Ρεπορτάζ και συμπεράσματα από το μεγάλο ξεσηκωμό στη Γαλλία
Η 5η Πράξη των Κίτρινων Γιλέκων είχε να αναμετρηθεί με πολλά. Το διάγγελμα Μακρόν που επιδίωξε να «καθησυχάσει» τον πληθυσμό. Την εκστρατεία «Φόβου» που είναι σε εξέλιξη εδώ και βδομάδες και κλιμακώθηκε μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Στρασβούργο. Το επικοινωνιακό μπαράζ από ΜΜΕ και κόμματα (Λεπέν, Δεξιά, Σοσιαλιστές) που ζητούν «επιστροφή στην τάξη».
Στο Παρίσι, ο Μακρόν πέτυχε μια επικοινωνιακή νίκη, καθώς τα ΜΜΕ έσπευσαν να μεταδώσουν τις εικόνες των άδειων δρόμων για να ανακοινώσουν το «ξεφούσκωμα» του κινήματος. Αρκετοί μπορεί να αποθαρρύνθηκαν ή να πείστηκαν ότι οι εξαγγελίες Μακρόν ήταν το «μάξιμουμ» που μπορεί να κερδηθεί (όχι το επιθυμητό, αλλά το μόνο εφικτό σε αυτή τη φάση). Αλλά αυτό που έκρινε την επικοινωνιακή μάχη του Παρισιού ήταν μια απαγόρευση διαδηλώσεων που επιβλήθηκε χωρίς να ανακοινωθεί: Δεκάδες κλειστοί σταθμοί μετρό σε όλη την πόλη, αποκλεισμένοι μια σειρά δρόμοι που οδηγούν στο Παρίσι, ακόμα περισσότερα αστυνομικά μπλόκα μέσα στην ίδια την πόλη για να διασφαλίζουν ότι καμιά συγκέντρωση δεν θα ενωθεί με καμία άλλη. Όποιος επιχείρησε να διαδηλώσει αντιμετώπισε σκληρά εμπόδια και σκληρή καταστολή: πολλές απόπειρες προσυγκεντρώσεων αντιμετώπισαν απρόκλητη ωμή βία κι αδυνατούσαν να συγκροτηθούν ή να ενωθούν με άλλες.
Καταστολή
Η «Τέταρτη Πράξη» στις 8 Δεκέμβρη είχε αντιμετωπίσει επίσης την ωμή δύναμη του κράτους, για πρώτη φορά σε τέτοια κλίμακα, αλλά είχε καταφέρει να επιβληθεί στους δρόμους, παρά την καταστολή. Αυτήν τη φορά οι δυνάμεις καταστολής δεν περίμεναν τις διαδηλώσεις για να δράσουν κατασταλτικά, αλλά κινητοποιήθηκαν αποτρεπτικά για να αποφύγουν να χάσουν πάλι τον έλεγχο. Όπως περιέγραψε ένας οδηγός λεωφορείου: «Η αστυνομία εμφανίστηκε ζητώντας εκδίκηση για την περασμένη βδομάδα, όταν τους κυνηγήσαμε και τους διώξαμε από τους δρόμους».
Στην υπόλοιπη Γαλλία ωστόσο, οι διαδηλώσεις της «Πέμπτης Πράξης» ήταν εφάμιλλες της «Τέταρτης», και σε μαζικότητα και σε μαχητικότητα. Επιπλέον, πέρα από την κεντρική μάχη στο Παρίσι, τα μπλόκα στους δρόμους συνεχίζονται καθημερινά. Σε αυτό το επίπεδο, της πιο «αθόρυβης» αλλά ουσιαστικής καθημερινής δράσης, υπάρχει μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη: Μετά τους οδικούς άξονες, τους συγκοινωνιακούς κόμβους και τα διόδια, τα Κίτρινα Γιλέκα επιχειρούν να μπλοκάρουν και διόδους ή εισόδους μεγάλων εταιριών, αποθηκών και εργοστασίων. Στόχος είναι «να επιβραδύνουμε την οικονομία». Ως συνειδητοποίηση του τι χρειάζεται να γίνει για να κλιμακωθεί ο αγώνας είναι σημαντική: μοιάζει με «υποκατάσταση» της απεργίας.
Ανάγκη απεργίας
Αλλά μόνο η κανονική απεργία μπορεί να λύσει το γόρδιο δεσμό. Εκεί τα νέα δεν είναι καλά. Η απεργιακή μέρα δράσης της CGT στις 14 Δεκέμβρη (μια μέρα πριν την Πέμπτη Πράξη των Γιλέκων) είχε πολύ χαμηλότερη ένταση και συμμετοχή από τις προσδοκίες. Φάνηκε ότι η συνομοσπονδία εργάστηκε απειροελάχιστα για την επιτυχία της και περισσότερο την κάλεσε «από υποχρέωση».
Παρόλα αυτά, το ότι υποχρεώθηκε δείχνει την πίεση. Στο γαλλικό Τύπο, πυκνώνουν τα ρεπορτάζ για την οργή που επικρατεί στις γραμμές των συνδικάτων απέναντι στην αδράνεια των πανεθνικών ηγεσιών. Κατά κλάδους και κατά τόπους, ο απεργιακός αναβρασμός συνεχίζεται. Ένα κείμενο δεκάδων συνδικαλιστών της CGT που δημοσιεύουμε (σελ. 12) είναι ενδεικτικό της κατεύθυνσης που χρειάζεται για να συνεχίσει και να ριζοσπαστικοποιηθεί το κίνημα. Γιατί η εναλλακτική θα είναι όντως τελικά να «ξεφουσκώσει». Ο ξεσηκωμός της νεολαίας (βλ. σελ. 13) είναι ίσως το πιο ελπιδοφόρο νέο στο να παραμείνει ενεργή η κινητοποίηση στους δρόμους και ζωντανό το αίσθημα ότι το κίνημα «προχωράει μπροστά».
Όπως και να εξελιχθούν πάντως βραχυπρόθεσμα τα πράγματα, το «ρήγμα» που άνοιξε και βάθυνε τις τελευταίες εβδομάδες θα μείνει ενεργό, όπως εξηγούν στις δίπλα στήλες ο Ολιβιέ Μπεζανσενό και ο Λεόν Κρεμιέ.