Ο ΣΥΡΙΖΑ, οι συμμαχίες και οι πασοκογενείς…

Η «αντιμνημονιακή» πολιτική είναι πρόβλημα,ο κυβερνητισμός μεγαλύτερο

Η ΚΠΕ του ΣΥΝ, στις 18/12, επιβεβαίωσε τις θέσεις της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ για το «αντιμνημονιακό» μέτωπο και τις συνεργασίες με τους πασοκογενείς. Όμως αυτό δεν έγινε χωρίς τριγμούς και προβλήματα.

Διαφωνίες

Το Αριστερό Ρεύμα υπογράμμισε ότι οι συνεργασίες με τους πασοκογενείς θέτουν θέμα αλλοίωσης της πολιτικής φυσιογνωμίας του κόμματος. Νωρίτερα, στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, η ομοβροντία αρνητικών τοποθετήσεων όλων των συνιστωσών και των ανένταχτων συντρόφων ανέκοψε τον εκλογοκεντρικό «καλπασμό» προς κάθε διαθέσιμο πασοκογενή, περιόρισε τις συμφωνίες στα συντελεσθέντα και αυτονόητα (περίπτωση Σακοράφα) και έστειλε στον ΣΥΝ το μήνυμα ότι συμφωνίες με ομάδες στελεχών που εγγράφονται στην κεντροαριστερά και στην προοπτική ανασυγκρότησης ενός σοσιαλδημοκρατικού κυβερνητικού πόλου (π.χ. ομάδα Κοτζιά) θα αποτελέσουν μια κρίσιμη περιπέτεια για την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Προβληματισμοί εκφράστηκαν ακόμα και από τη στενή ομάδα γύρω από τον Αλ. Τσίπρα: Π.χ. ο Τάσος Κορωνάκης, σε συνέντευξή του στην «Εποχή», θέτει ως όριο στην πολιτική των συμμαχιών «το σεβασμό στον κόσμο της Αριστεράς».
Έτσι οι προβλέψεις των ΜΜΕ για φαρδυπλατιά «μέτωπα» του ΣΥΡΙΖΑ με όλα τα θραύσματα της σοσιαλδημοκρατίας (Ενωτική Κίνηση, Άρμα Πολιτών), ακόμα και με τους Οικολόγους, το ΔΗΜΑΡ και ίσως τη Σπίθα και το συναφή χώρο, είναι απολύτως μετέωρες. Απηχούν –ίσως– κάποιες σκέψεις μεμονωμένων στελεχών του ΣΥΝ, αλλά απέχουν πολύ από τις συμφωνίες του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και από τα περιθώρια ελιγμών μέσα στο κόμμα του ΣΥΝ.

Αντιμνημονιακό μέτωπο

Κεντρικό σημείο σε αυτή τη συζήτηση είναι η εκτίμηση για το αντιμνημονιακό μέτωπο. Η τοποθέτηση ενάντια στο μνημόνιο (και συνακόλουθα ενάντια στις αποφάσεις της 9/12 και την κυβέρνηση Παπαδήμου…) είναι σημαντική. Η θέση αυτή θα έπρεπε να αποκλείει, από όποιες συνεργασίες, δυνάμεις όπως η ΔΗΜΑΡ και οι Οικολόγοι-Πράσινοι που είχαν (τουλάχιστον) αμφιταλαντευόμενη στάση. Όμως η θέση αυτή δεν αρκεί. Ειδικά σήμερα που η αποτυχία του μνημονίου είναι δεδομένη και το αδιέξοδο της ευρωκατεύθυνσης της 9/12 είναι ορατό, θα γεμίσει ο τόπος από ψευδεπίγραφους «αντιμνημονιακούς» (που μπορεί να φτάσουν ακόμα και ως τον Ευάγγ. Βενιζέλο που δηλώνει ότι στήριξε τα μέτρα ως «αναπόφευκτα» και όχι ως «ευκταία»…).
Για την Αριστερά οι προϋποθέσεις αυτής της συζήτησης είναι πολύ πιο προωθημένες. Σωστά (και επιτέλους!) οι σ. του Αριστερού Ρεύματος τονίζουν ότι η τοποθέτηση κατά του μνημονίου –μέσα στις συνθήκες της βαθιάς διεθνούς κρίσης του συστήματος– πρέπει να συνδυάζεται με την αντικαπιταλιστική στάση και τη σοσιαλιστική προοπτική. Αυτές οι επιλογές δεν είναι «ιδεολογικές». Αποτελούν πυξίδα για την τοποθέτηση κάθε ρεύματος ακόμα και στα «μεταρρυθμιστικά» αιτήματα που υιοθετεί και πολύ περισσότερο στις μεθόδους και τα μέσα με τα οποία θα τα διεκδικήσει.
Σε άλλη σελίδα της «ΕΑ», ο αναγνώστης θα βρει τις προτάσεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στη Γαλλία (ανατροπή της λιτότητας, διαγραφή του χρέους και φορολόγηση του κεφαλαίου, εθνικοποίηση των τραπεζών, κατάργηση των πυρηνικών). Η καθαρότητα και η λιγόλογη ιεράρχηση αυτών των στόχων, όπως και η ειλικρινής υποστήριξή τους, είναι εφικτά μόνο λόγω του αντικαπιταλιστικού-σοσιαλιστικού προσανατολισμού του NPA.
Στο ζήτημα των σχέσεων με τους πασοκογενείς είναι απολύτως θεμιτή μια πρόσθετη καχυποψία. Η απουσία οποιασδήποτε συγκροτημένης αριστερής (έστω και σοσιαλδημοκρατικής) τάσης στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ στα προηγούμενα χρόνια δεν ήταν τυχαία. Η δυσπιστία του κόσμου της βάσης –ακόμα και η οργή– απέναντι στους «επώνυμους» που σήμερα διαφοροποιούνται (ή φαίνεται να διαφοροποιούνται) είναι απόλυτα θεμιτή. Έτσι, προϋποθέσεις για συνεργασία τους με την Αριστερά θα πρέπει να είναι κάποια αυτοκριτική (όπως π.χ. της Σακοράφα: Εξαπατήθηκα και εξαπάτησα…). Επίσης η σεμνότητα και η χωρίς αιτήματα προσέγγιση του όποιου «διαλόγου». Για παράδειγμα, θα ήταν αδιανόητο να διαπραγματευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ τον τίτλο του για να διασφαλίσει τη συμμετοχή στα ψηφοδέλτιά του κάποιων πρώην συμβούλων του ΓΑΠ. Πολύ περισσότερο, όταν δεν είναι καθόλου σαφές αν οι περισσότεροι από αυτούς θα παραμείνουν στο χώρο μετά τις διαδικασίες «ανασύνθεσης» της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ…

Κυβερνητισμός

Δυστυχώς ο δημόσιος λόγος του Αλ. Τσίπρα επαυξάνει το πρόβλημα, δημιουργώντας αυταπάτες για «κυβερνητική» προοπτική ενός τυχάρπαστου και ευκαιριακού αντιμνημονιακού μετώπου. Η έκκληση για συνεργασίες, ώστε να αναδειχθούμε πρώτο κόμμα και «να μη χαρίσουμε τους 50 βουλευτές στο Σαμαρά» είναι αυτοκαταστροφική. Πέρα από τις απατηλές ενδείξεις των δημοσκοπήσεων, ο κόσμος δεν μπορεί και δεν πρόκειται να εμπιστευτεί τόσο μαζικά ένα «μέτωπο» που δεν το έχει δει στην πράξη, στις μεγάλες πολιτικές δοκιμασίες, στους ίδιους τους αγώνες του.
Το μάθημα αυτό το πήρε ο ΣΥΝ στις περιφερειακές εκλογές με το ψηφοδέλτιο Μητρόπουλου. Αυτό απέτυχε εκλογικά (π.χ. ποτέ δεν θα μάθουμε αν ένα οποιοδήποτε κομματικό στέλεχος του ΣΥΝ ή του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα ξεπερνούσε το μέτριο σκορ του πολλά υποσχόμενου τηλεαστέρα…). Απέτυχε όμως περισσότερο πολιτικά: Δημιούργησε πολλά ερωτήματα για τη σταθερότητα και το μέλλον αυτής της συμμαχίας, ενώ έθεσε σε αμφισβήτηση ακόμα και στοιχεία της πολιτικής «ταυτότητας» του ΣΥΝ.
Στις εθνικές εκλογές μια τέτοια ασταθής, αβέβαιη και αντιφατική συμμαχία θα μπορούσε να είναι καταστροφή. Να ακυρώσει –ακόμα και στο επίπεδο των ψήφων– τις προοπτικές του ΣΥΡΙΖΑ που φαίνονται σοβαρές και δυνατές από πριν και χωρίς τις «ενισχύσεις» των πασοκογενών. Η προσπάθεια να παρουσιαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως πρόπλασμα μιας «εναλλακτικής διακυβέρνησης», είναι πολιτικά τουλάχιστον μια ακροβασία. Οι οργανωμένες δυνάμεις του, η βάση του στην κοινωνία, η σταθερότητα των πραγματικά πιθανών συμμαχιών του (με το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ) θα έπρεπε να απαγορεύουν κάθε τέτοια σκέψη. Η εξέλιξη της κυβέρνησης του ΑΚΕΛ στην Κύπρο (βλ. σελ. 11) θα έπρεπε να βοηθάει τους σ. του ΣΥΝ να αντιμετωπίζουν διαφορετικά αυτές τις προκλήσεις.

Συμπαράταξη

Απέναντι σε αυτά τα επικίνδυνα νεφελώματα η ΔΕΑ στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ προτείνει επίμονα την πολιτική της συμπαράταξης της Αριστεράς. Η αντίστοιχη θέση των σ. του Αριστερού Ρεύματος –και ειδικότερα του σ. Π. Λαφαζάνη– έχει κάνει την πρόταση για τη συμπαράταξη της Αριστεράς ορατή και σοβαρή εναλλακτική λύση μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ασφαλώς η προοπτική της συμπαράταξης της Αριστεράς έχει να ξεπεράσει κυρίως την άρνηση του ΚΚΕ και επίσης τους σεχταριστικούς δισταγμούς της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ό,τι όμως μοιάζει δύσκολο προεκλογικά, μπορεί να είναι εφικτό την επομένη των ερχόμενων εκλογών και μέσα στον κύκλο μετωπικού πολιτικού αγώνα που θα ανοιχτεί. Αυτή η προοπτική δεν πρέπει να θυσιαστεί στο όνομα οποιασδήποτε κοντόθωρης εκλογοκεντρικής τακτικής.
Η συμπαράταξη πρέπει να επιδιωχθεί με σοβαρότητα, επιμονή, συνέπεια. Η απόφαση της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ για απεύθυνση στο ΚΚΕ είναι σωστή και πρέπει να έχει συνέχεια. Στους αγώνες ενάντια στα χαράτσια, στην εφεδρεία, στις απολύσεις. Στη διαμόρφωση συντονισμών και κοινών οργάνων πάλης-διεκδίκησης (ενωτικές επιτροπές, λαϊκές συνελεύσεις κ.λπ.). Στη διαμόρφωση ενός πολιτικού πλαισίου που θα παίρνει υπόψη τις ιδιομορφίες και θα προωθεί τις συγκλίσεις τόσο ανάμεσα στα κόμματα και στις οργανώσεις, όσο και ανάμεσα στο ανένταχτο δυναμικό της αντίστασης. Αυτή την τακτική, που επιδιώκει τη συμπαράταξη της Αριστεράς ως ενός πολιτικού μετώπου αντίστασης-ανατροπής του σημερινού σκηνικού, η ΔΕΑ προτείνει στον ΣΥΡΙΖΑ, στο Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής, στους σ. και στις οργανώσεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ως πεδίο άμεσων πρωτοβουλιών εδώ και τώρα.

Πολιτικό πλαίσιο

Στο ζήτημα του πολιτικού πλαισίου αυτών των πρωτοβουλιών προτείνουμε:
1) Δέσμευση για πάλη για την ανατροπή της λιτότητας.
2) Στάση πληρωμών στους ντόπιους και διεθνείς τοκογλύφους.
3) Εθνικοποίηση των τραπεζών, φορολόγηση του κεφαλαίου, των πλουσίων, της εκκλησίας. Μονομερή δέσμευση για δραστική μείωση των εξοπλισμών.
4) Καμιά πειθαρχία στην ΕΕ, καμία θυσία για το ευρώ. Θέση που πρέπει να εκφράζει τη ρήξη με τον εκφυλισμένο ευρωκεντρισμό τμήματος της Αριστεράς, χωρίς να αναλαμβάνει την ευθύνη της πρότασης για επιστροφή στη δραχμή που, χωρίς γενικότερες κοινωνικοπολιτικές ανατροπές, ταυτίζεται με την επιστροφή στον «εθνικό» καπιταλισμό και τις πολιτικές προστατευτισμού και ανταγωνιστικότητας.

ΥΓ: Η απόφαση της ΚΠΕ του ΣΥΝ θέτει ως σταθερό όρο για κάθε συνεργασία την αναγνώριση ότι επικεφαλής του ψηφοδελτίου θα είναι ο επικεφαλής της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή ο Αλ. Τσίπρας. Αντίθετα ο τίτλος του ψηφοδελτίου δεν ορίζεται με ανάλογη σαφήνεια («ο τίτλος του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί βασικό στοιχείο στη σηματοδότηση του ψηφοδελτίου»). Αλήθεια η πρόταση για ένα μέτωπο με τίτλο «ΣΥΡΙΖΑ-Δημοκράτες Σοσιαλιστές» θεωρείται ακόμα συζητήσιμη στον ΣΥΝ;