Η εξέγερση στο Στόουνγολ

Μέσα από αυτή τη διαδικασία των εξεγέρσεων και της έντονης πολιτικοποίησης αναδείχτηκαν πολλά σημαντικά κινήματα, τα οποία κέρδισαν βασικές κατακτήσεις και άφησαν σημαντική παρακαταθήκη για τους αγώνες που ακολούθησαν. Για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα πυροδότης αυτού του κινήματος ήταν η εξέγερση του Στόουνγολ, που ξεκίνησε το πρωί της 28ης Ιουλίου του 1969 και διήρκησε έξι μέρες.
Το νομικό πλαίσιο στις ΗΠΑ
 Το νομικό πλαίσιο που υπήρχε για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα στις ΗΠΑ, την εποχή εκείνη, ήταν αυταρχικό και ακραία συντηρητικό. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Άιζενχαουερ είχε εφαρμόσει εκτελεστικό διάταγμα, που καθιέρωνε ως λόγο απόλυσης από κυβερνητικές θέσεις τη «σεξουαλική διαστροφή». Πολλοί εργοδότες είχαν στην κατοχή τους προσωπικά δεδομένα εργαζομένων, με τα οποία η έκθεση ενός ατόμου ομοφυλόφιλου ή μόνο με την υποψία ομοφυλοφιλίας μπορούσε να τον οδηγήσει στην ανεργία.
Το νομικό πλαίσιο έφτανε μέχρι και στην ιδιωτική ζωή των ομόφυλων ζευγαριών, καθώς το συναινετικό ομόφυλο σεξ ενηλίκων έστω και ιδιωτικά τιμωρούνταν με ποινή ισόβιας κάθειρξης σε ψυχιατρική κλινική και σε επτά πολιτείες της Αμερικής με ευνουχισμό. Η κατάσταση έφτανε σε παράλογους νόμους, όπως ότι η «χρονοτριβή σε δημόσια τουαλέτα» θεωρούνταν έγκλημα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετώπιζαν οι ΛΟΑΤ αλλοδαποί οι οποίοι αποκλείονταν από τη νόμιμη μετανάστευση στις ΗΠΑ, με το επιχείρημα ότι έπασχαν από «ψυχοπαθολογική διαταραχή προσωπικότητας».
Το αποκορύφωμα όλης αυτής της κατάστασης ήταν η πρακτική του Πολιτειακού Νοσοκομείου Ατασκάντερ. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούσαν στους ομοφυλόφιλούς στηρίζονταν στο ηλεκτροσόκ και σε πολλά άλλα μέτρα, που θύμιζαν τη σκοτεινή περίοδο του ναζισμού, γι’ αυτό άλλωστε έμεινε γνωστό ως «το Νταχάου των ανώμαλων». Γίνεται αντιληπτό λοιπόν ότι οι ΛΟΑΤ προσπαθούσαν να επιβιώσουν μέσα σε ένα ασφυχτικό πλαίσιο και σε μια κοινωνία γεμάτη μίσος, απανθρωπιά και άγνοια. 
Το κίνημα των ομοφυλόφιλων και η πρόβα τζενεράλε
Oι ομάδες αγώνα που συγκροτήθηκαν ήταν αρκετά ολιγάριθμες και τελείως ασύνδετες μεταξύ τους, σε σημείο διαμάχης πάνω στην πολιτική θεματολόγια. Η ηγετική ομάδα των ομοφυλόφιλων είχε υιοθετήσει την ιατρική γνωμάτευση της εποχής, που θεωρούσε την ομοφυλοφιλία ως αποκλίνουσα συμπεριφορά, και απέτρεπε τους ΛΟΑΤ αγωνιστές να υποστηρίζουν δημόσια τους αγώνες. Το πάγωμα που επικρατούσε στη ΛΟΑΤ κοινότητα ξεκίνησε να σπάει με δύο σημαντικά γεγονότα για τον αγώνα της σεξουαλικής απελευθέρωσης.
Σημαντικότερο γεγονός ήταν το 1967 η ίδρυση της πρώτης ομοφυλοφιλικής οργάνωσης από φοιτητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, την Ένωση Ομοφυλόφιλων Φοιτητών (Student Homophile League), που διακήρυσσε την ισοτιμία όλων των σεξουαλικών επιλογών. Πολλοί ομοφυλόφιλοι και λεσβίες αναμείχτηκαν στο κίνημα, από το οποίο γεννήθηκε μια γενιά ριζοσπαστών. 
Επηρεασμένη από τους αγώνες των μαύρων στην Αμερική (Μαύρη Δύναμη), η νέα γενιά ριζοσπαστών αγωνιστών υιοθέτησε το σύνθημα Γκέι Δύναμη. Όλα αυτά τα ριζοσπαστικά κινήματα οργάνωναν εξωστρεφείς δράσεις και συχνά αντιμετώπιζαν τη βία της αστυνομίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το 1969 στο Τίντεροϊ του Σαν Φραντζίσκο, όταν ένας αστυνομικός επιτέθηκε σε μια παρενδυτική που σύχναζε σε μια καφετέρια για ντράγκκουιρ και γκέι νεαρούς. Η απάντηση του κινήματος ήταν άμεση και ακολούθησε ένας «γενικός χαμός».
Το περιστατικό αυτό έμεινε γνωστό ως «η εξέγερση της καφετέριας» και είχε ως αποτέλεσμα το ότι ανάγκασε τους αστυνομικούς να σταματήσουν την επίθεση σε ΛΟΑΤ άτομα, τη δημιουργία της Βανγκάρντ (η πρώτη οργάνωση δρόμου για τρανς και γκέι άτομα) και ουσιαστικά αποτέλεσε την πρόβα τζεναράλε για όσα επρόκειτο να ακολουθήσουν στο Στόουνγολ.
 Η εξέγερση
Το Στόουνγολ ήταν ένα από τα πιο γνωστά μπαρ στα οποία σύχναζαν οι ομοφυλόφιλοι. Αποτελούσε νησίδα ελεύθερης έκφρασης και διασκέδασης, μακριά από τον φόβο που επικρατούσε στην κοινωνία της Αμερικής. Παρ’ όλα αυτά το ίδιο το μαγαζί λειτουργούσε σε πολύ άσχημες υλικές συνθήκες. Επιπλέον, όπως σε όλα τα μπαρ όπου σύχναζαν ομοφυλόφιλοι και λεσβίες, έτσι και στο Στόουνγολ δεν έλειπαν οι συχνές αστυνομικές επιδρομές και συλλήψεις για ανάρμοστη συμπεριφορά.
Το βράδυ της 28ης Ιουλίου, οι αστυνομικές αρχές αποφάσισαν να κάνουν έφοδο στο μαγαζί, με τη δικαιολογία ότι δεν είχε άδεια. Οι στερεότυπες αντιλήψεις για τους δήθεν αδύναμους γκέι άνδρες τους οδήγησε να θεωρήσουν ότι δεν θα υπάρξει απάντηση από τη μεριά των ομοφυλόφιλων, αφού θεωρούνταν ανίκανοι να αντισταθούν. Τα γεγονότα όμως τους διέψευσαν. Πλήθος κόσμου άρχισε να μαζεύεται έξω από το μπαρ για να αντισταθεί στην επίθεση. Ύστερα από πολύωρη συμπλοκή, ακολούθησε ένα παιχνίδι γάτας-ποντικιού, που είχε από τη μια μεριά διμοιρίες με ΜΑΤ και από την άλλη 2.000 εξεγερμένους νέους.
Την επόμενη μέρα, οργανώσεις της Αριστεράς μαζί με ομοφυλόφιλους, λεσβίες και τρανς επισκέφτηκαν το μέρος και αντίκρισαν τα συντρίμμια της μάχης. Το γεγονός εξαπλώθηκε γρήγορα παρά την πολεμική στάση του Τύπου. Τα επεισόδια συνεχίστηκαν για έξι βράδια μέχρι τις 2 Ιουλίου. Οι αστυνομικοί γυρνούσαν ταπεινωμένοι σπίτια τους, αφού δεν κατάφεραν να καταστείλουν την οδό Κρίστοφερ, όπου βρισκόταν το Στόουνγολ, και να νικήσουν τις «αδερφές».
Παρακαταθήκη 
Το σημαντικότερο απ’ όλα ήταν η παρακαταθήκη που άφησε το Στόουνγολ. Μέσα σε ένα εξάμηνο δημιουργήθηκαν στις ΗΠΑ οι δύο δυναμικές οργανώσεις, το Μέτωπο Απελευθέρωσης των Γκέι (Gay Liberation Front), η πρώτη οργάνωση που χρησιμοποίησε τη λέξη γκέι στην ονομασία της, παραπέμποντας στο Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης του Νότιου Βιετνάμ, που πολεμούσε τους Αμερικάνους, και η δεύτερη οργάνωση ήταν η Συμμαχία Γκέι Αγωνιστών (Gays Activists Alliance, GAA), οργάνωση που είχε αναφορά αποκλειστικά στο ΛΟΑΤ κίνημα. Επιπλέον κυκλοφόρησαν τρία περιοδικά που αφορούσαν τη ΛΟΑΤ κοινότητα, με το καθένα να κυκλοφορεί σε 25.000 φύλλα. Επίσης ένα χρόνο μετά οργανώθηκαν μαζικές πορείες μνήμης στη Νέα Υόρκη, στο Σαν Φρανσίσκο και στο Σικάγο. Εκτός όμως απ’ όλα αυτά το ΛΟΑΤ κίνημα πέτυχε πολύ βασικές νίκες, όπως ότι το Διοικητικό  Συμβούλιο της Αμερικάνικης Ψυχιατρικής Ένωσης αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία από τον κατάλογο ψυχικών ασθενειών. 
Η εξέγερση του Στόουνγολ μετατράπηκε σε ένα δυναμικό μαζικό και ριζοσπαστικό κίνημα, που κατάφερε να κάνει «ορατούς» τους ΛΟΑΤ, αλλά και να διεκδικήσει μέσα από συνεχόμενους αγώνες τα δικαιώματά τους. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι άλλαξε ριζικά την κουλτούρα της Αμερικάνικης κοινωνίας, η οποία ήταν μέχρι τότε φοβική απέναντι στα ΛΟΑΤ άτομα, και ριζοσπαστικοποίησε μια νέα γενιά αγωνιστών που συνέβαλαν στον γενικότερο αγώνα εκείνης της εποχής που αμφισβητούσε ανοιχτά το αστικό σύστημα. 
Σήμερα, 49 χρόνια μετά από αυτά τα γεγονότα, η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα και βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση για να προστατέψει τα κεκτημένα της, αλλά και για να συνεχίσει να διεκδικεί την πλήρη ισότητα όλων των σεξουαλικών επιλογών. Το Στόνγουολ έγραψε ιστορία και ανήκει στους αγώνες που ξέσπασαν την ίδια περίοδο σε Δυτική Ευρώπη και Αμερική. Το ΛΟΑΤ κίνημα και γενικότερα οι καταπιεζόμενες ομάδες δεν γινόταν να μην επηρεαστούν από τη γενικότερη κινηματική διάθεση που υπήρχε διεθνώς. Η εξέγερση αυτή αποτελεί ορόσημο για το γκέι κίνημα και γι’ αυτό οργανώνονται κάθε χρόνο οι παρελάσεις υπερηφάνειας σε όλο τον κόσμο. Για χιλιάδες ανθρώπους αποτέλεσε έμπνευση, έβγαλε τους ομοφυλόφιλους, λεσβίες, τρανς «από τις ντουλάπες» τους και έδειξε ότι στον δρόμο υπάρχει χώρος για όλους και για όλες. Αυτό που έμοιαζε αδιανόητο, έγινε εφικτό. Αυτή είναι η παρακαταθήκη που μας άφησε το Στόονγουολ. Η κληρονομιά μιας ολόκληρης εποχής.