Παρά τα στραβοπατήματα, ο ΣΥΡΙΖΑ άντεξε και απέρριψε τις σειρήνες για την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας ή Σωτηρίας. Αυτό άφησε αλώβητη –και μάλιστα ενίσχυσε– τη δυναμική της 6ης Μάη, με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να εμφανίζεται σήμερα σε πολλές δημοσκοπήσεις ως ο πιθανότερος νικητής των εκλογών στις 17 Ιούνη. Όμως αυτή η προοπτική θέτει στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ –και ιδίως στην ηγεσία του ΣΥΝ– σοβαρότερα ζητήματα.
Φωτογραφία
Ημερ.Δημοσίευσης
Στις 6 Μάη ο ΣΥΡΙΖΑ έγραψε μια μεγάλη πολιτική νίκη. Έχει σημασία να θυμόμαστε ότι αυτή ήρθε μέσα από την αριστερή-ριζοσπαστική γραμμή: Το κάλεσμα για την ανατροπή του μνημονίου, το κάλεσμα για κατεδάφιση των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ μέσα από τη διεκδίκηση μιας κυβέρνησης της Αριστεράς, συγκρότησαν το «ποτάμι» λαϊκού ενθουσιασμού, που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ ως πρώτο κόμμα σε τάξεις, κατηγορίες και περιοχές όπου μέχρι χθες ήταν εξαιρετικά αδύναμος.
Αυτή η αριστερή-ριζοσπαστική πολιτική επιβεβαιώθηκε στις κρίσιμες εβδομάδες των διερευνητικών εντολών. Παρά τα στραβοπατήματα, ο ΣΥΡΙΖΑ άντεξε και απέρριψε τις σειρήνες για την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας ή Σωτηρίας. Αυτό άφησε αλώβητη –και μάλιστα ενίσχυσε– τη δυναμική της 6ης Μάη, με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να εμφανίζεται σήμερα σε πολλές δημοσκοπήσεις ως ο πιθανότερος νικητής των εκλογών στις 17 Ιούνη.
Πρόγραμμα
Όμως αυτή η προοπτική θέτει στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ –και ιδίως στην ηγεσία του ΣΥΝ– σοβαρότερα ζητήματα:
α) Οι παλινωδίες πάνω στη ριζοσπαστική αριστερή πολιτική πρέπει να αποκλειστούν. Η πρόταση για τον Αρσένη, οι αποστάσεις του Αλ. Μητρόπουλου από το στόχο της ανατροπής του μνημονίου, η στροφή των οικονομολόγων σε «ρεαλιστικές» θέσεις (για το χρέος, για τις τράπεζες, για το ευρώ, για τα χαράτσια) ήταν σοβαρά φάουλ που δημιούργησαν ερωτηματικά στον κόσμο της βάσης μας.
β) Το μέγεθος των προκλήσεων κάνει αναγκαίο ένα βάθεμα και ένα ξεκαθάρισμα του προγράμματος. Η επιμονή στην ανατροπή-ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων, που απορρέουν από αυτά, είναι μια «κόκκινη γραμμή» που δεν επιτρέπεται να παραβιαστεί υπό οποιοδήποτε πρόσχημα. Η καταγγελία της δανειακής σύμβασης (που συνόδευσε το Μνημόνιο 2) παρουσιάζεται σήμερα ως ζήτημα «επαναδιαπραγμάτευσης» με την τρόικα για τεχνικούς, λέει, λόγους. Να το δεχτούμε, υπενθυμίζοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί στον κόσμο του για ταχύτατη μετάβαση στη «στάση πληρωμών» προς τους ντόπιους και διεθνείς τοκογλύφους, ώστε οι πόροι, που σήμερα διατίθενται σε τόκους και χρεολύσια, να κατευθυνθούν στη στήριξη των κοινωνικών αναγκών. Στενά συνδεδεμένη με τη μοίρα της δανειακής σύμβασης, είναι η μοίρα του νέου Συμφώνου Σταθερότητας του ευρώ, που η κυβέρνηση Παπαδήμου ψήφισε «νύχτα» στη βουλή και που –σωστά– ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι θα επαναφέρει άμεσα στη βουλή, με στόχο την καταψήφισή του.
Είναι γνωστό ότι οι τράπεζες θα αποτελέσουν πεδίο ανοιχτού πολιτικού αγώνα, όπου δεν αποκλείονται οι πιθανότητες «σαμποτάζ», για να πανικοβληθεί ο κόσμος. Αυτό δεν πρέπει να απομακρύνει, αλλά αντίθετα να κάνει πιο επείγον το καθήκον της κρατικοποίησης των τραπεζών, υπό δημόσιο-εργατικό-δημοκρατικό έλεγχο. Είναι ένα θέμα που δεν αφορά μόνο το στενό «οικονομικό» πρόγραμμα, αλλά και την αντιμετώπιση του χρέους και το δημοκρατικό έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων. Αντίστοιχη σημασία έχει η επανακρατικοποίηση των μεγάλων ΔΕΚΟ στους τομείς ενέργεια-νερό-τηλεπικοινωνίες-μεταφορές.
Στο ζήτημα της αναδιανομής του πλούτου έχει τεθεί το ερώτημα της «σταδιακής» ικανοποίησης των αιτημάτων του κόσμου. Η φορολόγηση των επιχειρήσεων και του συσσωρευμένου πλούτου κατανοείται –σωστά– ως άμεσο καθήκον. Θυμίζουμε όμως ότι η στήριξη των μισθών και των συντάξεων, η αποκατάσταση της ισχύος των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, η κατάργηση των «χαρατσιών», η στήριξη των δημόσιων νοσοκομείων και σχολείων και η στήριξη των ανέργων, υπήρξαν λέξεις-κλειδιά στην επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ και στην ανάπτυξη των σχέσεών του με το λαό.
Γενικότερα, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και το πρόγραμμα μιας αυριανής κυβέρνησης της Αριστεράς πρέπει να γίνεται κατανοητό ως ένα «μεταβατικό πρόγραμμα» που θα στηρίζει την πορεία από τα άμεσα σημερινά καθήκοντα ανακοπής του νεοφιλελεύθερου κατήφορου, στα αυριανά καθήκοντα ανασύνταξης των εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, προς την ευρύτερη ανατροπή του συσχετισμού δυνάμεων και τη σοσιαλιστική αλλαγή.
Κυβέρνηση
γ) Ανάλογος είναι και ο χαρακτήρας της κυβέρνησης της Αριστεράς που οφείλει να υπερασπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Κατ’ αρχήν θα πρέπει να αποκλειστεί η επαναφορά των σχημάτων Εθνικής Ενότητας ή Σωτηρίας, που μπορεί να προκύπτουν από τα αριθμητικά δεδομένα της κάλπης. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επιμείνει ότι δεν μπορεί να συγκυβερνήσει με τα μνημονιακά κόμματα, να μην εγκλωβιστεί σε ένα «πολιτικό μέσο όρο» με τη δική τους στρατηγική, της επαναδιαπραγμάτευσης.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να επιμείνει στην άποψη ότι το ισχυρότερο στήριγμα μιας κυβέρνησης της Αριστεράς δεν είναι οι έδρες στη βουλή, αλλά ο λαός στο δρόμο. Από τη δύναμη αυτού του παράγοντα θα εξαρτηθεί η όποια «σταδιακότητα» στην ικανοποίηση των λαϊκών αιτημάτων και –τελικά– η ίδια η φορά των εξελίξεων και η μοίρα της κυβέρνησης. Η οργάνωση των αγώνων, η εμφάνιση μορφών εργατικής-λαϊκής παράλληλης εξουσίας θα είναι απολύτως καθοριστικό ζήτημα.
Τέλος, μας είναι καθαρό ότι τα ζητήματα και τα καθήκοντα αυτά είναι πρωτόγνωρα και πολύ δύσκολα για όλους. Το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ φτάνει να τα αντιμετωπίζει ως ορατά διλήμματα των επόμενων εβδομάδων είναι από μόνο του μια πολιτική κατάκτηση.
Όμως, για να απαντηθούν νικηφόρα, θα χρειαστούν δυο ακόμα επιλογές. Αφενός, η αποφασιστική στήριξη στον κόσμο που προσεγγίζει μαζικά τον ΣΥΡΙΖΑ, με την άμεση επίλυση των ζητημάτων οργάνωσής του. Αφετέρου, η επιμονή στην πολιτική ενότητας της Αριστεράς, η διαρκής, σοβαρή και συντροφική απεύθυνση στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και στον κόσμο του ΚΚΕ. Γνωρίζουμε ότι σήμερα οι απαντήσεις είναι –λαθεμένα– αρνητικές, όμως στο περιπετειώδες αύριο τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί.