Ο δεύτερος χρόνος της αιγυπτιακής επανάστασης ξεκίνησε με μεγάλα γεγονότα που επιβεβαιώνουν πως η εξέγερση του Νοέμβρη 2011 ήταν μόνο η πρώτη από μια σειρά μεγάλων συγκρούσεων που σίγουρα θα γίνουν ανάμεσα στο στρατιωτικό καθεστώς και το κίνημα. Οι μαζικές "επετειακές" κινητοποιήσεις έστειλαν ηχηρά πολιτικά μηνύματα, ενώ η σφαγή στο γήπεδο στο Πορτ Σάιντ προκάλεσε νέες διαδηλώσεις και συγκρούσεις. Το επαναστατικό κίνημα ετοιμάζεται για τα επόμενα βήματα στον αγώνα του.
Το Νοέμβρη η χούντα κατάφερε να επιβιώσει αξιοποιώντας τις εκλογές και επιχειρώντας να απομονώσει πολιτικά τους εξεγερμένους από την πλειοψηφία της αιγυπτιακής κοινωνίας. Όταν η εξέγερση έχασε τη δυναμική της και ο μεγάλος όγκος των διαδηλωτών, που κρατούσαν την πλατεία Ταχρίρ ή συγκρούονταν στον οδό Μοχάμεντ Μαχμούντ, αποσύρθηκε, ο στρατός εξαπέλυσε σφαγή ενάντια στην κατασκήνωση, που είχε στηθεί έξω από το κοινοβούλιο, και ακολούθησε μια προπαγανδιστική επίθεση στους «εχθρούς του κράτους και της επανάστασης».
Η εξέγερση του Νοέμβρη έδειξε ότι μια μαχητική μειοψηφία, προχωρημένη πολιτικά και αποφασισμένη να συγκρουστεί μετωπικά με το στρατιωτικό καθεστώς, μαζικοποιείται. Σχολιάζοντας τους συσχετισμούς ανάμεσα στις δύο δυνάμεις, αναφέραμε τότε πως η μεγάλη πλειοψηφία δεν συμμετέχει ενεργά στις κινητοποιήσεις (έχοντας αυταπάτες για τις εκλογές, επιθυμώντας «ηρεμία», μη έχοντας την πεποίθηση ότι ο «δρόμος» μπορεί να γκρεμίσει τους στρατηγούς), δίνοντας τη δυνατότητα στους στρατηγούς να ισχυρίζονται πως «η Ταχρίρ δεν είναι η Αίγυπτος».
Συμπληρώναμε όμως επίσης πως η ίδια μεγάλη πλειοψηφία δεν είναι στο πλευρό του καθεστώτος, πως εξακολουθεί να υποστηρίζει τους στόχους της επανάστασης, πως ακόμα και η συμμετοχή στις εκλογές έγινε αντιληπτή ως ο εύκολος και γρήγορος τρόπος να φύγει το Στρατιωτικό Συμβούλιο από την εξουσία.
Σε αυτό το φόντο, η πρώτη επέτειος της επανάστασης, στις 25 Γενάρη του 2012, ήταν ένα πάρα πολύ σημαντικό κρας-τεστ. Το καθεστώς έριξε όλες του τις δυνάμεις για να μετατρέψει τη μέρα σε «εθνική γιορτή», με στρατιωτικές παρελάσεις, γυμνάσια κ.λπ. Κάτω από αφόρητη πολιτικά πίεση, οι οργανώσεις και οι συλλογικότητες που καλούσαν σε διαδήλωση στην Ταχρίρ, έβαλαν με τον εαυτό τους το στοίχημα μιας ικανοποιητικής συμμετοχής. Ούτε ο πιο αισιόδοξος επαναστάτης δεν περίμενε αυτή τη μεγαλειώδη διαδήλωση. Ο «αιγυπτιακός λαός», τον οποίο επικαλούνταν οι στρατηγοί, στις 25 Γενάρη πήρε θέση, δηλώνοντας με την παρουσία του στην Ταχρίρ πως η επανάσταση έχει μείνει στη μέση.
Στις 27 Γενάρη, με την επέτειο της πρώτης «Παρασκευής της οργής», ήταν άλλη μια πολιτική «αποκάλυψη» για τη δυναμική που μπορεί να αποκτήσουν το επόμενο διάστημα οι κοινωνικές διαθέσεις και ο πολιτικός συσχετισμός δυνάμεων: Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, οι θριαμβευτές των εκλογών, έστησαν τη δική τους εξέδρα στην πλατεία Ταχρίρ, στην οποία θα γινόταν «γιορτή» με τους ηγέτες της Αδελφότητας να βγάζουν πανηγυρικούς λόγους. Τα στελέχη τους αποδοκιμάστηκαν έντονα από δεκάδες χιλιάδες συγκεντρωμένους… Ούτε ο εθνικός ύμνος, ούτε η ανάγνωση του κορανίου, στα οποία κατέφυγε η Αδελφότητα για να ηρεμήσει το πλήθος, δεν σταμάτησαν το οργισμένο σύνθημα: «Δεν είναι γιορτή – Είναι συνέχεια της επανάστασης».
Σε αυτό το πολιτικό σκηνικό έγινε η σφαγή στο γήπεδο του Πορτ Σάιντ. Σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, εκατοντάδες οπαδοί(;) της τοπικής ομάδας, οπλισμένοι με ρόπαλα, μαχαίρια κ.λπ., πέρασαν ανενόχλητοι μέσα από τις γραμμές των αιγυπτιακών ΜΑΤ και επιτέθηκαν στους Ούλτρας (σκληροπυρηνικοί οπαδοί) της Αλ Αχλί. Δεν πρόκειται για γηπεδική βία, αλλά για ενορχηστρωμένη επίθεση από το καθεστώς, με πολιτική στόχευση.
Οι Ούλτρας της Αλ Αχλί (ενωμένοι με τους οπαδούς της «αιώνιας αντιπάλου» Ζαμάλεκ) είναι ζωντανό κομμάτι του επαναστατικού κινήματος. Έχοντας υποφέρει την πιο σκληρή αστυνομική καταπίεση επί Μουμπάρακ και συγκεντρώνοντας στις γραμμές τους κατά κύριο λόγο τους «γαβριάδες» της αιγυπτιακής κοινωνίας, οι οργανωμένοι οπαδοί βρέθηκαν στην Ταχρίρ από την πρώτη μέρα για να λύσουν τους παλιούς τους λογαριασμούς με το καθεστώς. Έτσι πρωτοστάτησαν στις μεγάλες συγκρούσεις με την αστυνομία και τους μπράβους του Μουμπάρακ.
Στους μήνες που ακολούθησαν, συμμετείχαν στις περισσότερες αντικαθεστωτικές κινητοποιήσεις, βάζοντας στα συνθήματα των γηπέδων στίχους ενάντια στο καθεστώς και υπέρ των μαρτύρων της επανάστασης. Κάπως έτσι ανέπτυξαν αδελφικούς δεσμούς με τους «πολιτικοποιημένους» διαδηλωτές. Τα μέλη του πιο συκοφαντημένου κομμάτιου της κοινωνίας είναι πάντα καλοδεχούμενα και αντιμετωπίζονται ως ήρωες στην Ταχρίρ. Οι Ούλτρας με τη σειρά τους, είναι οι πρώτοι που σπεύδουν να δώσουν και τις ζωές τους στις συγκρούσεις, προκειμένου να προφυλάξουν κάθε κινητοποίηση που απειλείται από το θανάσιμο εχθρό τους, την αστυνομία.
Η σφαγή στο Πορτ Σάιντ, εκτός από άμεση, δολοφονική επίθεση σε εχθρούς του καθεστώτος (τα γήπεδα έχουν ζήσει πολλές συγκρούσεις τους τελευταίους μήνες με αφορμή τα διαρκή αντικαθεστωτικά συνθήματα) ήταν και πολιτική επίθεση. Επιλέγοντας τον πιο ευάλωτο πολιτικά στόχο –τους «ανεγκέφαλους χούλιγκανς» που είναι «δημόσιος κίνδυνος»– η χούντα επιχείρησε να αναβιώσει τη συκοφαντική εκστρατεία ενάντια στην «Ταχρίρ». Να αποσυσπειρώσει τις διαδηλώσεις μέσα από το φόβο, σε μια στιγμή που η μαχητική μειοψηφία έσπαγε την απομόνωση, που προσπαθεί να επιβάλει το Στρατιωτικό Συμβούλιο. Να αποδείξει πως χωρίς το στρατό, χωρίς το «νόμο έκτακτης ανάγκης», θα επικρατήσει χάος.
Η σφαγή όμως έγινε πλατιά αντιληπτή ως σφαγή με ευθύνη του στρατού. Ακολούθησαν οργισμένες διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία σε όλη τη χώρα. Στο Κάιρο και το Σουέζ οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν για μέρες, με τη συμμετοχή προφανώς των Ούλτρας, που ζητούσαν εκδίκηση για τους δεκάδες νεκρούς τους, αλλά και χιλιάδων άλλων νέων, ενώ στην Ταχρίρ έγινε διαδήλωση-εκδήλωση τιμής για τους νεκρούς.
Η οδός Μοχάμεντ Μαχμούντ ξανάγινε πεδίο μάχης, καθώς οι διαδηλωτές κατάφεραν να γκρεμίσουν τα τείχη που έχτισε ο στρατός το Νοέμβρη και πολιόρκησαν το μισητό υπουργείο Εσωτερικών. Η αστυνομία, με τόνους χημικά, πλαστικές σφαίρες, αλλά και αληθινά πυρά, σκότωσε και πάλι διαδηλωτές.
Το τελευταίο οργισμένο ξέσπασμα δεν είχε τη δύναμη να αντιμετωπίσει το καθεστώς. Όμως ήταν σημαντικό πως δεν έμεινε μόνο. Επαναστατικές πολιτικές δυνάμεις στήριξαν τους Ούλτρας στον πόλεμο με το καθεστώς, ενώ και πιο μετριοπαθείς, όπως οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι και οι φιλελεύθεροι, έριξαν τις ευθύνες στα κατάλοιπα του καθεστώτος και την αστυνομία.
Με την ώθηση των επιτυχημένων «επετειακών» κινητοποιήσεων, αλλά και μετά τις τελευταίες οδομαχίες, το επόμενο μεγάλο ραντεβού του επαναστατικού κινήματος είναι η 11 Φλεβάρη, η επέτειος της πτώσης του Μουμπάρακ. Οργανώσεις και συλλογικότητες, που εναντιώνονται στο καθεστώς, την έχουν ορίσει ως μέρα πολιτικής ανυπακοής, απαιτώντας την άμεση παραίτηση των στρατηγών και μια σειρά άλλα μέτρα εκδημοκρατισμού της πολιτικής ζωής. Για την ίδια μέρα καλούν σε δράση οι φοιτητές του Αμερικανικού Πανεπιστημίου και όλες τις σχολές της Αιγύπτου να κλείσουν. Είναι η καλύτερη συνέχεια στον αγώνα και η πιο αποτελεσματική «δίοδος» για να εκφραστεί η νεολαιίστικη οργή.
Αν η δράση στις 11 Φλεβάρη έχει την επιτυχία των προηγούμενων μεγάλων κινητοποιήσεων, μπορεί να γίνει σημαντικό βήμα κλιμάκωσης για το κίνημα. Ένα είναι δεδομένο: Παρά τις προσπάθειες της αντεπανάστασης, η «τάξη» δεν θα αποκατασταθεί στην Αίγυπτο...
-Διαβάστε για τη διεθνή καμπάνια αλληλεγγύης στην αιγυπτιακή επανάσταση