διεθνή

Πορτογαλία:
Προθεσμία τριών εβδομάδων έδωσε η Κομισιόν στην Πορτογαλία, για να πάρει μέτρα που θα «συμμαζέψουν» το έλλειμμά της, προτού επιβληθούν πρόστιμα ίσα με το 0,2% του ΑΕΠ. Η κίνηση ίσως καθορίσει τις πολιτικές εξελίξεις. Οι Σοσιαλιστές επιχείρησαν να ισορροπήσουν μεταξύ των δεσμεύσεών τους με τα αριστερά κόμματα που τους στηρίζουν κοινοβουλευτικά από τη μία και των υποχρεώσεών τους απέναντι στην ΕΕ από την άλλη. Το σχέδιο είχε εξαρχής «κοντά ποδάρια» και ίσως έφτασε η ώρα της αλήθειας. Το Μπλόκο έχει ήδη δηλώσει πως θα απαιτήσει δημοψήφισμα σε περίπτωση κυρώσεων…

Το καπάκι της λαϊκής οργής ακόμα δεν λέει να κλείσει: 3,5 μήνες μετά οι απεργίες, οι διαδηλώσεις και οι καταλήψεις συνεχίζονται στη Γαλλία. 1,3 εκατ. διαδηλωτές κατέγραψε η πανεθνική διαδήλωση της 14ης Ιουνίου, αγγίζοντας την κορυφαία στιγμή του κινήματος ενάντια στο ξήλωμα του Εργατικού Κώδικα στις 31/3. Στο Παρίσι η διαδήλωση ήταν υπερδιπλάσια της 31/3 και κράτησε πάνω από 4 ώρες.

Λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία αυτού του φύλλου πραγματοποιούνται οι ισπανικές εκλογές. Στις 26 Ιούνη, έξι μήνες μετά τις εκλογές του Δεκέμβρη, ο ισπανικός λαός ξαναβαδίζει στις κάλπες με πολλή ελπίδα αλλά και φόβο για το άγνωστο.

Λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία αυτού του φύλλου πραγματοποιούνται οι ισπανικές εκλογές. Στις 26 Ιούνη, έξι μήνες μετά τις εκλογές του Δεκέμβρη, ο ισπανικός λαός ξαναβαδίζει στις κάλπες με πολλή ελπίδα αλλά και φόβο για το άγνωστο.

Ιταλία:
Στις δημοτικές εκλογές στην Ιταλία, η Κεντροαριστερά του Ρέντσι έχασε και τη Ρώμη και το Τορίνο από τους υποψηφίους του Κινήματος των Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο. Η ήττα στην πρωτεύουσα, αλλά και η έκπληξη στο Τορίνο, όπου ο απερχόμενος Φασίνο θεωρούνταν «επιτυχημένος» αυτοδιοικητικά, δείχνει ότι η ψήφος ήταν πολιτική, καταδικαστική για την κυβέρνηση του Δημοκρατικού Κόμματος. Πώς το έλεγε ο Ντάισελμπλουμ για την «ικανότητα» του Ρέντσι να επιβάλλει σκληρά μέτρα διατηρώντας τον έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων;

Στη Γαλλία η σύγκρουση για τον νόμο Ελ Κομρί (που ξηλώνει τον Εργατικό Κώδικα) κλιμακώνεται. Μαζί με την πάλη ενάντια στο νόμο, εμφανίζονται και διάφορα κλαδικά αιτήματα, με αποτέλεσμα όλη η χώρα να βρίσκεται σε παρατεταμένο απεργιακό πυρετό. Λιμενεργάτες, συγκοινωνίες, διυλιστήρια, πυρηνικά εργοστάσια, οι εργαζόμενοι στην Air France βρίσκονται είτε σε «ανανεούμενες» απεργίες διαρκείας, είτε δίνουν ο ένας τη σκυτάλη στον άλλο, φροντίζοντας με τον συντονισμό τους μέσω της «διασυνδικαλιστικής» να μένει πάντα το απεργιακό μέτωπο ανοιχτό. Συνελεύσεις, απεργιακές φρουρές, συγκρούσεις εξελίσσονται σε κάθε πόλη της Γαλλίας. Και όλα αυτά καθώς πλησιάζει το Euro 2016, το οποίο οι απεργοί δηλώνουν πρόθυμοι να «σαμποτάρουν», απειλώντας το κύρος (αλλά και τα κέρδη) του γαλλικού καπιταλισμού.

Βραζιλία: Ο ένας μετά τον άλλο, οι υπουργοί της κυβέρνησης Τεμέρ στη Βραζιλία «πέφτουν» υπό το βάρος των σκανδάλων, που αγγίζουν όλο το πολιτικό φάσμα. Δύο απώλειες σε 20 μέρες μετρά η νέα κυβέρνηση, με το νέο θύμα να είναι ο υπουργός… Διαφάνειας και Ελέγχου! Γίνεται εμφανές ότι η ανατροπή της Ντίλμα Ρούσεφ ενορχηστρώθηκε από εξίσου «διεφθαρμένους» πολιτικούς αντιπάλους της για λόγους που δεν είχαν καμία σχέση με τη διαφθορά. Αλλά γίνεται εξίσου σαφές ότι τα σκάνδαλα είναι τόσο βαθιά που δεν θα έχουμε ένα «βελούδινο πραξικόπημα», αλλά μια παρατεταμένη πολιτική κρίση με ανεξέλεγκτες προεκτάσεις…

Το βρετανικό δημοψήφισμα της 23ης Ιούνη είναι μια μάχη που προκάλεσε η αντι-ΕΕ πτέρυγα των Τόρηδων (η κυβερνητική Δεξιά) μαζί με το ακροδεξιό UKIP. Οι μικρές και σκόρπιες δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής ή έστω «εκτός Εργατικών» Αριστεράς στη χώρα έχουν ως αποτέλεσμα η δημόσια συζήτηση για το δημοψήφισμα του «Brexit» να γίνεται με τελείως αντιδραστικούς όρους και από τα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα.

Ο πόλεμος ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) επέστρεψε στη διεθνή ειδησεογραφία, καθώς είναι σε παράλληλη εξέλιξη επιχειρήσεις εναντίον του και στο Ιράκ και στη Συρία. Αλλά οι στρατιωτικές επιτυχίες από μόνες τους δεν λύνουν το πλήθος προβλημάτων, τα οποία έχουν βυθίσει την περιοχή στο χάος.

Είναι γνωστό ότι η Λατινική Αμερική έχει μπει σε «σημείο καμπής» τα τελευταία χρόνια. Η οικονομική κρίση χτυπά πλέον σκληρά τις οικονομίες της νοτιοαμερικανικής ηπείρου, βάζοντας τέλος στη «χρυσή δεκαετία» ανάπτυξης που επέτρεψε στις «ροζ κυβερνήσεις» να υιοθετήσουν λιγότερο ή περισσότερο ριζοσπαστικές πολιτικές αναδιανομής του πλούτου, δίχως να θίγουν τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Κύπρος:
Στις εκλογές στην Κύπρο, η αποχή έφτασε το 33,26%, εκφράζοντας έναν κόσμο που εν μέσω σκανδάλων και της γενικότερης κατάστασης, απαξιώνει τις εκλογές και δείχνει να μη βλέπει εναλλακτική στις πολιτικές των τελευταίων χρόνων. Σε αυτό το τοπίο, πρώτος ήρθε ο ΔΗΣΥ, πουλώντας την «έξοδο από τα μνημόνια», με 30,69% (αλλά με πτώση σχεδόν 4 μονάδων). Διευκολύνθηκε από την αφωνία του ΑΚΕΛ ως αντιπολίτευση, που οδήγησε το κόμμα της Αριστεράς σε υποχώρηση 7 μονάδων (και 25,67%). Στα άσχημα νέα η είσοδος του ΕΛΑΜ (αδελφού κόμματος της ΧΑ) στη Βουλή, με 3,7%, και της λαϊκής ακροδεξιάς όπως το μόρφωμα «Κίνημα Αλληλεγγύη» με 5,2%... Αποτελέσματα αναντίστοιχα με τους μεγάλους κοινωνικούς αγώνες των τελευταίων μηνών.

Αν και η αντεργατική μεταρρύθμιση της Ελ Κομρί είναι πλέον νόμος του κράτους, η κοινωνική αναταραχή συνεχίζεται στη Γαλλία. Το τελευταίο διάστημα στο επίκεντρο βρέθηκε η αστυνομική βία που δεν έχει προηγούμενο εδώ και χρόνια (ούτε επί Σαρκοζί τέτοια αγριότητα) και έχει οδηγήσει σε βίαιες συγκρούσεις. Γίνονται αντικατασταλτικές διαδηλώσεις με το παλιό σύνθημα «Αστυνομία παντού, δικαιοσύνη πουθενά» αλλά και το νέο «Όλοι μισούν την αστυνομία». Οι αστυνομικοί έκαναν δική τους διαδήλωση «ενάντια στο μίσος κατά της αστυνομίας», όπου λίγο-πολύ ζητούσαν από την κυβέρνηση να τους δοθεί (ακόμα μεγαλύτερο!) ελευθέρας να τσακίσουν το κίνημα. Σε αυτό το φόντο, τα γαλλικά ΜΜΕ «ξαφνικά» άνοιξαν ξανά τη συζήτηση για πιθανό τρομοκρατικό χτύπημα. Παρ’ όλα αυτά οι μαχητικές δράσεις συνεχίζονται, με οδηγούς να αποκλείουν δρόμους, εργάτες να αποκλείουν τα διυλιστήρια κ.ο.κ. Τα συνδικάτα δηλώνουν πως θα συνεχίσουν μέχρι να αποσυρθεί ο νόμος. Ακολουθεί μια παρουσίαση του κινήματος, από τους Christian Mahieux και Nara Cladera, συνδικαλιστές των Solidaires. Πρόκειται για απόσπασμα της παρέμβασής τους στο φεστιβάλ της ΑΡΕΝ, στην Αθήνα, 14 Μαΐου 2016. Τη μετάφραση έκανε η Κατερίνα Γιαννούλια.

Η παραίτηση του Νταβούτογλου από τη θέση του πρωθυπουργού και του επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος ίσως προμηνύει αλλαγές στην πολιτική της Τουρκίας, αλλά είναι δύσκολο ακόμα να κρίνει κανείς προς ποια κατεύθυνση.

Ύστερα από κάποιες μέρες επίσημων συνομιλιών και πολλούς μήνες διαδικασιών ηγεσίας και βάσης την 9η Μάη, ανακοινώθηκε η προσυμφωνία της Ενωμένης Αριστεράς (Izquierda Unida) και του Podemos, που τυπικά επικυρώνεται και από τη βάση των δύο κομμάτων.

Αγγλία:
Η εκλογή του Σαντίκ Καν, πακιστανικής καταγωγής μουσουλμάνου, στη δημαρχία του Λονδίνου είναι σημαντική είδηση. Ο «γιος του οδηγού λεωφορείου» νίκησε το δισεκατομμυριούχο υποψήφιο των Συντηρητικών. Η υστερία της Δεξιάς («έπεσε το Λονδίνο») αρκεί για να το αποδείξει. Σε καιρούς που η ισλαμοφοβική προπαγάνδα χτυπάει κόκκινο, σε μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ευρώπης, οι δημότες δεν δίστασαν να ψηφίσουν μουσουλμάνο δήμαρχο, παρά τη βιτριολική ρατσιστική επίθεση εναντίον του προεκλογικά. Πολιτικά βέβαια, ο Καν ανήκει στη δεξιά πτέρυγα των Εργατικών, και αμέσως μετά την εκλογή του έκανε κριτική στον Κόρμπιν. Θυμίζει λίγο τον «πρώτο μαύρο πρόεδρο» στις ΗΠΑ. Δείχνει ότι δεν λέει κάτι από μόνη της μια αταξική «ταυτότητα», αλλά παράλληλα εκφράζει μια αλλαγή στάσης στην κοινωνία που δεν μπορεί να υποτιμηθεί...

Η Κάτω Βουλή αποφάσισε την αποπομπή της Ντίλμα Ρούσεφ από τη θέση της προέδρου μέχρι τη διεξαγωγή της δίκης εναντίον της για διαφθορά, και πλέον αναμένεται η ψηφοφορία στη Γερουσία.

Το λαϊκό κίνημα στη Γαλλία που ξέσπασε με αφορμή την αντεργατική μεταρρύθμιση της Ελ Κομρί, αντέχει, περνώντας μάλιστα από δύσκολες εξετάσεις: τις διακοπές του Πάσχα. Με κλειστά σχολεία και σχολές, η νεολαία συνέχισε να αποτελεί πόλο ριζοσπαστικοποίησης της κοινωνίας, καλώντας τη να σταθεί «Nuit Debout» (=όρθια τη νύχτα). Οι καταλήψεις πλατειών σε περισσότερες από 60 πόλεις συνεχίζονται καθημερινά από τις 31 Μάρτη, όπως και οι καταλήψεις σχολείων και οι οδομαχίες με την αστυνομία του Ολάντ.

Αίγυπτος:
Οι διαδηλώσεις έχουν επιστρέψει στην Αίγυπτο, από κλαδικές απεργίες αλλά και από το νεολαιίστικο κίνημα (με αφορμή πρόσφατα την παραχώρηση δύο νησιών στη Σαουδική Αραβία). Είναι μαζικές, επιλέγουν όλες να γίνουν όσο πιο κοντά στην –απαγορευμένη πια– Ταχρίρ γίνεται, και –κυρίως– δεν καταστέλλονται. Από μόνη της η είδηση δείχνει μια αλλαγή φάσης από το «γύψο» του 2013-15. Αλλά τη συμπληρώνει και η εικόνα που λέει πως «οι από πάνω δεν μπορούν», με το καθεστώς Σίσι να σπαράζεται από οικονομικά προβλήματα και έριδες μεταξύ των μηχανισμών ασφαλείας, μεταξύ επιχειρηματιών που το στήριξαν κ.ά. Τίποτα δεν έχει τελειώσει...

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, στην Ισπανία πραγματοποιείται ο τρίτος και τελευταίος γύρος διερεύνησης, που συντονίζεται από τον βασιλιά και περιλαμβάνει τις συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς των οχτώ κομμάτων που έχουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Όλα δείχνουν πως οι συναντήσεις αυτές δεν έχουν ουσιαστικό χαρακτήρα και απλά θα επιβεβαιώσουν το συμπέρασμα που προκύπτει από τις συζητήσεις όλων αυτών των μηνών, ότι δηλαδή δεν προκύπτει πλειοψηφική κυβέρνηση συνεργασίας και ότι θα πραγματοποιηθούν νέες εκλογές, με πιο πιθανή ημερομηνία την 26η Ιούνη. Η επίσημη ημερομηνία ανακοίνωσης των εκλογών είναι η 2α Μάη.

Αν και καθορίζεται από βρετανικές ιδιαιτερότητες, από τον τρόπο και το πολιτικό τοπίο στο οποίο τίθεται το ζήτημα, ενδιαφέρον έχει η συζήτηση στη βρετανική Αριστερά ως προς την έξοδο από την ΕΕ.

Ο φετινός Μάρτης στη Γαλλία αποδείχθηκε «θερμός». Απεργίες, διαδηλώσεις, καταλήψεις και «άγρια» χαρακτηριστικά στην κινητοποίηση της νεολαίας συνθέτουν το τσουνάμι ενάντια στο νόμο της Ελ Κομρί που βάζει στο στόχαστρο τον Εργατικό Κώδικα, απειλώντας με κατάργηση του 35ωρου, απελευθέρωση των απολύσεων και πλήρη καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων.

Κύπρος:
Στον απόηχο της μεγάλης απεργίας των νοσηλευτών, η κυπριακή κυβέρνηση ετοιμάζεται να ψηφίσει νομοσχέδιο που προβλέπει «απαγόρευση της απεργίας και ανταπεργίας σε οποιοδήποτε στάδιο επίλυσης της διαφοράς» και ποινή φυλάκισης δύο χρόνων ή και πρόστιμο για όποιον «μετέχει ή συνεχίζει ή διεγείρει, παροτρύνει, παρέχει συνδρομή ή ενθαρρύνει τη συμμετοχή ή τη συνέχιση οποιασδήποτε μορφής απεργιακών ή ανταπεργιακών μέτρων σε καθορισμένη ουσιώδη υπηρεσία». Η επίμαχη πρόταση νόμου χαρακτηρίζει ως ουσιώδεις υπηρεσίες σχεδόν τα πάντα: τη διάθεση των καυσίμων, την παροχή νερού και ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, τις τηλεπικοινωνίες, τις αερομεταφορές, τα νοσοκομεία, τα λιμάνια, τα τελωνεία αλλά και το... αποχετευτικό σύστημα. Ήδη η ΠΕΟ προανήγγειλε κινητοποιήσεις και κάλεσε τις υπόλοιπες συνδικαλιστικές οργανώσεις για συντονισμό.

Με συμφωνία εκεχειρίας τερματίστηκε η ένταση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, μεταξύ Αρμένιων και Αζέρων στρατιωτών. Οι 4 μέρες μαχών με δεκάδες νεκρούς ήταν η πλέον θερμή και αιματηρή σύγκρουση στην περιοχή ύστερα από 22 χρόνια και την εκεχειρία του 1994 που έβαλε τέλος στον πολυετή αιματηρό πόλεμο.

Με τις ψηφοφορίες να έχουν ολοκληρωθεί σε 33 από τις 50 Πολιτείες των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ διατηρεί με άνεση την πρώτη θέση στην κούρσα για το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων στις προεδρικές εκλογές. Έχει εξασφαλίσει τη στήριξη 752 συνέδρων και χρειάζεται άλλους 485 (από τους 944 διαθέσιμους) για να αποφύγει μάχη στο κομματικό συνέδριο του Ιούνη. Δείχνει δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο. Και ενώ όλες οι προσπάθειες της ηγεσίας των Ρεπουμπλικάνων εστιάζονται πλέον στη διεξαγωγή αυτής της μάχης, το πιθανότερο είναι πως θα είναι δύσκολο να την κερδίσουν, αν ο Τραμπ μπει σε αυτήν –όχι με την απόλυτη πλειοψηφία, αλλά με τον «αέρα» της αδιαφιλονίκητης πρωτοκαθεδρίας.