Διάλογος για τη μετεκλογική εικόνα σε Ισπανικό Κράτος και Ευρώπη

Τ ο τριπλό εκλογικό ραντεβού της 26ης Μάη,  βάζει μια τελεία στην έντονη προεκλογική περίοδο που ζήσαμε τους τελευταίους μήνες και εγκαθιδρύει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο εντός του οποίου θα ξεδιπλωθεί η πολιτική δυναμική των επόμενων χρόνων. Σχηματίζεται έτσι ο συσχετισμός δυνάμεων για την επόμενη περίοδο στα διαφορετικά κυβερνητικά επίπεδα. Παρ όλα αυτά παραμένουν ακόμα ανοιχτά ερωτήματα σχετικά με το σχηματισμό κυβερνήσεων και την πολιτική συμμαχιών. 
Ήδη το αποτέλεσμα των εκλογών της 26ης Μάη αναδεικνύει ένα πρώτο ζήτημα: την  αδιαμφισβήτητη ενδυνάμωση του κόμματος των Σοσιαλιστών (PSOE), εις βάρος μιας γενικευμένης ήττας του επονομαζόμενου «μπλοκ αλλαγής». Αυτή η αποκατάσταση της ηγεμονίας του PSOE σε αυτό το συνονθύλευμα του «λαού της αριστεράς» δείχνει τα δομικά και στρατηγικά όρια με τα οποία βρέθηκε αντιμέτωπη η ηγεσία του Podemos, από τα οποία επωφελήθηκε το PSOE. 
Από την άλλη γινόμαστε μάρτυρες μιας μερικής ανασυγκρότησης του καθεστώτος γύρω από μια παλιά δυναμική αριστεράς-δεξιάς (προς όφελος του PSOE) καθώς και της ανασυγκρότησης ενός νέο-δικομματισμού που παίρνει τα χαρακτηριστικά «μπλοκ» δυνάμεων. Αυτή η ανασυγκρότηση είναι μερική  λόγω της κρίσης σε αυτονομίες όπως η Καταλονία (οι εκλογές έδειξαν ότι η κρίση αυτή είναι παρούσα) καθώς και της δυσκολίας για τον σχηματισμό μιας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας από τη μεριά του PSOE. 
Ένα τρίτο στοιχείο απολογισμού για τις δυνάμεις αλλαγής, είναι η νίκη των διαφορετικών υποψηφιοτήτων όποια μορφή και αν αυτές πήραν στις εκλογές. Ο πολιτικός κύκλος κλείνει με μια στρατηγική κατάρρευση, με μια ακραία οργανωτική αδυναμία, την ήττα ενός ενωτικού μοντέλου χωρίς ρίζες και την εξάντληση των κοινωνικών δυνάμεων που στήριξαν αυτές τις δυνάμεις.  Με αυτή την έννοια η μεγάλη οπισθοχώρηση του Podemos στις αυτονομίες, συνοδεύεται από την απώλεια όλων των δήμων αλλαγής  καθώς και των ποικίλων και διαφορετικών δημοτικών εμπειριών. Μια ήττα χωρίς ελαφρυντικά για την οποία χρειάζεται αναστοχασμός και βαθιά αυτοκριτική η οποία δεν θα τα φορτώνει όλα σε εξωτερικούς παράγοντες και γκρίνιες και που θα αναγνωρίζει ότι κουβαλάμε χρόνια  προβλήματα.  
Σύντομος απολογισμός 
ευρωεκλογών, εκλογών 
στις αυτονομίες 
και δημοτικών εκλογών
Οι Ευρωεκλογές έλαβαν χώρα σε μια απόλυτη απουσία συζήτησης για την Ευρώπη. Για άλλη μια φορά η σημασία  των Ευρωεκλογών για τον πολιτικό αγώνα επισκιάστηκε από τις τοπικές μάχες. Σε αυτό το πλαίσιο, το PSOE, στο ρεύμα που δημιούργησε ο ευνοϊκός άνεμος των πανισπανικών εκλογών πέτυχε μια σημαντική νίκη και εμφανίζεται τώρα ως μια δύναμη που μπορεί να συμβάλει στην ανασυγκρότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με φιλελεύθερους όπως ο Μακρόν. Το αποτέλεσμα των Unidos Podemos,  σε αυτές τις εκλογές σηματοδοτεί μια μεγάλη οπισθοχώρηση, αν και παραδόξως, αναδεικνύει αυτή τη συμμαχία (μαζί με το Μπλόκο στην Πορτογαλία που είναι πρακτικά  η μόνη δύναμη , που εμφανέστατα έχει βελτιώσει τη θέση του σε όλη την Ευρώπη) ως ένα σημείο αναφοράς, σε ένα πλαίσιο γενικευμένης παρακμής της αριστεράς, σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. 
Οι εκλογές στις αυτονομίες, εμφανίζουν ένα αποτέλεσμα στο οποίο το PSOE,  ασφαλίζει τη θέση και τη δύναμή του  και στο οποίο οι δυνάμεις αλλαγής ( είτε μέσα από το σχήμα UNIDOS PODEMOS, είτε μέσα από άλλα σχήματα) πήραν πολύ χαμηλά ποσοστά. Η ενδημική αδυναμία των οργανώσεων της αριστεράς , η απουσία αξιοπιστίας στο λόγο τους ή οι ασταθείς διαδικασίες «ενότητας» είναι μερικοί μόνοι από τους λόγους αυτής της ήττας. Με αυτή την έννοια, η χρήσιμη ψήφος απέναντι στην  ακροδεξιά  λειτούργησε υπέρ του PSOE.
Σχετικά με τις δημοτικές εκλογές η ήττα της  αριστεράς  είναι ακόμα πιο οδυνηρή. Η απώλεια σημαντικών δήμων στις πρωτεύουσες των περιφερειών είναι ένα μόνο από τα πιο εμφανή παραδείγματα ή η κορυφή του παγόβουνου μιας βαθιάς οπισθοχώρησης, της αντιπροσώπευσης σε τοπικό επίπεδο. Η σταδιακή παρακμή και ο στρατηγικός αποπροσανατολισμός των δημοτικών εμπειριών και της Λαϊκής Ενότητας (unidad popular) οδήγησαν σε ένα αποτέλεσμα, όπου , με κάποιες εξαιρέσεις, μας τοποθετεί σε μια θέση χειρότερη από αυτή του 2015. Μέσα σε αυτές τις εξαιρέσεις δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε (και να μην χαρούμε) για τον θρίαμβο της υποψηφιότητας Adelante Cadiz με επικεφαλής τον σύντροφό μας José Maria Gonzalez “Kichi”. Πρόκειται για ένα εγχείρημα που κατόρθωσε να διευρύνει την εκλογική του βάση, μέσα σε ένα πολύ περίπλοκο πλαίσιο , χάρη στην επίμονη δουλειά χρόνων και κοινωνικής γείωσης στην πόλη. 
Προοπτικές για την περίοδο  που έρχεται
Μια ολόκληρη πολιτική περίοδος κλείνει αφήνοντας πίσω χαμένες ευκαιρίες και ανεξερεύνητες δυνατότητες. Επίσης όμως αφήνει πολύτιμα μαθήματα για το μέλλον. Παρ όλα αυτά εκκινούμε από μια ήττα την οποία δεν μας συμφέρει να υποτιμήσουμε. Η σταδιακή μείωση των προσδοκιών τόσο στη μορφή όσο και στο περιεχόμενο της αλλαγής έχουν οδηγήσει σε μια ενδυνάμωση της προοδευτικής μερίδας του καθεστώτος.  Τα κάθετα μοντέλα των υπερ-ηγετών οδήγησαν στο άδειασμα των οργανωτικών δομών και των συλλογικών μηχανισμών. Ο θεσμικός και κυβερνητικός ενθουσιασμός δίνει τη θέση του σε μια εξάντληση των κοινωνικών δυνάμεων και των λαϊκών θεσμών για έναν κοινωνικό-πολιτικό αγώνα. Με αυτή την έννοια η μέθοδος μιας σχέσεις υποτέλειας και διαπραγμάτευσης με το  PSOE για μια κυβέρνηση συνεργασίας σε πανισπανικό επίπεδο δεν είναι η καλύτερη συνθήκη για ένα εναλλακτικό σχέδιο. Το πρωταρχικό καθήκον αυτής της εβδομάδας είναι να τεθούν σε συζήτηση μια σειρά από αιτήματα και συγκεκριμένες πολιτικές προτάσεις, έτσι ώστε να επιτύχουμε συγκεκριμένες νίκες που θα βελτιώνουν τη ζωή των λαϊκών τάξεων. 
Τις επόμενες εβδομάδες οι Αντκαπιταλίστας θα ξεκινήσουμε μια διαδικασία αναστοχασμού σε βάθος, συζητώντας συλλογικά με τα μέλη και τις φίλες-ους της οργάνωσης μας, με ανοιχτό τρόπο και χωρίς την πίεση χρόνου που έθεταν οι εκλογές. Επίσης  θα συζητήσουμε με τον κόσμο των κοινωνικών κινημάτων καθώς και τις οργανώσεις με τις οποίες έχουμε συμμαχήσει. Έχουμε συνείδηση ότι πρέπει να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε μια αξιόπιστη έξοδο από την αυτοκαταστροφική  κρίση της αριστεράς η  οποία ξεδιπλώθηκε τα τελευταία χρόνια. Γνωρίζουμε ότι αυτό δεν θα είναι εύκολο: Η κατάσταση της μετά το 15Μ (κίνημα αγανακτισμένων) αριστεράς  είναι μια  κατάσταση ήττας. Χρειαζόμαστε περισσότερη οργάνωση, ενωτικές πολιτικές αλλά επίσης και μια ανανέωση του λόγου μας, των θεματικών μας, των πολιτικών μας πρακτικών μπροστά στην αδιαμφισβήτητη εξάντληση της υπόθεσής μας. Ακόμα είναι νωρίς για να δημιουργήσουμε καινούριες συνταγές αλλά γίνεται ξεκάθαρο ότι το να ανασυγκροτήσουμε τη δυνατότητα μιας πραγματικά μετασχηματιστικής πολιτικής μέσα από τους αγώνες, είναι ένα όραμα περισσότερο αναγκαίο από ποτέ.  Είναι απαραίτητο να συνεχίσουμε να κάνουμε σχέδια και να συμβάλλουμε με τις πιο φιλόδοξες ιδέες και όχι να συμβιβαζόμαστε με το μικρότερο κακό, για τα επείγοντα οικο-κοινωνικά ζητήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε το επόμενο διάστημα.  
Ούτε ένα βήμα πίσω: Να συζητήσουμε συλλογικά, να βρισκόμαστε σε όλους τους αγώνες των κοινοτήτων μας, της τάξης μας, να κάνουμε διάλογο,  να σκεφτούμε ταπεινά , να μην κλειστούμε σε έναν σεχταρισμό αλλά ούτε και να καταφύγουμε σε έναν οπορτουνισμό, να προχωρήσουμε δημιουργώντας μια νέα πολιτική δυνατότητα με όλο τον κόσμο που θέλει να παλέψει σε αυτή την κατεύθυνση. Μετά από μια ήττα, έχουμε να μάθουμε και όχι να παραιτηθούμε. Αν θέλεις να συνεχίσεις να παλεύεις, υπολογίζουμε σε σένα. 

Σημειώσεις για τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών 

Ίσως ένας από τους πιο  μεγάλους τίτλους που θα μπορούσαμε να δώσουμε για τις εκλογές που μόλις έγιναν να είναι το σπάσιμο του δικομματισμού. Η τουλάχιστον της κοινοβουλευτικής του κυριαρχίας. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, τα δεξιά κόμματα και οι σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις, δεν συγκέντρωσαν, την απόλυτη πλειοψηφία. 
Πρόκειται για αποτελέσματα που σηματοδοτούν όλο και περισσότερο τη τάση της  εποχής. Η κρίση των κομμάτων που παραδοσιακά είχαν γαντζωθεί στην εξουσία, μετά από το Β παγκόσμιο πόλεμο, δεν φαίνεται να είναι το σύμπτωμα μιας μόνο χώρας αλλά μάλλον ευρωπαϊκό φαινόμενο. Ένα σύμπτωμα της αυξανόμενης ανάπτυξης του ακραίου κέντρου που κυβερνά την Ευρώπη με τη μορφή της Μεγάλης Συμμαχίας, και που ανάμεσα σε άλλα , παράγει έναν όλο και μεγαλύτερο κατακερματισμό στα διαφορετικά εκλογικά επίπεδα.  
Η ανατροπή της ηγεμονίας του δικομματισμού δεν συνεπάγεται αστάθεια στη νεοφιλελεύθερη διακυβέρνηση της Ε.Ε, όλα δείχνουν πως θα διατηρηθεί , όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια στους κοινοτικούς θεσμούς, χάρη στους Φιλελεύθερους και σίγουρα τους Πράσινους που σχηματίζουν το πλατύ μέτωπο διακυβέρνησης στις Βρυξέλλες. Αυτές οι δύο ομάδες είναι που αυξήθηκαν περισσότερο σε αυτές τις εκλογές κατακτώντας την τρίτη και την τέταρτη θέση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. 
Η ανάπτυξη των Πρασίνων και των Φιλελεύθερων σε συνδυασμό με το σπάσιμο της ηγεμονίας του δικομματισμού, αφήνει ανοιχτό το σενάριο για τη δημιουργία μιας νέας ευρωπαϊκής συμμαχίας που θα κυβερνά την Ευρώπη και που θα διαφανεί και με απτό τρόπο στην εκλογή της νέας ευρωπαϊκής κομισιόν και πάνω από όλα από το ποιος θα προεδρεύει σε αυτό το όργανο. Μια «προοδευτική»  συμμαχία  όπως την βάφτισε ο Τίμμερμανς, ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος, που θα βάλει φρένο στη δεξιά, αλλά που θα συνεχίσει τις νεοφιλελεύθερες  πολιτικές της λιτότητας και της ξενοφοβίας της Ε.Ε. Μια συμμαχία στην οποία με ταχύτητα έσπευσε ο Αλέξης Τσίπρας που χρειάζεται να  φλερτάρει το Κίνημα για την Αλλαγή, αν θέλει να έχει μια ευκαιρία να κερδίσει τη Νέα Δημοκρατία στις επόμενες βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα. 
Στο μεταξύ αν και η ευρωπαϊκή ακροδεξιά από τη μια συγκέντρωσε ένα γλυκόπικρο αποτέλεσμα από την άλλη αύξησε την εκπροσώπησή της της κερδίζοντας ένα 25% στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Παρ όλα αυτά δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει την επιθυμητή μειοψηφία που θα της έδινε τη δυνατότητα αποφασιστικής ψήφου, γεγονός που την απομακρύνει από το βάρος που προέβλεπε ότι θα είχε στην Ε.Ε.  Αυτό το γεγονός έγινε δεχτό με πανηγυρισμούς και αγαλλίαση, όμως μια πιο νηφάλια ανάγνωση του αποτελέσματος της ακροδεξιάς, μπορεί να μας οδηγήσει στο να συνειδητοποιήσουμε πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να πανηγυρίζουμε, αντίθετα υπάρχουν πολλοί λόγοι για να ανησυχούμε. 
Πρώτα από όλα, τα κόμματα της ακροδεξιάς πήραν τις περισσότερες ψήφους σε τρεις από τις τέσσερις πιο ισχυρές χώρες οι οποίες είναι και αυτές που κατέχουν τις περισσότερες έδρες του ευρωκοινοβουλίου: Γαλλία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο (που θα συνεχίσει να έχει εκπροσώπηση στο Ευρωκοινοβούλιο μέχρι να λυθεί το ζήτημα του Brexit). Την ίδια στιγμή, τα ποσοστά της ακροδεξιάς συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, σε όλη την ήπειρο, κερδίζοντας εκπροσώπηση σε χώρες , όπως η Ισπανία, στις οποίες ποτέ μέχρι τώρα δεν υπήρχαν ακροδεξιοί εκλεγμένοι. Σε εθνικό επίπεδο, τα αποτελέσματα είναι κάθε φορά όλο και πιο δυναμικά, με αναγνωρισμένους εκπροσώπους στα Μίντια, και με οργανώσεις όλο και πιο ριζωμένες σε περιοχές της Χώρας. 
Αν και το μεγάλο πρόβλημα της ακροδεξιάς συνεχίζει να είναι η εκλογική της διασπορά, όλα προμηνύουν ότι θα συνεχίσει να είναι παρούσα, τουλάχιστον μέχρι να φανεί τι θα γίνει με το Brexit αλλά και τι ανακατατάξεις θα προκαλέσει αυτό στις πολιτικές ομάδες του ευρωκοινοβουλίου.   
Την μέρα των ευρωεκλογών  ης προηγούμενης παρασκευής, το κίνημα Παρασκευές για το μέλλον, καλούσε σε νέα μαθητική απεργία σε περισσότερες από 1600 πόλεις σε όλη την Ευρώπη, με στόχο να διαδώσει το επείγον του κλιματικού ζητήματος, και από ότι φάνηκε από το αποτέλεσμα των Πρασίνων , πέτυχε το στόχο του.  Αυτό το κίνημα μέσα σε λίγους μήνες έχει μετατραπεί σε μία από τις βασικές δυνάμεις κινητοποίησης του οικολογικού κινήματος, σε χώρες όπως η Σουηδία, η  Γερμανία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία η Ελβετία, όπου οι απεργίες και οι διαμαρτυρίες των Παρασκευών, είναι μαζικότατες εδώ και μήνες και όπου οι Πράσινοι συνεχίζουν να έχουν τα καλύτερά τους ποσοστά.
 Τα κακά αποτελέσματα των Unidas Podemos στο Ισπανικό Κράτος, δυστυχώς δεν αποτελούν την εξαίρεση της Ευρώπης αλλά τον κανόνα, σε μια εκλογική διαδικασία όπου ο μεγάλος ηττημένος σε κάθε περίπτωση υπήρξε η αριστερά η οποία έχασε τουλάχιστον 14 έδρες. Μια αριστερά εντελώς ανίκανη να σχεδιάσει μια στρατηγική που θα την διαφοροποιεί από το σοσιαλ-φιλελευθερισμό, που πολλές φορές πέφτει στην παγίδα ενός αντι-μεταναστευτικού λόγου, με την εξαίρεση του Bloco de Esquerda στην Πορτογαλία που σημείωσε μια σημαντική άνοδο. Η εξαίρεση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μια στάση ξεκάθαρης ανεξαρτησίας, απέννατι στην σοσιαλιστική πορτογαλική κυβέρνηση και σε μια καμπάνια στην οποία ξεχώρισε το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και της υπεράσπισης των κοινωνικών δικαιωμάτων που απειλούνται από τις Βρυξέλλες. 
Το άνοιγμα αυτού του νέου κύκλου στην Ε.Ε θα πρέπει να γίνει η ευκαιρία για να κάνουμε έναν απολογισμό σε βάθος για την ευρωπαϊκή αριστερά , να αναδιοργανωθούμε και να ανοίξουμε την απαραίτητη συζήτηση για τη στρατηγική μας σχετικά με την Ε.Ε και τα καθήκοντα της επόμενης περιόδου.