διεθνή

Καμία ασφαλής πρόβλεψη δεν μπορεί να υπάρξει για το μέλλον της καταλανικής κοινωνίας. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ακραία καταστολή του Ισπανικού Κράτους απέναντι στον καταλανικό λαό, με αποκορύφωμα τη φυλάκιση των πρώην μελών της καταλανικής κυβέρνησης και την απειλή 30ετούς φυλάκισης για τον πρώην πρόεδρο της Καταλονίας Πουιτζντεμόντ και τα υπόλοιπα κυβερνητικά στελέχη που βρίσκονται στην εξορία, έχει οδηγήσει σε απόλυτο αδιέξοδο.

Η Κύπρος μετά τη 5ετή διακυβέρνηση του Αναστασιάδη, κατά την οποία εφαρμόστηκαν πιστά και πρόθυμα όλα τα μνημονιακά μέτρα δοσμένα από την τρόικα σε πλήρη ευθυγράμμιση με την ντόπια αστική τάξη, φαίνεται έστω και στα χαρτιά να περνάει σε μια σχετική οικονομική σταθερότητα.

Οι εκλογές της 21ης Δεκέμβρη στην Καταλονία, όπως ήταν αναμενόμενο, δεν έφεραν «τη λύση» στο καταλανικό πρόβλημα. Απλώς έδωσαν μια μικρή παράταση χρόνου στις πολιτικές δυνάμεις εντός και εκτός Καταλονίας, ούτως ώστε να ανασυγκροτηθούν και να ανανεώσουν την επιχειρηματολογία τους.

Ονδούρα:
Η νοθεία υπέρ του εκλεκτού της ημι-δικτατορίας Ορλάντο Ερνάντεζ επικυρώθηκε στις εκλογές στην Ονδούρα, ενώ οι νεκροί των διαδηλώσεων ενάντια στη νοθεία έχουν φτάσει τους 35. Οι ΗΠΑ έχουν ρίξει όλες τους τις πιέσεις στις πιο μετριοπαθείς προσωπικότητες της Συμμαχίας Ενάντια στη Δικτατορία, με στόχο να σταματήσουν να αμφισβητούν το αποτέλεσμα. Οι κινητοποιήσεις όμως συνεχίζονται μέχρι σήμερα, και ο Νασράλα (ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης και πραγματικός νικητής των εκλογών), αλλά και ο Σελάγια (που είχε ανατραπεί στο πραξικόπημα του 2009 και αποτελεί «πνευματικό ηγέτη» του αντιδικτατορικού κινήματος) προς το παρόν επιμένουν ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί μέχρι να παραδώσει την εξουσία ο Ερντάντεζ...

Το κύμα διαδηλώσεων που ξέσπασε στα τέλη Δεκέμβρη στο Ιράν αποτέλεσε αντικείμενο διαφωνιών ακόμα και ως προς το μέγεθός του. Αλλού οι αριθμοί φούσκωναν ανεξέλεγκτα και γινόταν λόγος για «εξέγερση», ενώ αλλού γραφόταν υποτιμητικά ως «λίγες χιλιάδες ανθρώπους».

1.Η πολιτική σημασία των καταλανικών εκλογών στις 21 Δεκεμβρίου (21Δ) και το σκηνικό πόλωσης στο οποίο διαδραματίζονται συνυπάρχουν με μια εκλογική εκστρατεία που φαίνεται σαν επίλογος, εξελισσόμενος με ταχύτητα αντιπαραβαλλόμενη με την επιτάχυνση που βιώθηκε τις μέρες του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου. Ένας επίλογος ο οποίος, στην πραγματικότητα, είναι επίσης το καθοριστικό προοίμιο ενός επόμενου σταδίου.

Αυστρία:
Οι προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν και η ακροδεξιά συμμετέχει στη νέα αυστριακή κυβέρνηση, και μάλιστα ως ισχυρός εταίρος του παραδοσιακού δεξιού κόμματος. Ένας κρυπτοφασίστας, ο Στράχε, αναλαμβάνει την αντικαγκελαρία, ενώ το κόμμα του αναλαμβάνει 6 από τα 14 υπουργεία, μεταξύ των οποίων τα Άμυνας, Εξωτερικών και Εσωτερικών. Ο νέος υπουργός Άμυνας φέρεται να έχει διασυνδέσεις με τις αυστριακές νεοναζιστικές οργανώσεις. Ο Στράχε αναλαμβάνει και το καινούργιο υπουργείο «Προστασίας της πατρίδας», με τον όρο «Heimatschutz» να αποδίδει και την αντίστοιχη αμερικανική υπηρεσία (Homeland Security), αλλά και μια εθνικιστική παράδοση που υιοθέτησαν οι αυστριακές φασιστικές δυνάμεις του Μεσοπολέμου. Το ευχάριστο, σε μια κατά τα άλλα τρομακτική εξέλιξη, είναι ότι η ορκωμοσία έγινε σε κλοιό διαδηλωτών, οι οποίοι ετοιμάζουν και νέες αντικυβερνητικές-αντιφασιστικές διαδηλώσεις...

Ο Αλί Αμπντάλα Σάλεχ, που κυβέρνησε με σιδερένια πυγμή τη Βόρεια Υεμένη από το 1978 και την επανενωμένη Υεμένη από το 1990 ώς το 2011 και την εξέγερση που τον ανέτρεψε, έπεσε νεκρός μετά από επίθεση των ανταρτών Χούτι, που μέχρι πρότινος βρίσκονταν σε συμμαχία μαζί του.

Οι τελευταίες εβδομάδες φωτίζουν μια σειρά πτυχές και δυναμικές των πολιτικών διεργασιών στη Λατινική Αμερική, στο φόντο πάντοτε της κρίσης του «ροζ κύματος» και των ανακατατάξεων και συγκρούσεων που αυτή προκαλεί.

Λίβανος:
Με ενδιάμεσο σταθμό το Παρίσι (όπου μάλλον υπήρξε γαλλική παρέμβαση «εκτόνωσης»), ο Χαρίρι επέστρεψε στο Λίβανο, όπου ανακοίνωσε ότι «αναστέλλει» την παραίτησή του. Δήλωσε ότι την κατέθεσε στον πρόεδρο Μισέλ Αούν, του ζητήθηκε να παραμείνει δείχνοντας «εποικοδομητικό πνεύμα» και ότι δέχτηκε να αρχίσει ένας διάλογος. Η πίεση να περιοριστεί η δύναμη της Χεζμπολά θα συνεχιστεί αναμφίβολα, αλλά προς το παρόν η «μετωπική επίθεση» που επιχείρησαν οι Σαούντ με την παραίτηση Χαρίρι με στόχο να πυροδοτήσουν πολιτική κρίση, δείχνει να ανακόπηκε. Η Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ, οι ΗΠΑ, όλοι τους θέλουν να βρεθεί τρόπος να ηττηθεί η λιβανέζικη οργάνωση. Μόνο που προς το παρόν, μοιάζουν να περιμένει ο ένας τον άλλο, γιατί κανείς δεν αισθάνεται σίγουρος ότι μπορεί να «κάνει τη δουλειά»...

Γερμανία:
Σε αδιέξοδο οδηγήθηκαν οι διαπραγματεύσεις Χριστιανοδημοκρατών-Φιλελεύθερων-Πράσινων στη Γερμανια και για πρώτη φορά η σταθερότητα της ηγεσίας Μέρκελ κλυδωνίζεται. Ο πρόεδρος Στάινμαγερ καλεί τους πάντες να επιμείνουν στην επίτευξη συμφωνίας, αλλά χωρίς αντίκτυπο προς ώρας, ενώ το SPD δείχνει να επιμένει στην άρνησή του να συμπράξει σε νέο «Μεγάλο Συνασπισμό». Οι καθεστωτικές πιέσεις αναμένεται να αυξηθούν προς όλους, για να αποφευχθεί η παρατεταμένη ακυβερνησία, αλλά προς το παρόν η Γερμανία βρίσκεται μεταξύ κυβέρνησης μειοψηφίας και νέων εκλογών. Είναι μια εξέλιξη χωρίς προηγούμενο στην μεταπολεμική ιστορία της χώρας...

Συρία:
Ενώ στην Συρία τον τόνο δίνει πλέον ο πόλεμος και οι διεθνείς ανταγωνισμοί, μια απεργία πείνας στις φυλακές της Χομς, υπενθυμίζει την τραγική μοίρα των πρωταγωνιστών της εξέγερσης του 2011. Στα κελιά του Άσαντ υπολογίζεται πως υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι. Πεντακόσιοι από αυτούς, που κρατούνται επειδή συμμετείχαν στις αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις, με την απεργία πείνας τους θυμίζουν ποιοι είναι: Αυτοί που «υποφέραμε από την καταπίεση, την αδικία και την τυραννία». Αυτοί που «πάντοτε αντιμετωπιζόμασταν ως ο αδύναμος κρίκος σε κάθε διαπραγμάτευση, που ήμασταν το τελευταίο θέμα που απασχολούσε κάθε τοπική ή διεθνή συνάντηση». Αυτοί που βλέπουν ότι «οι υποσχέσεις όλων των πλευρών που συμμετέχουν στην σύγκρουση και την κρίση στην Συρία αποδείχτηκαν μάταιες».

Οι μέρες μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας από το καταλανικό κοινοβούλιο δεν θύμιζαν σε τίποτα μια διαδικασία ανεξαρτητοποίησης -το αντίθετο: Το άρθρο 155 είχε τεθεί σε εφαρμογή, η συζήτηση κινούνταν στους ρυθμούς των εκλογών που επέβαλε ο Ραχόι, πολιτικά στελέχη του καταλανικού εθνικισμού προφυλακίζονται, η Χενεραλιτάτ (η καταλανική κυβέρνηση) δεν λειτουργεί στην ουσία, με τη μισή να βρίσκεται στις Βρυξέλλες, ενώ στους δρόμους επικρατούσε ηρεμία. Αξίζει να δούμε τώρα πώς φτάσαμε έως εδώ, γιατί τα πράγματα πήραν αυτήν την τροπή και τι εγκυμονεί το μέλλον.

Η σύγκρουση στην Καταλονία κορυφώνεται, με σύσσωμη την κρατική-πολιτική-οικονομική εξουσία να διαμορφώνει ένα αρραγές «ενιαίο μέτωπο» και να σκληραίνει τη στάση της, επιχειρώντας να τσακίσει πολιτικά όχι απλώς τον καταλανικό εθνικισμό, αλλά και το λαϊκό ρεύμα που αναδείχθηκε υπέρ του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση και της δημοκρατίας, όπως και κάθε ρωγμή αμφισβήτησης στο «καθεστώς του 1978», του συμβιβασμού που οργάνωσε τη «μετάβαση» από τον φρανκισμό στην αστική δημοκρατία.

Υεμένη:
Και εν μέσω του πολέμου μεταξύ των ανταρτών Χούθι και του έκπτωτου προέδρου Χάντι (που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία) στην Υεμένη, η τοπική ηγεσία του νότου της χώρας ανακινεί διαδικασία ανεξαρτητοποίησης. Πρόκειται για δυνάμεις που πολέμησαν ενάντια στους Χούθι (που έχουν κοινωνική βάση στα βόρεια της χώρας), αλλά ήρθαν σε ρήξη και με τον Χάντι και κατηγορούνται και από τους Σαούντ ότι υποκινούνται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το 2011, εν μέσω της εξέγερσης ενάντια στον Σάλεχ, διαμορφωνόταν το περίγραμμα να ενωθούν τα αιτήματα των «σεπαρατιστών» του Νότου, των Χούθι και του δημοκρατικού κινήματος. Ο σάπιος συμβιβασμός που επέβαλαν οι Σαούντ, οδήγησε στην ήττα του κινήματος αλλά άφησε άλυτα όλα τα ζητήματα της Υεμένης, που σήμερα «σκάνε» με άγρια μορφή...

Α κολουθούν -εδώ και στις επόμενες σελίδες- κάποια αποσπάσματα κειμένων και ομιλιών από το διάλογο που αναπτύχθηκε τις τελευταίες μέρες σε Ελλάδα και Ισπανικό Κράτος, για το πιο σημαντικό ιστορικό γεγονός των τελευταίων δεκαετιών, γεγονός που συντελέστηκε στην καρδιά της Ευρώπης. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πράξη συλλογικής πολιτικής ανυπακοής που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια. Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια Καταλανοί ψήφισαν ΝΑΙ στην ανεξαρτησία. Οργανώσεις και εναλλακτικά μέσα αναφέρουν επίσης ότι η 1η Οκτώβρη, ημερομηνία του καταλανικού δημοψηφίσματος, καταγράφεται ως η μέρα με τη μεγαλύτερη καταστολή τα τελευταία 50 χρόνια, παρόμοια μέρα υπάρχει μόνο την περίοδο της δικτατορίας επί Φράνκο. 15.000 αστυνομικοί επιστρατεύτηκαν για να βρίσκονται στην Καταλονία τις τελευταίες μέρες και ιδιαίτερα την 20ή Σεπτέμβρη. Στην εικόνα που κυκλοφόρησε ανώνυμα στο διαδίκτυο βλέπουμε τη φωτογραφία της ιστορικής στιγμής. Το λαό που παλεύει για την αυτοδιάθεση και το δικαίωμά του να αποφασίσει ελεύθερα την ανεξαρτησία, τη μεγάλη αστυνομική καταστολή, στο μπαλκόνι τον μονάρχη και ταυτόχρονα το φάντασμα του Φράνκο. Τα χέρια των πολιτών που φωτογραφίζουν και διαδίδουν την πληροφορία. Και στη μέση ένα πελώριο άλλο τείχος που γκρεμίζεται: το τείχος του 1978. Η χρονιά της Μετάβασης από τη δικτατορία σε μια δημοκρατία υπό κηδεμονία. Τα τελευταία χρόνια οι λαοί του Ισπανικού Κράτους επιστρέφουν ξανά και ξανά πίσω σε εκείνη την ημερομηνία, επιχειρούν να «διορθώσουν» την Ιστορία, να τελειώνουν με το φάντασμα του Φράνκο, να ολοκληρώσουν τη ρήξη που έμεινε στη μέση.

Συρία:
Ένα νέο μέτωπο ανοίγει στη Συρία, με την ανακοίνωση της Τουρκίας ότι ξεκινά επιχείρηση στην επαρχία Ιντλίμπ. Προς το παρόν η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι θα δράσει «υποστηρικτικά» προς φιλικές προς αυτήν αντάρτικες δυνάμεις. Η επιχείρηση στρέφεται ενάντια στην τζιχαντιστική συμμαχία γύρω από την Αλ Νούσρα, που έχει ισχυρή παρουσία στο Ιντλίμπ, και δε συμμετείχε στη συμφωνία Ιράν-Τουρκίας-Ρωσίας για «ζώνες αποκλιμάκωσης». Συνολικότερα, είναι ένα ακόμα επεισόδιο στην «μοιρασιά»: Αφενός η Τουρκία «απαντά» στον αποκλεισμό της από την εκστρατεία ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος (που ενισχύει το ρόλο των Κούρδων μαχητών) και αφετέρου δείχνει να υλοποιεί τη συμφωνία για «ζώνες επιρροής» που έδινε στην Άγκυρα ρόλο στο Ιντλίμπ με αντάλλαγμα το Χαλέπι και γενικότερα την «διευκόλυνση» του Άσαντ...

Π ίσω από τα γεγονότα, που εξελίσσονται με αστραπιαία ταχύτητα, βρίσκεται ένα σημαντικό παράδοξο: Η καταλανική ανεξαρτησία αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τη «συνέχεια» του πολιτικού και θεσμικού οικοδομήματος που δημιουργήθηκε το 1978, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να ενισχύσει προσωρινά κάποιους από τους «πυλώνες» του κράτους, παράγοντας ένα πλαίσιο που θα σπρώχνει την ισπανική πολιτική σκηνή προς τα δεξιά.

Γαλλία:
Με τη φαστ-τρακ ισοπέδωση της προστασίας των εργαζομένων να προχωράει, ο Μακρόν αντιμετωπίζει μπαράζ κινητοποιήσεων. Στις 12 Σεπτέμβρη, η CGT οργάνωσε μια μαζική πανεθνική κινητοποίηση που κατέβασε εκατοντάδες χιλιάδες στους δρόμους, ενώ δημιούργησε ρήγμα και σε άλλες συνομοσπονδίες που απέχουν από τις κινητοποιήσεις (π.χ. στελέχη της FO που διαφοροποιήθηκαν από την ηγεσία τους). Στις 21 Σεπτέμβρη η κινητοποίηση ήταν μικρότερη (200.000 πανεθνικά), ενώ προγραμματίζονται και κάποιες κλαδικές απεργίες, αλλά και νέες κεντρικές κινητοποιήσεις στις 28/9. Στις 23 Σεπτέμβρη, τη σκυτάλη είχε πάρει μια πολιτική κινητοποίηση της «Ανυπότακτης Γαλλίας», με 150.000 ανθρώπους να διαδηλώνουν στο Παρίσι. Το φθινόπωρο ξεκίνησε «θερμά», αλλά θα χρειαστεί πολύ καλύτερος συντονισμός και μαζικότερη δράση μπροστά στην αποφασιστικότητα του Μακρόν...