Η Ισπανία οδεύει προς τη δεύτερη εκλογική ψηφοφορία μέσα σε εφτά μήνες.
Οι εθνικές εκλογές της 10ης Νοέμβρη γίνονται σε συνθήκες μιας παρατεταμένης πολιτικής κρίσης που μετρά ήδη τέσσερα χρόνια. Στο κέντρο αυτής της κρίσης βρίσκεται η αδυναμία ακυβερνησίας και στο φόντο οι μαζικές κινητοποιήσεις στην Καταλονία μετά από την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου να καταδικάσει τους ηγέτες της καταλανικής ανεξαρτησίας σε 9-13 χρόνια φυλάκισης.
Μετά το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων για την ψήφο εμπιστοσύνης στον Πέδρο Σάντσες, πρόεδρο του σοσιαλιστικού κόμματος (PSOE), και μια μεγάλη μερίδα του προοδευτικού κόσμου να δηλώνει βαθιά απογοητευμένη, οι Ισπανοί και οι Ισπανίδες καλούνται να ξαναψηφίσουν, έχοντας θεούς και δαίμονες να προσπαθούν να τους πείσουν ότι η ψήφος τους πρέπει να είναι μια χρήσιμη και όχι ιδεολογική ψήφος.
Εκτιμήσεις
Η προεκλογική περίοδος είναι εξαιρετικά σύντομη, θα διαρκέσει μόλις 8 μέρες και το αποτέλεσμα φαίνεται προδιαγραμμένο. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της «El Pais», το PSOE διατηρεί την πρωτιά με πρόβλεψη για 27,2% που αντιστοιχεί σε 116 έδρες. Ακολουθεί το κόμμα της δεξιάς PP με 21,1% και 94 έδρες. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, οι κάλπες θα αναδείξουν το ακροδεξιό κόμμα VOX σε δεύτερη δύναμη με 12,8% και 42 έδρες. Ακολουθεί σε απόσταση αναπνοής το Unidos Podemos με 12,7%, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 36 έδρες στο εθνικό κοινοβούλιο. Το κόμμα των Ciudadanos καταποντίζεται, προκαλώντας ήδη συζήτηση στο εσωτερικό του για αλλαγή ηγεσίας, με 9% και 19 έδρες. Τέλος στο ισπανικό κοινοβούλιο φαίνεται να εισέρχεται και ο νέος σχηματισμός του Ερρεχόν, μέχρι πρότινος Νο2 στέλεχος του Podemos, αφού οι δημοσκοπήσεις τον τοποθετούν στο 3,8% , αριθμό που του δίνει 6 έδρες. Το κόμμα έχει την ανοιχτή και δημόσια στήριξη της Μανουέλα Καρμένα , δημάρχου της Μαδρίτης μέχρι τον Ιούνιο του 2019. Τριάντα έξι ακόμα έδρες παραμένουν σε άλλους μικρότερους σχηματισμούς, κυρίως αυτονομίστικους (Καταλονία, Χώρα των Βάσκων κλπ).
Τι κυβέρνηση;
Παρά τις συνεργασίες που μπορούν να γίνουν μετά τις εκλογές, ο σχηματισμός που θα μπορέσει να κυβερνήσει θα πρέπει να έχει 176 έδρες. Ούτε μια συμμαχία της δεξιάς με 155 έδρες, αλλά ούτε και μια προοδευτική συμμαχία με 158 έδρες, οδηγεί αυτόματα στην κυβέρνηση. Αν και μια κυβέρνηση εθνικής συμμαχίας φαίνεται το μοναδικό εφικτό σενάριο, ο Σάντσες δηλώνει επανειλημμένα ότι δεν θα κυβερνήσει με τη δεξιά. Ένα πιθανό σενάριο θα ήταν η στήριξη μιας σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης από τα κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας, αλλά κάτι τέτοιο μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο μετά το ξέσπασμα της καταλανικής κρίσης, που αποτελεί άλλο ένα αγκάθι για τον Σάντσες.
Σε κάθε περίπτωση για την Αριστερά, εννοώντας κυρίως τις δυνάμεις των Unidas Podemos, το ζήτημα δεν θα έπρεπε να είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης, αλλά η οικοδόμηση μιας ισχυρής εναλλακτικής δύναμης στη βουλή και στο δρόμο, που θα ανάγκαζε την όποια κυβέρνηση σε υποχωρήσεις. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να είναι στις προθέσεις του Πάμπλο Ιγλέσιας, ο οποίος σπατάλησε όλο τον προεκλογικό χρόνο των τελευταίων μηνών, εγκαλώντας τον Σάντσες που δεν αποδέχτηκε τους προτεινόμενους υπουργούς του. Με αυτό τον τρόπο επέτρεψε να εμφανιστεί στα δεξιά του μια νέα δύναμη, το κόμμα του Ερρεχόν Mas Pais που διαφημίζεται από όλα τα ΜΜΕ ως η νέα υπεύθυνη προοδευτική δύναμη.
Καταλονία
Στο μεταξύ όποια και αν είναι η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να τοποθετηθεί απέναντι στο καταλανικό ζήτημα και να πάρει θέση στο ζήτημα της αμνηστίας στους πολιτικούς κρατούμενους και ηγέτες της ανεξαρτησίας. Στην Καταλονία οι κινητοποιήσεις και οι συγκρούσεις συνεχίζονται καθημερινά. Η αριστερή ριζοσπαστική CUP, ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του μονάρχη στη Βαρκελώνη, ζητά από τη δήμαρχο Άντα Κολάου να τον ανακηρύξει persona non grata. Στο μεταξύ το κίνημα «Δημοκρατικό Τσουνάμι» ετοιμάζει νέες κινητοποιήσεις για το Σάββατο 9 Νοέμβρη, μια μέρα δηλαδή πριν τις εθνικές εκλογές. Οι καταλήψεις και οι απεργίες συνεχίζονται, αλλά καμία πρόβλεψη δεν είναι ασφαλής για το πώς θα συνεχιστεί αυτή η μάχη.
Η υπηρεσιακή ισπανική κυβέρνηση δηλώνει ότι δεν θα ανεχτεί κινητοποιήσεις που μπορεί να επεκταθούν τη μέρα των εκλογών και απειλεί με καταστολή και διώξεις. Οι επιτροπές υπεράσπισης της ανεξαρτησίας συνεχίζουν να αναπτύσσονται, σχεδιάζοντας προσεχτικά τα επόμενά βήματά τους και διατηρώντας τα μαζικά και ριζοσπαστικά τους χαρακτηριστικά.
Καθώς προχωρούν οι μέρες, η ομίχλη πάνω από το ισπανικό κράτος φουντώνει. Το καλό νέο είναι ότι οι κινητοποιήσεις των λαών της Ισπανίας που ξεκίνησαν 8 χρόνια πριν, την άνοιξη του Μάη του 2011, αποτέλεσαν την αρχή μιας μεγάλης κινητοποίησης της οποίας οι συνέπειες είναι ακόμα ορατές. Αν και ο κύκλος εκείνων των κινητοποιήσεων έκλεισε, η παράδοση αυτών των αγώνων έμεινε ζωντανή.
Κεκτημένα
Η αμφισβήτηση της μοναρχίας έγινε εφικτή για πρώτη φορά μετά το 1978, μια ισχυρή αυτονομία παλεύει για την αυτοδιάθεσή της, από τα αριστερά εκατομμύρια γυναίκες κινητοποιούνται κάθε χρόνο, κάνοντας απεργία από το σπίτι και την εργασία, ενώ εκατοντάδες αριστεροί δήμοι δημιουργούν ένα άλλο μοντέλο διακυβέρνησης και πολιτικής. Αυτό που απουσιάζει είναι η δυνατότητα της μεγάλης επίσημης Αριστεράς να βαθύνει την κρίση και να την πάει μέχρι τέλους, ανατρέποντας κυβερνήσεις και πολιτικές.
Οι διεργασίες που έχουν ξεκινήσει με κέντρο τις δυνάμεις των Αντικαπιταλίστας για τη δημιουργία ενός εναλλακτικού αριστερού πόλου, είναι το πιο ελπιδοφόρο νέο. Θα παρακολουθούμε στενά αυτές τις διαδικασίες και θα συνεχίσουμε να μεταφέρουμε τα ελπιδοφόρα νέα.