Η οικολογική αφύπνιση αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Ρεύματα, κινήματα, ιδέες, ακτιβισμοί φέρνουν τα πάνω κάτω σε μεγάλα αστικά κέντρα και όχι μόνο, σε όλο τον πλανήτη.
Ημερ.Δημοσίευσης
Η Βρετανία ήταν μία από τις πρώτες χώρες στις οποίες εμφανίστηκε αυτό το νέο κύμα ριζοσπαστικής οικολογίας, το οποίο έχει προκαλέσει ανησυχία στους «από πάνω» και πολλή συζήτηση στους «από κάτω».
Έχουμε γράψει επανειλημμένως στην ΕΑ για το κίνημα Extinction Rebellion (XR). Το συγκεκριμένο κίνημα έχει ως πυρήνα του τον οικολογικό ακτιβισμό. Μετρώντας ένα χρόνο ζωής έχει καταφέρει να προσελκύσει πολύ κόσμο στις τάξεις του, διατηρώντας δύναμη σε περίπου 27 χώρες. Αυτό οφείλεται κυρίως στα δυναμικά χαρακτηριστικά που δίνει στις κινητοποιήσεις του, γεγονός που δεν είναι άσχετο με το ότι στα πρώτα του βήματα ήταν συνδεδεμένο με άτομα που συμμετείχαν και στο κίνημα «Occupy» στις ΗΠΑ. Σήμερα το XR επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο μέσα από ένα δεκαπενθήμερο διεθνές πρόγραμμα δράσεων ενάντια στην κλιματική αλλαγή μέσα στον Οκτώβρη, το οποίο κατέβασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους ιδιαίτερα στους δρόμους του Λονδίνου.
Δυναμικές κινητοποιήσεις
Αυτό όμως που παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον στο XR είναι το ότι χιλιάδες άνθρωποι που δεν είχαν προηγούμενη πολιτική δραστηριότητα ή κινηματική συμμετοχή, εμπλέκονται σε αρκετά ριζοσπαστικές μορφές ακτιβισμού. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται καταλήψεις δημοσίων κτιρίων, αποκλεισμοί δρόμων, σκαρφάλωμα σε αγάλματα και μνημεία, στένσιλ στους τοίχους, αυτοσχέδια οδοφράγματα, θέατρο δρόμου. Το πιο σημαντικό όμως είναι η αποφασιστικότητα των διαδηλωτών να αψηφήσουν τις αστυνομικές απαγορεύσεις και να γεμίσουν ξανά τους δρόμους και τις πλατείες του Λονδίνου κάνοντας παραστάσεις διαμαρτυρίας ακόμη και σε περιοχές που θεωρούνται πλούσιες και απλησίαστες. Φοιτητές, μαθητές, δημόσιοι υπάλληλοι, εργαζόμενοι σε εταιρείες, άνεργοι και πάρα πολλοί άλλοι που αισθάνονται περιθωριοποιημένοι κοινωνικά δρουν συλλογικά μέσα σε ένα κλίμα δημιουργικότητας, συνεργασίας και αλληλεγγύης.
Αυτό το νέο κύμα αγώνων και αντιδράσεων αναμφίβολα τραβάει τα βλέμματα όλων. Πίσω από τις μαζικές και δυναμικές κινητοποιήσεις δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων κρύβεται μια βαθύτερη ανάγκη επιστροφής στην πολιτική με όρους συλλογικούς και «από τα κάτω». Αυτό φαίνεται από τις δηλώσεις πολλών συμμετεχόντων στις κινητοποιήσεις που τονίζουν ότι δε διεκδικούν απλώς ένα διαφορετικό τρόπο ζωής σε ατομικό επίπεδο αλλά μια συνολική συστημική αλλαγή (το περίφημο «system change not climate change»).
Ριζοσπαστική Αριστερά
Όσοι συμμετέχουν σε κινήματα όπως το XR αισθάνονται μια πρωτοφανή αίσθηση συλλογικότητας ενάντια στις βιομηχανίες, το πολιτικό κατεστημένο και τους διεθνείς οργανισμούς που τόσα χρόνια τους έλεγαν ψέματα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το ποιοι στάθηκαν εξαρχής απέναντι στις δράσεις του XR και άλλων συλλογικοτήτων βλέποντας τα χαρακτηριστικά και τα αιτήματά τους. Τα επίσημα ΜΜΕ, οι δυνάμεις καταστολής και η ακροδεξιά, προσπαθούν με κάθε τρόπο να περιορίσουν την επιρροή και την ενεργητική συμμετοχή στο νέο ριζοσπαστικό οικολογικό κύμα που κατακλύζει τη Βρετανία αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Η στοχοποίηση των διαδηλωτών και η συκοφάντηση των ακτιβιστών σε ημερήσια βάση δεν επιφέρει όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Παρά τις προειδοποιήσεις, την καταστολή και τις συλλήψεις οι άνθρωποι βγαίνουν στο δρόμο με τόσο μαζικούς όρους, που η αστυνομία δεν μπορεί να εφαρμόσει την απόφαση για απαγόρευση των διαδηλώσεων. Αυτό από μόνο του λέει πολλά.
Απέναντι στο τεράστιο και διεθνές περιβαλλοντικό ζήτημα η ριζοσπαστική Αριστερά και το οργανωμένο εργατικό κίνημα, οφείλουν να δώσουν συγκεκριμένη μορφή και πολιτικό περιεχόμενο. Η σύνθεση των ανθρώπων που κινητοποιούνται ενάντια στην κλιματική αλλαγή αποδεικνύει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι πρόκειται για καταπιεσμένα αλλά και δυναμικά κομμάτια της κοινωνίας τα οποία αναζητούν πολιτική έκφραση και εργαλείο προκειμένου να αντισταθούν στη ζωή που προσπαθούν να τους επιβάλουν. Μπροστά στα «καμπανάκια» της επιστημονικής κοινότητας και την αδιαφορία των πολιτικών ηγεσιών, έδειξαν σωστά αντανακλαστικά βγαίνοντας στο δρόμο και διαταράσσοντας την κανονικότητα των πόλεων με ανορθόδοξα μέσα και ξεχωριστές κινητοποιήσεις. Αν αυτό το αντανακλαστικό μετατραπεί σε πολιτική συνειδητοποίηση θα μιλάμε για μια τεράστια νίκη. Αυτό όμως δε γίνεται αυτόματα. Απαιτεί τις ιδέες και την εμπλοκή της ριζοσπαστικής Αριστεράς.