδυνος απώλειας της πρώτης κατοικίας δεν πρόκειται να ελαφρύνουν από όλα αυτά τα σχέδια, ακόμη κι αν υλοποιηθούν πλήρως. Ίσα ίσα οι εργαζόμενοι και τα άλλα φτωχά στρώματα θα χρειαστεί, εκτός από το ύστατο οικονομικά υστέρημα, να συνεισφέρουν και σε αίμα για αυτές τις εξορμήσεις των Ελλήνων καπιταλιστών και του κράτους τους.