ΔΑ, Τεύχος 19, Φθινόπωρο 2010

Το παρόν άρθρο αποτελεί προδημοσίευση-διασκευή ενός κεφαλαίου από μια έκδοση με θέμα την καπιταλιστική κρίση που θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις της ΔΕΑ. Ένα ακόμα κεφάλαιο, με τίτλο «Η Αριστερά απέναντι στην κρίση», είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφη.

Η Αριστερά έχει κρίσιμο ρόλο να παίξει, πρωτοστατώντας στους αγώνες και ταυτόχρονα προβάλλοντας ένα μεταβατικό πρόγραμμα πάλης, που δείχνει έμπρακτα ότι υπάρχει διέξοδος από την κρίση. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ξεπεραστεί άμεσα η διάσπαση δυνάμεων και να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή κοινή δράση απέναντι στη μάχη του μνημονίου. Γιατί, πριν από το ζήτημα της ανάλυσης και των προτάσεων διεξόδου από την κρίση, υπάρχει το ζήτημα της πράξης. Τα μέτρα που προβλέπει το μνημόνιο κυβέρνησης-ΔΝΤ-ΕΚΤ, οδηγούν σε μια δραματική ανατροπή τη ζωή των εργαζόμενων και γενικότερα των «από κάτω». Τα μέτρα αυτά πρέπει να ανατραπούν και μόνο ένας κοινωνικός ξεσηκωμός μπορεί να τα σαρώσει.

Παρουσιάζουμε αποσπάσματα από την ομιλία που έκανε ο Καναδός σοσιαλιστής Ντέιβιντ Μακνάλι, στο συνέδριο «Socialism 2010» το οποίο διοργάνωσε στο Σικάγο στις 17-20 Ιουνίου η ISO, αδελφή οργάνωση της ΔΕΑ στις ΗΠΑ.
Ο Μακνάλι είναι μέλος της Νέας Σοσιαλιστικής Ομάδας στον Καναδά, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Γιόρκ, καθώς και συγγραφέας πολλών βιβλίων, ανάμεσά τους και του υπό έκδοση «Global Slump: The Economics and Politics of Crisis and Resistance». Τη μετάφραση έκανε ο Π. Τσάγκαρης.                                     

Εδώ και τρία χρόνια η περιβόητη οικονομική κρίση βρίσκεται στο επίκεντρο της δημοσιότητας και φέρεται ως  υπεύθυνη για τα πρωτοφανούς αγριότητας αντεργατικά μέτρα που όλες οι δυτικές κυβερνήσεις σχεδιάζουν και παίρνουν. Από τις ΗΠΑ ως την Ελλάδα, ακόμη κι οι επιπόλαιες ερμηνείες από τους «κακούς» τραπεζίτες μέχρι τους νεφελώδεις διεθνείς κερδοσκόπους φαίνεται τελευταία να προσπερνιούνται, ώστε η κρίση να λάβει το χαρακτήρα του αναπόφευκτου φυσικού κακού και οι εργαζόμενοι να προσαρμοστούν «ώσπου να περάσει η μπόρα». Δεν πρόκειται όμως ούτε για μπόρα, ούτε για κάτι που θα περάσει από μόνο του…

Η πάλη ενάντια στην ακροδεξιά και το φασισμό έχει αναδειχθεί, στους μήνες που πέρασαν, σε βασικό καθήκον της Αριστεράς. Κρούσματα ρατσιστικής βίας, ακροδεξιές «Επιτροπές Κατοίκων» σε συνοικίες της Αθήνας και σε άλλες πόλεις, αντιμεταναστευτικές συγκεντρώσεις, οργανωμένες φασιστικές επιθέσεις, επιθέσεις σε μικροπωλητές από ομάδες που «παίρνουν το νόμο στα χέρια τους», έχουν χτυπήσει «καμπανάκι». Από τη μεριά του αντιρατσιστικού και του αντιφασιστικού κινήματος έχουν υπάρξει μια σειρά κινητοποιήσεις και απαντήσεις στις ακροδεξιές προκλήσεις. Πρόκειται για μια μάχη η οποία θα διαρκέσει και γι’ αυτό η συζήτηση, για τα χαρακτηριστικά της ακροδεξιάς και του φασισμού στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης, καθώς και με ποιες τακτικές και ποια πολιτική πρέπει να τα αντιπαλέψουμε, είναι χρήσιμη.

Το 1985 το εργατικό κίνημα χρειάστηκε να αντιπαρατεθεί με ένα άλλο πρόγραμμα σταθερότητας. Κυβέρνηση ήταν και τότε το ΠΑΣΟΚ, με πρωθυπουργό τον ηγέτη της «Αλλαγής» Ανδρέα Παπανδρέου και υπουργό Εθνικής Οικονομίας τον Κώστα Σημίτη, τον μετέπειτα πρωθυπουργό-αρχιτέκτονα του «εκσυγχρονισμού» και της ΟΝΕ. Οι δικαιολογίες για την επιβολή του ήταν αντίστοιχες με τις σημερινές: οικονομική κρίση, τεράστια ελλείμματα, μικρή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, άρα ανάγκη σκληρών μέτρων που, όπως και σήμερα, έπρεπε να πληρώσουν οι εργαζόμενοι.

Ο Anand Gopal είναι δημοσιογράφος που καλύπτει τον πόλεμο στο Αφγανιστάν για μια σειρά περιοδικών στις ΗΠΑ.  Έχει ζήσει πάρα πολύ καιρό στο Αφγανιστάν και γι' αυτό έχει μια πολύ άμεση και ζωντανή αντίληψη του τι συμβαίνει στην κατεχόμενη χώρα. Πάρα πολλά άρθρα του για την πραγματικότητα στο Αφγανιστάν έχουν δημοσιευτεί σε site «εναλλακτικής ενημέρωσης» και σε site της Αριστεράς στις ΗΠΑ. 

Το κυνήγι της «πειρατείας» από τις βιομηχανίες παραγωγής οπτικοακουστικού υλικού, αλλά και λογισμικού, δεν είναι κάτι καινούργιο. Αυτό που έχει αλλάξει είναι το πεδίο στο οποίο διεξάγεται η «μάχη» και το οποίο δεν είναι άλλο από το διαδίκτυο, αλλά και τα όπλα που χρησιμοποιούνται, νομικά και τεχνολογικά. Οι επιχειρούμενες παρεμβάσεις, τόσο από τις κυβερνήσεις όσο και από τις ίδιες τις εταιρείες, στoχεύουν, όπως ισχυρίζονται, στην αποκατάσταση της τάξης και την προστασία της πνευματικής δημιουργίας, ενώ παράλληλα ανοίγουν πόλεμο στα δικαιώματα των χρηστών και στην ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφορία. Το παρόν άρθρο προσπαθεί να πάρει θέση στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.