Η οργή για τη σφαγή στη Γάζα ξυπνά συνειδήσεις και γίνεται δράση
Η Μεγάλη Πορεία της Επιστροφής στην Παλαιστίνη επεδίωκε, μεταξύ άλλων, να υπενθυμίσει ξανά στον πλανήτη την καθημερινή τραγωδία στη Γάζα. Σε επίπεδο κυβερνήσεων, η αντίδραση υπήρξε απάνθρωπη –μια πρωτοφανής σφαγή άοπλων διαδηλωτών απαντήθηκε είτε με ρητορικά ψελλίσματα, είτε ακόμα χειρότερα με «ίσες αποστάσεις» ανάμεσα στην πολεμική μηχανή του Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους διαδηλωτές της Γάζας. Για άλλη μια φορά η «διεθνής κοινότητα» δεν θέλει ούτε να ακούσει, ούτε να δει, ούτε να μιλήσει για τα εγκλήματα του Ισραηλινού στρατού. Η τακτική της μη-βίας απαιτεί ο άλλος να έχει συνείδηση για να πετύχει, έλεγε παλιότερα ένας μαύρος αγωνιστής στις ΗΠΑ. Αποδείχθηκε περίτρανα ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν συνείδηση και θα πρέπει να εξαναγκαστούν από τα κινήματα. Σε αυτό το σκοτεινό τοπίο, και με το βαρύ τίμημα που πλήρωσε η Γάζα τις βδομάδες των διαδηλώσεων, το ευχάριστο είναι ότι πυκνώνουν στην κοινωνία οι άνθρωποι που έχουν συνείδηση. Οι βδομάδες κατά και μετά τη σφαγή της Πορείας της Επιστροφής αποτέλεσαν τη μεγαλύτερη ενεργοποίηση του κινήματος BDS (Μποϊκοτάζ-Απόσυρση Επενδύσεων-Κυρώσεις).
Μεγάλα ονόματα παίρνουν θέση
Η ακύρωση προγραμματισμένων συναυλιών στο Ισραήλ από μεγάλα αστέρια όπως ο Ζιλμπέρτο Ζιλ και η Σακίρα, είναι μια πρώτη εικόνα «διεύρυνσης» και «ψηλώματος» του BDS. Είναι η δημοφιλία των καλλιτεχνών, αλλά και το γεγονός ότι ήταν καταρχήν πρόθυμοι να παίξουν στο Ισραήλ (δεν ανήκαν στους καλλιτέχνες που έχουν προσχωρήσει «μόνιμα» στο καλλιτεχνικό μποϊκοτάζ). Αντίστοιχα και η άρνηση της Νάταλι Πόρτμαν να βραβευτεί σε τελετή του Ισραήλ: Η Πόρτμαν από θέση αρχής διαφωνεί με το BDS και ανήκει στον «φιλελεύθερο σιωνισμό» που εκφράζει τμήμα της αμερικανικής εβραϊκής κοινότητας. Η άρνησή της («δεν ήθελα να φανεί ότι στηρίζω τον Νετανιάχου», «η κακή συμπεριφορά απέναντι σε αυτούς που υποφέρουν από τις σημερινές αγριότητες, απλά δεν είναι σύμφωνη με τις εβραϊκές αξίες μου») είχε ειδικό βάρος. Σ’ αυτή την κατηγορία της «διεύρυνσης» και του «ψηλώματος» ανήκει αυτό που χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη επιτυχία του BDS μέχρι σήμερα, όχι σε πρακτικές συνέπειες, αλλά σε επίπεδο «μεγέθους» και αντίκτυπου στην κοινή γνώμη: Η άρνηση της εθνικής Αργεντινής να παίξει στο προγραμματισμένο φιλικό με την εθνική Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ. Το Σιν Φέιν βρήκε την αφορμή να ζητήσει να ακυρωθεί το αντίστοιχο φιλικό της Βόρειας Ιρλανδίας το Σεπτέμβρη.
Ενάντια στο «ροζ ξέπλυμα»
Αλλά εκτός από τη «διεύρυνση» και το «ψήλωμα», ιδιαίτερη αξία έχει και το πολιτικό «βάθεμα» του BDS. Κι εδώ έχει εξαιρετική σημασία η αντίδραση που προκαλείται στους κόλπους της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Έντεκα καλλιτέχνες και σκηνοθέτες απέσυραν τις ταινίες τους από το Διεθνές Φεστιβάλ ΛΟΑΤ Ταινιών του Τελ Αβίβ, ή ακύρωσαν την παρουσία τους καταγγέλλοντας ρητά το «ροζ ξέπλυμα». Άλλωστε φέτος υπήρξε και η ελπιδοφόρα φιλοπαλαιστινιακή αντιδιαδήλωση Ισραηλινών ΛΟΑΤΚΙ ακτιβιστών ενάντια στο Ισραηλινό Pride.
Στο μεταξύ, οι αρχικές αντιδράσεις ενάντια στην προοπτική να γίνει η επόμενη Γιουροβίζιον στην Ιερουσαλήμ οδήγησαν τη διοργάνωση σε μια αινιγματική ανακοίνωση, που καλεί τους φαν του θεσμού να μη βιαστούν να κλείσουν εισιτήρια και να περιμένουν «επίσης ανακοινώσεις για το πού και το πότε».
Μάχες στην Ευρώπη
Στη Γερμανία, τα μουσικά φεστιβάλ έχουν γίνει «πεδίο μάχης». Τέσσερις καλλιτέχνες αποσύρθηκαν από το Pop-Kultur στο Βερολίνο, καθώς αυτό στηρίζεται πλέον από την Πρεσβεία του Ισραήλ. Στο Ruhrtriennale, τα πράματα ξεκίνησαν ανάποδα: Το Φεστιβάλ ακύρωσε τη συμμετοχή των σκοτσέζων Young Fathers, επειδή αυτοί αρνήθηκαν να αποκηρύξουν τη στήριξή τους στο BDS (αυτοί είχαν ξεκινήσει το μποϊκοτάζ του Pop-Kultur πέρσι). Η συνέχεια ήταν ότι διάφοροι καλλιτέχνες, που θα συμμετείχαν στο φεστιβάλ, αποσύρθηκαν σε αλληλεγγύη με τους Young Fathers.
Αλλά στην πρώτη γραμμή της μάχης βρίσκεται η Γαλλία, καθώς η κυβέρνηση φιλοξενεί το «Έτος Γαλλίας-Ισραήλ» με δεκάδες πολιτιστικές εκδηλώσεις σε βάθος χρόνου και με χορηγούς μεταξύ άλλων το πρωθυπουργικό γραφείο του Νετανιάχου, το Ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών και το υπουργείο Στρατηγικών Ζητημάτων (που μεταξύ άλλων έχει επιφορτιστεί με την πάλη ενάντια στο BDS και γενικά τους επικριτές του Ισραήλ). Μετά από μια επιστολή με χιλιάδες υπογραφές, που καλούσε τον Μακρόν να το ακυρώσει, αλλά και με την εμβληματική άρνηση 80 καλλιτεχνών, προεξέχοντος του Ζαν Λυκ Γκονάρ, να συμμετέχουν, δεκάδες δράσεις και κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας έχουν γίνει σε μια σειρά γεγονότα και πόλεις. Με κορυφαία τη διαδήλωση ενάντια στην επίσκεψη Νετανιάχου στο Παρίσι.