Μακεδονικό: Διαπραγμάτευση στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ με όπλο τον εθνικισμό

Σε αυτή τη στρατηγική επιλογή των ΗΠΑ και των συμμάχων της έχει προσαρμόσει την πολιτική της η ελληνική άρχουσα τάξη και τα κόμματα εξουσίας. Ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς πραγματοποιεί γύρους εξορμήσεων στα Βαλκάνια, εκπροσωπώντας ακριβώς αυτή την πολιτική, αλλά ζητώντας βέβαια τα ανταλλάγματα που απαιτεί ο ελληνικός καπιταλισμός με βάση τον συσχετισμό δυνάμεων.
Μπούλινγκ
Πιο συγκεκριμένα, σε σχέση με τη Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΔτΜ), συνεχίζεται το ελληνικό μπούλινγκ με αναβαθμισμένους πλέον όρους, εφόσον ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έχουν σταθερά δηλώσει ότι για να μπει αυτή η μικρή χώρα στη Συμμαχία πρέπει να συμφωνήσει με την Ελλάδα για το όνομα. Στις 16/4 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος τόνισε πως στη διαπραγμάτευση η ελληνική κυβέρνηση εστίασε σε δύο κυρίως ζητήματα: «Πρώτον τη σύνθετη ονομασία και δεύτερον την ισχύ της ονομασίας έναντι όλων, πράγμα που προϋποθέτει τη σχετική συνταγματική αναθεώρηση στη γείτονα». «Η συμφωνία για να είναι δίκαιη και βιώσιμη πρέπει να καλύπτει αυτές τις δύο προϋποθέσεις», είπε. Προσέθεσε δε πως «η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση της γέφυρας και αναμένει από την ΠΓΔΜ να καλύψει και εκείνη το απαιτούμενο έδαφος»».
Ποια μέση; Η ελληνική πλευρά ζητά από την πλευρά της ΔτΜ να διανύσει όλη τη γέφυρα και να έρθει στις ελληνικές θέσεις, αλλιώς δεν έχει… ΝΑΤΟ. Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα ζητά η νέα ονομασία να ισχύει και στο εξωτερικό και στο εσωτερικό και σε όλες τις χώρες, άκλιτα, αμετάφραστα κλπ. Είναι βέβαια παρανοϊκό μια χώρα που έχει καμιά δεκαριά ονόματα (Σι-λα στα κινέζικα, Γιουνανιστάν στα αραβικά και στις τουρκογενείς γλώσσες, Γκρέτσια σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες, Γκρις στα αγγλικά, Γκρίχενλαντ στα γερμανικά, Γκρέτσιγια στα ρωσικά, Ελλάδα στα ελληνικά) να έχει την απαίτηση μια άλλη χώρα να έχει ένα όνομα σε όλες τις γλώσσες για όλες τις χρήσεις και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό άκλιτα και αμετάφραστα.
Βέβαια, αυτές οι διεκδικήσεις όσο λογικές κι αν ακούγονται εντός Ελλάδας, δεν φαίνονται λογικές στον ΟΗΕ, ο οποίος δια του εκπροσώπου του Μ. Νίμιτς δεν υποστηρίζει το erga omnes (ένα όνομα για όλες τις χρήσεις), καθώς και το άκλιτο και το αμετάφραστο (πώς θα το επιβάλλει σε τρίτες χώρες;). Ο ίδιος ο Νίμιτς αναφέρει πως από τη στιγμή που 137 χώρες έχουν αναγνωρίσει τη χώρα με τη συνταγματική της ονομασία, δεν βλέπει λόγο να μην επιτρέπεται η χρήση του μόνο για το εσωτερικό. Θυμίζει επίσης πως η γλώσσα της γειτονικής χώρας έχει αναγνωρισθεί από τα Ηνωμένα Έθνη από το 1977 και η συντομογραφία FYROM από το 1992 και συνεπώς δεν μπορεί να γίνει κάποια αλλαγή σε μια νύχτα.
 Ο Ζάεφ
Από την πλευρά της η κυβέρνηση της ΔτΜ έχει φάει τον εκβιασμό ΝΑΤΟ και Ελλάδας. Γι’ αυτό έχει αποδεχθεί το να αλλάξει το συνταγματικό όνομα της χώρας όσον αφορά τη διεθνή χρήση, τις διεθνείς συμβάσεις και φυσικά την είσοδο στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, δεχόμενη τον γεωγραφικό επιθετικό προσδιορισμό (με πιο πιθανό το Γκόρνα Μακεντόνια που… μεταφράζεται σε Άνω Μακεδονία). Στα μέσα Απρίλη ο πρωθυπουργός Ζ. Ζάεφ δήλωσε: «Αυτό που λένε ορισμένοι [εντός της ΔτΜ] ότι μπορούμε να μπούμε στο ΝΑΤΟ ως FYROM, ανεξάρτητα από την επίλυση του θέματος της ονομασίας, νομίζω ότι δεν είναι δυνατόν. Γιατί; Όταν ήρθε εδώ (σ.σ.: στα Σκόπια) ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, είπε ότι αυτό δεν γίνεται. Και αυτό ήταν μία έντιμη στάση. Για να γνωρίζουμε, και εγώ και οι πολίτες της Μακεδονίας, ότι αν δεν βρούμε λύση στο πρόβλημα που έχει η Ελλάδα με το συνταγματικό μας όνομα, πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ δεν θα λάβουμε».
Έτσι η κυβέρνηση της ΔτΜ προσπαθεί να περισώσει το Σύνταγμα, το δικαίωμα να υπάρχει διπλή ονομασία (για διεθνή χρήση αυτή που θα συμφωνηθεί με την Ελλάδα και για εσωτερική χρήση η συνταγματική ονομασία), αλλά και το απολύτως στοιχειώδες δηλ. την ύπαρξη μακεδονικής ταυτότητας και γλώσσας.
Η ελληνική πλευρά εν χορώ επιμένει στην αλλαγή των «αλυτρωτικών άρθρων» του Συντάγματος της ΔτΜ. Όμως ακόμη κι αν ήταν αλυτρωτικά, τα άρθρα αυτά έχουν ήδη αλλάξει σε προηγούμενες αναθεωρήσεις που είχαν γίνει στην ΔτΜ. Έχουν απαλειφθεί μέρη αυτών των άρθρων, ενώ έχουν προστεθεί άλλα που λένε ρητά ότι δεν υπάρχει καμία διεκδίκηση περιοχών σε γειτονικές χώρες, καθώς επίσης πως δεν υπάρχει πρόθεση για παρέμβαση στα εσωτερικά αυτών των χωρών και της κληρονομιάς τους. Οι υπόλοιπες βαλκανικές χώρες δεν έχουν τόσο προσεκτικές διατυπώσεις στα άρθρα τους. Με τη λογική της ελληνικής πλευράς θα έπρεπε πολύ περισσότερο να απαιτείται από αυτές τις χώρες να αλλάξουν τα Συντάγματά τους –και φυσικά θα έπρεπε κατ’ αναλογία να αλλάξει και το ίδιο το ελληνικό Σύνταγμα.
Φαίνεται τελικά ότι ως «αλυτρωτικά» η ελληνική πλευρά θεωρεί όλα τα άρθρα που μιλούν για μακεδονική εθνότητα, γλώσσα, παράδοση κλπ. Ουσιαστικά θεωρεί αλυτρωτισμό την ίδια την ύπαρξη της ΔτΜ.
ΝΑΤΟ και εθνικισμός
Βέβαια η σημασία της εισόδου της ΔτΜ στο ΝΑΤΟ (και στη συνέχεια της Σερβίας και του Κοσόβου) είναι υψηλή για την Ουάσινγκτον ενόψει της εντεινόμενης αντιπαράθεσης με τη Ρωσία. Οι ΗΠΑ θέλουν να αποσπάσουν σύντομα από τη ρωσική επιρροή το Βελιγράδι, τον τελευταίο πιθανό σύμμαχο της Μόσχας στα Βαλκάνια, πριν κορυφωθεί η αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Γι’ αυτό ακόμη κι αν δεν υπάρξει συμφωνία με την Ελλάδα, πολλοί θεωρούν ως πιθανό το ενδεχόμενο στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τον Ιούλη στις Βρυξέλλες, να λάβει η ΔτΜ καθεστώς συνδεδεμένου μέλους στο ΝΑΤΟ, κατά το πρότυπο της Σουηδίας. Η πρόθεση του Ζάεφ όμως είναι η κανονική ένταξη, πράγμα που ξέρει η ελληνική πλευρά, γι’ αυτό πιέζει αφόρητα. Κατά τα φαινόμενα η πίεση αυτή θα συνεχιστεί στην επόμενη συνάντηση του Ν. Κοτζιά με τον Μακεδόνα ομόλογό του Ν. Ντιμιτρόφ, που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη στις 3-4 Μαΐου και εν συνεχεία στις 11-12 Μαΐου στο Σούνιο.
Ο Ζάεφ λέει πως, ό,τι και να συμφωνήσουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το κοινοβούλιο. Ωστόσο ξέρει καλά ότι ο εκβιασμός θα περάσει κι εκεί: Μη έγκριση θα σημάνει μη είσοδο στο ΝΑΤΟ κι αυτό δεν το αντέχει η αντιπολίτευση της ΔτΜ.
Βέβαια, η πλευρά της ΔτΜ είναι πολύ δικαιολογημένα επιφυλακτική σε σχέση με το τι εννοεί ο Κοτζιάς. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ, την ίδια ώρα που υποτίθεται ότι διαπραγματεύεται με καλές διαθέσεις με την ΔτΜ,  παραβρίσκεται στην παρουσίαση και εκθειάζει το βιβλίο του «μακεδονομάχου» Νικόλαου Μέρτζου, στελέχους της διαβόητης Συμβουλευτικής Επιτροπής της ελληνικής χούντας, ενός σώματος που κατήγγειλε ακόμη και ο Κων. Καραμανλής.
Δυστυχώς όμως δεν είναι μόνον η κυβέρνηση και ο Κοτζιάς. Διότι, ενώ από τη δεξιά αντιπολίτευση είναι αναμενόμενη η εθνικιστική κριτική, ένα μεγάλο μέρος της Αριστεράς (έχοντας ενσωματώσει στο DNA της τη σταλινική παράδοση του εθνικισμού) έχει απεμπολήσει τις στοιχειώδεις αρχές τις οποίες τηρούσε ακόμη και μέχρι τον Εμφύλιο απέναντι στη μακεδονική μειονότητα. Έτσι, ακόμη και ο «Ριζοσπάστης», που έχει μια σχετικά καλή ανάλυση για την αντιπαράθεση των μεγάλων ιμπεριαλισμών στην περιοχή, όταν φτάνει στην αντιπαράθεση με τη ΔτΜ, χρησιμοποιεί τους απαξιωτικούς όρους «Σκοπιανοί», «Σκοπιανό», αλλά και το τραγελαφικό «ονοματολογικό των Σκοπίων».
Είναι προφανές ότι η Αριστερά δεν πρέπει να επιθυμεί την ένταξη καμίας χώρας στην ιμπεριαλιστική δολοφονική λυκοσυμμαχία του ΝΑΤΟ. Είναι προφανές ότι η Αριστερά πρέπει να διεκδικεί τη διάλυση του ΝΑΤΟ, και πρώτο βήμα σε αυτό θα ήταν η αποχώρηση από τον οργανισμό, αν βρισκόταν στην κυβέρνηση αριστερό κόμμα. Ωστόσο το να συμμετέχει στον εκβιασμό σε βάρος μιας άλλης χώρας, επειδή η τελευταία θέλει να μπει στο ΝΑΤΟ, είναι υποκρισία, αφού εμείς, η ελληνική Αριστερά, δεν έχουμε καταφέρει να βγάλουμε την Ελλάδα από το ΝΑΤΟ. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της ΔτΜ πιστεύει λανθασμένα ότι το ΝΑΤΟ θα της παράσχει ασφάλεια και ειρήνη. Η φιλία, η αλληλεγγύη και κυρίως η αναγνώριση του δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού είναι το πρώτο βήμα για να πάψουν οι μικροί λαοί να θεωρούν προστάτες οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ.
Οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί στην περιοχή είναι σίγουρα επικίνδυνοι. Ωστόσο ο δρόμος του εθνικισμού έχει αποδειχθεί εξίσου επικίνδυνος. Και έχει αποδειχθεί και εντελώς ανεπαρκής στο να σταματήσει αυτούς τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς. Αυτή η εμπειρία είναι πολύ επίμονη ιδιαίτερα στα Βαλκάνια…